Szczur andamański
| Rattus stoicus[1] | |||
| (G.S. Miller, 1902) | |||
| Systematyka | |||
| Domena | |||
|---|---|---|---|
| Królestwo | |||
| Typ | |||
| Podtyp | |||
| Gromada | |||
| Podgromada | |||
| Infragromada | |||
| Rząd | |||
| Podrząd | |||
| Infrarząd | |||
| Nadrodzina | |||
| Rodzina | |||
| Podrodzina | |||
| Plemię | |||
| Rodzaj | |||
| Gatunek |
szczur andamański | ||
| Synonimy | |||
|
| |||
| Kategoria zagrożenia (CKGZ)[5] | |||
 | |||
Szczur andamański[6] (Rattus stoicus) – endemiczny gatunek ssaka z podrodziny myszy (Murinae) w obrębie rodziny myszowatych (Muridae), występujący wyłącznie na archipelagu Andamanów[5][7].
Zasięg występowania[edytuj | edytuj kod]
Szczur andamański występuje na wyspach Andaman Środkowy, Andaman Południowy i Henry Lawrence Island, należących do archipelagu Andamanów, w Indiach[8].
Taksonomia[edytuj | edytuj kod]
Gatunek po raz pierwszy zgodnie z zasadami nazewnictwa binominalnego opisał w 1902 roku amerykański przyrodnik Gerrit Smith Miller nadając mu nazwę Mus stoicus[2]. Holotyp pochodził z wyspy Henry Lawrence Island, z archipelagu Andamanów, w Indiach[7].
R. stoicus nie został uwzględniony w żadnych badaniach genetycznych i potrzebne są dalsze badania, aby określić jego umiejscowienie w obrębie rodzaju Rattus[8]. Autorzy Illustrated Checklist of the Mammals of the World uznają ten takson za gatunek monotypowy[8].
Etymologia[edytuj | edytuj kod]
- Rattus: łac. rattus „szczur”[9].
- stoicus: gr. στωικος stōikos „stoicki, cierpliwy”, od στοα stoa, στοας stoas „ganek, kolumnada”[10].
Morfologia[edytuj | edytuj kod]
Długość ciała (bez ogona) 220–260 mm, długość ogona 192–212 mm, długość ucha 24 mm, długość tylnej stopy 45–48 mm; brak szczegółowych danych dotyczących masy ciała[11].
Ekologia[edytuj | edytuj kod]
Gryzoń ten występuje od poziomu morza do 200 m n.p.m. Występuje w tropikalnych lasach deszczowych, jest aktywny nocą[5].
Populacja[edytuj | edytuj kod]
Szczur andamański jest uznawany za gatunek narażony na wyginięcie, ze względu na ograniczony i podzielony zasięg występowania. Populacja tych szczurów wydaje się stabilna, choć odbudowa siedzib ludzkich po zniszczeniach spowodowanych tsunami z 2004 roku grozi wylesianiem, a to stanowi zagrożenie dla tych gryzoni. Nie jest chroniony, indyjska ustawa o ochronie przyrody z 1972 roku zalicza go do szkodników[5].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Rattus stoicus, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
- ↑ a b Miller 1902 ↓, s. 759.
- ↑ Miller 1902 ↓, s. 762.
- ↑ O. Thomas. A Subdivision of the Old Genus Nesokia, with Descriptions of Three new Members of the Group, and of a Mus from the Andamans. „The Annals and Magazine of Natural History”. Seventh Series. 20, s. 206, 1907. (ang.).
- ↑ a b c d S. Molur, Rattus stoicus, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species 2016, wersja 2021-3 [dostęp 2022-02-04] (ang.).
- ↑ Nazwy polskie za: W. Cichocki, A. Ważna, J. Cichocki, E. Rajska-Jurgiel, A. Jasiński & W. Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2015, s. 280. ISBN 978-83-88147-15-9. (pol. • ang.).
- ↑ a b D.E. Wilson & D.M. Reeder (redaktorzy): Species Rattus stoicus. [w:] Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3) [on-line]. Johns Hopkins University Press, 2005. [dostęp 2022-02-04].
- ↑ a b c C.J. Burgin, D.E. Wilson, R.A. Mittermeier, A.B. Rylands, T.E. Lacher & W. Sechrest: Illustrated Checklist of the Mammals of the World. Cz. 1: Monotremata to Rodentia. Barcelona: Lynx Edicions, 2020, s. 482. ISBN 978-84-16728-34-3. (ang.).
- ↑ T.S. Palmer. Index Generum Mammalium: a List of the Genera and Families of Mammals. „North American Fauna”. 23, s. 601, 1904. (ang.).
- ↑ stoicus, [w:] The Key to Scientific Names, J.A. Jobling (red.), [w:] Birds of the World, S.M. Billerman et al. (red.), Cornell Lab of Ornithology, Ithaca [dostęp 2022-02-04] (ang.).
- ↑ Ch. Denys, P. Taylor & K. Aplin. Opisy gatunków Muridae: Ch. Denys, P. Taylor, C. Burgin, K. Aplin, P.-H. Fabre, R. Haslauer, J. Woinarski, B. Breed & J. Menzies: Family Muridae (True Mice and Rats, Gerbils and relatives). W: D.E. Wilson, R.A. Mittermeier & T.E. Lacher (redaktorzy): Handbook of the Mammals of the World. Cz. 7: Rodents II. Barcelona: Lynx Edicions, 2017, s. 833. ISBN 978-84-16728-04-6. (ang.).
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- G.S. Miller. The mammals of the Andaman and Nicobar Islands. „Proceedings of the United States National Museum”. 24 (1269), s. 751–759, 1902. (ang.).