Raquel Ilonbé

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Raquel Ilonbé
Imię i nazwisko

Raquel del Pozo Epita

Data śmierci

listopad 1992

Narodowość

gwinejska

Dziedzina sztuki

literatura

Ważne dzieła

Ceiba

Raquel Ilonbé, właściwie Raquel del Pozo Epita[1] (zm. w listopadzie 1992[2][3]) – pisarka i poetka z Gwinei Równikowej.

Wokół podstawowych danych dotyczących wczesnego okresu jej życia narosło sporo niejasności. Niektóre źródła podają, że urodziła się w 1938[4], inne, że w 1939[5][6], jeszcze inne podają datę 22 listopada 1931. Podobne nieścisłości pojawiają się w przypadku miejsca narodzin, jak też momentu jej przenosin do Hiszpanii. W pierwszym przypadku wymienia się wyspę Corisco[7][8], niemniej również Santa Isabel czy Batę. W drugim mówi się o wieku od kilku miesięcy[9] do dwóch lat[10]. Jej ojciec, Raimundo del Pozo, był hiszpańskim kolonem, matka natomiast, Esperanza Epita[11], pochodziła z Gwinei[12], z grupy etnicznej Ndowé[13]. Raquel odebrała wykształcenie z zakresu muzyki i deklamacji w Real Conservatorio Superior de Música w Madrycie. Do kraju rodzinnego powróciła dopiero po latach. Częściowo znalazło to odzwierciedlenie w jej twórczości, pełnej tęsknoty za Afryką, poszukiwania korzeni i pytań o tożsamość[14]. Jednocześnie, w przeciwieństwie do innych współczesnych sobie twórców gwinejskich, Ilonbé nie porusza tematu uchodźstwa, tak tego indywidualnego, jak i zbiorowego[15][16]. Utrzymywała przyjazne kontakty z prezydentem Francisco Macíasem Nguemą, bez większych problemów oddawała się działalności kulturalnej w rządzonej przez niego Gwinei[17].

Debiutowała zbiorem poetyckim Ceiba, wydanym w 1978 w Madrycie. Powstający przeszło dekadę zbiór (od 1966) jest próbą syntezy elementów hiszpańskich i afrykańskich. Częściowo pisany już w Gwinei (w Bacie), jest jedną z nielicznych wydanych prac Ilonbé. Uznaje się go jednocześnie za pierwsze w historii literatury gwinejskiej dzieło opublikowane przez kobietę[18]. W 1981 światło dzienne ujrzały jeszcze, również wydane w Madrycie[19], Leyendas guineanas, zbiór legend i opowieści zaczerpniętych z tradycji Fangów, Bubich i Ndowé[20]. Książka ta uznawana jest za początek gwinejskiej literatury dziecięcej[21].

Interesowała się również baletem, malarstwem i muzyką[22]. Wydała płyty Raquel (1968) oraz Quise saber de ti y Santiago (1972)[23]. Pozostawiła w manuskrypcie zbiory poetyckie Nerea, Ausencia, Amor oraz Olvido[24].

Poślubiła Luisa Royo Pinedę, doczekała się 5 dzieci[25]. Jednym z jej synów był malarz Luis Royo del Pozo[26]. Zmarła w Madrycie[27].

Była jedną z dwóch kobiet (obok Maríi Nsué Angüe), której prace zamieszczono we wpływowej Antología de la literatura guineana (1984)[28][29].

