Puchar Świata w szachach 2009

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Boris Gelfand, zdobywca Pucharu Świata 2009

Puchar Świata w Szachach 2009 – kwalifikacyjny turniej z cyklu mistrzostw świata, mający na celu wyłonienie jednego z uczestników meczów pretendentów w 2011 roku, którego zwycięzca będzie walczył o tytuł mistrza świata z aktualnym wówczas mistrzem (zwycięzcą meczu Viswanathan AnandWeselin Topałow).

Przebieg turnieju[edytuj | edytuj kod]

Rozgrywki pucharowe odbyły się w dniach 20 listopada – 15 grudnia 2009 w rosyjskim mieście Chanty-Mansyjsk[1]. Wystąpiło w nim 128 zawodników, w tym 23 z rankingiem powyżej 2700 punktów[2] oraz 14 z pierwszej dwudziestki światowej listy Międzynarodowej Federacji Szachowej z dnia 1 listopada 2009 roku[3]. Wśród uczestników znalazły się również trzy kobiety: Judit Polgár (nr 1 na światowej liście rankingowej kobiet), Aleksandra Kostieniuk (nr 11 na świecie, aktualna mistrzyni świata) oraz Hou Yifan (nr 3 na świecie, aktualna wicemistrzyni świata)[4].

Zawodnicy rozegrali 7 rund systemem pucharowym, w pierwszych sześciu rundach grając dwie partie tempem szachów klasycznych (w finale – cztery). W przypadku remisu (1 – 1 lub 2 – 2 w finale) następowała pierwsza dogrywka, w której grano cztery partie tempem szachów szybkich. Jeśli wynik meczu wciąż był remisowy, rozgrywano maksymalnie pięć kolejnych dogrywek po dwie partie tempem szachów błyskawicznych. Jeśli po tych 16 partiach (18 w finale) wynik wciąż był nierozstrzygnięty, rozgrywano decydujący pojedynek, przed którym losowano kolory bierek. Zawodnik grający białymi miał do dyspozycji 6 minut i aby awansować musiał wygrać, natomiast jego przeciwnik otrzymywał 5 minut i do awansu wystarczał mu remis.

I runda nie przyniosła większych sensacji. Z najwyżej rozstawionych zawodników z turniejem pożegnał się jedynie Siergiej Mowsesjan (2718, nr 16)[5]. Jednakże już w II rundzie z turnieju odpadło trzech zaliczanych do faworytów zawodników: Aleksandr Moroziewicz (2750, nr 4), Teymur Rəcəbov (2748, nr 5) i Wasyl Iwanczuk (2739, nr 6)[6]. W trzeciej rundzie swój pojedynek przegrał zwycięzca Pucharu Świata 2007, Gata Kamski. W tej rundzie doszło również do rzadko spotykanego wydarzenia, które miało bezpośredni wpływ na wyniki dwóch par. Dwaj Chińczycy, Li Chao i Wang Yue spóźnili się na drugie partie swoich dogrywek, za co ukarani zostali w tych partiach przegranymi przez walkower[7]. Czwarta runda nie przyniosła niespodzianek – do najlepszej ósemki awans zdobyli wyłącznie zawodnicy z rankingiem powyżej 2700 punktów[8], a do półfinałów awansowali: Boris Gelfand (2768, nr 1), Rusłan Ponomariow (2739, nr 7), Serhij Kariakin (2723, nr 12) oraz Władimir Małachow (2706, nr 22)[9]. W tej rundzie wyjątkowo łatwo z Kariakinem poradził sobie Gelfand (wygrywając 2-0), natomiast w drugiej parze Ponomariow w dogrywce pokonał 4-2 Małachowa, choć po trzeciej partii przegrywał 1-2[10]. Finał miał zacięty przebieg: wszystkie cztery partie rozegrane tempem klasycznym zakończyły się remisami, w 6. prowadzenie objął Gelfand, ale w 8. Ponomariow wyrównał do stanu 4-4. Pierwsza dogrywka tempem błyskawicznym również zakończyła się remisem, dopiero w drugiej Gelfand dwukrotnie pokonał swojego przeciwnika i z ostatecznym wynikiem 7-5 zwyciężył w finale i zdobył Puchar Świata 2009[11].

