Bambusowiec siwy
(Przekierowano z Rhizomys pruinosus)
| Rhizomys pruinosus[1] | |||
| Blyth, 1851[2] | |||
| |||
| Systematyka | |||
| Domena | |||
|---|---|---|---|
| Królestwo | |||
| Typ | |||
| Podtyp | |||
| Nadgromada | |||
| Gromada | |||
| Infragromada | |||
| Rząd | |||
| Podrząd | |||
| Infrarząd | |||
| Nadrodzina | |||
| Rodzina | |||
| Podrodzina | |||
| Plemię | |||
| Rodzaj | |||
| Gatunek |
bambusowiec siwy | ||
| Synonimy | |||
|
| |||
| Podgatunki | |||
| |||
| Kategoria zagrożenia (CKGZ)[7] | |||
 | |||
Bambusowiec siwy[8] (Rhizomys pruinosus) – gatunek ssaka z podrodziny bambusowców (Rhizomyinae) w obrębie rodziny ślepcowatych (Spalacidae).
Zasięg występowania[edytuj | edytuj kod]
Bambusowiec siwy występuje w południowej i południowo-wschodniej Azji zamieszkując w zależności od podgatunku[9]:
- R. pruinosus pruinosus – Meghalaya, południowy Asam, skrajnie północno-wschodni Arunachal Pradesh, Nagaland, Manipur, północna Tripura i północny Mizoram (północno-wschodnie Indie]), północno-zachodnia Mjanma i zachodni Junnan (południowo-środkowa Chińska Republika Ludowa).
- R. pruinosus latouchei – południowo-wschodnia Chińska Republika Ludowa na południe od rzeki Jangcy, w tym Kuejczou, Hunan, Jiangxi, Fujian, Kuangsi i Guangdong.
- R. pruinosus pannosus – wschodnia Mjanma, Tajlandia, Laos, południowa Kambodża i Wietnam.
- R. pruinosus senex – północno-wschodnia Mjanma i południowy Junnan (południowo-środkowa Chińska Republika Ludowa).
- R. pruinosus umbriceps – północna część półwyspowej Tajlandii i Malezji na południe do Perak (północna Malezja).
Występuje również w północno-zachodnich Indiach (Himachal Pradesh), ale nie jest znany podgatunek do której należy ta populacja[9].
Taksonomia[edytuj | edytuj kod]
Gatunek po raz pierwszy zgodnie z zasadami nazewnictwa binominalnego opisał w 1851 roku angielski zoolog Edward Blyth nadając mu nazwę Rhizomys pruinosus[2]. Holotyp pochodził z Cherrapunji, z Khasi Hills, w Indiach[10].
We wcześniejszych ujęciach systematycznych traktowany jako członek podrodzaju Rhizomys, ale analizy filogenetyczne wykazały, że wszystkie istniejące gatunki z rodzaju Rhizomys są bardzo blisko spokrewnione[11][9]. Zasięg geograficzny występowania podgatunków jest słabo określony i być może występować wiele gatunków[9]. Autorzy Illustrated Checklist of the Mammals of the World rozpoznają pięć podgatunków[9].
Etymologia[edytuj | edytuj kod]
- Rhizomys: gr. ῥιζα rhiza „korzeń”; μυς mus, μυος muos „mysz”[12].
- pruinosus: łac. pruinosus „mroźny, zimny” , od pruina „szron”[13].
- latouchei: John David Digues La Touche (1861–1935), irlandzki ornitolog, w Imperial Maritime Customs Service, w Chinach w latach 1882–1921[14].
- pannosus: łac. pannosus „słaby, obdarty, nędzny”, od pannus „szmata, łachman”[13].
- senex: łac. senex, senis „starsza osoba” (tj. siwowłosy, białowłosy)[13].
- umbriceps: łac. umbra „cień, mrok”[15]; -ceps „-głowy”, od caput, capitis „głowa”[16].
Morfologia[edytuj | edytuj kod]
Długość ciała (bez ogona) 240–350 mm, długość ogona 90–130 mm; masa ciała 1,5–2,5 kg[17].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Rhizomys pruinosus, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
- ↑ a b E. Blyth. Notice of a collection of Mammalia, Birds, and Reptiles, procured at or near the station of Chérra Punji in the Khásia hills, north of Sylhet. „The Journal of the Asiatic Society of Bengal”. 20 (6), s. 519, 1851. (ang.).
- ↑ Thomas 1915 ↓, s. 59.
- ↑ Thomas 1915 ↓, s. 60.
- ↑ O. Thomas. Further notes on Asiatic bamboo-rats. „The Annals and Magazine of Natural History”. Eight series. 16, s. 313, 1915. (ang.).
- ↑ O. Thomas. A new bamboo-rat from Perak. „The Annals and Magazine of Natural History”. Eight series. 18, s. 445, 1916. (ang.).
- ↑ K. Aplin & S. Molur, Rhizomys pruinosus, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species 2016, wersja 2021-2 [dostęp 2021-11-05] (ang.).
- ↑ Nazwy polskie za: W. Cichocki, A. Ważna, J. Cichocki, E. Rajska-Jurgiel, A. Jasiński & W. Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2015, s. 231. ISBN 978-83-88147-15-9. (pol. • ang.).
- ↑ a b c d e C.J. Burgin, D.E. Wilson, R.A. Mittermeier, A.B. Rylands, T.E. Lacher & W. Sechrest: Illustrated Checklist of the Mammals of the World. Cz. 1: Monotremata to Rodentia. Barcelona: Lynx Edicions, 2020, s. 326. ISBN 978-84-16728-34-3. (ang.).
- ↑ D.E. Wilson & D.M. Reeder (redaktorzy): Species Rhizomys pruinosus. [w:] Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3) [on-line]. Johns Hopkins University Press, 2005. [dostęp 2021-11-05].
- ↑ R. López-Antoñanzas, L.J. Flynn & F. Knoll. A comprehensive phylogeny of extinct and extant Rhizomyinae (Rodentia): evidence for multiple intercontinental dispersals. „Cladistics”. 29 (3), s. 247–273, 2013. DOI: 10.1111/j.1096-0031.2012.00426.x. (ang.).
- ↑ T.S. Palmer. Index Generum Mammalium: a List of the Genera and Families of Mammals. „North American Fauna”. 23, s. 608, 1904. (ang.).
- ↑ a b c The Key to Scientific Names, J.A. Jobling (red.), [w:] Birds of the World, S.M. Billerman et al. (red.), Cornell Lab of Ornithology, Ithaca (ang.).
- ↑ B. Beolens, M. Watkins & M. Grayson: The Eponym Dictionary of Mammals. Baltimore: The Johns Hopkins University Press, 2009, s. 236. ISBN 978-0-8018-9304-9. (ang.).
- ↑ Brown 1954 ↓, s. 826.
- ↑ Brown 1954 ↓, s. 194.
- ↑ R. Norris: Family Spalacidae (Muroid Mole-rats). W: D.E. Wilson, R.A. Mittermeier & T.E. Lacher (redaktorzy): Handbook of the Mammals of the World. Cz. 7: Rodents II. Barcelona: Lynx Edicions, 2017, s. 135. ISBN 978-84-16728-04-6. (ang.).
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- O. Thomas. Notes on the Asiatic bamboo-rats (Rhizomys, etc.). „The Annals and Magazine of Natural History”. Eight series. 16, s. 56–61, 1915. (ang.).
- R.W. Brown: Composition of scientific words; a manual of methods and a lexicon of materials for the practice of logotechnics. Washington: Published by the author, 1954, s. 1–882. (ang.).