Rezerwat przyrody Rotuz
49°53′44″N 18°52′55″E/49,895556 18,881944
| |
| rezerwat torfowiskowy | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Mezoregion | |
| Data utworzenia |
30 grudnia 1966 |
| Akt prawny | |
| Powierzchnia |
40,63 ha |
| Powierzchnia otuliny |
136,29 ha |
| Ochrona | |
Położenie na mapie województwa śląskiego  | |
Położenie na mapie Polski  | |
| 49°53′44″N 18°52′55″E/49,895556 18,881944
| |
Rotuz – ścisły[1] rezerwat przyrody zlokalizowany w województwie śląskim na granicy miejscowości Chybie i Zabrzeg koło Czechowic-Dziedzic, w Dolinie Górnej Wisły, na południe od Jeziora Goczałkowickiego. Leży na terenie gmin Chybie i Czechowice-Dziedzice[1]. Ochroną objęto tu torfowisko przejściowe z roślinnością bagienną, z fragmentami torfowisk niskich i wysokich oraz fragmentami boru bagiennego i boru wilgotnego.
Historia[edytuj | edytuj kod]
Badania przyrodnicze opisywanego terenu prowadzone były już w połowie lat 30. XX w. przez naukowców związanych wówczas z Muzeum Śląskim w Katowicach, Andrzeja Czudka i Anielę Kozłowską, natomiast po wojnie przez Krzysztofa Jędrzejko, Henryka Klamę i Janusza Żarnowca[2].
Rezerwat o charakterze florystycznym został utworzony Zarządzeniem Ministra Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego z dnia 30 grudnia 1966 r. na powierzchni 21,24 ha[3], był jednak kilkukrotnie powiększany i obecnie zajmuje 40,63 ha[1]. Ponadto wokół rezerwatu utworzono strefę ochronną – otulinę o powierzchni 136,29 ha[1].
Flora[edytuj | edytuj kod]
Według danych z połowy lat 90. XX w. roślinność rezerwatu reprezentowana jest przez 7 zespołów i 4 zbiorowiska roślin naczyniowych oraz 3 zespoły i 4 zbiorowiska roślin zarodnikowych. Największą powierzchnię zajmują zbiorowiska torfowisk przejściowych: mszar przygiełkowy i pło mszarno-wełniankowe. Do osobliwości rezerwatu należy wysokotorfowiskowy mszar kępowo-dolinkowy. W strefach przejściowych między torfowiskami a lasem rozwijają się zbiorowiska leśne i zaroślowe: śródlądowy bór wilgotny, bagienny bór trzcinnikowy, ols torfowcowy oraz zarośla z kruszyną pospolitą. W drzewostanach tych zbiorowisk panują sosna, świerk i olcha czarna[2].
Biocenozę rezerwatu tworzy 86 gatunków roślin naczyniowych, 19 gatunków wątrobowców, 69 gatunków mchów oraz 19 gatunków porostów. W runie dominują torfowce i mchy. Rośliny prawnie chronione, występujące na terenie rezerwatu:
Występują tu również rośliny rzadkie:
- bagnica torfowa,
- wełnianka pochwowata,
- wełnianka wąskolistna,
- modrzewnica zwyczajna,
- przygiełka blada,
- żurawina błotna,
- czermień błotna.
Skraj torfowiska otacza bór sosnowy; rosnące tu sosny są niskie, mają powykręcane pnie, wiele z nich jest martwych.
Fauna[edytuj | edytuj kod]
Fauna rezerwatu jest słabo zbadana. W trakcie cząstkowych obserwacji ornitologicznych w połowie lat 90. XX w. na terenie rezerwatu zanotowano występowanie 25 gatunków ptaków, w tym m.in. kruka, bekasa kszyka i skowronka borowego[2].
Cel ochrony[edytuj | edytuj kod]
Celem ochrony w rezerwacie jest zachowanie ze względów naukowych, dydaktycznych i krajobrazowych, torfowisk śródleśnych wraz z fragmentami boru bagiennego i boru wilgotnego[1].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c d e Rezerwat przyrody Rotuz. [w:] Centralny Rejestr Form Ochrony Przyrody [on-line]. Generalna Dyrekcja Ochrony Środowiska. [dostęp 2018-10-16].
- ↑ a b c Jerzy B. Parusel: 30 lat rezerwatu przyrody "Rotuz" [w:] "Przyroda Górnego Śląska" nr 6/1996, s. 3
- ↑ Zarządzenie Ministra Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego z dnia 30 grudnia 1966 r. w sprawie uznania za rezerwat przyrody (M.P. z 1967 r. nr 10, poz. 59)
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Krzysztof Rostański (red.): Przyroda województwa katowickiego. Krzeszowice: Kubajak, 1997. ISBN 83-907008-4-0.
- Rezerwaty przyrody województwa katowickiego. Pod redakcją:Wojciech Beblo, Stanisław Wika. 1996