Pyrzowice

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Przejdź do nawigacji Przejdź do wyszukiwania
Artykuł

50°27′39″N 19°4′16″E

- błąd

39 m

WD

50°27'39"N, 19°4'5"E, 50°31'N, 19°3'E

- błąd

39 m

Odległość

229 m

Pyrzowice
wieś
Ilustracja
Kościół Nawiedzenia Najświętszej Maryi Panny w Pyrzowicach
Państwo

 Polska

Województwo

 śląskie

Powiat

tarnogórski

Gmina

Ożarowice

Sołectwo

Pyrzowice

Wysokość

303 m n.p.m.

Liczba ludności (30.06.2012)

568

Strefa numeracyjna

32

Kod pocztowy

42-625[1]

Tablice rejestracyjne

STA

SIMC

0222380

Położenie na mapie gminy Ożarowice
Mapa konturowa gminy Ożarowice, blisko centrum na dole znajduje się punkt z opisem „Pyrzowice”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, na dole znajduje się punkt z opisem „Pyrzowice”
Położenie na mapie województwa śląskiego
Mapa konturowa województwa śląskiego, blisko centrum u góry znajduje się punkt z opisem „Pyrzowice”
Położenie na mapie powiatu tarnogórskiego
Mapa konturowa powiatu tarnogórskiego, po prawej znajduje się punkt z opisem „Pyrzowice”
Ziemia50°27′39″N 19°04′16″E/50,460833 19,071111

Pyrzowicewieś sołecka w Polsce położona w województwie śląskim, w powiecie tarnogórskim, w gminie Ożarowice. Na jej terenie ulokowany jest Międzynarodowy Port Lotniczy Katowice.

W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa katowickiego.

Położenie[edytuj | edytuj kod]

Mapa Pyrzowic i okolic sporządzona w 1933 przez Wojskowy Instytut Geograficzny na podstawie mapy Królestwa Polskiego z 1881.
Tablica z nazwą miejscowości na DW 913
Międzynarodowy Port Lotniczy Katowice – terminal B – widok wnętrza

Wieś położona jest w północnej części Górnośląskiego Okręgu Przemysłowego.

Nazwa[edytuj | edytuj kod]

Nazwę miejscowości w zlatynizowanej staropolskiej formie Pyrzowicze wymienia w latach (1470–1480) Jan Długosz w księdze Liber beneficiorum dioecesis Cracoviensis[2].

Historia[edytuj | edytuj kod]

Wieś wzmiankowana po raz pierwszy w 1340. Wchodząca w granice Księstwa Siewierskiego, położona na skraju historycznej puszczy Smolnik, stanowiła własność klasztoru Norbertanek na krakowskim Zwierzyńcu. Później przechodziła przez ręce kolejnych właścicieli, między innymi krakowskiego szlachcica Jana Twardowskiego, a w I połowie XV wieku stała się własnością Stanisława Rudzkiego herbu Pilawa. W latach 1535–1537 Krzysztof Jarocki herbu Rawicz z Jarocina, syn marszałka nadwornego koronnego Stanisława Jarockiego, zakupił Pyrzowice wraz z sąsiednimi wioskami: Tąpkowicami oraz Dobieszowicami.

W dokumentach dają się również odnaleźć nazwy nieistniejących już przysiółków: Żar (w którym uprawiano bartnictwo), Chrósty, Mostki, Mostkowa Struga. Przysiółkiem były również Celiny, które wykształciły się na dzisiejszą samodzielną wieś.

Zaginęły też nazwy wzgórz: Jeziorna Góra i Gościnna Góra, modrzewiowy dwór w parku lipowym oraz karczma stojąca do początków XIX wieku przy drodze do Zendka.

W 1940 w sąsiednim Zendku powstało lotnisko (Schendek, później nazwane Udetfeld), które stanowiło element realizowanego przez dowództwo Luftwaffe programu rozwoju sieci lotnisk wojskowych. Zniszczone podczas wycofywania się wojsk niemieckich w 1945 roku. Po wojnie odbudowane przez polskie wojska lotnicze – służyło jako baza dla wojsk lotniczych SZ PRL. W latach 90 XX wieku po przekazaniu cywilom stało się zalążkiem współczesnego Międzynarodowego Portu Lotniczego Katowice.

W roku 2003 w rejonie wsi utworzono gminną strefę aktywności gospodarczej.

Zabytki[edytuj | edytuj kod]

  • Kaplica Nawiedzenia Najświętszej Marii Pannykaplica z przełomu XIX i XX wieku, murowana na planie kwadratu z czworoboczną wieżyczką i narożnikami frontalnymi zwieńczonymi sterczynami.
  • Kapliczkakapliczka z przełomu XIX i XX wieku z cegły, słupowa.

Transport[edytuj | edytuj kod]

Transport drogowy[edytuj | edytuj kod]

Port Lotniczy[edytuj | edytuj kod]

W pobliżu wsi ulokowany jest Międzynarodowy Port Lotniczy Katowice.

Kolej[edytuj | edytuj kod]

Przez Pyrzowice przebiega linia kolejowa łącząca Ożarowice z Zawierciem. Jest ona fragmentem dawnej linii Zawiercie-Tarnowskie Góry. Jeszcze na przełomie XX i XXI wieku w używana była do transportu towarowego. Obecnie wyłączona z użytku. W planie rozwoju kolejnictwa na lata 20 XXI wieku jest uruchomienie połączenia kolejowego do Katowic.

Wspólnoty wyznaniowe[edytuj | edytuj kod]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 1067 [zarchiwizowane 2022-10-26].
  2. Joannis Długosz Senioris Canonici Cracoviensis, „Liber Beneficiorum”, Aleksander Przezdziecki, Tom II, Kraków 1864, s. 202.
  3. Dane według wyszukiwarki zborów, na oficjalnej stronie Świadków Jehowy jw.org [dostęp 2018-11-06].