Puchar Świata w Rugby 2023

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Puchar Świata w Rugby 2023
Rugby World Cup 2023
2019 2027
Ilustracja
Dyscyplina

rugby union

Organizator

World Rugby

Szczegóły turnieju
Gospodarz

 Francja

Otwarcie

8 września 2023

Zamknięcie (finał)

28 października 2023

Liczba drużyn

20

Liczba aren

9 (w 9 miastach)

I miejsce

 Południowa Afryka

II miejsce

 Nowa Zelandia

III miejsce

 Anglia

Statystyki turnieju
Liczba meczów

48

Najlepiej punktujący

Anglia Owen Farrell (75)

Najwięcej przyłożeń

Nowa Zelandia Will Jordan (8)

Strona internetowa

Puchar Świata w Rugby 2023 – dziesiąta edycja Pucharu Świata, zawodów o randze mistrzostw świata w rugby union. Organizowany przez Francję turniej odbył się w dniach 8 września – 28 października 2023 roku na dziewięciu stadionach w całym kraju.

Tytułu skutecznie broniła reprezentacja Południowej Afryki, która w finale pokonała Nową Zelandię.

Wybór organizatora[edytuj | edytuj kod]

Zainteresowanie[edytuj | edytuj kod]

Zgodnie z ogłoszonym przez World Rugby w marcu 2015 roku harmonogramem wstępne zgłoszenia związków rugby chętnych do zorganizowania turnieju były przyjmowane od 14 maja do 15 czerwca 2015 roku, termin na złożenie oficjalnych kandydatur upłynał w czerwcu 2016 roku, zaś sam gospodarz miał zostać wybrany w maju 2017 roku[1][2]. Mniej lub bardziej oficjalne zainteresowanie wyraziły Rosja[3], Argentyna[4], USA ewentualnie z Kanadą[5], Irlandia wraz z Irlandią Północną[6], RPA[7] i Włochy[8][9].

W czerwcu 2015 roku odbyły się spotkania z pięcioma potencjalnymi gospodarzami[10], a na początku lipca 2015 roku ogłoszono, że swe zainteresowanie potwierdziły cztery związki: francuski, irlandzki, włoski i południowoafrykański, Amerykanie nie zdecydowali się jednak na ten krok[11]. W upływającym 1 września 2016 roku terminie składania oficjalnych aplikacji złożyły je właśnie te cztery związki, jednocześnie data wyboru gospodarza została ustalona na listopad 2017 roku[12].

Kandydatura francuska[edytuj | edytuj kod]

W lutym 2017 roku Bernard Laporte, Serge Simon i Claude Atcher przedstawili wstępne założenia francuskiej kandydatury, na początkowej liście miast gospodarzy znalazło się wówczas dziewiętnaście miast[13][14], miesiąc później została ona ograniczona do dwunastu[15]. W połowie maja tegoż roku Deloitte opublikował raport, w którym oszacowano wpływ turnieju na francuską gospodarkę na 2,4 miliarda euro, powstałoby kilkanaście tysięcy miejsc pracy, a kraj odwiedziłoby 450 tysięcy zagranicznych gości[16].

Podstawą tej aplikacji były 120 milionów GBP dla światowej federacji, nowe stadiony zbudowane na Mistrzostwa Europy w Piłce Nożnej 2016, specjalnie wyposażone pociągi TGV i ponadosiemdziesięcioprocentowe poparcie Francuzów[17], a została ona przekazana WR przez Laporte’a, Atchera i ambasadorów turnieju Sébastiena Chabala i Fabrice’a Estebaneza, jej kopie otrzymali także minister wydatków publicznych Gérald Darmanin, minister sportu Laura Flessel oraz prezydent Francji Emmanuel Macron[18]. W tym czasie liczba obiektów została ograniczona do dziewięciu, bowiem katarscy właściciele nie chcieli zgodzić się na udostępnienie Parc des Princes[19].

We wrześniu 2017 roku przedstawiciele francuskiego komitetu kandydackiego oznajmili, mając rządowe gwarancje, iż są gotowi podwyższyć o jedną czwartą kwotę dla światowego związku – do 150 milionów GBP – by zwiększyć swe szanse na wybór[20][21], a w prezentacji przed Radą wzięli także udział Jean-Pierre Jouyet i synowie grającej we Francji nowozelandzkiej legendy rugby, Jonah Lomu[22].

Kandydatura irlandzka[edytuj | edytuj kod]

Pierwsze sygnały o irlandzkiej gotowości do goszczenia turnieju wyszły w listopadzie 2013 roku ze strony ówczesnego ministra sportu Irlandii Leo Varadkara[23]. Irish Rugby Football Union oficjalnie ogłosił zamiar kandydowania 5 grudnia 2014 roku na konferencji z udziałem taoiseach Endy Kenny’ego i tánaiste Joan Burton oraz pierwszego ministra Petera Robinsona i zastępcę pierwszego ministra Irlandii Północnej Martina McGuinnessa. Prócz rządów Irlandii oraz Irlandii Północnej swoje wsparcie zapowiedział też, w postaci użyczenia stadionów, tradycyjnie niechętny nieirlandzkim sportom Gaelic Athletic Association[6][24]. W komitecie nadzorującym przygotowanie kandydatury znaleźli się, prócz jej ambasadora Briana O’Driscolla, także działacze GAA, regionalnych i krajowego związku rugby, m.in. Dick Spring czy Hugo MacNeill[25].

Blisko tysiącstronicowy dokument aplikacyjny do siedziby WR dostarczyli taoiseach Enda Kenny, przedstawiciel Irlandii Północnej Malcolm McKibbin, Shane Ross, Brian O’Driscoll, trener irlandzkiej kadry Joe Schmidt i Stephen Hilditch. Atutem tej kandydatury prócz wyprzedanych biletów, doskonałej infrastruktury turystycznej, bliskości baz treningowych do obiektów meczowych, miał być także wzrost popularności tego sportu dzięki irlandzkiej diasporze, w szczególności czterdziestomilionowej w USA. Wpisowe na rzecz światowego związku było gwarantowane przez oba rządy, które traktowały tę ideę priorytetowo – w latach bezpośrednio poprzedzających i nasępujących po turnieju nie były planowane żadne wielkie imprezy sportowe, a wpływ na gospodarkę całej wyspy szacowany był na 1,5 miliarda euro. Kandydatura ta była inspirowana sukcesem organizacji RWC 2011 przez Nową Zelandię – kraj o podobnej populacji[26]. Na wstępnej liście stadionów znalazło się prócz czterech typowo do rugby także osiem obiektów, których właścicielem było GAA[24].

Prezentację dla Rady prowadzili Leo Varadkar, już w roli premiera rządu irlandzkiego, David Sterling, szef Northern Ireland Civil Service, Brian O’Driscoll oraz działacze IRFU. Kandydaturę aktywnie popierali, pojawiając się w materiałach promocyjnych, m.in. Liam Neeson, Bono i U2, Niamh Briggs oraz Bob Geldof[27][28][29].

Kandydatura południowoafrykańska[edytuj | edytuj kod]

Wstępne zainteresowanie SARU ogłosił na początku marca 2015 roku[7], potwierdzając je trzy miesiące później[30]. W kwietniu 2016 roku minister sportu Fikile Mbalula zabronił federacjom netballu, krykieta, rugby i lekkoatletyki ubiegania się o międzynarodowe imprezy z uwagi na zbyt małą liczbę czarnoskórych zawodników[31], jednak niecały rok później odwołał swoją decyzję deklarując poparcie rządu dla tej kandydatury[32], co potwierdził w maju 2017 roku kolejny minister sportu, Thulas Nxesi[33][34].

Złożona z końcem maja 2017 roku ponadośmiusetstronicowa aplikacja podkreślała brak konieczności inwestycji w infrastrukturę, co – w połączeniu z zakładaną liczbą 2,9 miliona dostępnych biletów – przekładało się na pewność zorganizowania rentowej imprezy. Dodatkowo analizy przygotowane przez Grant Thornton wskazywały, że wpływ turnieju na południowoafrykańską gospodarkę wyniesie 27,3 miliarda randów, powstanie ponad 38 tysięcy miejsc pracy, a wpływy podatkowe dla rządu osiągną 1,4 miliarda ZAR[35]. Do rozegrania zawodów wyznaczono osiem stadionów w siedmiu miastach – wszystkie gościły Mistrzostwa Świata w Piłce Nożnej 2010[36]. Na początku sierpnia 2017 roku ogłoszono uzyskanie wszelkich rządowych gwarancji – zarówno finansowych, jak i ze strony czterech ministerstw: handlu, spraw wewnętrznych, policji i sportu[37][38].

Dwunastoosobowa delegacja na prezentację przed Radą, oprócz przedstawicieli krajowego związku rugby, obejmowała obu dotychczasowych kapitanów Springboks triumfujących w finałach Pucharu Świata – Francoisa Pienaara i Johna Smita – oraz przedstawicieli rządu z ministrem sportu i wiceprezydentem RPA Cyrilem Ramaphosą[39]. Akcentowała ona podwyższenie o jedną trzecią kwoty, która trafi dla World Rugby (do 160 milionów GBP), gwarantując jednocześnie osiem stadionów o minimalnej pojemności nie piętnastu, lecz ponad czterdziestu tysięcy widzów, a co za tym idzie zwiększenie liczby biletów o czterysta tysięcy w porównaniu do PŚ 2015[40].

Wybór organizatora[edytuj | edytuj kod]

Pod koniec maja 2016 roku proces wyboru gospodarza wkroczył w drugą fazę – fazę aplikacji. Obejmowała ona wymianę informacji w kluczowych aspektach, jak korzyści (sportowe, ekonomiczne czy turystyczne) z organizacji turnieju, kryteria oceny kandydatury, proces wyboru gospodarza czy wymogi światowego związku w celu dostarczenia kandydatom szczegółowych informacji potrzebnych do przygotowania oferty, a z drugiej strony zapewnienia World Rugby, że wszyscy potencjalni gospodarze są gotowi do spełnienia wymagań potrzebnych do organizacji takich zawodów. Częścią tego procesu było dostarczenie WR przeglądu najważniejszych informacji dotyczących finansowania, stadionów czy wsparcia rządowego, tak by spełniały siedem założonych przez niego celów (ekonomicznych, sportowych, wizerunkowych) w terminie do 1 września tego roku. Miały one być następnie zaopiniowane przez grupę techniczną WR oraz niezależnie zweryfikowane, po czym spełniające kryteria aplikacje przeszłyby do trzeciej fazy – fazy kandydackiej – 1 listopada 2016 roku[41]. W zakładanym terminie składania oficjalnych aplikacji złożyły je cztery związki: FFR, IRFU, FIR i SARU[12]. Jeszcze w sierpniu 2016 roku Włosi pracowali nad kandydaturą przedstawiając potencjalne stadiony[42], jednak pod koniec września 2016 roku kandydatura została cofnięta z uwagi na brak gwarancji rządowych co do sfinansowania przygotowań, propozycja była bowiem ściśle powiązana z wnioskiem o organizację w Rzymie Letnich Igrzysk Olimpijskich 2024, który to również został wycofany[43][44][45]. W październiku 2016 roku ogłoszono zatem, że oficjalnymi kandydatami zostały związki francuski, irlandzki i południowoafrykański[43].

W marcu 2017 roku odbyły się pierwsze wizytacje i konsultacje w krajach kandydackich przed zaplanowanym na 1 czerwca oficjalnym zgłoszeniem aplikacji[46]. W wyznaczonym terminie wszystkie trzy związki dostarczyły szczegółowe dokumenty potwierdzające chęć kandydowania oraz spełnianie warunków wymaganych przez WR. Następnie aplikacje te miały być szczegółowo przeanalizowane przez niezależnych biegłych i skwantyfikowane według zadanych kryteriów. Kolejnym krokiem była prezentacja dla Rady World Rugby 25 września, pod koniec października Zarząd przedstawił swoją rekomendację preferowanego kandydata, sam wybór gospodarza miał zostać podjęty przez Radę 15 listopada tego roku[47][48].

Trzydziestominutowe prezentacje, po których następowała dwudziestominutowa sesja pytań, zostały przedstawione Radzie kolejno przez delegację francuską, irlandzką, a następnie południowoafrykańską[49][50][51]. Rugby World Cup Limited, zarządzająca organizacją turniejów o Puchar Świata, 31 października jednogłośnie zarekomendowała Radzie WR wybór Południowej Afryki na gospodarza PŚ 2023 bazując na obszernym raporcie oceniającym wszystkie trzy kandydatury[52][53].

Kryterium Waga RPA Francja Irlandia
Wizja i koncepcja turnieju 10% 6,25 7,06 6,75
Organizacja i harmonogram gier 5% 3,91 3,75 3,44
Stadiony i miasta gospodarze 30% 26,63 22,88 21,75
Infrastruktura 20% 15,50 13,75 13,63
Finansowe, komercyjne i zobowiązania do rozwoju gry 35% 26,69 28,44 26,69
Ogółem 100% 78,97 75,88 72,25

W kolejnych dniach obiekcje co do tego raportu, w szczególności do wysokiej oceny kandydatury południowoafrykańskiej, wyraził zarówno IRFU[54][55], jak i irlandzki minister sportu, Shane Ross[56], a także ze strony francuskiej Bernard Laporte[57][58][59], na które odpowiedział światowy związek[60][61].

