Rdzawonos

Rdzawonos
	Oenomys
	O. Thomas, 1911
	; Oenomys hypoxanthus
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	strunowce
Podtyp	kręgowce
Gromada	ssaki
Podgromada	żyworodne
Infragromada	łożyskowce
Rząd	gryzonie
Podrząd	Supramyomorpha
Infrarząd	myszokształtne
Nadrodzina	myszowe
Rodzina	myszowate
Podrodzina	myszy
Plemię	Arvicanthini
Rodzaj	rdzawonos
	Typ nomenklatoryczny
	Mus hypoxanthus Pucheran, 1855
Synonimy
	Aenomys: Kershaw, 1923;
	Aenomys: Kershaw, 1923;
Gatunki
	4 gatunki (w tym 2 wymarłe) – zobacz opis w tekście
	4 gatunki (w tym 2 wymarłe) – zobacz opis w tekście
	Systematyka w Wikispecies

Rdzawonos^[3] (Oenomys) – rodzaj ssaka z podrodziny myszy (Murinae) w obrębie rodziny myszowatych (Muridae).

Zasięg występowania[edytuj | edytuj kod]

Rodzaj obejmuje gatunki występujące w Afryce^[4]^[5]^[6].

Morfologia[edytuj | edytuj kod]

Długość ciała (bez ogona) 130–185 mm, długość ogona 152–200 mm, długość ucha 12–25 mm, długość tylnej stopy 29–35 mm; masa ciała 74–138 g^[5]^[7].

Systematyka[edytuj | edytuj kod]

Rodzaj zdefiniował w 1911 roku angielski zoolog Oldfield Thomas w The Annals and Magazine of Natural History^[1]. Na gatunek typowy Thomas wyznaczył (oryginalne oznaczenie) rdzawonosa leśnego (O. hypoxanthus).

Etymologia[edytuj | edytuj kod]

Oenomys (Aenomys): gr. οινος oinos ‘wino, koloru wina’^[8]; μυς mus, μυος muos ‘mysz’^[9].

Podział systematyczny[edytuj | edytuj kod]

Do rodzaju należą następujące występujące współcześnie gatunki^[10]^[7]^[4]^[3]:

Oenomys ornatus O. Thomas, 1911 – rdzawonos ozdobny
Oenomys hypoxanthus (Pucheran, 1855) – rdzawonos leśny

Opisano również gatunki wymarłe^[11]:

Oenomys olduvaiensis Jaeger, 1976^[12] (Tanzania; plejstocen)
Oenomys tiercelini Sabatier, 1982^[13] (Etiopia; pliocen)

Uwagi[edytuj | edytuj kod]

↑ Niepoprawna późniejsza pisownia Oenomys O. Thomas, 1911.

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

↑ ^a ^b O. Thomas. On mammals from Northern Angola collected by Dr. W. J. Ansorge. „The Annals and Magazine of Natural History”. Seventh Series. 13 (78), s. 416, 1904. (ang.).
↑ J.A. Kershaw. Notes on mammals collected by Dr. H. Schouteden in the Belgian Congo. „Revue Zoologique Africaine”. 11, s. 365, 1923. (ang.).
↑ ^a ^b Nazwy polskie za: W. Cichocki, A. Ważna, J. Cichocki, E. Rajska-Jurgiel, A. Jasiński & W. Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2015, s. 276. ISBN 978-83-88147-15-9. (pol. • ang.).
↑ ^a ^b C.J. Burgin, D.E. Wilson, R.A. Mittermeier, A.B. Rylands, T.E. Lacher & W. Sechrest: Illustrated Checklist of the Mammals of the World. Cz. 1: Monotremata to Rodentia. Barcelona: Lynx Edicions, 2020, s. 514–516. ISBN 978-84-16728-34-3. (ang.).
↑ ^a ^b Ch. Denys, P. Taylor & K. Aplin. Opisy gatunków Muridae: Ch. Denys, P. Taylor, C. Burgin, K. Aplin, P.-H. Fabre, R. Haslauer, J. Woinarski, B. Breed & J. Menzies: Family Muridae (True Mice and Rats, Gerbils and relatives). W: D.E. Wilson, R.A. Mittermeier & T.E. Lacher (redaktorzy): Handbook of the Mammals of the World. Cz. 7: Rodents II. Barcelona: Lynx Edicions, 2017, s. 771–772. ISBN 978-84-16728-04-6. (ang.).
↑ D.E. Wilson & D.M. Reeder (redaktorzy): Genus Oenomys. [w:] Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3) [on-line]. Johns Hopkins University Press, 2005. [dostęp 2020-12-12].
↑ ^a ^b Class Mammalia. W: Lynx Nature Books: All the Mammals of the World. Barcelona: Lynx Edicions, 2023, s. 331. ISBN 978-84-16728-66-4. (ang.).
↑ Jaeger 1959 ↓, s. 172.
↑ Jaeger 1959 ↓, s. 160.
↑ N. Upham, C. Burgin, J. Widness, M. Becker, C. Parker, S. Liphardt, I. Rochon & D. Huckaby: Treeview of Mammalian Taxonomy Hierarchy. [w:] ASM Mammal Diversity Database (Version 1.11) [on-line]. American Society of Mammalogists. [dostęp 2023-10-13]. (ang.).
↑ J.S.J.S. Zijlstra J.S.J.S., Oenomys Thomas, 1904, Hesperomys project (Version 23.8.1), DOI: 10.5281/zenodo.7654755 [dostęp 2023-10-13] (ang.).
↑ J.-J. Jaeger: Les Rongeurs (Mammalia, Rodentia) du Pléistocène inférieur d’Olduvai Bed I (Tanzanie). Iè partie: les Muridés. W: R.J.G. Savage & S.C. Coryndon (redaktorzy): Fossil vertebrates of Africa. London: Academic, 1976, s. 58–120. (fr.).
↑ M. Sabatier. Les rongeurs du site Pliocène à hominidés de Hadar (Éthiopie). „Palaeovertebrata”. 12 (1), s. 31, 1982. (fr.).

