Pucciniastrum sparsum
_E._Fisch_244628.jpg) Porażony liść mącznicy | |
| Systematyka | |
| Domena | |
|---|---|
| Królestwo | |
| Typ | |
| Klasa | |
| Rząd | |
| Rodzina | |
| Rodzaj | |
| Gatunek |
Pucciniastrum sparsum |
| Nazwa systematyczna | |
| Pucciniastrum sparsum (G. Winter) E. Fisch. Beitr. Kryptfl. Schweiz 2(no. 2): 469 (1904) | |
_E._Fisch_244629.jpg)
Pucciniastrum sparsum (G. Winter) E. Fisch. – gatunek grzybów z typu rdzowców (Pucciniales)[1]. Grzyb mikroskopijny pasożytujący na świerku pospolitym i mącznicach[2].
Systematyka i nazewnictwo[edytuj | edytuj kod]
Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Pucciniastrum, Pucciniastraceae, Pucciniales, Incertae sedis, Pucciniomycetes, Pucciniomycotina, Basidiomycota, Fungi[1].
Po raz pierwszy zdiagnozował go w 1881 r. Heinrich Georg Winter, nadając mu nazwę Melampsora sparsa. Obecną, uznaną przez Index Fungorum, nazwę nadał mu Eduard Fisch w 1904 r.[3]
- Melampsora sparsa G. Winter 1881
- Thekopsora sparsa (G. Winter) Magnus 1905
Cykl życiowy i morfologia[edytuj | edytuj kod]
Jest to pasożyt dwudomowy i rdza pełnocyklowa, wytwarzająca wszystkie typowe dla rdzowców rodzaje zarodników. Na świerku pospolitym (Picea abies) powstają spermogonia i ecja (świerk jest żywicielem ecjalnym), na roślinach z rodzaju mącznica (Arctostaphylos) uredinia i telia (są to żywiciele telialni)[2].
Spermogonia i ecja powstają pod skórką liści[4]. Ecja pomarańczowe, w rzędzie na igłach świerka, które w miejscu ich występowania ulegają chlorozie. Ecjospory pomarańczowe, o rozmiarach 21–32 × 18–25 μm, gęsto brodawkowane, z wyjątkiem jednej wąskiej gładkiej strefy. Uredinia na dolnej stronie liści modrzewnicy. Znajdują się pod naskórkiem liści, który pełni rolę ściany. Po dojrzeniu urediniospor naskórek pęka i urediniospory wydostają się na zewnątrz. W miejscu występowania urediniospor na skórce liścia powstają plamki o barwie od żółtej do czerwonej. Urediniospory cienkościenne, o powierzchni z rzadko rozmieszczonymi kolcami. Teliospory powstają w rzędach pod kutykulą[2].
Występowanie[edytuj | edytuj kod]
Jest monofagiem w stosunku do żywicieli ecjalnych i telialnych. Spermogonia i ecja obserwowano tylko na świerku pospolitym, uredinia i telia na dwóch gatunkach mącznic: mącznica lekarska (Arcyostaphylos uva-ursi) i Arctostaphylos alpinus[2]. W piśmiennictwie polskim do 2003 r. podano dwa przypadki występowania tego patogena na mącznicy lekarskiej[5].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b Index Fungorum [online] [dostęp 2019-03-30] (ang.).
- ↑ a b c d Plant parasites of Europe [online] [dostęp 2018-03-29] (ang.).
- ↑ a b Species Fungorum [online] [dostęp 2018-03-30] (ang.).
- ↑ Joanna Marcinkowska: Oznaczanie rodzajów grzybów sensu lato ważnych w fitopatologii. Warszawa: PWRiL, 2012. ISBN 978-83-09-01048-7.
- ↑ Wiesław Mułenko, Tomasz Majewski, Małgorzata Ruszkiewicz-Michalska, A preliminary checklist of micromycetes in Poland. Wstępna lista grzybów mikroskopijnych Polski, Kraków: W. Szafer. Institute of Botany, PAN, 2008, ISBN 978-83-89648-75-4.