Wbrew rekomendacji Rugby World Cup Limited, zarządzającej organizacją turniejów o Puchar Świata, Rada World Rugby wyznaczyła w drugiej turze głosowania Francję na gospodarza turnieju[62]. Do zdobycia było trzydzieści dziewięć głosów najważniejszych związków rugby i organizacji kontynentalnych, związki kandydujące zostały wyłączone bowiem z głosowania[39][63]. Prawdopodobny rozkład głosów przedstawił dziennik L’Équipe[64]. Rozczarowanie tą decyzją wyrazili włodarze SARU, dla których – pomimo najwyższej oceny oraz rekomendacji – był to czwarty z rzędu przegrany konkurs[65], a także przedstawiciele irlandzkiego rugby, którzy otwarcie kwestionowali, czy mniejsze państwa mają w ogóle szansę na goszczenie turnieju tej rangi[66].

W maju 2018 roku ukazał się przygotowany przez BDO raport oceniający cały proces wyboru gospodarza jako profesjonalny i przejrzysty, będący znaczącym postępem od poprzedniego. Poziom transparentności, trzyfazowe podejście do kandydowania, a także publikacja szczegółowego raportu z oceny aplikacji powinny być zachowane w przyszłych takich procesach, jednocześnie raport ten sugerował większą rolę Rady w selekcji kryteriów oceny, zachowanie jej praw do wyboru gospodarza, choć przy publikacji poszczególnych szczegółów głosowania, zaś jeśli chodzi o raport z oceny aplikacji skupienie się na ocenie technicznej i ryzyka bez oceny punktowej czy też rekomendacji, przy jednoczesnym wyraźnym wskazaniu, czy wszyscy kandydaci zdolni są zorganizować taki turniej[67].

Informacje ogólne[edytuj | edytuj kod]

Komitet organizacyjny zawodów ustanowiono – po ceremonialnych podpisach, które złożyli Bernard Laporte i premier Édouard Philippe – w marcu 2018 roku podczas oficjalnej ceremonii przed meczem Pucharu Sześciu Narodów pomiędzy Francją i Anglią. Powołany on został dzięki współpracy trzech podmiotów – FFR 62%, państwo francuskie 37%, zaś pozostały jeden procent należał do CNOSF – w celu przygotowania, finansowania i zorganizowania wyjątkowej imprezy pod względem sportowym, technicznym i finansowym, promocji kraju na arenie międzynarodowej, współtworzenia programu spuścizny poturniejowej[68]. World Rugby przeprowadzała następnie okresowe inspekcje postępów w przygotowaniach do zawodów[69][70][71][72][73].

W połowie listopada 2018 roku World Rugby przedstawiła logo zawodów oraz uruchomiła oficjalną stronę internetową[74], oficjalna turniejowa piłka przygotowana ponownie przez firmę Gilbert została przedstawiona na dwa lata przed jego rozpoczęciem[75][76]. Medale – przygotowane przez Monnaie de Paris – zostały zaprezentowane na sto dni przed rozpoczęciem zawodów, a do ich wybicia użyto recyklingowanych materiałów z 206 tysięcy telefonów komórkowych[77]. Do prowadzenia programu testów antydopingowych została wyznaczona Agence française de lutte contre le dopage[78]. W ceremonię otwarcia zaangażowany był Jean Dujardin[79].

Nominowana do nadzorowania procesu wyboru oficjalnych touroperatorów Groupe Couleur[80] spośród ponad stu aplikacji[81] wybrała dwadzieścia trzy firmy z trzynastu krajów, w tym po raz pierwszy z Chin, Niemiec i Holandii[82][83].

Pod koniec marca 2021 roku francuski premier Jean Castex wraz z trzema ministrami (Jean-Michel Blanquer, Élisabeth Borne i Roxana Maracineanu) ogłosili start programu Campus 2023, dzięki któremu trzy tysiące osób w wieku od 18 do 30 roku życia odbędzie staż w klubach, ligach i komitetach pomagając im w profesjonalizacji ich działań i przygotowując je na napływ nowych zawodników ściągniętych do sportu dzięki organizacji tego turnieju. Był on częścią poturniejowej spuścizny pozostawiając po sobie nowe pokolenie działających w służbie sportu osób[84]. Innym trwałym elementem pozostałym po turnieju miały być propagowanie i działania na rzecz zrównoważonego rozwoju, gospodarki cyrkularnej, inkluzji społecznej, równości płci oraz ochrony środowiska[85][86]. Rekrutacja wolontariuszy rozpoczęła się w marcu 2022 roku[87][88].

Organizatorzy Pucharu Świata uruchomili także dodatkowe inicjatywy, jak: objazd specjalnie malowanego pociągu po 24 miastach Francji[85][89][90][91], Rugby World Cup France 2023 Players’ Committee, do którego oprócz przewodniczącego Johna Ealesa weszli także Philippe Sella, Yannick Jauzion, Gareth Thomas, David Pocock, Jessy Trémoulière oraz Iesinga Vunipola, matka Mako i Billy’ego[92][93], platformę car-sharingową[94], oficjalną grę fantasy[95] czy strefy kibica[96][97]. Oficjalne sklepy otwarto w dziesięciu francuskich miastach oraz w Tokio[98][99][100].

Na początku marca 2021 roku podany został orientacyjny harmonogram sprzedaży pierwszej transzy z zaplanowanej liczby 2,6 miliona biletów, jednocześnie uruchomiono też internetową stronę sprzedaży oraz umożliwiono rejestrację zainteresowanych wejściówkami osób. W pierwszej fazie – od 15 marca 2021 roku – do sprzedaży trafiły pakiety obejmujące mecze danej drużyny bądź na danym stadionie, najpierw dla zarejestrowanych kibiców – z czego pierwsze trzy dni zarezerwowane były dla posiadaczy kart Mastercard – oraz touroperatorów, od 6 kwietnia została ona otwarta dla zainteresowanych z całego świata[101]. W kolejnych dniach liczba zarejestrowanych kibiców wzrosła do czterystu tysięcy[102] i do pół miliona w dniu rozpoczęcia sprzedaży[103]. Marcowa pula sześciuset tysięcy biletów została szybko wyprzedana, choć sygnalizowane były głosy niezadowolenia ze strony fanów na jakość systemu informatycznego[104], a cała kwietniowa transza kolejnych trzystu pięćdziesięciu tysięcy rozeszła się w ciągu pięciu godzin[105]. Następne fazy sprzedaży – z jedną dobą zarezerwowaną dla zarejestrowanych kibiców – były uruchamiane 28 sierpnia 2021 roku (z dwupakami na mecze fazy grupowej i ćwierćfinały)[106], 15 marca (z pozostałymi meczami fazy pucharowej)[107] i 13 września 2022 roku – już z pojedynczymi biletami na wszystkie mecze na zasadzie „kto pierwszy, ten lepszy”[108]. Przed tą ostatnią, w ramach której było dostępne ponad dwieście tysięcy wejściówek, ustalono ostatecznie ceny – najtańsze bilety fazy grupowej kosztowały 10 euro, a na ćwierćfinały, półfinały i finał odpowiednio 75, 80 i 100 EUR. Z kolei najdroższe na finał wyceniono na 950, mecz otwarcia i półfinały 550, a rywalizację w grupach na 300 euro[87]. Podobnie jak przy poprzednich kilku edycjach organizatorzy rozpoczęli kampanię zniechęcającą do zakupu biletów od nieautoryzowanych dystrybutorów i zapowiedziano utworzenie platformy do wymiany lub odsprzedaży biletów po cenie zakupu[104], której uruchomienie zostało zapowiedziane na styczeń 2023 roku[109].

W marcu 2019 roku rozpoczęto proces wyboru baz dla uczestniczących w turnieju reprezentacji. Aplikacje złożyło osiemdziesiąt dziewięć ośrodków z całego kraju, a dwoma podstawowymi kryteriami były: wysokiej klasy obiekty przygotowawczo-treningowe oraz optymalizacja podróży na mecze fazy grupowej z naciskiem na transport kolejowy – zgodnie z założeniami zmniejszania śladu węglowego. Każdy zespół otrzymał do wyboru trzy kandydatury, w połowie listopada 2022 roku przedstawiono wybrane przez dziewiętnaście reprezentacji bazy ulokowane w dziewięciu regionach Francji[110], zaś lista została sfinalizowana pod koniec tego miesiąca, gdy swojego wyboru dokonała Portugalia – ostatni zakwalifikowany zespół[111][112].

W sierpniu 2023 roku World Rugby poinformowała o uruchomieniu platformy streamingowej nazwanej RugbyPass TV[113], miesiąc wcześniej wystartował zaś podcast[114].

Organizatorzy zapewniali, iż mają plany zapewnienienia bezpieczeństwa i płynnego przeprowadzenia zawodów w razie strajków czy protestów[115]. Część kibiców opuściła nawet do dwudziestu minut meczów pierwszego weekendu – Anglia-Argentyna i Rumunia-Irlandia – dzięki przepełnionej komunikacji miejskiej, a przede wszystkim z powodu długich kolejek przed wejściem na stadion, które spowodowały tłok i chaos. Działacze światowego związku przeprosili za zaistniałą sytuację wyznaczając jednocześnie większą liczbę wolontariuszy do obsługi wchodzących widzów[116][117].

Terminarz[edytuj | edytuj kod]

World Rugby, w porozumieniu z komitetem organizacyjnym i związkiem zawodników, 22 lutego 2021 roku ustaliła ramy czasowe turnieju – mecz otwarcia zaplanowany został na 8 września, a finał na 28 października 2023 roku, oba na Stade de France. Po raz pierwszy wszystkie zespoły miały zagwarantowane minimum pięć dni odpoczynku pomiędzy spotkaniami, przez co faza grupowa została wydłużona o jeden tydzień[118]. Cztery dni później przedstawiono terminarz zawodów, po raz pierwszy z wolnymi poniedziałkami i wtorkami. Faza grupowa trwać będzie od 8 września do 8 października, mecze ćwierćfinałowe odbędą się w dniach 14 i 15 października, półfinały w dniach 20 i 21 października, mecz o trzecie miejsce rozegrany zostanie 27 października, finał zaś dzień później[119][120]. Wraz z uruchomieniem sprzedaży biletów 15 marca 2021 roku potwierdzono godziny rozpoczęcia meczów – uwzględniając strefy czasowe na kluczowych rynkach. Połowa ze spotkań została zaplanowana do rozegrania o godzinie 21, tradycyjnej dla francuskiej kultury rugby[103].

Uczestnicy[edytuj | edytuj kod]

Kwalifikacje[edytuj | edytuj kod]

Pomimo informacji pochodzących od członków władz światowego związku dotyczących zwiększenia liczby startujących reprezentacji do dwudziestu czterech[121][122][123], ostatecznie jednak w turnieju głównym uczestniczyć będzie dwadzieścia zespołów. Automatyczny awans uzyskało dwanaście drużyn, które w swoich grupach Pucharu Świata 2019 zajęły jedno z trzech pierwszych miejsc. O pozostałe osiem miejsc zostały rozegrane kilkustopniowe eliminacje. Ramowy schemat kwalifikacji został ogłoszony na początku czerwca 2020 roku. Te miejsca podzielono według następującego klucza geograficznego: po dwa miejsca przyznano Europie i Ameryce (Południowej wspólnie z Północną), po jednym przydzielono Oceanii i Afryce. Ponadto kwalifikację uzyska także zwycięzca dwumeczu pomiędzy drugą drużyną z Oceanii i najlepszą drużyną z Azji oraz zwycięzca czterozespołowego turnieju kończącego eliminacje, którego stawką będzie ostatnie miejsce w Pucharze Świata (z udziałem trzecich drużyn z Europy i Ameryki, drugiej drużyny z Afryki oraz przegranego w dwumeczu między drużynami z Azji i Oceanii)[124].

Ponownie w kwalifikacjach europejskich doszło do perturbacji: Hiszpania, która wywalczyła awans jako Europa 2 została pozbawiona punktów za udział w dwóch jej meczach zawodnika nieuprawnionego do reprezentowania kraju, w związku z czym jej miejsce zajęła Rumunia[125][126].

