Przejdź do zawartości

Restoracjonizm

Przejrzana
Z Wikipedii, wolnej encyklopedii

Restoracjonizm – w sensie ogólnym, przekonanie o konieczności powrotu do pierwotnego, czystego, biblijnego chrześcijaństwa z I wieku naszej ery, z czasów Jezusa i apostołów. W bardziej szczegółowym sensie, termin ten obejmuje te wyznania chrześcijańskie, które postawiły sobie za cel przywrócenie apostolskiego modelu chrześcijaństwa i oczyszczenie go z późniejszych, katolickich, protestanckich i innych naleciałości, ze szczególnym naciskiem na usunięcie „pogańskich wpływów” i „ludzkich nauk”. Dotyczy to głównie wyznań chrześcijańskich, mających swój początek w „drugim wielkim przebudzeniu” na początku XIX wieku.

Należy zwrócić uwagę, że każde wyznanie wpisujące się w ten nurt ma inną wizję tzw. apostolskiego modelu chrześcijaństwa. Stąd w obrębie tego nurtu istnieje silne zróżnicowanie doktrynalne, zaś różne ruchy restoracjonistyczne bardzo często są niezależne od siebie nawzajem.

Historia ruchów restoracjonistycznych

[edytuj | edytuj kod]

Ruchy średniowieczne

[edytuj | edytuj kod]

Do wczesnych przykładów ruchów, które pragnęły powrotu do apostolskiego chrześcijaństwa (przeciwstawiając się tym samym Kościołowi rzymskokatolickiemu) należą m.in.: waldensi, bracia apostolscy, lollardzi, husyci. Dodatkowo w łonie samego Kościoła katolickiego pojawiały się grupy sprzeciwiające się nadużyciom kleru i pragnące odnowy życia religijnego.

Reformacja

[edytuj | edytuj kod]

Jakkolwiek XVI-wieczna reformacja nie jest ruchem ściśle restoracjonistycznym, to jednak posiada wiele jego cech. Reformacja była zogniskowana w trzech miejscach Europy, z których wyłoniły się nowe wyznania: w Niemczech (luteranizm), Szwajcarii (kalwinizm) i Anglii (anglikanizm). Z kolei do bardziej radykalnych ruchów, mających swoje źródło w XVI-wiecznej reformacji, należy zaliczyć m.in. braci polskich, unitarian, purytan, anabaptystów, baptystów, a także metodystów i kwakrów. Dodatkowo XVIII-wieczne „pierwsze wielkie przebudzenie” dało solidne podstawy pod przyszłe ożywienie restoracjonistyczne.

Wiek XIX (restoracjonizm właściwy)

[edytuj | edytuj kod]

Właściwy ruch restoracjonistyczny wyrósł na początku XIX wieku w Stanach Zjednoczonych (także w innych miejscach świata), na fali „drugiego wielkiego przebudzenia”. Ruchy o tym charakterze powstawały z millenarystycznych nurtów protestantyzmu (głównie kalwinizmu i metodyzmu). O ile część ruchów restoracjonistycznych powstałych w tym okresie zachowała swoją przynależność do protestantyzmu, o tyle inne ruchy zupełnie odcięły się od jego tradycji. Wielu restoracjonistów przyjęło doktryny unitariańskie, a także inne, niezgodne z głównym nurtem chrześcijaństwa (nieraz dość osobliwe).

Do XIX-wiecznych ruchów restoracjonistycznych zaliczyć należy m.in.:

Elementy restoracjonistyczne w swoim nauczaniu posiadają również Żydzi mesjanistyczni.

Wiek XX

[edytuj | edytuj kod]

Do ruchów o charakterze restoracjonistycznym powstałych w XX wieku należy zaliczyć m.in.:

Ruchy te mieszczą się w ścisłej definicji protestantyzmu. Jednak ruch mesjański odrzuca wiarę w Trójcę Świętą.

Poglądy

[edytuj | edytuj kod]

Przegląd wyznań

[edytuj | edytuj kod]

Pod względem doktrynalnym, ruch restoracjonistyczny jest bardzo zróżnicowany. Bardzo często pojawiają się wśród nich doktryny, nieobecne u innych chrześcijan i z tego powodu kontrowersyjne. Ponadto zróżnicowany jest stosunek różnych restoracjonistów do doktryn, które naucza protestantyzm (szczególnie ewangeliczny). Pod tym kątem, wyznania restoracjonistyczne można podzielić na kilka grup:

Charakterystyczne doktryny

[edytuj | edytuj kod]

Do cech wyróżniających wiele wyznań restoracjonistycznych zaliczyć można:

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Prawda o Ojcu, Synu i duchu świętym, [w:] Czego naprawdę uczy Biblia? [online], jw.org, s. 201–204.
  2. Strażnica – Towarzystwo Biblijne i Traktatowe, Trójca, [w:] Prowadzenie rozmów na podstawie Pism [online], jw.org, 2001, s. 365–388.
  3. Watchtower, Ogólnoświatowa działalność wydawnicza, dzięki której ludzie uczą się o Bogu [online], jw.org, 3 kwietnia 2014 [dostęp 2014-09-30].
  4. Jak powstają nasze publikacje w różnych językach?, [w:] Kto dzisiaj spełnia wolę Jehowy? [online], jw.org.
  5. Służenie razem ze strażnikiem!, „Strażnica Zwiastująca Królestwo Jehowy”, 1 stycznia 2000, s. 9, 10, ISSN 1234-1150.
  6. Dlaczego powinniśmy szanować władzę?, [w:] Zawsze bądź blisko Jehowy [online], jw.org, s. 45.
  7. Trzymaj się z daleka od świata, [w:] Zawsze bądź blisko Jehowy [online], jw.org, s. 60.
  8. Watchtower, Dlaczego Świadkowie Jehowy nie idą na wojnę? [online], jw.org [dostęp 2014-09-01].
  9. Watchtower, Dlaczego Świadkowie Jehowy nie angażują się w politykę? [online], jw.org [dostęp 2020-07-27].
  10. Dlaczego Świadkowie Jehowy nie przyjmują transfuzji krwi? [online], jw.org.
  11. Szanuj życie, [w:] Czego nas uczy Biblia? [online], jw.org, s. 135.