50°11′15″N 19°03′05″E/50,187500 19,051389Rezerwat przyrody Las Murckowski
| ||
 Fragment rezerwatu | ||
| rezerwat leśny | ||
| Państwo |  Polska
| |
| Województwo |  śląskie
| |
| Położenie | Katowice | |
| Mezoregion | Wyżyna Katowicka | |
| Data utworzenia | 18 grudnia 1953 | |
| Akt prawny | M.P. z 1954 r. nr 1, poz. 18 | |
| Powierzchnia | 100,67 ha | |
| Ochrona | czynna | |
Położenie na mapie Katowic   Las Murckowski | ||
Położenie na mapie Polski  Las Murckowski | ||
Położenie na mapie województwa śląskiego  Las Murckowski | ||
| 50°11′15″N 19°03′05″E/50,187500 19,051389
| ||
Rezerwat przyrody „Las Murckowski” – leśny rezerwat przyrody chroniący pozostałości dawnej Puszczy Śląskiej, znajdujący się w Katowicach.
Spis treści
Historia[edytuj | edytuj kod]
Został utworzony 18 grudnia 1953 roku na powierzchni 7,04 ha, a powiększony w 1989 roku. Ma powierzchnię 100,67 ha[1]. Obszar rezerwatu podlega ochronie czynnej[1] . Rezerwat nie posiada wyznaczonego obszaru otuliny.
Położenie[edytuj | edytuj kod]
Rezerwat składa się z dwóch części odgraniczonych czteropasmową drogą szybkiego ruchu Katowice-Bielsko Biała (ulica Bielska). Fragment rezerwatu graniczący z kopalnią „Murcki” i drogą stanowi starszą część rezerwatu, druga część rezerwatu wchodząca w skład zwartego kompleksu leśnego stanowi część nowszą.
Charakterystyka[edytuj | edytuj kod]
Obszar rezerwatu posiada urozmaiconą rzeźbę terenu. Znajduje się on na stokach Wzgórza Wandy (350 m n.p.m.) pofałdowanych dolinami potoków. Na terenie rezerwatu znajdują się źródliska potoku Przyrwa. Na obszarze rezerwatu rośnie bukowy starodrzew mający ponad 150 lat z licznymi pomnikowymi okazami buków i dębów. Bogaty jest świat zwierzęcy, reprezentowany m. in. przez wiele gatunków ssaków i ptaków.
Cel ochrony[edytuj | edytuj kod]
Celem ochrony jest zachowanie ze względów naukowych, dydaktycznych i społecznych fragmentu lasu mieszanego o cechach naturalnych, położonego w bezpośrednim sąsiedztwie aglomeracji przemysłowej.
Szata roślinna[edytuj | edytuj kod]
Flora naczyniowa rezerwatu liczy 210 gatunków, w tym objęte ochroną ścisłą i częściową.
Gatunki roślin objęte ochroną ścisłą:
- śnieżyczka przebiśnieg (Galanthus nivalis)
- kruszczyk szerokolistny (Epipactis latifolia)
- listera jajowata (Listera ovata)
Gatunki roślin objęte ochroną częściową:
- kopytnik pospolity (Asarum europaeum)
- marzanka wonna (Asperula odorata)
- konwalia majowa (Convallaria maialis)
- kruszyna pospolita (Frangula alnus)
- kalina koralowa (Viburnum opulus)
- bluszcz pospolity (Hedera helix)
- barwinek pospolity (Vinca minor)
- porzeczka czarna (Ribes nigrum )
Dominującym zespołem roślinnym jest kwaśna buczyna niżowa (Luzulo pilosae-Fagetum). W warstwie podszytu rośnie: jarzębina, kruszyna, dziki bez czarny, bez koralowy. W runie występują: śmiałek pogięty, kosmatka owłosiona, nerecznica krótkoostna, konwalijka dwulistna, sałatnik leśny, borówka czarna.
Mykobiota[edytuj | edytuj kod]
Na terenie rezerwatu spotyka się chronione gatunki grzybów:
- sromotnik smrodliwy
- wachlarzowiec olbrzymi – związany z rozkładającym się drewnem buków
Świat zwierzęcy[edytuj | edytuj kod]
Bogactwo świata zwierzęcego reprezentują m.in.:
- owady, w tym: chrząszcze z rodzaju biegacz, trzmiele
- płazy, w tym: ropucha szara
- gady, w tym: jaszczurka zwinka
- ptaki, w tym: kukułka, dzięcioł duży, dzięcioł zielonosiwy, rudzik
- ssaki, w tym: ryjówka aksamitna, kret, jeż wschodni, wiewiórka, łasica
Rzadkie gatunki zwierząt są reprezentowane przez 33 gatunki objęte ochroną prawną.
Zagrożenia[edytuj | edytuj kod]
Zagrożeniem dla rezerwatu, a zwłaszcza jego części położonej na zachód od ul. Bielskiej, jest niekorzystne oddziaływanie ruchu samochodowego, sąsiednich terenów przemysłowych i rekreacyjnych oraz wpływów podziemnej eksploatacji węgla (prognozowane odkształcenia II i III kategorii oraz osiadania do 6 m)[2].
Zobacz też[edytuj | edytuj kod]
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b Rezerwat przyrody Las Murckowski. W: Centralny Rejestr Form Ochrony Przyrody [on-line]. Generalna Dyrekcja Ochrony Środowiska. [dostęp 2018-10-14].
- ↑ „Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego II edycja. Część I. Uwarunkowania zagospodarowania przestrzennego". [1]
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Grzegorz Rąkowski, Małgorzata Walczak, Małgorzata Smogorzewska: Rezerwaty przyrody w Polsce Południowej : monografia. Warszawa: Dział Wydawnictw Instytutu Ochrony Środowiska, 2007. ISBN 978-83-60312-75-9.
- Krzysztof Rostański (red. naukowa): Przyroda województwa katowickiego. Krzeszowice: Kubajak, 1997. ISBN 83-907008-4-0.
- Ekologiczny system Obszarów Chronionych (ESOCh) (pol.). www.katowice.eu. [dostęp 2016-11-13].
- Rezerwat Las Murckowski. Nadleśnictwo Katowice – Lasy Państwowe. [dostęp 2019-07-30].
- Rezerwaty przyrody województwa katowickiego. Pod redakcją: Wojciech Beblo, Stanisław Wika. 1996