Zakwalifikowane drużyny[edytuj | edytuj kod]

Drużyna Podstawa kwalifikacji Liczba występów Najlepszy wynik Ostatni występ
 Francja gospodarz 9 wicemistrzostwo (1987, 1999, 2011) 2019
 Południowa Afryka miejsca 1–3 w fazie grupowej Pucharu Świata 2019 7 mistrzostwo (1995, 2007, 2019) 2019
 Anglia miejsca 1–3 w fazie grupowej Pucharu Świata 2019 9 mistrzostwo (2003) 2019
 Nowa Zelandia miejsca 1–3 w fazie grupowej Pucharu Świata 2019 9 mistrzostwo (1987, 2011, 2015) 2019
 Walia miejsca 1–3 w fazie grupowej Pucharu Świata 2019 9 III miejsce (1987) 2019
 Japonia miejsca 1–3 w fazie grupowej Pucharu Świata 2019 9 ćwierćfinał (2019) 2019
 Australia miejsca 1–3 w fazie grupowej Pucharu Świata 2019 9 mistrzostwo (1991, 1999) 2019
 Irlandia miejsca 1–3 w fazie grupowej Pucharu Świata 2019 9 ćwierćfinał (1987, 1991, 1995, 1999, 2003, 2011, 2015, 2019) 2019
 Szkocja miejsca 1–3 w fazie grupowej Pucharu Świata 2019 9 IV miejsce (1991) 2019
 Włochy miejsca 1–3 w fazie grupowej Pucharu Świata 2019 9 faza grupowa 2019
 Argentyna miejsca 1–3 w fazie grupowej Pucharu Świata 2019 9 III miejsce (2007) 2019
 Fidżi miejsca 1–3 w fazie grupowej Pucharu Świata 2019 8 ćwierćfinał (1987, 2007) 2019
 Samoa (Oceania 1)[127] kwalifikacje w Oceanii 8 faza grupowa (1991, 1995, 1999, 2003, 2007, 2011, 2015, 2019) 2019
 Urugwaj (Ameryka 1)[128] kwalifikacje w Ameryce 4 faza grupowa (1999, 2003, 2015, 2019) 2019
 Gruzja (Europa 1)[129] kwalifikacje w Europie 5 faza grupowa (2003, 2007, 2011, 2015, 2019) 2019
 Rumunia (Europa 2)[126] kwalifikacje w Europie 8 faza grupowa (1987, 1991, 1995, 1999, 2003, 2007, 2011, 2015) 2015
 Namibia (Afryka 1)[130] kwalifikacje w Afryce 6 faza grupowa (1999, 2003, 2007, 2011, 2015, 2019) 2019
 Chile (Ameryka 2)[131] kwalifikacje w Ameryce 0
 Tonga (Azja/Pacyfik 1)[132] play-off Azja/Pacyfik 8 faza grupowa (1987, 1995, 1999, 2003, 2007, 2011, 2015, 2019) 2019
 Portugalia (baraż)[133] baraż 1 faza grupowa (2007) 2007

Losowanie grup[edytuj | edytuj kod]

Pod koniec stycznia 2020 roku World Rugby ogłosił, iż rozstawienie zespołów według aktualnego rankingu i losowanie grup odbędzie się w Paryżu po zakończeniu listopadowej serii testmeczów[134]. Na początku października 2020 roku przesunięto ten termin o dwa tygodnie ustalając datę losowania na 14 grudnia tego roku w paryskim Palais Brongniart. W związku z pandemią COVID-19 i faktem, że niektóre z reprezentacji nie rozegrały w roku 2020 ani jednego spotkania, automatycznie zakwalifikowane drużyny zostały podzielone na trzy koszyki według rankingu World Rugby nie z dnia losowania, lecz na dzień 1 stycznia 2020 roku, w pozostałych dwóch koszykach znalazły się natomiast zespoły, które walczyły w kwalifikacjach[135][136].

Koszyk 1
 Południowa Afryka
 Nowa Zelandia
 Anglia
 Walia
Koszyk 2
 Irlandia
 Australia
 Francja
 Japonia
Koszyk 3
 Szkocja
 Argentyna
 Fidżi
 Włochy
Koszyk 4
Oceania 1
Europa 1
Ameryka 1
Azja/Pacyfik 1
Koszyk 5
Afryka 1
Europa 2
Ameryka 2
Baraż

Losowanie przeprowadzili znani przedstawiciele francuskiej kultury: Yann Arthus-Bertrand, Jean Dujardin, Christian Louboutin, Alice Renavand, Guy Savoy i Jean-Michel Wilmotte[137][138] i w jego wyniku powstały cztery pięciozespołowe grupy[139].

Grupa A
 Nowa Zelandia
 Francja
 Włochy
 Urugwaj
Ameryka 1
 Namibia
Afryka 1
Grupa B
 Południowa Afryka
 Irlandia
 Szkocja
 Tonga
Azja/Pacyfik 1
 Rumunia
Europa 2
Grupa C
 Walia
 Australia
 Fidżi
 Gruzja
Europa 1
 Portugalia
baraż
Grupa D
 Anglia
 Japonia
 Argentyna
 Samoa
Oceania 1
 Chile
Ameryka 2

Składy[edytuj | edytuj kod]

Każda reprezentacja uczestnicząca w turnieju mogła wystawić drużynę składającą się z trzydziestu trzech zawodników. Termin przesyłania składów do World Rugby upływał 28 sierpnia 2023 roku. Po tym terminie zgłoszony gracz mógł być zastąpiony za zgodą World Rugby jedynie w przypadku kontuzji. Raz zastąpiony zawodnik nie mógł ponownie zagrać w turnieju, a zastępujący go gracz uprawniony był do wzięcia udziału w meczu po upływie 48 godzin.

Sędziowie[edytuj | edytuj kod]

W maju 2023 roku światowy związek podał listę arbitrów wyznaczonych do sędziowania zbliżającego się turnieju – dwunastu sędziów głównych oraz po siedmiu bocznych i telewizyjnych. Wśród nich byli Gruzin Nika Amaszukeli, który tym samym jest jedynym arbitrem tych zawodów pochodzącym spoza najbardziej rozwiniętych pod względem sportowym krajów, Joy Neville jako pierwsza kobieta w panelu na męski Puchar Świata, a także Wayne Barnes, dla którego będzie to piąty turniej tej rangi[140][141]. Natomiast w lipcu tegoż roku wyznaczono osoby odpowiedzialne za utrzymywanie dyscypliny i karanie za nieprzestrzeganie zasad gry[142]. Przydzielenie sędziów do meczów fazy grupowej nastąpiło 22 sierpnia[143][144], tydzień wcześniej przedstawiono zaś ich stroje[145].

Stadiony[edytuj | edytuj kod]

Planowane jest rozegranie turnieju na dziewięciu stadionach położonych we Francji[146][147]:

Nazwa Miejscowość Pojemność
Stade Matmut-Atlantique (pod nazwą Stade de Bordeaux) Bordeaux 42000
OL Stadium Décines-Charpieu (Lyon) 59000
Stade Vélodrome (pod nazwą Stade de Marseille) Marsylia 67000
Stade de la Beaujoire Nantes 37500
Allianz Riviera (pod nazwą Stade de Nice) Nicea 35000
Stade de France Saint-Denis (Paryż) 80000
Stade Geoffroy-Guichard Saint-Étienne 42000
Stadium de Toulouse Tuluza 33000
Stade Pierre-Mauroy Villeneuve-d’Ascq (Lille) 50000

Faza grupowa[edytuj | edytuj kod]

Dwadzieścia zespołów uczestniczących w Pucharze Świata podzielonych zostało podczas losowania 14 grudnia 2020 roku na cztery grupy liczące po pięć drużyn. O awansie do ćwierćfinału dwóch najlepszych z każdej grupy drużyn decydowała suma punktów zgromadzonych w czterech meczach rozgrywanych w grupie systemem kołowym. Zwycięzca meczu zyskiwał cztery punkty, za remis przysługiwały dwa punkty, porażka nie była punktowana, a zdobycie przynajmniej czterech przyłożeń lub przegrana nie więcej niż siedmioma punktami premiowana była natomiast punktem bonusowym. W przypadku równej liczby punktów, o tym, która drużyna zostanie wyżej sklasyfikowana decydowało kolejno[148]:

  1. wynik meczu pomiędzy zainteresowanymi drużynami;
  2. lepsza różnica punktów zdobytych i straconych we wszystkich meczach grupowych;
  3. lepsza różnica przyłożeń zdobytych i straconych we wszystkich meczach grupowych;
  4. liczba punktów zdobytych we wszystkich meczach grupowych;
  5. liczba przyłożeń zdobytych we wszystkich meczach grupowych;
  6. ranking World Rugby z 2 października 2023 roku.

Grupa A[edytuj | edytuj kod]

Poz. Zespół Mecze Punkty P Pkt
bonus
Pkt
M W R P + +/−
1.  Francja 4 4 0 0 210 32 +178 27 2 18
2.  Nowa Zelandia 4 3 0 1 253 47 +206 38 3 15
3.  Włochy 4 2 0 2 114 181 −67 15 2 10
4.  Urugwaj 4 1 0 3 65 164 −99 9 1 5
5.  Namibia 4 0 0 4 37 255 −218 3 0 0
8 września 2023
21.15 CEST (UTC+2)
sędzia: Południowa Afryka Jaco Peyper
Francja  27:13  Nowa Zelandia Stade de France, Saint-Denis
widzów: 78 750
Punkty: Ramos 17 (pd 5K)
Jaminet 5 (P)
Penaud 5 (P)
(9:8)
Relacja
Relacja
Relacja
Punkty: Teleʻa 10 (2P)
Moʻunga 3 (K)
Jordan

9 września 2023
13.00 CEST (UTC+2)
sędzia: Andy Brace
Włochy  52:8  Namibia Stade Geoffroy-Guichard, Saint-Étienne
widzów: 35 515
Punkty: Allan 17 (7pd K)
Cannone 5 (P)
Capuozzo 5 (P)
Faiva 5 (P)
Garbisi 5 (P)
Lamb 5 (P)
Odogwu 5 (P)
Zuliani 5 (P)
(17:8)
Relacja
Relacja
Relacja
Punkty: Mouton 5 (P)
Swanepoel 3 (K)
Van Jaarsveld

14 września 2023
21.00 CEST (UTC+2)
sędzia: Nowa Zelandia Ben O’Keeffe
Francja  27:12  Urugwaj Stade Pierre-Mauroy, Villeneuve-d’Ascq
widzów: 50 096
Punkty: Jaminet 12 (3pd 2K)
Bielle-Biarrey 5 (P)
Hastoy 5 (P)
Mauvaka 5 (P)
Taofifénua
(13:5)
Relacja
Relacja
Relacja
Punkty: Amaya 5 (P)
Freitas 5 (P)
Etcheverry 2 (pd)

15 września 2023
21.00 CEST (UTC+2)
sędzia: Anglia Luke Pearce
Nowa Zelandia  71:3  Namibia Stadium de Toulouse, Tuluza
widzów: 31 996
Punkty: McKenzie 26 (2P 8pd)
Roigard 10 (2P)
Clarke 5 (P)
Faingaʻanuku 5 (P)
De Groot 5 (P)
Havili 5 (P)
Ioane 5 (P)
Lienert-Brown 5 (P)
Papaliʻi 5 (P)
De Groot
(38:3)
Relacja
Relacja
Relacja
Punkty: Swanepoel 3 (K)

20 września 2023
17.45 CEST (UTC+2)
sędzia: Australia Angus Gardner
Włochy  38:17  Urugwaj Stade de Nice, Nicea
Punkty: Allan 10 (5pd)
Brex 5 (P)
L. Cannone 5 (P)
Ioane 5 (P)
Lamaro 5 (P)
Pani 5 (P)
Garbisi 3 (K)
N. Cannone, Fischetti
(7:17)
Relacja
Relacja
Relacja
Punkty: Etcheverry 5 (pd dg)
Freitas 5 (P)
karne przyłożenie – 7
Vilaseca

21 września 2023
21.00 CEST (UTC+2)
sędzia: Anglia Matthew Carley
Francja  96:0  Namibia Stade de Marseille, Marsylia
Punkty: Ramos 24 (12pd)
Penaud 15 (3P)
Bielle-Biarrey 10 (2P)
Danty 10 (2P)
Ollivon 10 (2P)
Couilloud 5 (P)
Dupont 5 (P)
Flament 5 (P)
Jaminet 5 (P)
karne przyłożenie – 7
(54:0)
Relacja
Relacja
Benade
Deysel

27 września 2023
17.45 CEST (UTC+2)
sędzia: Francja Mathieu Reynal
Urugwaj  36:26  Namibia OL Stadium, Décines-Charpieu
Punkty: Amaya 10 (2P)
Etcheverry 6 (3pd)
Arata 5 (P)
Basso 5 (P)
Berchesi 5 (pd K)
Kessler 5 (P)
Dosantos
(12:20)
Relacja
Relacja
Punkty: Swanepoel 16 (2pd 4K)
Greyling 5 (P)
Mouton 5 (P)
Coetzee, Uanivi
Sethie

29 września 2023
21.00 CEST (UTC+2)
sędzia: Anglia Matthew Carley
Nowa Zelandia  96:17  Włochy OL Stadium, Décines-Charpieu
Punkty: Moʻunga 18 (9pd)
Smith 15 (3P)
McKenzie 13 (P 4pd)
Coles 10 (2P)
Jordan 10 (2P)
Savea 10 (2P)
Lienert-Brown 5 (P)
Papaliʻi 5 (P)
Retallick 5 (P)
Teleʻa 5 (P)
(49:3)
Relacja
Relacja
Relacja
Punkty: Allan 5 (pd K)
Capuozzo 5 (P)
Ioane 5 (P)
Gabisi 2 (pd)

