Rhinolophus gorongosae

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Rhinolophus gorongosae[1]
P.J. Taylor et al., 2018
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Gromada

ssaki

Podgromada

żyworodne

Infragromada

łożyskowce

Rząd

nietoperze

Podrząd

rudawkokształtne

Nadrodzina

Rhinolophoidea

Rodzina

podkowcowate

Rodzaj

podkowiec

Gatunek

Rhinolophus gorongosae

Rhinolophus gorongosae – gatunek małego nietoperza z rodziny podkowcowatych (Rhinolophidae). Został opisany dopiero w 2018 roku z Mozambiku, jest to obecnie jego jedyne znane miejsce występowania (ogranicza się ono dokładniej do Parku Narodowego Gorongosa, góry Inago i prawdopodobnie góry Mecula). Bardzo słabo poznany, kryptyczny gatunek, który nie został poddany ocenie swego statusu przez IUCN.

Taksonomia[edytuj | edytuj kod]

Gatunek ten opisali w 2018 roku P.J. Taylor, Macdonald, Goodman, Kearney, Cotterill, Stoffberg, Monadjem, Schoeman, Guyton, Naskręcki i Richards, nadając mu nazwę Rhinolophus gorongosae[2]. Autorzy jako miejsce typowe wskazali Bunga Inselberg położoną w Parku Narodowym Gorongosa, w mozambickiej Sofali[3]. Gatunek ten jest uznawany za przedstawiciela grupy obejmującej podkowca przylądkowego (R. capensis), podkowca jaskiniowego (R. simulator), podkowca sawannowego (R. denti) i podkowca deszczowego (R. swinnyi)[4], do tego ostatniego opisywany nietoperz był zaliczany jako jego populacja[3]. Jednak genetycznie i morfologicznie jest on blisko spokrewniony z R. rhodesiae oraz podkowcem tropikalnym (R. landeri), innymi gatunkami należącymi do grupy capensis[3]. Wydaje się, że sam R. gorongosae grupuje gatunki kryptyczne (sam będąc gatunkiem kryptycznym), ponieważ 2 okazy muzealne z numerem katalogowym różnią się znacząco od innego osobnika, który pochodzi z tego samego terenu; jedynie okaz odłowiony z góry Inago wydaje się przynależeć do gatunku, bo można go rozpoznać po jego małym rozmiarze. Jest to gatunek monotypowy[3]. Według najnowszych danych genetycznych takson ten jest synonimem R. simulator[5].

Występowanie[edytuj | edytuj kod]

Jest to endemit północnego i środkowego Mozambiku, występuje wyłącznie w Parku Narodowym Gorongosa, na górze Inago i prawdopodobnie także Mecula[3].

Morfologia[edytuj | edytuj kod]

Autorzy HMW wymieniają poniższe wymiary dla R. gorongosae[3]: długość ciała 39–51 mm; długość ogona 22–27 mm; długość ucha 12,5–22 mm; długość tylnej stopy 7,5–9 mm; długość przedramienia 38,5–44,5 mm; masa ciała około 4,5–6,6 g. Zwierzę to przypomina wyglądem swych najbliższych krewnych, w szczególności R. rhodesiae i R. swinnyi. Sierść opisywanego podkowca jest jasnoszara lub brązowawa (ciemniejsza na grzbiecie, aniżeli na brzuchu)[3]. Samce nie mają kępek pachowych. Uszy są stosunkowo małe (osiągają 43% długości przedramienia). Narośl na nosie (ang. Noseleaf) jest lancetowata, w kształcie trójkąta o zaokrąglonych wierzchołkach[3]. Boki tej narośli są jednocześnie wklęsłe, a czubek tępy[3]. Siodełko jest pozbawione sierści, z drobnym, spiczastym czubkiem[3]. Podkowa jest wąska (ma 7–8 mm) i nie pokrywa całego pyszczka. Nie ma również ona żadnych innych przydatków[3]. Błony skrzydłowa i ogonowa są brązowe. Baculum jest krótkie, ze zredukowaną podstawą oraz wyraźnym wcięciem[3]. Czaszka bardzo mała; otwór wielki jest zredukowany, z wyraźną depresją wzdłuż okolicy ciemieniowej; mózgoczaszka jest wąska[3].

Ekologia i status[edytuj | edytuj kod]

Mało wiadomo na temat ekologii tego podkowca, brak informacji o rozmnażaniu, pokarmie lub jakichkolwiek wędrówkach[3]. Przypuszczalnie zamieszkuje on lesiste sawanny na wysokości od 212 do 308 m n.p.m. Wiadomo także, że posługuje się zwykle ultradźwiękami o częstotliwości 106 kHz (stwierdzono to na okazie z Parku Narodowego Gorongosa)[3]. Przez Międzynarodową Unię Ochrony Przyrody nie został na razie zaliczony do żadnej z kategorii (NE – Not Assessed)[3].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Rhinolophus gorongosae, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
  2. Peter J. Taylor i inni, Integrative taxonomy resolves three new cryptic species of small southern African horseshoe bats (Rhinolophus), „Zoological Journal of the Linnean Society”, 184 (4), 2018, s. 1249–1276, DOI10.1093/zoolinnean/zly024 (ang.).
  3. a b c d e f g h i j k l m n o p Rhinolophidae (Horseshoe bats), [w:] Don E. Wilson, Russell A. Mittermeier, Handbook of the Mammals of the World, t. 9: Bats, Lynx Edicions, 2019, s. 285, ISBN 978-84-16728-19-0 (ang.).
  4. Terrence C. Demos i inni, Molecular phylogenetics of the African horseshoe bats (Chiroptera: Rhinolophidae): expanded geographic and taxonomic sampling of the Afrotropics, „BMC Evolutionary Biology”, 19, 166, 2019 (ang.).
  5. N. Upham, C. Burgin, J. Widness, M. Becker, C. Parker, S. Liphardt, I. Rochon & D. Huckaby: Rhinolophus simulator K. Andersen, 1904. [w:] ASM Mammal Diversity Database (Version 1.12) [on-line]. American Society of Mammalogists. [dostęp 2024-01-08]. (ang.).