W turnieju wystąpił jeden reprezentant Polski, Mateusz Bartel (2618, nr 80), który w I rundzie pokonał po dogrywce Borisa Graczowa z Rosji (2652, nr 49), ale w kolejnej uległ Chińczykowi Yu Yangyi (2527, nr 113) i odpadł z dalszej rywalizacji[12].

Całkowity fundusz nagród wyniósł 1.600.000 USD, z czego zwycięzca Pucharu otrzymał 120.000, finalista – 80.000, przegrani w rundzie VI – po 50.000, w rundzie V – po 35.000, w rundzie IV – po 25.000, w rundzie III – po 16.000, w rundzie II – po 10.000, a w rundzie I – po 6.000.

Wyniki I rundy[edytuj | edytuj kod]

  1. Izrael Boris Gelfand (2758) – Rosja Andriej Obodczuk (2404) [1½ – ½]
  2. Egipt Walaa Sarwat (2405) – Azerbejdżan Vüqar Həşimov (2758) [0 – 2]
  3. Rosja Piotr Swidler (2754) – Kanada Jean Hebert (2420) [2 – 0]
  4. Egipt Khaled Abdel Razik (2469) – Rosja Aleksandr Moroziewicz (2750) [0 – 2]
  5. Azerbejdżan Teymur Rəcəbov (2748) – Egipt Mohamed Ezat (2472) [2 – 0]
  6. Rosja Aleksiej Biezgodow (2484) – Ukraina Wasilij Iwanczuk (2739) [0 – 2]
  7. Ukraina Rusłan Ponomariow (2739) – Egipt Essam El Gindy (2493) [1½ – ½]
  8. Indie Jha Sriram (2497) – Rosja Aleksandr Griszczuk (2736) [½ – 1½]
  9. Rosja Dmitrij Jakowienko (2736) – Algieria Aimen Rizouk (2500) [1½ – ½]
  10. Rosja Nikołaj Kabanow (2501) – Wang Yue (2734) [0 – 2]
  11. Ukraina Pawło Eljanow (2729) – Katar Mohamad Al-Sayed (2504) [1½ – ½]
  12. Urugwaj Andrés Rodríguez Vila (2508) – Ukraina Serhij Kariakin (2723) [½ – 1½]
  13. Azerbejdżan Szachrijar Mammadjarow (2719) – Rosja Aleksandra Kostieniuk (2517) [2 – 0]
  14. Indie Abhijit Kunte (2522) – Hiszpania Aleksiej Szyrow (2719) [½ – 1½]
  15. Kuba Leinier Domínguez Pérez (2719) – Australia David Smerdon (2525) [3½ – 2½]
  16. Yu Yangyi (2527) – Słowacja Siergiej Mowsesjan (2718) [1½ – ½]
  17. Francja Maxime Vachier-Lagrave (2718) – Yu Shaoteng (2529) [1½ – ½]
  18. Rosja Aleksiej Pridorożny (2533) – Rosja Jewgienij Aleksiejew (2715) [½ – 1½]
  19. Rosja Jewgienij Tomaszewski (2708) – Stany Zjednoczone Aleksander Iwanow (2539) [1½ – ½]
  20. Stany Zjednoczone Joshua Friedel (2551) – Wang Hao (2708) [0 – 2]
  21. Czechy David Navara (2707) – Filipiny Darwin Laylo (2552) [4 – 2]
  22. Egipt Bassem Amin (2553) – Rosja Władimir Małachow (2706) [0 – 2]
  23. Francja Étienne Bacrot (2700) – Holandia Friso Nijboer (2561) [3½ – 1½]
  24. Chile Iván Morovic Fernández (2562) – Rosja Siergiej Rublewski (2697) [½ – 1½]
  25. Gruzja Baadur Dżobawa (2696) – Stany Zjednoczone Ray Robson (2567) [1½ – ½]
  26. Stany Zjednoczone Robert Hess (2572) – Rosja Aleksandr Motylow (2695) [½ – 1½]
  27. Stany Zjednoczone Gata Kamski (2695) – Filipiny Rogelio Antonio (2574) [1½ – ½]
  28. Indie Abhijeet Gupta (2578) – Rosja Nikita Witiugow (2694) [½ – 1½]
  29. Mołdawia Wiktor Bołogan (2692) – Egipt Ahmed Adly (2583) [1½ – ½]