5 października 2023
21.00 CEST (UTC+2)
sędzia: Anglia Wayne Barnes
Nowa Zelandia  73:0  Urugwaj OL Stadium, Décines-Charpieu
Punkty: Faingaʻanuku 15 (3P)
Moʻunga 15 (P 5pd)
McKenzie 14 (2P 2pd)
Jordan 10 (2P)
Newell 5 (P)
Roigard 5 (P)
Williams 5 (P)
B. Barrett 4 (2pd)
(26:0)
Relacja
Relacja

6 października 2023
21.00 CEST (UTC+2)
sędzia: Anglia Karl Dickson
Francja  60:7  Włochy OL Stadium, Décines-Charpieu
Punkty: Ramos 20 (P 6pd K)
Penaud 10 (2P)
Moefana 10 (2P)
Bielle-Biarrey 5 (P)
Jalibert 5 (P)
Jaminet 5 (pd K)
Mauvaka 5 (P)
(31:0)
Relacja
Relacja
Relacja
Punkty: Zuliani 5 (P)
Allan 2 (pd)


Grupa B[edytuj | edytuj kod]

Poz. Zespół Mecze Punkty P Pkt
bonus
Pkt
M W R P + +/−
1.  Irlandia 4 4 0 0 190 46 +144 27 3 19
2.  Południowa Afryka 4 3 0 1 151 34 +117 22 3 15
3.  Szkocja 4 2 0 2 146 71 +75 21 2 10
4.  Tonga 4 1 0 3 96 177 –81 13 1 5
5.  Rumunia 4 0 0 4 32 287 –255 4 0 0
9 września 2023
15.30 CEST (UTC+2)
sędzia: Gruzja Nika Amaszukeli
Irlandia  82:8  Rumunia Stade de Bordeaux, Bordeaux
widzów: 41 170
Punkty: Sexton 24 (2P 7pd)
Aki 10 (2P)
Beirne 10 (2P)
O’Mahony 10 (2P)
Crowley 8 (4pd)
Gibson-Park 5 (P)
Herring 5 (P)
Keenan 5 (P)
McCarthy 5 (P)
(33:8)
Relacja
Relacja
Relacja
Punkty: Rupanu 8 (P K)
Simionescu

10 września 2023
17.45 CEST (UTC+2)
sędzia: Australia Angus Gardner
Południowa Afryka  18:3  Szkocja Stade de Marseille, Marsylia
widzów: 63 586
Punkty: Libbok 6 (2K)
Arendse 5 (P)
Du Toit 5 (P)
De Klerk 2 (pd)
(6:3)
Relacja
Relacja
Relacja
Punkty: Russell 3 (K)

16 września 2023
21.00 CEST (UTC+2)
sędzia: Anglia Wayne Barnes
Irlandia  59:16  Tonga Stade de la Beaujoire, Nantes
widzów: 31 673
Punkty: Sexton 16 (P 4pd K)
Aki 10 (2P)
Byrne 8 (4pd)
Beirne 5 (P)
Doris 5 (P)
Hansen 5 (P)
Herring 5 (P)
Lowe 5 (P)
O’Mahony
(31:13)
Relacja
Relacja
Relacja
Punkty: Havili 11 (pd 3K)
Fifita 5 (P)

17 września 2023
15.00 CEST (UTC+2)
sędzia: Francja Mathieu Raynal
Południowa Afryka  76:0  Rumunia Stade de Bordeaux, Bordeaux
Punkty: Reinach 15 (3P)
Mapimpi 15 (3P)
Willemse 15 (P 5pd)
Williams 10 (2P)
Fourie 5 (P)
Le Roux 5 (P)
De Klerk 4 (2pd)
karne przyłożenie – 7
(33:0)
Relacja
Relacja
Relacja

23 września 2023
21.00 CEST (UTC+2)
sędzia: Nowa Zelandia Ben O’Keeffe
Południowa Afryka  8:13  Irlandia Stade de France, Saint-Denis
widzów: 78 542
Punkty: Kolbe 5 (P)
Libbok 3 (K)
(3:7)
Relacja
Relacja
Relacja
Punkty: Hansen 5 (P)
Sexton 5 (pd K)
Crowley 3 (K)

24 września 2023
17.45 CEST (UTC+2)
sędzia: Anglia Karl Dickson
Szkocja  45:17  Tonga Stade de Nice, Nicea
widzów: 33 189
Punkty: Russell 10 (5pd)
Darge 5 (P)
Graham 5 (P)
Horne 5 (P)
Kinghorn 5 (P)
Steyn 5 (P)
Turner 5 (P)
Van der Merwe 5 (P)
(24:10)
Relacja
Relacja
Relacja
Punkty: Kata 5 (P)
Havili 5 (pd K)
Tameifuna 5 (P)
Taumoepeau
Fifita

30 września 2023
21.00 CEST (UTC+2)
sędzia: Anglia Wayne Barnes
Szkocja  84:0  Rumunia Stade Pierre-Mauroy, Villeneuve-d’Ascq
Punkty: Healy 27 (P 11pd)
Graham 20 (4P)
Darge 5 (P)
Fagerson 5 (P)
Harris 5 (P)
Matthews 5 (P)
Price 5 (P)
Smith 5 (P)
Watson 5 (P)
Horne 2 (pd)
(42:0)
Relacja
Relacja
Relacja
Irimescu, Roșu, Simionescu

1 października 2023
21.00 CEST (UTC+2)
sędzia: Anglia Luke Pearce
Południowa Afryka  49:18  Tonga Stade de Marseille, Marsylia
Punkty: Pollard 8 (4pd)
Libbok 6 (3pd)
Fourie 5 (P)
Kriel 5 (P)
Le Roux 5 (P)
Moodie 5 (P)
Reinach 5 (P)
Smith 5 (P)
Van Staden 5 (P)
(21:8)
Relacja
Relacja
Punkty: Inisi 5 (P)
Pellegrini 5 (P)
Tameifuna 5 (P)
Havili 3 (K)

7 października 2023
21.00 CEST (UTC+2)
sędzia: Australia Nic Berry
Irlandia  36:14  Szkocja Stade de France, Saint-Denis
Punkty: Keenan 10 (2P)
Sexton 6 (3pd)
Henderson 5 (P)
Lowe 5 (P)
Ringrose 5 (P)
Sheehan 5 (P)
(26:0)
Relacja
Relacja
Relacja
Punkty: Ashman 5 (P)
Price 5 (P)
Russell 4 (2pd)
Smith

8 października 2023
17.45 CEST (UTC+2)
sędzia: Australia Angus Gardner
Tonga  45:24  Rumunia Stade Pierre-Mauroy, Villeneuve-d’Ascq
Punkty: Havili 25 (5P)
Ahki 5 (P)
Kata 5 (P)
Moala 5 (P)
Taumoefolau 5 (P)
Taumoepeau 5 (P)
Vailanu 5 (P)
Fifita
(21:17)
Relacja
Relacja
Punkty: Conache 9 (3pd K)
Boboc 5 (P)
Simionescu 5 (P)
Surugiu 5 (P)
Conache


Grupa C[edytuj | edytuj kod]

Poz. Zespół Mecze Punkty P Pkt
bonus
Pkt
M W R P + +/−
1.  Walia 4 4 0 0 143 59 +84 17 3 19
2.  Fidżi 4 2 0 2 88 83 +5 9 3 11
3.  Australia 4 2 0 2 90 91 –1 11 3 11
4.  Portugalia 4 1 1 2 64 103 –28 8 0 6
5.  Gruzja 4 0 1 3 64 113 –49 7 1 3
9 września 2023
18.00 CEST (UTC+2)
sędzia: Anglia Luke Pearce
Australia  35:15  Gruzja Stade de France, Saint-Denis
widzów: 78 750
Punkty: Donaldson 25 (2P 3pd 3K)
Nawaqanitawase 5 (P)
Petaia 5 (P)
(21:3)
Relacja
Relacja
Relacja
Punkty: Gigaszwili 5 (P)
Iwaniszwili 5 (P)
Matkawa 3 (K)
Abżandadze 2 (pd)
Modebadze

10 września 2023
21.00 CEST (UTC+2)
sędzia: Anglia Matthew Carley
Walia  32:26  Fidżi Stade de Bordeaux, Bordeaux
widzów: 41 274
Punkty: Biggar 12 (3pd 2K)
Adams 5 (P)
Dee 5 (P)
North 5 (P)
Rees-Zammit 5 (P)
Domachowski
(18:14)
Relacja
Relacja
Relacja
Punkty: Doge 5 (P)
Nayacalevu 5 (P)
Tagitagivalu 5 (P)
Tuisova 5 (P)
Lomani 4 (2pd)
Tela 2 (pd)
Tagitagivalu

16 września 2023
17.45 CEST (UTC+2)
sędzia: Anglia Karl Dickson
Walia  28:8  Portugalia Stade de Nice, Nicea
widzów: 28 700
Punkty: Halfpenny 6 (3pd)
Faletau 5 (P)
Lake 5 (P)
Morgan 5 (P)
Rees-Zammit 5 (P)
Costelow 2 (pd)
J. Williams
(14:3)
Relacja
Relacja
Relacja
Punkty: Martins 5 (P)
Marques 3 (K)
Pinto

17 września 2023
17.45 CEST (UTC+2)
sędzia: Andrew Brace
Australia  15:22  Fidżi Stade Geoffroy-Guichard, Saint-Étienne
widzów: 41 294
Punkty: Donaldson 5 (pd K)
Nawaqanitawase 5 (P)
Vunivalu 5 (P)
(8:12)
Relacja
Relacja
Relacja
Punkty: Kuruvoli 14 (pd 4K)
Tuisova 5 (P)
Lomani 3 (K)

23 września 2023
14.00 CEST (UTC+2)
sędzia: Nowa Zelandia Paul Williams
Gruzja  18:18  Portugalia Stadium de Toulouse, Tuluza
Punkty: Abżandadze 8 (pd 2K)
Tabucadze 5 (P)
Zamtaradze 5 (P)
(13:5)
Relacja
Relacja
Relacja
Punkty: Storti 10 (2P)
Marques 8 (pd 2K)
Fernandes

24 września 2023
21.00 CEST (UTC+2)
sędzia: Anglia Wayne Barnes
Walia  40:6  Australia OL Stadium, Décines-Charpieu
widzów: 55 296
Punkty: Anscombe 23 (pd dg 6K)
Davies 5 (P)
Morgan 5 (P)
Tompkins 5 (P)
Biggar 2 (pd)
(16:6)
Relacja
Relacja
Relacja
Punkty: Donaldson 6 (2K)

30 września 2023
17.45 CEST (UTC+2)
sędzia: Anglia Karl Dickson
Fidżi  17:12  Gruzja Stade de Bordeaux, Bordeaux
Punkty: Lomani 7 (2pd K)
Habosi 5 (P)
Nayacalevu 5 (P)
Radradra, Tuisova
(0:9)
Relacja
Relacja
Relacja
Punkty: Matkawa 6 (2K)
Niniaszwili 6 (2K)

1 października 2023
17.45 CEST (UTC+2)
sędzia: Gruzja Nika Amaszukeli
Australia  34:14  Portugalia Stade Geoffroy-Guichard, Saint-Étienne
Punkty: Donaldson 9 (3pd K)
Arnold 5 (P)
Bell 5 (P)
Koroibete 5 (P)
McReight 5 (P)
Porecki 5 (P)
Faessler, Kerevi
(24:7)
Relacja
Relacja
Relacja
Punkty: Bettencourt 5 (P)
Simões 5 (P)
Marques 4 (2pd)
Bettencourt

7 października 2023
15.00 CEST (UTC+2)
sędzia: Francja Mathieu Raynal
Walia  43:19  Gruzja Stade de la Beaujoire, Nantes
Punkty: Rees-Zammit 15 (3P)
Costelow 13 (5pd K)
Francis 5 (P)
North 5 (P)
Williams 5 (P)
Basham
(17:7)
Relacja
Relacja
Relacja
Punkty: Karkadze 5 (P)
Niniaszwili 5 (P)
Szarikadze 5 (P)
Matkawa 4 (2pd)
Niniaszwili

8 października 2023
21.00 CEST (UTC+2)
sędzia: Anglia Luke Pearce
Fidżi  23:24  Portugalia Stadium de Toulouse, Tuluza
Punkty: Lomani 13 (2pd 3K)
Botia 5 (P)
Doge 5 (P)
Botia
(3:3)
Relacja
Relacja
Punkty: Marques 9 (3pd K)
Fernandes 5 (P)
Marta 5 (P)
Storti 5 (P)


Grupa D[edytuj | edytuj kod]

Poz. Zespół Mecze Punkty P Pkt
bonus
Pkt
M W R P + +/−
1.  Anglia 4 4 0 0 150 39 +111 17 2 18
2.  Argentyna 4 3 0 1 127 69 +58 15 2 14
3.  Japonia 4 2 0 2 109 107 +2 12 1 9
4.  Samoa 4 1 0 3 92 75 +17 11 3 7
5.  Chile 4 0 0 4 27 215 –188 4 0 0
9 września 2023
21.00 CEST (UTC+2)
sędzia: Francja Mathieu Raynal
Anglia  27:10  Argentyna Stade de Marseille, Marsylia
widzów: 63 118
Punkty: Ford 27 (3dg 6K)
Curry
(12:3)
Relacja
Relacja
Relacja
Punkty: Boffelli 5 (pd K)
Bruni 5 (P)
S. Carreras

