Riverina
 Hildenbrandia rzeczna tworząca skorupiasty nalot na kamieniu (dla celów ilustracyjnych kamień wyciągnięto z wody) | |
| Systematyka[1] | |
| Domena | |
|---|---|
| Królestwo | |
| Gromada | |
| Podgromada |
Eurhodophytina |
| Klasa |
krasnorosty właściwe (Florideophyceae) |
| Podklasa |
Hildenbrandiophycidae |
| Rząd | |
| Rodzina | |
| Rodzaj |
Riverina |
| Nazwa systematyczna | |
| Riverina C.W.Vieira & G.W.Saunders Vieira, C., Brooks, C.M., Akita, S., Kim, M.S. & Saunders, G.W. (2024). Of sea, rivers and symbiosis: Diversity, systematics, biogeography and evolution of the deeply diverging florideophycean order Hildenbrandiales (Rhodophyta). Molecular Phylogenetics and Evolution 197(108106): 1–15, 5 figures[2] | |
Riverina – rodzaj słodkowodnych krasnorostów. Wyodrębniony z rodzaju Hildenbrandia.
Budowa
[edytuj | edytuj kod]Plecha w postaci płaskiej skorupy ściśle przylegającej do skalnego podłoża, co sprawia, że wygląda jak nalot. Rozrasta się promieniście, przybierając okrągławy, plackowaty kształt. Zbudowana z komórek ułożonych w ciasno ze sobą zrośniętych pionowych rzędach, słabo rozgałęziających się. Do podłoża przylega dolna warstwa plechy, nie tworząc chwytników. Górna warstwa plechy gładka, czasem tworzy poziome warstwy. Komórki walcowate o średnicy z reguły około 5 µm. Zawierają po jednym chloroplaście[1][2].
Nie są znane struktury do rozmnażania płciowego ani konceptakle czy tetrasporangia[1][2]. Karol Starmach postawił hipotezę, że narządami homologicznymi do tetrasporangiów hildenbrandii są rozmnóżki znane u hildenbrandii rzecznej (Riverina rivularis)[3], ale nie udało się jej potwierdzić. Również nie udało się potwierdzić występowania prawdziwych tetrasporangiów i wytwarzania tetraspor raportowanego w latach 50. XX w.[4]
Ekologia
[edytuj | edytuj kod]Przedstawiciele rodzaju zamieszkują wody słodkie. Zwykle preferują wody płynące i zacienione[1][2]. Nie jest jasna przyczyna, dla której utracili zdolność rozmnażania przez tetraspory. Jedna z hipotez twierdzi, że łatwo unoszone przez wodę zarodniki byłyby porywane przez nurt wody w miejsca o wolniejszym nurcie, a więc niekorzystne siedliskowo. Monofiletyzm rodzaju sugeruje, że przejście przodków ze środowiska morskiego do słodkowodnego odbyło się jednorazowo. Mogło to nastąpić około 300 mln lat temu na Pangei. Jednocześnie obecność jego przedstawicieli na stosunkowo młodych i izolowanych wyspach wskazuje na dużą zdolność do dyspersji[2].
Systematyka
[edytuj | edytuj kod]Rodzaj w 2024 roku wyodrębnił z rodzaju Hildenbrandiazespół pod przewodnictwem Christophe'a Vieiry i Gary'ego Saundersa, zaliczając do niego wszystkie jego znane wówczas słodkowodne gatunki współczesne. Pozycja skamieniałości Litothallus ganovex, która prawdopodobnie była słodkowodnym przedstawicielem rzędu Hildenbrandiales, jest niepewna. Wszyscy przedstawiciele rodzaju wykazują podobieństwo morfologiczne mimo różnic molekularnych, co podaje w wątpliwość podział na tradycyjnie wyróżniane gatunki. Z tego względu gatunkiem typowym wyznaczono opisany niewiele wcześniej na podstawie danych molekularnych gatunek Riverina tahitiensis. Po wyodrębnieniu rodzaju Riverina rodzaj Hildenbrandia ma charakter parafiletyczny[2].
Oprócz rodzajów Hildenbrandia i Riverina w rodzinie Hildenbrandiaceae wyróżnia się rodzaj Apophlaea. Dane molekularne wskazują jednak, że jego klad jest zagnieżdżony wewnątrz kladu Hildenbrandia, więc mógłby być zlikwidowany[5], co jednak jest odmienne od podejścia Vieiry i Sandersa[2]. W razie niewyróżniania rodzajów Riverina i Apophlaea rodzina Hildenbrandiaceae byłaby monotypowa. Co więcej, kolejne taksony wyższego rzędu do poziomu podklasy Hildenbrandiophyceae również są monotypowe[6]. W związku z tym w kladystycznych systemach klasyfikacyjnych rodzina Hildenbrandiaceae jest kladem odrębnym od innych kladów o randze podklasy, wraz z nimi wyrastając z węzła Florideophycidae[7].
W momencie wyodrębnienia rodzaju znane były następujące gatunki[2]:
- Riverina tahitiensis
- Riverina angolensis
- Riverina jigongshanensis
- Riverina rivularis – hildenbrandia rzeczna
- Riverina ramanaginae
- Riverina cuprea
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b c d Riverina C.W.Vieira & G.W.Saunders, 2024. Algaebase. [dostęp 2025-01-15]. (ang.).
- ↑ a b c d e f g h Christophe Vieira, Cody M. Brooks, Shingo Akita, Myung Sook Kim, Gary W. Saunders, Of sea, rivers and symbiosis: Diversity, systematics, biogeography and evolution of the deeply diverging florideophycean order Hildenbrandiales (Rhodophyta), „Molecular Phylogenetics and Evolution”, 197, 2024, s. 108106, DOI: 10.1016/j.ympev.2024.108106, PMID: 38750675 [dostęp 2025-01-14] (ang.).
- ↑ Karol Starmach, O rozmnażaniu się krasnorosta Hildenbrandia rivularis (Liebm.) J. Ag., „Acta Societatis Botanicorum Poloniae”, 21 (3), 1952, s. 447-474.
- ↑ Alison R. Sherwood, Robert G. Sheath, Microscopic analysis and seasonality of gemma production in the freshwater red alga Hildenbrandia angolensis (Hildenbrandiales, Rhodophyta), „Phycological Research”, 48 (4), 2000, s. 241–249, DOI: 10.1111/j.1440-1835.2000.tb00220.x, ISSN 1322-0829 [dostęp 2021-09-10] (ang.).
- ↑ Alison R. Sherwood, Robert G. Sheath. Systematics of the Hildenbrandiales (Rhodophyta): gene sequence and morphometric analyses of global collections. „Journal of Phycology”. 39 (2), s. 409–422, kwiecień 2003. DOI: 10.1046/j.1529-8817.2003.01050.x. (ang.).
- ↑ Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2021-09-12] (ang.).
- ↑ Sina M. Adl i inni, Revisions to the Classification, Nomenclature, and Diversity of Eukaryotes, „Journal of Eukaryotic Microbiology”, 66 (1), 2019, s. 4–119, DOI: 10.1111/jeu.12691, PMID: 30257078 (ang.).