  30. Hou Yifan (2588) – Niemcy Arkadij Naiditsch (2689) [2½ – 3½]
  31. Bu Xiangzhi (2682) – Szwajcaria Yannick Pelletier (2589) [½ – 1½]
  32. Słowenia Duško Pavasovič (2590) – Węgry Judit Polgár (2680) [–/+ (vo)]
  33. Rumunia Liviu-Dieter Nisipeanu (2677) – Rumunia Constantin Lupulescu (2591) [1½ – ½]
  34. Li Chao (2596) – Armenia Gabriel Sarksjan (2676) [5 – 3]
  35. Stany Zjednoczone Aleksander Oniszczuk (2672) – Argentyna Diego Flores (2602) [1½ – ½]
  36. Ukraina Jurij Kryworuczko (2602) – Bułgaria Iwan Czeparinow (2671) [2½ – 3½]
  37. Ukraina Zachar Jefimenko (2668) – Brazylia Gilberto Milos (2603) [½ – 1½]
  38. Zhou Weiqi (2603) – Izrael Emil Sutowski (2666) [3½ – 1½]
  39. Rosja Jewgienij Najer (2666) – Ehsan Ghaem Maghami (2603) [1½ – ½]
  40. Wenezuela Eduardo Iturrizaga (2605) – Holandia Siergiej Tiwiakow (2664) [3½ – 2½]
  41. Ukraina Ołeksandr Areszczenko (2664) – Kuba Fidel Corrales Jiménez (2605) [1½ – ½]
  42. Holandia Erwin l'Ami (2606) – Indie Krishnan Sasikiran (2664) [1½ – 3½]
  43. Izrael Ilja Smirin (2662) – Stany Zjednoczone Jaan Ehlvest (2606) [1½ – ½]
  44. Stany Zjednoczone Aleksander Szabałow (2606) – Ukraina Wołodymyr Bakłan (2655) [4½ – 3½]
  45. Indie Surya Ganguly (2654) – Uzbekistan Anton Filippow (2607) [2 – 0]
  46. Rosja Aleksandr Chalifman (2612) – Brazylia Alexandr Fier (2653) [3½ – 2½]
  47. Francja Laurent Fressinet (2653) – Rosja Sanan Sjugirow (2612) [2 – 0]
  48. Armenia Tigran L. Petrosjan (2615) – Niemcy Georg Meier (2653) [½ – 1½]
  49. Rosja Boris Graczow (2652) – Polska Mateusz Bartel (2618) [3 – 5]
  50. Kuba Lázaro Bruzón Batista (2619) – Włochy Fabiano Caruana (2652) [½ – 1½]
  51. Bośnia i Hercegowina Ivan Sokolov (2652) – Ukraina Serhij Fedorczuk (2619) [0 – 2]
  52. Indie Parimarjan Negi (2620) – Szwajcaria Wadim Miłow (2652) [1½ – 3½]
  53. Rosja Artiom Timofiejew (2651) – Brazylia Rafael Leitão (2621) [3½ – 2½]
  54. Niemcy Jan Gustafsson (2622) – Rosja Ernesto Inarkijew (2645) [1½ – 3½]
  55. Rosja Boris Sawczenko (2644) – Stany Zjednoczone Jurij Szulman (2623) [4½ – 3½]
  56. Indie Sandipan Chanda (2623) – Rosja Michaił Kobalija (2643) [1½ – ½]
  57. Francja Władisław Tkaczow (2642) – Wietnam Lê Quang Liêm (2624) [3½ – 1½]
  58. Stany Zjednoczone Warużan Hakopian (2624) – Rosja Paweł Tregubow (2642) [9 – 7]
  59. Filipiny Wesley So (2640) – Azerbejdżan Gadir Gusejnow (2625) [4 – 1]
  60. Rosja Konstantin Sakajew (2626) – Peru Julio Granda Zuñiga (2640) [1½ – ½]
  61. Czechy Viktor Láznička (2637) – Grecja Joanis Papaioanu (2628) [1½ – ½]
  62. Finlandia Tomi Nybäck (2628) – Rosja Dmitrij Andriejkin (2636) [4½ – 3½]
  63. Azerbejdżan Rauf Məmmədov (2634) – Zhou Jianchao (2629) [½ – 1½]
  64. Rosja Siergiej Wołkow (2629) – Tadżykistan Farruch Amonatow (2631) [½ – 1½]