10 września 2023
13.00 CEST (UTC+2)
sędzia: Australia Nic Berry
Japonia  42:12  Chile Stadium de Toulouse, Tuluza
Punkty: Matsuda 12 (6pd)
Fakatava 10 (2P)
Dearns 5 (P)
Leitch 5 (P)
Naikabula 5 (P)
Nakamura 5 (P)
Riley
(21:7)
Relacja
Relacja
Relacja
Punkty: Escobar 5 (P)
Fernández 5 (P)
Videla 2 (pd)
Dittus, Sigren

16 września 2023
15.00 CEST (UTC+2)
sędzia: Nowa Zelandia Paul Williams
Samoa  43:10  Chile Stade de Bordeaux, Bordeaux
Punkty: Lealiʻifano 16 (2pd 4K)
Malolo 10 (2P)
Lee 5 (P)
Paiaʻaua 5 (P)
Taumateine 5 (P)
Sopoaga 2 (pd)
Enari, Seuteni
(19:10)
Relacja
Relacja
Punkty: Dittus 5 (P)
Garafulic 3 (K)
Videla 2 (pd)
Escobar, Inostroza

17 września 2023
21.00 CEST (UTC+2)
sędzia: Gruzja Nika Amaszukeli
Anglia  34:12  Japonia Stade de Nice, Nicea
Punkty: Ford 14 (4pd 2K)
Lawes 5 (P)
Ludlam 5 (P)
Marchant 5 (P)
Steward 5 (P)
(13:9)
Relacja
Relacja
Relacja
Punkty: Matsuda 12 (4K)

22 września 2023
17.45 CEST (UTC+2)
sędzia: Australia Nic Berry
Argentyna  19:10  Samoa Stade Geoffroy-Guichard, Saint-Étienne
Punkty: Boffelli 16 (P pd 3K)
Sánchez 3 (K)
(13:3)
Relacja
Relacja
Punkty: Malolo 5 (P)
Lealiʻifano 3 (K)
Leuila 2 (pd)
Paiaʻaua

23 września 2023
17.45 CEST (UTC+2)
sędzia: Południowa Afryka Jaco Peyper
Anglia  71:0  Chile Stade Pierre-Mauroy, Villeneuve-d’Ascq
widzów: 44 315
Punkty: Arundell 25 (5P)
Farrell 16 (8pd)
Dan 10 (2P)
Smith 10 (2P)
Rodd 5 (P)
Willis 5 (P)
(31:0)
Relacja
Relacja
Relacja
Dittus

28 września 2023
21.00 CEST (UTC+2)
sędzia: Południowa Afryka Jaco Peyper
Japonia  28:22  Samoa Stadium de Toulouse, Tuluza
Punkty: Matsuda 13 (2pd 3K)
Himeno 5 (P)
Labuschagne 5 (P)
Leitch 5 (P)
Horie
(17:8)
Relacja
Relacja
Punkty: Lealiʻifano 9 (P 2pd)
S. Lam 5 (P)
Paiaʻaua 5 (P)
Leuila 3 (K)
Taumateine
B. Lam

30 września 2023
15.00 CEST (UTC+2)
sędzia: Nowa Zelandia Paul Williams
Argentyna  59:5  Chile Stade de la Beaujoire, Nantes
Punkty: Sánchez 20 (P 6pd K)
González 10 (2P)
S. Carreras 9 (P 2pd)
Bogado 5 (P)
Creevy 5 (P)
Isgró 5 (P)
Ruiz 5 (P)
Isgró
(24:0)
Relacja
Relacja
Punkty: Dussaillant 5 (P)

7 października 2023
17.45 CEST (UTC+2)
sędzia: Andrew Brace
Anglia  18:17  Samoa Stade Pierre-Mauroy, Villeneuve-d’Ascq
Punkty: Farrell 8 (pd 2K)
Care 5 (P)
Chessum 5 (P)
(8:14)
Relacja
Relacja
Punkty: Ah-Wong 10 (2P)
Sopoaga 7 (2pd K)
Manu

8 października 2023
13.00 CEST (UTC+2)
sędzia: Nowa Zelandia Ben O’Keeffe
Japonia  27:39  Argentyna Stade de la Beaujoire, Nantes
Punkty: Matsuda 9 (3pd K)
Fakatava 5 (P)
Naikabula 5 (P)
Saitō 5 (P)
Lemeki 3 (dg)
Labuschagne
(14:15)
Relacja
Relacja
Relacja
Punkty: M. Carreras 15 (3P)
Boffelli 14 (P 3pd K)
Chocobares 5 (P)
Sánchez 5 (pd K)


Faza pucharowa[edytuj | edytuj kod]

W przypadku remisu po pełnym czasie gry w meczach w fazie pucharowej zwycięzca wyłaniany jest kolejno w drodze[148]:

  1. rozegranej w pełnym wymiarze dogrywki trwającej dwa razy po 10 minut;
  2. kolejnej dogrywki trwającej maksymalnie 10 minut, podczas której obowiązuje tzw. zasada nagłej śmierci;
  3. konkursu kopów.

Drabinka[edytuj | edytuj kod]

Ćwierćfinały Półfinały Finał
                   
14 października 2023        
  Walia 17
20 października 2023
  Argentyna 29  
  Argentyna 6
14 października 2023
    Nowa Zelandia 44  
  Irlandia 24
28 października 2023
  Nowa Zelandia 28  
  Nowa Zelandia 11
15 października 2023
    Południowa Afryka 12
  Anglia 30
21 października 2023
  Fidżi 24  
  Anglia 15 Mecz o 3. miejsce
15 października 2023
    Południowa Afryka 16  
  Francja 28   Argentyna 23
  Południowa Afryka 29     Anglia 26
27 października 2023


Ćwierćfinały[edytuj | edytuj kod]

14 października 2023
17.00 CEST (UTC+2)
sędzia: Południowa Afryka Jaco Peyper
Anglia Karl Dickson
Walia  17:29  Argentyna Stade de Marseille, Marsylia
Punkty: Biggar 12 (P 2pd K)
Williams 5 (P)
(10:6)
Relacja
Relacja
Relacja
Punkty: Boffelli 16 (2pd 4K)
Sánchez 8 (P K)
Sclavi 5 (P)

14 października 2023
21.00 CEST (UTC+2)
sędzia: Anglia Wayne Barnes
Irlandia  24:28  Nowa Zelandia Stade de France, Saint-Denis
Punkty: Sexton 7 (2pd K)
Aki 5 (P)
Gibson-Park 5 (P)
karne przyłożenie – 7
(17:18)
Relacja
Relacja
Relacja
Punkty: J. Barrett 8 (pd 2K)
Fainga‘anuku 5 (P)
Jordan 5 (P)
Mo‘unga 5 (pd K)
Savea 5 (P)
Smith, Taylor

15 października 2023
17.00 CEST (UTC+2)
sędzia: Francja Mathieu Raynal
Anglia  30:24  Fidżi Stade de Marseille, Marsylia
Punkty: Farrell 20 (pd dg 5K)
Marchant 5 (P)
Tuilagi 5 (P)
(21:10)
Relacja
Relacja
Punkty: Botitu 5 (P)
Lomani 5 (pd K)
Mata 5 (P)
Ravai 5 (P)
Kuruvoli 4 (2pd)
Habosi

15 października 2023
21.00 CEST (UTC+2)
sędzia: Nowa Zelandia Ben O’Keeffe
Francja  28:29  Południowa Afryka Stade de France, Saint-Denis
Punkty: Ramos 13 (2pd 3K)
Baille 10 (2P)
Mauvaka 5 (P)
(22:19)
Relacja
Relacja
Relacja
Punkty: Arendse 5 (P)
De Allende 5 (P)
Etzebeth 5 (P)
Kolbe 5 (P)
Pollard 5 (pd K)
Libbok 4 (2pd)
Etzebeth


Półfinały[edytuj | edytuj kod]

20 października 2023
21.00 CEST (UTC+2)
sędzia: Australia Angus Gardner
Argentyna  6:44  Nowa Zelandia Stade de France, Saint-Denis
Punkty: Boffelli 6 (2K)
(6:20)
Relacja
Relacja
Relacja
Punkty: Jordan 15 (3P)
Frizell 10 (2P)
Moʻunga 9 (3pd K)
J. Barrett 5 (P)
Smith 5 (P)
S. Barrett

21 października 2023
21.00 CEST (UTC+2)
sędzia: Nowa Zelandia Ben O’Keeffe
Anglia  15:16  Południowa Afryka Stade de France, Saint-Denis
Punkty: Farrell 15 (dg 4K)
(12:6)
Relacja
Relacja
Relacja
Punkty: Pollard 8 (pd 2K)
Snyman 5 (P)
Libbok 3 (K)


Mecz o trzecie miejsce[edytuj | edytuj kod]

27 października 2023
21.00 CEST (UTC+2)
sędzia: Australia Nic Berry
Argentyna  23:26  Anglia Stade de France, Saint-Denis
Punkty: Boffelli 10 (2pd 2K)
Cubelli 5 (P)
S. Carreras 5 (P)
Sánchez 3 (K)
(10:16)
Relacja
Relacja
Relacja
Punkty: Farrell 16 (2pd 4K)
Dan 5 (P)
Earl 5 (P)


Finał[edytuj | edytuj kod]

28 października 2023
21.00 CEST (UTC+2)
sędzia: Anglia Wayne Barnes
Nowa Zelandia  11:12  Południowa Afryka Stade de France, Saint-Denis
Punkty: Moʻunga 6 (2K)
B. Barrett 5 (P)
Frizell
Cane
(6:12)
Relacja
Relacja
Relacja
Punkty: Pollard 12 (4K)
Kolbe, Kolisi


Partnerzy[edytuj | edytuj kod]

Światowi Partnerzy[edytuj | edytuj kod]

Oficjalni Partnerzy[edytuj | edytuj kod]

Oficjalni Sponsorzy[edytuj | edytuj kod]

Oficjalni Dostawcy[edytuj | edytuj kod]

