Rinaldo

Rinaldo
Muzyka	Georg Friedrich Händel
Libretto	Giacomo Rossi
Liczba aktów	3
Język oryginału	włoski
Źródło literackie	Jerozolima wyzwolona Torquato Tasso

Rinaldo – opera seria w trzech aktach napisana przez Jerzego Fryderyka Händla w języku włoskim. Libretto napisał Giacomo Rossi według scenariusza Aarona Hilla na podstawie Jerozolimy wyzwolonej Torquato Tasso.

I wersja

(HWV 7a, ChA 58, HHA II/4, Premiera: Londyn, 24 lutego 1711, Queen's Theatre, Haymarket, 15 przedstawień do 2 czerwca 1711)

Obsada: Soliści: 5 Sopranów (Almirena, Rinaldo, Armida, Donna, Sirene) Mezzosporan (Goffredo), 2 Alty (Eustazio, Mago), Tenor (Araldo), Bas (Argante). Instrumenty: Flagoletto, Flet I, II, Obój I, II, Fagot, Trąbka I, II, III, IV, Kotły, Skrzypce solo, Skrzypce I, II, III, Altówka (Violetta), Wiolonczela, Klawesyn obligato, Continuo.

Pierwsi Wykonawcy:

• Goffredo - Francesca Vanini-Boschi, alt
• Almirena - Isabella Girardeau, sopran
• Rinaldo - Nicolo Grimaldi, zwany "Nicolini", kastrat altowy
• Eustazio - Valentino Urbani, zwany "Valentini" kastrat altowy
• Argante - Giuseppe Maria Boschi, bas
• Armida - Elisabetta Pilotti-Schiavonetti, zwana "Pilotti", sopran
• Mago (Christian magician) - Giuseppe Cassani, kastrat altowy
• Aroldo (Herald) - Mr. Lawrence (tenor)

II wersja

(HWV 7b, ChA 58, HHA II/4, Premiera: Londyn, 6 kwietnia 1731, King's Theatre, Haymarket, 6 przedstawień do 1 maja 1731)

Obsada: Soliści: 3 Soprany (Almirena, Donna, Sirene) 2 Mezzosporany (Rinaldo, Armida), Alt (Argante), Tenor (Goffredo), 2 Basy (Mago christiano, Araldo). Instrumenty: Flet piccolo (Flagoletto), Flet I, II, Obój I, II, Fagot, Róg I, II, Trąbka, Skrzypce solo, Skrzypce I, II, III, Altówka, Wiolonczela, Continuo.

Wykonawcy II wersji z 1731 roku:

• Goffredo - Annibale Pio Fabri, zwany "Balino", tenor
• Almirena - Anna Maria Strada del Pò, sopran
• Rinaldo - Francesco Bernardi, zwany "Senesino", kastrat altowy
• Eustazio - rola usunięta
• Argante - Francesca Bertolli, alt
• Armida - Antonia Maria Merighi, alt
• Mago (Christian magician) - Giovanni Giuseppe Commano, bas
• Aroldo (Herald) : ? bas

Ciekawostki

• Większość muzyki Handel oparł na materiale z kantat włoskich, wcześniejszych oper (Almira, Rodrigo, Agrippina) oraz operach Reinharda Keisera.
• Aria Rinalda Cara sposa z I aktu opery Rinaldo oparta jest na arii Caro figlio z oratorium La Resurrezione HWV 47.
• Aria Almireny Lascia ch'io pianga z II aktu opery Rinaldo oparta jest na instrumentalnej Sarabandzie z III aktu opery Almira, która wcześniej została przerobiona na arię Lascia la spina z oratorium Il Trionfo del Tempo e del Disinganno HWV 46a.