Wyniki II rundy[edytuj | edytuj kod]

  1. Tadżykistan Farruch Amonatow (2631) – Izrael Boris Gelfand (2758) [½ – 1½]
  2. Azerbejdżan Vüqar Həşimov (2758) – Zhou Jianchao (2629) [1½ – ½]
  3. Finlandia Tomi Nybäck (2628) – Rosja Piotr Swidler (2754) [1½ – 3½]
  4. Rosja Aleksandr Moroziewicz (2750) – Czechy Viktor Láznička (2637) [0 – 2]
  5. Rosja Konstantin Sakajew (2626) – Azerbejdżan Tejmur Radżabow (2748) [1½ – ½]
  6. Ukraina Wasilij Iwanczuk (2739) – Filipiny Wesley So (2640) [½ – 1½]
  7. Stany Zjednoczone Warużan Hakopian (2624) – Ukraina Rusłan Ponomariow (2739) [2 – 4]
  8. Rosja Aleksandr Griszczuk (2736) – Francja Władisław Tkaczow (2642) [1½ – ½]
  9. Indie Chanda Sandipan (2623) – Rosja Dmitrij Jakowienko (2736) [0 – 2]
  10. Wang Yue (2734) – Rosja Boris Sawczenko (2644) [2 – 0]
  11. Rosja Ernesto Inarkijew (2645) – Ukraina Pawło Eljanow (2729) [2½ – 3½]
  12. Ukraina Serhij Kariakin (2723) – Rosja Artiom Timofiejew (2651) [3½ – 2½]
  13. Szwajcaria Wadim Miłow (2652) – Azerbejdżan Szachrijar Mammadjarow (2719) [0 – 2]
  14. Hiszpania Aleksiej Szyrow (2719) – Ukraina Serhij Fedorczuk (2619) [4 – 1]
  15. Włochy Fabiano Caruana (2652) – Kuba Leinier Domínguez Pérez (2719) [3½ – 2½]
  16. Yu Yangyi (2527) – Polska Mateusz Bartel (2618) [1½ – ½]
  17. Niemcy Georg Meier (2653) – Francja Maxime Vachier-Lagrave (2718) [2½ – 3½]
  18. Rosja Jewgienij Aleksiejew (2715) – Francja Laurent Fressinet (2653) [3½ – 1½]
  19. Rosja Aleksandr Chalifman (2612) – Rosja Jewgienij Tomaszewski (2708) [2½ – 3½]
  20. Wang Hao (2708) – Indie Surya Ganguly (2654) [2 – 0]
  21. Stany Zjednoczone Aleksander Szabałow (2606) – Czechy David Navara (2707) [2½ – 3½]
  22. Rosja Władimir Małachow (2706) – Izrael Ilja Smirin (2662) [3½ – 1½]
  23. Indie Krishnan Sasikiran (2664) – Francja Étienne Bacrot (2700) [0 – 2]
  24. Rosja Siergiej Rublewski (2697) – Ukraina Ołeksandr Areszczenko (2664) [2½ – 3½]
  25. Wenezuela Eduardo Iturrizaga (2605) – Gruzja Baadur Dżobawa (2696) [½ – 1½]
  26. Rosja Aleksandr Motylow (2695) – Rosja Jewgienij Najer (2666) [1½ – ½]
  27. Zhou Weiqi (2603) – Stany Zjednoczone Gata Kamski (2695) [½ – 1½]
  28. Rosja Nikita Witiugow (2694) – Brazylia Gilberto Milos (2603) [4½ – 3½]
  29. Bułgaria Iwan Czeparinow (2671) – Mołdawia Wiktor Bołogan (2692) [2 – 4]
  30. Niemcy Arkadij Naiditsch (2689) – Stany Zjednoczone Aleksander Oniszczuk (2672) [1½ – ½]
  31. Li Chao (2596) – Szwajcaria Yannick Pelletier (2589) [4½ – 3½]
  32. Węgry Judit Polgár (2680) – Rumunia Liviu-Dieter Nisipeanu (2677) [4½ – 3½]