Transmisje telewizyjne[edytuj | edytuj kod]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. World Rugby announces RWC 2023 host selection timelines. rugbyworldcup.com. [dostęp 2015-03-06]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-09-24)]. (ang.).
  2. HOST SELECTION PROCESS KICKS OFF FOR RWC 2023. rugbyworldcup.com. [dostęp 2021-12-26]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-06-07)]. (ang.).
  3. Russia to bid for 2023 World Cup. smh.com.au. [dostęp 2015-03-06]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-03-05)]. (ang.).
  4. Con la confirmación del Cuatro Naciones, Pichot ahora va por un Mundial. canchallena.lanacion.com.ar. [dostęp 2015-03-06]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-04-02)]. (hiszp.).
  5. United States eye World Cup bid. espnscrum.com. [dostęp 2015-03-06]. [zarchiwizowane z tego adresu (2011-12-04)]. (ang.).
  6. a b Bid For Rugby World Cup 2023 Announced. irishrugby.ie. [dostęp 2015-03-06]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-12-08)]. (ang.).
  7. a b SARU confirms interest in bidding for RWC 2023. sarugby.net. [dostęp 2015-03-06]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-03-04)]. (ang.).
  8. Italy ponder fresh World Cup bid. espnscrum.com. [dostęp 2015-03-06]. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-10-24)]. (ang.).
  9. L’ITALIA CONFERMA IL PROPRIO INTERESSE AD OSPITARE LA RUGBY WORLD CUP 2023. federugby.it. [dostęp 2015-03-06]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-05-21)]. (wł.).
  10. RUGBY WORLD CUP 2023 ATTRACTS STRONG INTEREST AS HOST SELECTION PROCESS GETS UNDERWAY. rugbyworldcup.com. [dostęp 2021-12-26]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-07-02)]. (ang.).
  11. World Rugby confirms Rugby World Cup 2023 hosting interest from four unions. rugbyworldcup.com. [dostęp 2021-12-26]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-07-04)]. (ang.).
  12. a b Rugby World Cup 2023 hosting process gathers momentum. worldrugby.org. [dostęp 2021-12-26]. [zarchiwizowane z tego adresu (2021-12-19)]. (ang.).
  13. Coup d’envoi pour #France2023. ffr.fr. [dostęp 2021-12-26]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-02-17)]. (fr.).
  14. LA FRANCE CANDIDATE À L’ORGANISATION DE LA COUPE DU MONDE DE RUGBY 2023 !. france2023.ffr.fr. [dostęp 2021-12-26]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-03-29)]. (fr.).
  15. #France2023: Douze villes hôtes retenues. ffr.fr. [dostęp 2021-12-26]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-03-29)]. (fr.).
  16. #France2023: Impact potentiel de 2,4 milliards d’euros. ffr.fr. [dostęp 2021-12-26]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-05-18)]. (fr.).
  17. #France2023: Les points forts du dossier. ffr.fr. [dostęp 2021-12-26]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-05-30)]. (fr.).
  18. #France2023: Dossier déposé !. ffr.fr. [dostęp 2021-12-26]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-06-02)]. (fr.).
  19. FRANCE TRIM WORLD CUP CITIES TO NINE. rugby365.com. [dostęp 2021-12-26]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-06-01)]. (ang.).
  20. France willing to spend extra cash on RWC bid. planetrugby.com. [dostęp 2021-12-26]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-09-22)]. (ang.).
  21. France to pay extra £30m to beat Ireland, South Africa to World Cup. espn.com. [dostęp 2021-12-26]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-09-21)]. (ang.).
  22. #France2023: Devoir accompli !. ffr.fr. [dostęp 2021-12-26]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-09-26)]. (fr.).
  23. Varadkar ‘very confident’ Ireland will bid for Rugby World Cup. the42.ie. [dostęp 2021-12-26]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-04-26)]. (ang.).
  24. a b RWC 2023: The stadiums behind Ireland’s bid. irishtimes.com. [dostęp 2021-12-26]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-11-08)]. (ang.).
  25. Appointments To Ireland’s RWC 2023 Bid Board Announced. irishrugby.ie. [dostęp 2021-12-26]. [zarchiwizowane z tego adresu (2021-12-22)]. (ang.).
  26. Ireland Formally Delivers Its Bid To Host A Rugby World Cup ‘Like No Other’. irishrugby.ie. [dostęp 2021-12-26]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-11-01)]. (ang.).
  27. Ireland 2023 'Ready For The World’ With Bid Website. irishrugby.ie. [dostęp 2021-12-26]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-11-01)]. (ang.).
  28. Taoiseach To Present At Ireland’s RWC 2023 Bid To World Rugby Council. irishrugby.ie. [dostęp 2021-12-26]. [zarchiwizowane z tego adresu (2021-12-24)]. (ang.).
  29. Ireland Delivers World Class Bid To World Rugby. irishrugby.ie. [dostęp 2021-12-26]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-09-26)]. (ang.).
  30. South Africa ready to host 2023 RWC. sarugby.co.za. [dostęp 2021-12-26]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-09-05)]. (ang.).
  31. Mbalula makes turnaround and now backs SA’s 2023 Rugby World Cup bid. news24.com. [dostęp 2021-12-26]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-06-07)]. (ang.).
  32. Mbalula makes turnaround and now backs SA’s 2023 Rugby World Cup bid. heraldlive.co.za. [dostęp 2021-12-26]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-03-15)]. (ang.).
  33. Full steam ahead for plan to bring Rugby World Cup back to South Africa. sarugby.co.za. [dostęp 2021-12-26]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-05-10)]. (ang.).
  34. South African government lifts ban on hosting sporting events. bbc.com. [dostęp 2021-12-26]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-09-15)]. (ang.).
  35. “We will deliver” – SA Rugby bids for 2023 RWC. sarugby.co.za. [dostęp 2021-12-26]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-06-02)]. (ang.).
  36. Clear stadium plan for 2023 RWC. iol.co.za. [dostęp 2021-12-26]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-02-01)]. (ang.).
  37. SA Rugby thanks Government for RWC 2023 support. sarugby.co.za. [dostęp 2021-12-26]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-04-13)]. (ang.).
  38. SA Rugby boss – ‘We’re not out of trouble yet’. planetrugby.com. [dostęp 2021-12-26]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-10-04)]. (ang.).
  39. a b Rugby World Cup 2023 bid process factsheet. sarugby.co.za. [dostęp 2021-12-26]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-11-13)]. (ang.).
  40. SA unveils the Triple-Win Bid to host RWC 2023. sarugby.co.za. [dostęp 2021-12-26]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-09-26)]. (ang.).
  41. RWC 2023 host selection process enters applicant phase. rugbyworldcup.com. [dostęp 2021-12-26]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-08-15)]. (ang.).
  42. RUGBY WORLD CUP 2023, IDENTIFICATI GLI STADI PER LA CANDIDATURA ITALIANA. federugby.it. [dostęp 2021-12-26]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-09-02)]. (ang.).
  43. a b RWC 2023 host selection process builds momentum. rugbyworldcup.com. [dostęp 2016-10-04]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-11-14)]. (ang.).
  44. COMUNICATO STAMPA FIR SULLA RUGBY WORLD CUP 2023. federugby.it. [dostęp 2016-09-28]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-10-05)]. (wł.).
  45. FIR withdraws from RWC 2023 hosting process. rugbyworldcup.com. [dostęp 2021-12-26]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-11-08)]. (ang.).
  46. RWC 2023 host selection process gathers pace with candidate visits. rugbyworldcup.com. [dostęp 2021-12-26]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-03-19)]. (ang.).
  47. Candidate unions submit RWC 2023 bid files as hosting race ramps-up. rugbyworldcup.com. [dostęp 2021-12-26]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-06-02)]. (ang.).
  48. Who is bidding for the RWC 2023 and how will they be chosen?. espn.co.uk. [dostęp 2023-01-19]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-12-09)]. (ang.).
  49. Beaumont hails ‘impressive’ RWC 2023 bid presentations. rugbyworldcup.com. [dostęp 2021-12-26]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-09-25)]. (ang.).
  50. Ball in World Rugby’s court after bids for RWC 2023 hosting rights. espn.co.uk. [dostęp 2021-12-26]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-12-04)]. (ang.).
  51. Breaking down the bids to host the Rugby World Cup in 2023. espn.co.uk. [dostęp 2023-01-19]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-10-04)]. (ang.).
  52. Rugby World Cup Board recommends South Africa as RWC 2023 host. rugbyworldcup.com. [dostęp 2021-12-26]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-11-04)]. (ang.).
  53. RWC 2023 host selection process evaluation report. pulse-static-files.s3.amazonaws.com. [dostęp 2021-12-26]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-04-13)]. (ang.).
  54. Full text of the IRFU letter to World Rugby chief executive Brett Gosper. irishtimes.com. [dostęp 2021-12-26]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-11-09)]. (ang.).
  55. Full text of the IRFU letter to World Rugby chief executive Brett Gosper. news.bbc.co.uk. [dostęp 2021-12-26]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-11-18)]. (ang.).
  56. ‘We’d have empty stadia if South Africa host the 2023 Rugby World Cup’ – Sports minister Shane Ross. independent.ie. [dostęp 2021-12-26]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-11-10)]. (ang.).
  57. Laporte calls 2023 World Cup report ‘nonsense’. uk.reuters.com. [dostęp 2021-12-26]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-12-02)]. (ang.).
  58. BERNARD LAPORTE AU FIGARO: «TELLEMENT D’INCOHÉRENCES...». sport24.lefigaro.fr. [dostęp 2021-12-26]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-11-03)]. (fr.).
  59. Laporte slams ‘amateur’ RWC 2023 report. irishtimes.com. [dostęp 2021-12-26]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-11-09)]. (ang.).
  60. Statement: Rugby World Cup 2023 host selection process. rugbyworldcup.com. [dostęp 2021-12-26]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-11-05)]. (ang.).
  61. World Rugby Statement: Rugby World Cup 2023 host selection process. rugbyworldcup.com. [dostęp 2021-12-26]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-11-15)]. (ang.).
  62. World Rugby awards RWC 2023 to France. rugbyworldcup.com. [dostęp 2017-11-15]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-11-15)]. (ang.).
  63. #France2023: Vote, mode d’emploi. ffr.fr. [dostęp 2021-12-26]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-09-26)]. (fr.).
  64. Le décompte des votes pour la France, qui lui accorde l’organisation de la Coupe du monde 2023. lequipe.fr. [dostęp 2021-12-26]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-11-30)]. (fr.).
  65. SA Rugby accepts RWC 2023 vote outcome. sarugby.co.za. [dostęp 2021-12-26]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-11-16)]. (ang.).
  66. IRFU chief ‘disappointed’ that Scotland and Wales deserted us in 2023 Rugby World Cup vote. independent.ie. [dostęp 2021-12-26]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-11-21)]. (ang.).
  67. WORLD RUGBY WELCOMES RUGBY WORLD CUP HOST SELECTION PROCESS APPRAISAL OUTCOMES. rugbyworldcup.com. [dostęp 2021-12-26]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-08-17)]. (ang.).
  68. Rugby World Cup 2023 organising committee inaugurated. rugbyworldcup.com. [dostęp 2021-12-26]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-03-13)]. (ang.).
  69. FRANCE MAKING STRONG HOSTING PROGRESS IN IMPORTANT RUGBY WORLD CUP 2023 PREPARATION YEAR. rugbyworldcup.com. [dostęp 2021-12-26]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-02-17)]. (ang.).