Zachował się tylko jeden wywiad z Ilonbé, jej śmierć natomiast przeszła właściwie bez echa, przynajmniej jeśli chodzi o media hiszpańskie. Także jej spuścizna literacka często jest pomijana w dyskusjach, przynajmniej jeśli chodzi o obieg medialny[30]. Dopiero w 2011 Centro Cultural de España w Malabo ustanowiło nagrodę jej imienia[31]. W 2015 pośmiertnie wydano zbiór wierszy Ilonbé Ceiba II[32], skompilowany z utworów powstałych między 1967 a 1990[33].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. ↑ Raquel Ilombe, la escritora que vivía entre Madrid y Malabo. lavozdelsur.es. [dostęp 2020-09-20]. (hiszp.).
  2. ↑ Alrededor de dos poéticas femeninas guineoecuatorianas: Raquel Ilonbé y María Nsué. escholarship.org. s. 75. [dostęp 2020-09-20]. (hiszp.).
  3. ↑ Atanga Centro Cultural de España en Malabo. aecid.es. s. 48. [dostęp 2020-09-24]. (hiszp.).
  4. ↑ Alrededor de dos poéticas femeninas guineoecuatorianas: Raquel Ilonbé y María Nsué. escholarship.org. s. 75. [dostęp 2020-09-21]. (hiszp.).
  5. ↑ Cristina Rodriguez Cabral: MUSAS DE ÉBANO: MARCHA A TRAVÉS DEL ATLÁNTICO. s. 835.
  6. ↑ Ilombe, Raquel, 1939-1992. loc.gov. [dostęp 2020-09-20]. (ang.).
  7. ↑ Conversación con Eugenio Nkogo Ondó Escritor, catedrático de filosofía. birdlikecultura.files.wordpress.com. s. 4. [dostęp 2020-09-20]. (hiszp.).
  8. ↑ L'Antología de la literatura guineana (1984) de Donato Ndongo-Bidyogo : une certaine idée de la.... cervantesvirtual.com. s. 40. [dostęp 2020-09-21]. (fr.).
  9. ↑ Alrededor de dos poéticas femeninas guineoecuatorianas: Raquel Ilonbé y María Nsué. escholarship.org. s. 79. [dostęp 2020-09-20]. (hiszp.).
  10. ↑ Cristina Rodriguez Cabral: MUSAS DE ÉBANO: MARCHA A TRAVÉS DEL ATLÁNTICO. s. 836.
  11. ↑ Atanga Centro Cultural de España en Malabo. aecid.es. s. 45. [dostęp 2020-09-24]. (hiszp.).
  12. ↑ Alrededor de dos poéticas femeninas guineoecuatorianas: Raquel Ilonbé y María Nsué. escholarship.org. s. 80. [dostęp 2020-09-20]. (hiszp.).
  13. ↑ palabras Revista de la cultura y de las ideas Noviembre 2009. academia.edu. s. 58. [dostęp 2020-09-20]. (hiszp.).
  14. ↑ palabras Revista de la cultura y de las ideas Noviembre 2009. academia.edu. s. 53. [dostęp 2020-09-20]. (hiszp.).
  15. ↑ Alrededor de dos poéticas femeninas guineoecuatorianas: Raquel Ilonbé y María Nsué. escholarship.org. s. 80-1. [dostęp 2020-09-20]. (hiszp.).
  16. ↑ Studia Iberystyczne 17 2018 VARIEDAD DE CULTURAS – VARIEDAD DE INTERPRETACIONES PLURALITY OF CULTURES – PLURALITY OF INTERPRETATIONS WIELOŚĆ KULTUR – WIELOŚĆ ZNACZEŃ. uj.edu.pl. s. 105. [dostęp 2020-09-15]. (hiszp.).
  17. ↑ Canta la ceiba, la palmera responde. elpais.com. [dostęp 2020-09-24]. (hiszp.).
  18. ↑ Alrededor de dos poéticas femeninas guineoecuatorianas: Raquel Ilonbé y María Nsué. escholarship.org. s. 76. [dostęp 2020-09-20]. (hiszp.).
  19. ↑ palabras Revista de la cultura y de las ideas Noviembre 2009. academia.edu. s. 95. [dostęp 2020-09-20]. (hiszp.).
  20. ↑ Los ríos hablan, de Raquel Ilonbé. versovia.com. [dostęp 2020-09-20]. (hiszp.).
  21. ↑ POSINDEPENDENCIA Y PROYECTO CULTURAL EN LA LITERATURA HISPANOAFRICANA. cervantes.es. s. 185. [dostęp 2020-09-20]. (hiszp.).
  22. ↑ Me hiciste castellana, aunque naciera africana: poesia inedita de Raquel Ilombe del Pozo Epita (1931-1992).. thefreelibrary.com. [dostęp 2020-09-20]. (hiszp.).
  23. ↑ Quise saber de ti [Grabación sonora ; Santiago]. bne.es. [dostęp 2020-09-24]. (hiszp.).
  24. ↑ RAQUEL ILONBE. asodegue.org. [dostęp 2020-09-20]. (hiszp.).
  25. ↑ Atanga Centro Cultural de España en Malabo. aecid.es. s. 46. [dostęp 2020-09-24]. (hiszp.).
  26. ↑ Atanga Centro Cultural de España en Malabo. aecid.es. s. 49. [dostęp 2020-09-24]. (hiszp.).
  27. ↑ MBARÉ NGOM FAYE: LITERATURA AFRICANA DE EXPRESIÓN ESPAÑOLA. guinea-ecuatorial.net. [dostęp 2020-09-20]. (hiszp.).
  28. ↑ Desde Guinea Ecuatorial a la escena global: música y cuentos de María Nsué. cuny.edu. [dostęp 2020-09-20]. (hiszp.).
  29. ↑ palabras Revista de la cultura y de las ideas Noviembre 2009. academia.edu. s. 56. [dostęp 2020-09-20]. (hiszp.).
  30. ↑ Blanca Román Aguilar: DIFUSIÓN Y RECEPCIÓN EN ESPAÑA DE LAS ESCRITORAS AFRICANAS (1990-2010). 2016, s. 243.
  31. ↑ CONCURSO LITERARIO INTERNACIONAL 12 DE OCTUBRE 2015 (Guinea Ecuatorial). escritores.org. [dostęp 2020-09-20]. (hiszp.).
  32. ↑ Canta la ceiba, la palmera responde. elpais.com. [dostęp 2020-09-19]. (hiszp.).
  33. ↑ Me hiciste castellana, aunque naciera africana: Poesía inédita de Raquel Ilombe del Pozo Epita (1931–1992). unco.edu. s. 239. [dostęp 2020-09-20]. (hiszp.).
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Raquel_Ilonbé&oldid=72184944”