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

E.C. Jaeger: Source-book of biological names and terms. Wyd. 3 (Revised second printing). Springfield: Charles C. Thomas, 1959, s. 1–316. (ang.).

[2] Niepoprawna późniejsza pisownia Oenomys O. Thomas, 1911.

[Thomas-1] O. Thomas. On mammals from Northern Angola collected by Dr. W. J. Ansorge. „The Annals and Magazine of Natural History”. Seventh Series. 13 (78), s. 416, 1904. (ang.).

[Kershaw-3] J.A. Kershaw. Notes on mammals collected by Dr. H. Schouteden in the Belgian Congo. „Revue Zoologique Africaine”. 11, s. 365, 1923. (ang.).

[Cichocki&inni-4] Nazwy polskie za: W. Cichocki, A. Ważna, J. Cichocki, E. Rajska-Jurgiel, A. Jasiński & W. Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2015, s. 276. ISBN 978-83-88147-15-9. (pol. • ang.).

[Burgin&inni-5] C.J. Burgin, D.E. Wilson, R.A. Mittermeier, A.B. Rylands, T.E. Lacher & W. Sechrest: Illustrated Checklist of the Mammals of the World. Cz. 1: Monotremata to Rodentia. Barcelona: Lynx Edicions, 2020, s. 514–516. ISBN 978-84-16728-34-3. (ang.).

[Denys&inni-6] Ch. Denys, P. Taylor & K. Aplin. Opisy gatunków Muridae: Ch. Denys, P. Taylor, C. Burgin, K. Aplin, P.-H. Fabre, R. Haslauer, J. Woinarski, B. Breed & J. Menzies: Family Muridae (True Mice and Rats, Gerbils and relatives). W: D.E. Wilson, R.A. Mittermeier & T.E. Lacher (redaktorzy): Handbook of the Mammals of the World. Cz. 7: Rodents II. Barcelona: Lynx Edicions, 2017, s. 771–772. ISBN 978-84-16728-04-6. (ang.).

[Wilson&Reeder-7] D.E. Wilson & D.M. Reeder (redaktorzy): Genus Oenomys. [w:] Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3) [on-line]. Johns Hopkins University Press, 2005. [dostęp 2020-12-12].

[amw-8] Class Mammalia. W: Lynx Nature Books: All the Mammals of the World. Barcelona: Lynx Edicions, 2023, s. 331. ISBN 978-84-16728-66-4. (ang.).

[CITEREFJaeger1959[https://babel.hathitrust.org/cgi/pt?id=wu.89043220607&seq=212_172]-9] Jaeger 1959 ↓, s. 172.

[CITEREFJaeger1959[https://babel.hathitrust.org/cgi/pt?id=wu.89043220607&seq=200_160]-10] Jaeger 1959 ↓, s. 160.

[mdd-11] N. Upham, C. Burgin, J. Widness, M. Becker, C. Parker, S. Liphardt, I. Rochon & D. Huckaby: Treeview of Mammalian Taxonomy Hierarchy. [w:] ASM Mammal Diversity Database (Version 1.11) [on-line]. American Society of Mammalogists. [dostęp 2023-10-13]. (ang.).

[zij-12] J.S.J.S. Zijlstra J.S.J.S., Oenomys Thomas, 1904, Hesperomys project (Version 23.8.1), DOI: 10.5281/zenodo.7654755 [dostęp 2023-10-13] (ang.).

[jae-13] J.-J. Jaeger: Les Rongeurs (Mammalia, Rodentia) du Pléistocène inférieur d’Olduvai Bed I (Tanzanie). Iè partie: les Muridés. W: R.J.G. Savage & S.C. Coryndon (redaktorzy): Fossil vertebrates of Africa. London: Academic, 1976, s. 58–120. (fr.).

[sab-14] M. Sabatier. Les rongeurs du site Pliocène à hominidés de Hadar (Éthiopie). „Palaeovertebrata”. 12 (1), s. 31, 1982. (fr.).

[1]

[a]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]