  70. WORLD RUGBY PRAISES FRANCE’S STRONG RWC 2023 HOSTING PREPARATION. rugbyworldcup.com. [dostęp 2021-12-26]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-05-20)]. (ang.).
  71. FRANCE 2023 SETS SIGHTS ON MOST IMPACTFUL RUGBY WORLD CUP AS PREPARATIONS ARE PRAISED. rugbyworldcup.com. [dostęp 2021-12-26]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-11-25)]. (ang.).
  72. FRANCE 2023 READY TO TRANSITION TO CURRENT RUGBY WORLD CUP HOST IN 100 DAYS. rugbyworldcup.com. [dostęp 2021-12-26]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-07-26)]. (ang.).
  73. France 2023 family united to deliver best-ever Rugby World Cup in landmark year for the sport. rugbyworldcup.com. [dostęp 2023-05-25]. [zarchiwizowane z tego adresu (2023-01-23)]. (ang.).
  74. STRIKING NEW LOGO AND BRAND IDENTITY LAUNCHED FOR RUGBY WORLD CUP 2023. rugbyworldcup.com. [dostęp 2021-12-26]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-11-16)]. (ang.).
  75. FRANCE AND GLOBAL RUGBY FAMILY CELEBRATE TWO YEARS TO GO UNTIL RUGBY WORLD CUP 2023. rugbyworldcup.com. [dostęp 2021-12-26]. [zarchiwizowane z tego adresu (2021-09-08)]. (ang.).
  76. Gilbert reveals the first dual valve match ball for Rugby World Cup 2023. rugbyworldcup.com. [dostęp 2023-09-07]. [zarchiwizowane z tego adresu (2023-06-09)]. (ang.).
  77. With Orange and Monnaie de Paris, sustainable medals for Rugby World Cup 2023. rugbyworldcup.com. [dostęp 2023-09-07]. [zarchiwizowane z tego adresu (2023-05-31)]. (ang.).
  78. World Rugby team up with AFLD for a fair Rugby World Cup 2023. rugbyworldcup.com. [dostęp 2023-09-07]. [zarchiwizowane z tego adresu (2023-08-16)]. (ang.).
  79. Star-studded cast to deliver Rugby World Cup 2023 Opening Ceremony. rugbyworldcup.com. [dostęp 2023-09-07]. [zarchiwizowane z tego adresu (2023-07-13)]. (ang.).
  80. GROUPE COULEUR TO MANAGE RUGBY WORLD CUP 2023 OFFICIAL TRAVEL AGENT SELECTION PROCESS. rugbyworldcup.com. [dostęp 2021-12-26]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-01-24)]. (ang.).
  81. RUGBY WORLD CUP 2023 OFFICIAL TRAVEL PROGRAMME A GLOBAL HIT. rugbyworldcup.com. [dostęp 2021-12-26]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-11-12)]. (ang.).
  82. RUGBY WORLD CUP FRANCE 2023 OFFICIAL TRAVEL AGENTS ANNOUNCED. rugbyworldcup.com. [dostęp 2021-12-26]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-11-10)]. (ang.).
  83. OFFICIAL TRAVEL PROGRAMME. rugbyworldcup.com. [dostęp 2021-12-26]. [zarchiwizowane z tego adresu (2021-02-27)]. (ang.).
  84. FRENCH PRIME MINISTER JEAN CASTEX LAUNCHES CAMPUS 2023. rugbyworldcup.com. [dostęp 2021-12-26]. [zarchiwizowane z tego adresu (2021-04-01)]. (ang.).
  85. a b FRANCE 2023 AIMS TO DELIVER POSITIVE IMPACT AND UNITE THE HOST NATION WITH THREE YEARS TO GO. rugbyworldcup.com. [dostęp 2021-12-26]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-09-08)]. (ang.).
  86. FRANCE 2023: A RUGBY WORLD CUP WITH A POSITIVE IMPACT. rugbyworldcup.com. [dostęp 2021-12-26]. [zarchiwizowane z tego adresu (2021-12-08)]. (ang.).
  87. a b Join Team 2023, Rugby World Cup 2023's Volunteer Programme. rugbyworldcup.com. [dostęp 2022-09-08]. [zarchiwizowane z tego adresu (2022-03-12)]. (ang.).
  88. Volvic joins the responsible waste management programme of Rugby World Cup 2023. rugbyworldcup.com. [dostęp 2023-09-07]. [zarchiwizowane z tego adresu (2023-09-04)]. (ang.).
  89. WE LOVE 2023 TOUR – THE RUGBY WORLD CUP TRAIN. rugbyworldcup.com. [dostęp 2021-12-26]. [zarchiwizowane z tego adresu (2021-12-25)]. (ang.).
  90. The France 2023 Rugby Tour to start in Lille (France) on 21 July. rugbyworldcup.com. [dostęp 2022-09-08]. [zarchiwizowane z tego adresu (2022-07-05)]. (ang.).
  91. Rugby World Cup journey underway as France 2023 Rugby Tour begins in Lille. rugbyworldcup.com. [dostęp 2022-09-08]. [zarchiwizowane z tego adresu (2022-07-30)]. (ang.).
  92. RWC 2023 PLAYERS’ COMMITTEE LAUNCHES WITH JOHN EALES AS CHAIRMAN. rugbyworldcup.com. [dostęp 2021-12-26]. [zarchiwizowane z tego adresu (2021-04-23)]. (ang.).
  93. Billy and Mako Vunipola’s mother a surprise inclusion on Rugby World Cup 2023 Players’ Committee. telegraph.co.uk. [dostęp 2021-12-26]. [zarchiwizowane z tego adresu (2021-04-22)]. (ang.).
  94. France 2023 and TotalEnergies launch a car-sharing platform for Rugby World Cup 2023. rugbyworldcup.com. [dostęp 2023-09-07]. [zarchiwizowane z tego adresu (2023-08-30)]. (ang.).
  95. World Rugby launches highly anticipated Rugby World Cup 2023 Fantasy game for global fans. rugbyworldcup.com. [dostęp 2023-09-07]. [zarchiwizowane z tego adresu (2023-08-31)]. (ang.).
  96. France ready to welcome the world as Rugby World Cup 2023 celebrates 100 days to go in style. rugbyworldcup.com. [dostęp 2023-09-07]. [zarchiwizowane z tego adresu (2023-05-31)]. (ang.).
  97. Rugby villages. rugbyworldcup.com. [dostęp 2023-09-07]. [zarchiwizowane z tego adresu (2023-09-07)]. (ang.).
  98. Official Rugby World Cup France 2023 store set to open its doors in Marseille on 5 August. rugbyworldcup.com. [dostęp 2023-09-07]. [zarchiwizowane z tego adresu (2023-08-03)]. (ang.).
  99. Rugby World Cup 2023 megastore opens its doors in the heart of Paris as excitement builds up in the host country. rugbyworldcup.com. [dostęp 2023-09-07]. [zarchiwizowane z tego adresu (2023-08-22)]. (ang.).
  100. Find an Official Rugby World Cup 2023 store. rugbyworldcup.com. [dostęp 2023-09-07]. [zarchiwizowane z tego adresu (2023-09-07)]. (ang.).
  101. RUGBY WORLD CUP FRANCE 2023 TICKETS GO ON SALE. rugbyworldcup.com. [dostęp 2022-09-07]. [zarchiwizowane z tego adresu (2021-03-05)]. (ang.).
  102. 400,000 FANS JOIN THE 2023 FAMILY. rugbyworldcup.com. [dostęp 2022-09-07]. [zarchiwizowane z tego adresu (2021-03-16)]. (ang.).
  103. a b FIRST RUGBY WORLD CUP 2023 TICKET PACKS GO ON SALE. rugbyworldcup.com. [dostęp 2021-12-26]. [zarchiwizowane z tego adresu (2021-03-16)]. (ang.).
  104. a b WORLD RUGBY STATEMENT: RWC 2023 TICKET SALES EXPERIENCE. rugbyworldcup.com. [dostęp 2023-01-19]. [zarchiwizowane z tego adresu (2021-03-20)]. (ang.).
  105. OPENING OF THE FRANCE 2023 GENERAL PUBLIC TICKET SALE – 350,000 TICKETS SOLD. rugbyworldcup.com. [dostęp 2022-09-07]. [zarchiwizowane z tego adresu (2021-04-08)]. (ang.).
  106. 250,000 RUGBY WORLD CUP 2023 TICKETS AVAILABLE FROM 28 SEPTEMBER. rugbyworldcup.com. [dostęp 2022-09-07]. [zarchiwizowane z tego adresu (2021-09-24)]. (ang.).
  107. First Rugby World Cup 2023 semi-finals and finals tickets on sale from 15 March. rugbyworldcup.com. [dostęp 2022-09-07]. [zarchiwizowane z tego adresu (2022-03-04)]. (ang.).
  108. Individual match tickets on sale for all RWC 2023 matches from 13 September. rugbyworldcup.com. [dostęp 2022-09-08]. [zarchiwizowane z tego adresu (2022-07-26)]. (ang.).
  109. Ticketing: official resale platform launching in January 2023. rugbyworldcup.com. [dostęp 2023-01-19]. [zarchiwizowane z tego adresu (2022-12-09)]. (ang.).
  110. Team base camps revealed combining world-class facilities and community engagement. rugbyworldcup.com. [dostęp 2023-01-19]. [zarchiwizowane z tego adresu (2022-11-17)]. (ang.).
  111. Rugby World Cup 2023 team base camps revealed. rugbyworldcup.com. [dostęp 2023-01-19]. [zarchiwizowane z tego adresu (2023-01-08)]. (ang.).
  112. Team Movements. resources.worldrugby-rims.pulselive.com. [dostęp 2023-09-07]. [zarchiwizowane z tego adresu (2023-06-28)]. (ang.).
  113. World Rugby launches RugbyPass TV ahead of Rugby World Cup 2023 to transform entertainment for fans everywhere. rugbyworldcup.com. [dostęp 2023-09-07]. [zarchiwizowane z tego adresu (2023-08-26)]. (ang.).
  114. World Rugby launch its first-ever Rugby World Cup podcast, in partnership with Asahi Super Dry, to give fans exclusive behind-the-scenes access during France 2023. rugbyworldcup.com. [dostęp 2023-09-07]. [zarchiwizowane z tego adresu (2023-07-25)]. (ang.).
  115. World Rugby chief confident in ‘safety plans’ for Rugby World Cup in France. planetrugby.com. [dostęp 2023-09-07]. [zarchiwizowane z tego adresu (2023-06-01)]. (ang.).
  116. Rugby World Cup chiefs issue apology to England fans after queue chaos outside Stade Velodrome. standard.co.uk. [dostęp 2023-09-13]. [zarchiwizowane z tego adresu (2023-09-11)]. (ang.).
  117. Chaos for fans entering Stade Velodrome for England vs Argentina. skysports.com. [dostęp 2023-09-13]. [zarchiwizowane z tego adresu (2023-09-13)]. (ang.).
  118. INCREASED REST DAYS CONFIRMED FOR RUGBY WORLD CUP 2023. rugbyworldcup.com. [dostęp 2021-12-26]. [zarchiwizowane z tego adresu (2021-02-23)]. (ang.).
  119. MATCH SCHEDULE REVEALED ON 26 FEBRUARY. rugbyworldcup.com. [dostęp 2021-12-26]. [zarchiwizowane z tego adresu (2021-02-19)]. (ang.).
  120. HOSTS FRANCE TO FACE NEW ZEALAND IN BLOCKBUSTER RWC 2023 OPENING MATCH. rugbyworldcup.com. [dostęp 2021-12-26]. [zarchiwizowane z tego adresu (2021-02-26)]. (ang.).
  121. Rugby World Cup may expand in 2023, says governing body. bbc.com. [dostęp 2021-12-26]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-04-19)]. (ang.).
  122. Rugby World Cup set for expansion. rugby.com.au. [dostęp 2021-12-26]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-09-11)]. (ang.).
  123. Rugby World Cup could expand to 24 teams in 2023, say organisers. theguardian.com. [dostęp 2021-12-26]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-09-11)]. (ang.).
  124. Qualification process set for Rugby World Cup 2023. [w:] Rugby World Cup France 2023 [on-line]. World Rugby, 2020-06-08. [dostęp 2020-06-13]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-06-08)]. (ang.).
  125. INDEPENDENT JUDICIAL COMMITTEE DECISION: RUGBY WORLD CUP 2023 EUROPEAN QUALIFYING. rugbyworldcup.com. [dostęp 2023-01-19]. [zarchiwizowane z tego adresu (2022-04-29)]. (ang.).
  126. a b Romania set to return to Rugby World Cup stage. [w:] Rugby World Cup France 2023 [on-line]. World Rugby, 2022-06-27. [dostęp 2022-06-28]. [zarchiwizowane z tego adresu (2022-06-28)]. (ang.).
  127. Samoa seal Rugby World Cup 2023 qualification with play-off win over Tonga. [w:] Rugby World Cup 2023 [on-line]. World Rugby, 2021-07-17. [dostęp 2021-07-17]. [zarchiwizowane z tego adresu (2021-07-17)]. (ang.).
  128. Uruguay make history as they qualify for Rugby World Cup 2023 as Americas 1. [w:] Rugby World Cup 2023 [on-line]. World Rugby, 2021-10-09. [dostęp 2021-10-11]. [zarchiwizowane z tego adresu (2021-10-11)]. (ang.).
  129. Rugby Europe Championship 2022. Rugby Europe, 2022-03-10. [dostęp 2022-03-14]. [zarchiwizowane z tego adresu (2022-03-10)]. (ang.).
  130. Namibia win Rugby Africa Cup to secure place at Rugby World Cup 2023. [w:] Rugby World Cup France 2023 [on-line]. World Rugby, 2022-07-10. [dostęp 2022-07-11]. [zarchiwizowane z tego adresu (2022-07-10)]. (ang.).
  131. Chile secure Rugby World Cup debut with dramatic defeat of the USA. [w:] Rugby World Cup France 2023 [on-line]. World Rugby, 2022-07-16. [dostęp 2022-07-17]. [zarchiwizowane z tego adresu (2022-07-17)]. (ang.).
  132. Tonga qualify for Rugby World Cup 2023. [w:] Rugby World Cup France 2023 [on-line]. World Rugby, 2022-07-23. [dostęp 2022-07-23]. [zarchiwizowane z tego adresu (2022-07-23)]. (ang.).
  133. Samuel Marques kicks Portugal to Rugby World Cup 2023. [w:] Rugby World Cup France 2023 [on-line]. World Rugby, 2022-11-18. [dostęp 2022-11-18]. [zarchiwizowane z tego adresu (2022-11-18)]. (ang.).
  134. WORLD RANKINGS RACE BEGINS FOR RWC 2023 POOL DRAW. rugbyworldcup.com. [dostęp 2021-12-26]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-09-13)]. (ang.).
  135. STAGE SET FOR RUGBY WORLD CUP 2023 DRAW. rugbyworldcup.com. [dostęp 2021-12-26]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-10-05)]. (ang.).
  136. ALL EYES TURN TO PARIS AHEAD OF RUGBY WORLD CUP 2023 DRAW. rugbyworldcup.com. [dostęp 2021-12-26]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-11-26)]. (ang.).
