Republika Bośni i Hercegowiny
1992–1995 | |||||
| |||||
Hymn: Jedna si jedina (Jedna jesteś, jedyna) | |||||
Język urzędowy | |||||
---|---|---|---|---|---|
Stolica | |||||
Ustrój polityczny | |||||
Typ państwa | |||||
Waluta |
dinar bośniacki (BAD) | ||||
Secesja |
odłączenie się od Socjalistycznej Federacyjnej Republiki Jugosławii | ||||
Transformacja ustrojowa |
po podpisaniu układu w Dayton przetransformowana w Bośnię i Hercegowinę | ||||
![]() |
Republika Bośni i Hercegowiny (serb.-chorw. Republika Bosna i Hercegovina / Република Босна и Херцеговина) – państwo istniejące w latach 1992–1995, utworzone po odłączeniu się Socjalistycznej Republiki Bośni i Hercegowiny od Socjalistycznej Federacyjnej Republiki Jugosławii; w 1995 r. przemianowane na Bośnię i Hercegowinę.
Niepodległość[edytuj | edytuj kod]
Śmierć marszałka Tito w 1980 r. rozpoczęła proces rozpadu Jugosławii. Regiony Bośni i Hercegowiny wchodziły w skład Socjalistycznej Federacyjnej Republiki Jugosławii, jako jedna z sześciu republik, pod nazwą Socjalistyczna Republika Bośni i Hercegowiny. Na początku lat 90. kolejne jugosłowiańskie republiki proklamowały swoją niepodległość. W październiku 1991 r. tą samą drogą podążyli bośniaccy parlamentarzyści. W referendum, przeprowadzonym 1 marca 1992 r., chorwacka i muzułmańska część społeczeństwa poparła projekt samodzielnego państwa. 3 marca 1992 r. Republika Bośni i Hercegowiny ogłosiła swoją niepodległość. Jeszcze w kwietniu tego samego roku państwo uznała Wspólnota Europejska i Stany Zjednoczone[1][2].
Wojna domowa[edytuj | edytuj kod]
- Osobny artykuł:
Transformacja – układ z Dayton[edytuj | edytuj kod]
- Zobacz też:
Po trwającej blisko cztery lata, krwawej wojnie, 14 grudnia 1995 r. zostało oficjalnie podpisane, przez wszystkie strony konfliktu, porozumienie pokojowe zwane układem z Dayton[3]. Porozumienie zakładało de facto powołanie nowego państwa, od teraz zwanego Bośnią i Hercegowiną, które to będzie państwem federalnym, składającym się z dwóch części (Republiki Serbskiej i Federacji Bośni i Hercegowiny) oraz z autonomicznego dystryktu Brčko[4]. Aneks 4 do układu zawierał konstytucję nowo utworzonego podmiotu[5].
Zobacz też[edytuj | edytuj kod]
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ bośnia i hercegowina::w poszukiwaniu nowego kanonu, postjugo.filg.uj.edu.pl [dostęp 2020-02-09] .
- ↑ Bośnia i Hercegowina. Historia, [w:] Encyklopedia PWN [online] [dostęp 2020-02-09] .
- ↑ Konflikty w krajach Byłej Jugosławii, www.unic.un.org.pl [dostęp 2020-02-09] .
- ↑ Treść układu z Dayton, 30 października 1995 [dostęp 2020-02-10] .
- ↑ Annex 4: Constitution of Bosnia and Herzegovina, hrlibrary.umn.edu [dostęp 2020-02-09] .