Wyniki III rundy[edytuj | edytuj kod]

  1. Izrael Boris Gelfand (2758) – Węgry Judit Polgár (2680) [3½ – 1½]
  2. Li Chao (2596) – Azerbejdżan Vüqar Həşimov (2758) [1½ – 3½]
  3. Rosja Piotr Swidler (2754) – Niemcy Arkadij Naiditsch (2689) [5 – 3]
  4. Mołdawia Wiktor Bołogan (2692) – Czechy Viktor Láznička (2637) [1½ – 3½]
  5. Rosja Konstantin Sakajew (2626) – Rosja Nikita Witiugow (2694) [½ – 1½]
  6. Stany Zjednoczone Gata Kamski (2695) – Filipiny Wesley So (2640) [½ – 1½]
  7. Ukraina Rusłan Ponomariow (2739) – Rosja Aleksandr Motylow (2695) [1½ – ½]
  8. Gruzja Baadur Dżobawa (2696) – Rosja Aleksandr Griszczuk (2736) [3 – 5]
  9. Rosja Dmitrij Jakowienko (2736) – Ukraina Ołeksandr Areszczenko (2664) [4 – 2]
  10. Francja Étienne Bacrot (2700) – Wang Yue (2734) [3½ – 1½]
  11. Ukraina Pawło Eljanow (2729) – Rosja Władimir Małachow (2706) [1 – 4]
  12. Czechy David Navara (2707) – Ukraina Serhij Kariakin (2723) [1 – 4]
  13. Azerbejdżan Şəhriyar Məmmədyarov (2719) – Wang Hao (2708) [1½ – ½]
  14. Rosja Jewgienij Tomaszewski (2708) – Hiszpania Aleksiej Szyrow (2719) [½ – 1½]
  15. Włochy Fabiano Caruana (2652) – Rosja Jewgienij Aleksiejew (2715) [3½ – 2½]
  16. Francja Maxime Vachier-Lagrave (2718) – Yu Yangyi (2527) [1½ – ½]

Od IV rundy do finału[edytuj | edytuj kod]

1/8 finału Ćwierćfinały Półfinały Finał
                           
           
 Izrael Boris Gelfand  4⅛
 FrancjaMaxime Vachier-Lagrave  3⅛  
 Izrael Boris Gelfand  3⅛
   Rosja Dmitrij Jakowienko  1⅛  
 Rosja Aleksandr Griszczuk  3
 Rosja Dmitrij Jakowienko  5  
 Izrael Boris Gelfand  2
   Ukraina Serhij Kariakin  0  
 Czechy Viktor Láznička  ⅛
 Azerbejdżan Szachrijar Mammadjarow  1⅛  
 Azerbejdżan Szachrijar Mammadjarow  ⅛
   Ukraina Serhij Kariakin  1⅛  
 Rosja Nikita Witiugow  ⅛
 Ukraina Serhij Kariakin  1⅛  
 Izrael Boris Gelfand  7
   Ukraina Rusłan Ponomariow  5
 Azerbejdżan Vüqar Həşimov  3⅛
 Włochy Fabiano Caruana  1⅛  
 Azerbejdżan Vüqar Həşimov  1⅛
   Ukraina Rusłan Ponomariow  3⅛  
 Ukraina Rusłan Ponomariow  3⅛
 Francja Étienne Bacrot  2⅛  
 Ukraina Rusłan Ponomariow  4
   Rosja Władimir Małachow  2  
 Rosja Piotr Swidler  1⅛
 
 Hiszpania Aleksiej Szyrow  ⅛  
 Rosja Piotr Swidler  ⅛
   Rosja Władimir Małachow  1⅛  
 Filipiny Wesley So  1
 Rosja Władimir Małachow  4  


Przypisy[edytuj | edytuj kod]

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]