  137. SIX AMBASSADORS OF THE “ART OF BEING FRENCH” ON STAGE AT THE RUGBY WORLD CUP FRANCE 2023 DRAW. rugbyworldcup.com. [dostęp 2020-12-21]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-12-09)]. (ang.).
  138. Rugby World Cup 2023 Draw MEDIA GUIDE. resources.world.rugby. [dostęp 2021-12-26]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-12-14)]. (ang.).
  139. RE-LIVE THE RUGBY WORLD CUP 2023 DRAW. rugbyworldcup.com. [dostęp 2021-12-26]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-12-14)]. (ang.).
  140. Everyone’s team – World Rugby announces Emirates match official team selected for Rugby World Cup 2023 in France. rugbyworldcup.com. [dostęp 2023-05-25]. [zarchiwizowane z tego adresu (2023-05-10)]. (ang.).
  141. Match official team. rugbyworldcup.com. [dostęp 2023-09-13]. [zarchiwizowane z tego adresu (2023-09-08)]. (ang.).
  142. One team approach to on and off field disciplinary processes as World Rugby confirms experienced disciplinary team for Rugby World Cup 2023. rugbyworldcup.com. [dostęp 2023-09-07]. [zarchiwizowane z tego adresu (2023-06-15)]. (ang.).
  143. Jaco Peyper to referee opening match of Rugby World Cup 2023. rugbyworldcup.com. [dostęp 2023-09-07]. [zarchiwizowane z tego adresu (2023-08-23)]. (ang.).
  144. Appointments – Rugby World Cup 2023 pool stage. world.rugby. [dostęp 2023-09-07]. [zarchiwizowane z tego adresu (2023-08-23)]. (ang.).
  145. New eco-considerate Macron kit unveiled for Emirates World Rugby Match Officials at RWC 2023. rugbyworldcup.com. [dostęp 2023-09-07]. [zarchiwizowane z tego adresu (2023-09-07)]. (ang.).
  146. Rugby World Cup 2023: Where is it, when is it, and all you need to know. [w:] The Telegraph [on-line]. 2019-11-02. [dostęp 2020-06-13]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-11-02)]. (ang.).
  147. Tous les stades [online], rugbyworldcup.com [dostęp 2022-09-16] [zarchiwizowane z adresu 2022-09-13] (fr.).
  148. a b Tournament Rules. resources.world.rugby. [dostęp 2023-09-27]. [zarchiwizowane z tego adresu (2023-05-11)]. (ang.).
  149. RUGBY WORLD CUP AND SOCIETE GENERALE EXTEND SUCCESSFUL WORLDWIDE PARTNERSHIP. rugbyworldcup.com. [dostęp 2021-12-26]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-11-12)]. (ang.).
  150. MASTERCARD RENEWS LONG-STANDING PARTNERSHIP WITH RUGBY WORLD CUP. rugbyworldcup.com. [dostęp 2021-12-26]. [zarchiwizowane z tego adresu (2021-02-26)]. (ang.).
  151. ASAHI BREWERIES JOINS RUGBY WORLD CUP 2023 AS WORLDWIDE PARTNER. rugbyworldcup.com. [dostęp 2021-12-26]. [zarchiwizowane z tego adresu (2021-04-27)]. (ang.).
  152. WORLD RUGBY AND CAPGEMINI ANNOUNCE TRANSFORMATIONAL RUGBY WORLD CUP 2023 WORLDWIDE PARTNERSHIP. rugbyworldcup.com. [dostęp 2021-12-26]. [zarchiwizowane z tego adresu (2021-09-07)]. (ang.).
  153. TOGETHER LAND ROVER AND WORLD RUGBY GO ABOVE & BEYOND FOR RUGBY WORLD CUP 2023. rugbyworldcup.com. [dostęp 2021-12-26]. [zarchiwizowane z tego adresu (2021-11-16)]. (ang.).
  154. World Rugby appoints Gilbert as official ball supplier for showcase 15s competitions. rugbyworldcup.com. [dostęp 2019-07-28]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-10-26)]. (ang.).
  155. World Rugby appoints IMG as global master licensee. rugbyworldcup.com. [dostęp 2019-07-28]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-10-04)]. (ang.).
  156. Born To Dare – World Rugby and TUDOR announce long-term partnership. rugbyworldcup.com. [dostęp 2019-07-28]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-01-25)]. (ang.).
  157. World Rugby appoints Legends as Official Retail Partner for Rugby World Cup France 2023. rugbyworldcup.com. [dostęp 2022-09-08]. [zarchiwizowane z tego adresu (2022-07-26)]. (ang.).
  158. Emirates and World Rugby to ‘Fly Better’ at Rugby World Cup 2023 and 2027. rugbyworldcup.com. [dostęp 2022-09-08]. [zarchiwizowane z tego adresu (2022-07-30)]. (ang.).
  159. GL EVENTS GROUP APPOINTED OFFICIAL SPONSOR OF RUGBY WORLD CUP FRANCE 2023. rugbyworldcup.com. [dostęp 2021-12-26]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-11-12)]. (ang.).
  160. SNCF BECOMES RUGBY WORLD CUP 2023 OFFICIAL SPONSOR. rugbyworldcup.com. [dostęp 2021-12-26]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-10-28)]. (ang.).
  161. LOXAM ANNOUNCED AS RUGBY WORLD CUP FRANCE 2023 OFFICIAL SPONSOR. rugbyworldcup.com. [dostęp 2021-12-26]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-11-12)]. (ang.).
  162. VIVENDI BECOMES RUGBY WORLD CUP FRANCE 2023 OFFICIAL SPONSOR. rugbyworldcup.com. [dostęp 2021-12-26]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-11-12)]. (ang.).
  163. ORANGE BECOMES RUGBY WORLD CUP 2023 OFFICIAL SPONSOR. rugbyworldcup.com. [dostęp 2021-12-26]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-12-15)]. (ang.).
  164. TOTALENERGIES BECOMES OFFICIAL SPONSOR OF RUGBY WORLD CUP FRANCE 2023. rugbyworldcup.com. [dostęp 2021-12-26]. [zarchiwizowane z tego adresu (2021-07-01)]. (ang.).
  165. GMF BECOMES OFFICIAL SPONSOR AND OFFICIAL INSURER OF RUGBY WORLD CUP FRANCE 2023. rugbyworldcup.com. [dostęp 2021-12-26]. [zarchiwizowane z tego adresu (2021-11-18)]. (ang.).
  166. WORLD RUGBY AND HBS LOOK TO TAKE BROADCAST COVERAGE OF MEN’S AND WOMEN’S RUGBY WORLD CUPS TO NEW LEVELS. rugbyworldcup.com. [dostęp 2022-09-07]. [zarchiwizowane z tego adresu (2022-01-28)]. (ang.).
  167. Sage becomes Official Supporter of Rugby World Cup 2023. rugbyworldcup.com. [dostęp 2022-09-08]. [zarchiwizowane z tego adresu (2022-03-09)]. (ang.).
  168. France Pare-Brise becomes official supporter of Rugby World Cup France 2023. rugbyworldcup.com. [dostęp 2022-09-08]. [zarchiwizowane z tego adresu (2022-03-31)]. (ang.).
  169. PPA Business School becomes Official Supporter of Rugby World Cup France 2023. rugbyworldcup.com. [dostęp 2022-09-08]. [zarchiwizowane z tego adresu (2022-04-06)]. (ang.).
  170. Koesio and its #SustainableTeam become Official Supporters of Rugby World Cup France 2023. rugbyworldcup.com. [dostęp 2022-09-08]. [zarchiwizowane z tego adresu (2022-04-20)]. (ang.).
  171. Aramis Rugby announced as Official Supporter of Rugby World Cup France 2023. rugbyworldcup.com. [dostęp 2022-09-08]. [zarchiwizowane z tego adresu (2022-06-13)]. (ang.).
  172. Volvic becomes Official Supporter of Rugby World Cup France 2023 and unveils a special film depicting the power of nature. rugbyworldcup.com. [dostęp 2023-05-25]. [zarchiwizowane z tego adresu (2023-02-15)]. (ang.).
  173. Casino becomes Official Supporter of Rugby World Cup France 2023. rugbyworldcup.com. [dostęp 2023-05-25]. [zarchiwizowane z tego adresu (2023-03-03)]. (ang.).
  174. ALL – Accor Live Limitless announced as Official Supporter of Rugby World Cup France 2023. rugbyworldcup.com. [dostęp 2023-05-25]. [zarchiwizowane z tego adresu (2023-04-13)]. (ang.).
  175. RATP Group becomes Official Supporter of Rugby World Cup 2023. rugbyworldcup.com. [dostęp 2023-09-07]. [zarchiwizowane z tego adresu (2023-06-20)]. (ang.).
  176. PROMAN BECOMES RUGBY WORLD CUP FRANCE 2023 OFFICIAL RECRUITER. rugbyworldcup.com. [dostęp 2021-12-26]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-11-12)]. (ang.).
  177. EF EDUCATION FIRST SELECTED AS OFFICIAL LANGUAGE TRAINING SERVICES SUPPLIER FOR RUGBY WORLD CUP FRANCE 2023. rugbyworldcup.com. [dostęp 2021-12-26]. [zarchiwizowane z tego adresu (2021-06-28)]. (ang.).
  178. HP OFFICIAL SUPPLIER OF RUGBY WORLD CUP FRANCE 2023 AND ENGAGED IN THE CAMPUS 2023 PROGRAMME. rugbyworldcup.com. [dostęp 2021-12-26]. [zarchiwizowane z tego adresu (2021-06-18)]. (ang.).
  179. RUGBY FOR SOCIAL DEVELOPMENT AT THE CENTRE OF TRANSFORMATIONAL RWC 2023 OFFICIAL CHARITY RUGBY AU CŒUR. rugbyworldcup.com. [dostęp 2021-12-26]. [zarchiwizowane z tego adresu (2021-11-24)]. (ang.).
  180. TAISHO PHARMACEUTICAL APPOINTED OFFICIAL SUPPLIER OF RUGBY WORLD CUP FRANCE 2023. rugbyworldcup.com. [dostęp 2021-12-26]. [zarchiwizowane z tego adresu (2021-06-27)]. (ang.).
  181. EDEN PARK BECOMES ELEGANCE SUPPLIER FOR RUGBY WORLD CUP 2023 AND CONFIRMS ITS COMMITMENT TO THE CAMPUS 2023 PROGRAMME. rugbyworldcup.com. [dostęp 2021-12-26]. [zarchiwizowane z tego adresu (2021-07-09)]. (ang.).
  182. FACEBOOK BECOMES OFFICIAL SOCIAL MEDIA SERVICES SUPPLIER OF RUGBY WORLD CUP FRANCE 2023. rugbyworldcup.com. [dostęp 2021-12-26]. [zarchiwizowane z tego adresu (2021-09-08)]. (ang.).
  183. ANDROS BECOMES RUGBY WORLD CUP FRANCE 2023 OFFICIAL SUPPLIER. rugbyworldcup.com. [dostęp 2021-12-26]. [zarchiwizowane z tego adresu (2021-09-16)]. (ang.).
  184. INVIVO BECOMES OFFICIAL FINE FOOD SUPPLIER OF RUGBY WORLD CUP FRANCE 2023. rugbyworldcup.com. [dostęp 2021-12-26]. [zarchiwizowane z tego adresu (2021-10-08)]. (ang.).
  185. A NEW ADVENTURE BEGINS FOR BKT AND RUGBY WORLD CUP 2023 IN FRANCE. rugbyworldcup.com. [dostęp 2021-12-26]. [zarchiwizowane z tego adresu (2021-11-04)]. (ang.).
  186. MITSUBISHI ELECTRIC BECOMES OFFICIAL SUPPLIER OF RUGBY WORLD CUP FRANCE 2023. rugbyworldcup.com. [dostęp 2021-12-26]. [zarchiwizowane z tego adresu (2021-11-12)]. (ang.).
  187. LOUIS VUITTON BECOMES THE OFFICIAL TROPHY TRAVEL CASE SUPPLIER OF RUGBY WORLD CUP FRANCE 2023. rugbyworldcup.com. [dostęp 2021-12-26]. [zarchiwizowane z tego adresu (2021-11-19)]. (ang.).
  188. WORLD RUGBY APPOINTS MACRON AS MATCH OFFICIALS KIT SUPPLIER IN THREE-YEAR DEAL. rugbyworldcup.com. [dostęp 2022-09-07]. [zarchiwizowane z tego adresu (2022-01-20)]. (ang.).
  189. GEODIS becomes Official Freight Carrier of Rugby World Cup France 2023. rugbyworldcup.com. [dostęp 2022-09-08]. [zarchiwizowane z tego adresu (2022-05-24)]. (ang.).
  190. Canon joins the Rugby World Cup commercial family for New Zealand 2021 and France 2023. rugbyworldcup.com. [dostęp 2022-09-08]. [zarchiwizowane z tego adresu (2022-06-27)]. (ang.).
  191. NBC Sports Group acquires exclusive US media rights to biggest events. rugbyworldcup.com. [dostęp 2017-08-09]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-05-22)]. (ang.).
  192. ITV appointed UK rights holder for men’s and women’s Rugby World Cup events. rugbyworldcup.com. [dostęp 2017-05-10]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-05-06)]. (ang.).
  193. WORLD RUGBY ANNOUNCES BROADCAST DEAL FOR RUGBY WORLD CUP 2021 AND 2023. rugbyworldcup.com. [dostęp 2021-12-26]. [zarchiwizowane z tego adresu (2021-09-03)]. (ang.).
  194. Stan Sport to become Australia’s home of Rugby World Cup after dual-tournament World Rugby deal. rugbyworldcup.com. [dostęp 2022-09-08]. [zarchiwizowane z tego adresu (2022-08-24)]. (ang.).
  195. RTÉ and Virgin Media secure Rugby World Cup 2023 rights. rugbyworldcup.com. [dostęp 2023-05-25]. [zarchiwizowane z tego adresu (2023-03-17)]. (ang.).
  196. Un anno pieno di rugby. rai.it. [dostęp 2023-05-25]. [zarchiwizowane z tego adresu (2022-09-21)]. (wł.).
  197. La Rugby World Cup maschile nel 2023 sarà tutta su Sky. sport.sky.it. [dostęp 2023-05-25]. [zarchiwizowane z tego adresu (2022-11-04)]. (wł.).
  198. Sky TV wins Rugby World Cup rights through to 2029, offloads RugbyPass. nzherald.co.nz. [dostęp 2023-05-25]. [zarchiwizowane z tego adresu (2022-10-27)]. (ang.).
  199. Ziggo Sport verwerft rechten Rugby World Cup. ziggosport.nl. [dostęp 2023-05-25]. [zarchiwizowane z tego adresu (2022-05-26)]. (niderl.).
  200. Potvrzeno! MS ve Francii odvysílá Česká televize. Zřejmě padnou rekordy. archiv.rugbyunion.cz. [dostęp 2023-05-25]. [zarchiwizowane z tego adresu (2023-05-20)]. (cz.).
  201. Puchar Świata na antenie Polsatu. polskie.rugby. [dostęp 2023-09-13]. [zarchiwizowane z tego adresu (2023-09-07)]. (pol.).
  202. Men’s Rugby World Cup on TSN. tsn.ca. [dostęp 2023-09-27]. [zarchiwizowane z tego adresu (2023-09-04)]. (ang.).

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]