Razim
44°49′N 28°59′E/44,816667 28,983333 Zdjęcie satelitarne jeziora Razim | |
| Położenie | |
| Państwo | |
|---|---|
| Morfometria | |
| Powierzchnia |
415 km² |
| Głębokość • maksymalna |
|
| Hydrologia | |
| Rodzaj jeziora |
limanowe |
Położenie na mapie Rumunii  | |
| 44°49′N 28°59′E/44,816667 28,983333
| |
Razim[1][2], dawniej Razelm[1] (rum. Lacul Razim[3]) – jezioro limanowe w południowo-wschodniej Rumunii, na obszarze Dobrudży, w okręgu Tulcza, na wybrzeżu Morza Czarnego, na południe od delty Dunaju[1][2][4]. Zajmuje powierzchnię 415 km² i jest największym jeziorem Rumunii[4][5]. Głębokość maksymalna osiąga 3,5 m[5].
Jest częścią Rezerwatu Biosfery Delty Dunaju o powierzchni około 5800 km², obejmującego deltę Dunaju (drugą co do wielkości deltę w Europie) i grupę jezior limanowych i lagunowych Razim-Sinoe[2][5][6]. Jeziora te zajmują 863 km² powierzchni rezerwatu[5]. Razim włączone zostało także w granice obszaru Natura 2000 – Delta Dunaju (ROSCI0065)[7], rozciągającego się na 4532 km². Jezioro jest połączone dwoma kanałami Dunavăț i Dranov z południowym ramieniem deltowym Dunaju – Świętym Jerzym (Sfântu Gheorghe)[1][8].
Największą wyspą na jeziorze jest Popina, zajmująca 102,5 ha, zbudowana głównie z wapienia. Jej najwyżej położony punkt znajduje się na wysokości 48 m n.p.m. Jest niezamieszkana, porośnięta roślinnością niską, głównie trzciną pospolitą (Phragmites australis), krzewami i innymi roślinami charakterystycznymi dla strefy klimatu śródziemnomorskiego. Na wyspie utworzony został rezerwat faunistyczny Rezervația faunistică Insula Popina. Zidentyfikowano tu m.in. około 200 gatunków owadów, w tym niewystępującego nigdzie indziej poza wyspą pasikonika Isophya dobrogensis, 130 ptaków, m.in. kazarkę rdzawą (Tadorna ferruginea), i dużą populację zaskrońca rybołowa (Natrix tessellata)[6][9].
W jeziorze występuje m.in. babka odeska (Ponticola syrman)[10][11]. Odnotowano także endemiczny gatunek ślimaka z rodziny źródlarkowatych Pseudamnicola leontina. To jego jedyne na świecie miejsce bytowania, brak jednak informacji o stanie populacji[12].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c d Włodzimierz Masłowski: Słownik nazw geograficznych. Chorzów: Videograf II, 2006, s. 312. ISBN 83-7183-407-1.
- ↑ a b c Razim, [w:] Encyklopedia PWN [dostęp 2018-07-15].
- ↑ Komisja Standaryzacji Nazw Geograficznych poza granicami Polski: Europa. Część 1. Warszawa: Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 2009, s. 189, seria: Nazewnictwo Geograficzne Świata. ISBN 83-239-7553-1. [dostęp 2018-07-15].
- ↑ a b Institutul Naţional de Statistică. Anuarul Statistic al României 2017. „Anuarul Statistic al României”, 2018. București. ISSN 1220-3246. [dostęp 2018-07-15].
- ↑ a b c d Irina Catianis i inni, Water Quality, Sediment Characteristics and Benthic Status of the Razim-Sinoie Lagoon System, Romania, „Open Geosciences”, 1, 10, De Gruyter Open, 2018, s. 12–33, DOI: 10.1515/geo-2018-0002, ISSN 2391-5447 (ang.).
- ↑ a b Razelm-Sinoe Black sea Lagoon in Danube Delta Biosphere Reserve. Norwegian Geotechnical Institute. [dostęp 2018-07-15]. (ang.).
- ↑ NATURA 2000 – Stardard Data Form: ROSCI0065. European Environment Agency. [dostęp 2018-07-15]. (rum.).
- ↑ Irina Dinu i inni, Modelling of the response of the Razelm-Sinoe lagoon system to physical forcing, „Geo-Eco-Marina”, 21, 2015, s. 5–18, DOI: 10.5281/zenodo.45064 (ang.).
- ↑ Ionuţ Ştefan Iorgu. Bioacoustics of Isophya Dobrogensis, a Romanian Endemic Bush-Cricket (Orthoptera: Phaneropteridae). „Travaux du Muséum National d’Histoire Naturelle „Grigore Antipa””. 55 (1), s. 51–56, 2012. Muséum National d’Histoire Naturelle „Grigore Antipa”. DOI: 10.2478/v10191-012-0005-y.
- ↑ Fritz Terofal, Claus Militz: Ryby słodkowodne. Warszawa: Świat Książki, 1997, s. 196, seria: Leksykon przyrodniczy. ISBN 83-7129-441-7.
- ↑ Josef H. Reichholf, Gunter Steinbach: Wielka encyklopedia ryb: słodkowodne i morskie ryby Europy. Warszawa: Muza, 1994, s. 174–175. ISBN 83-7079-317-7.
- ↑ O. Cioboiu, Pseudamnicola leontina, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species 2011, DOI: 10.2305/IUCN.UK.2011-1.RLTS.T155777A4840956.en [dostęp 2018-07-15] (ang.).