Robawy

Robawy

wieś
Kaplica pw. św. Anny w Robawach
Państwo	Polska
Województwo	warmińsko-mazurskie
Powiat	kętrzyński
Gmina	Reszel
Liczba ludności (2011)	143
Strefa numeracyjna	89
Kod pocztowy	11-440
Tablice rejestracyjne	NKE
SIMC	0487166
Położenie na mapie gminy Reszel Robawy
Położenie na mapie Polski Robawy
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego Robawy
Położenie na mapie powiatu kętrzyńskiego Robawy
54°02′21″N 21°09′14″E

Robawy (niem. Robaben, Robawen) – wieś w Polsce położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie kętrzyńskim, w gminie Reszel przy skrzyżowaniu dróg wojewódzkich nr 590 i 594.

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa olsztyńskiego. Wieś znajduje się w historycznym regionie Warmia.

W przeszłości Robawy znajdowały się na terenie powiatu reszelskiego, a później powiatu biskupieckiego.

Nazwy wsi używane przed 1945 w literaturze polskiej: Robawy, Robowy i Robowo. Jedna z wcześniejszych nazw miejscowości to Borgholez.

Historia wsi

Zasadźcą wsi był Ditlen Robabe. Wieś lokowana była na prawie chełmińskim 6 sierpnia 1363 na mocy przywileju biskupa warmińskiego Jana. W 1722 wieś była w posiadaniu Sebastiana Młodzianowskiego, dworzanina biskupa Teodora Potockiego. Biskup Ignacy Krasicki w Robawach nadał karczmę Piotrowi Makomaskiemu oraz 8 włók Annie Lożance. Sołtysem wsi był Markuszewski.

25 lutego 1783 urodził się tu biskup pomocniczy warmiński Franciszek Grossman.

W maju 2007 kętrzyńscy archeolodzy odkryli w Robawach cmentarzysko, w którym znajdowały się przedmioty z okresu końca wpływów rzymskich i początków wędrówki ludów, czyli od III do IV w. n.e. Archeolodzy odkryli 11 grobów ciałopalnych przy czym każdy z nich posiadał inne wyposażenie - męskie zawierały obcięte łby końskie z wędzidłami lub poćwiartowane konie, kobiece natomiast przęśniki, paciorki szklane i zapinki kuszowate z brązu.

Zabytki

• Kaplica. W 1733 Markuszewscy ufundowali w Robawach kaplicę konsekrowaną pw. św.Anny. Kaplica została rozbudowana w 1929 w ten sposób, że pierwotna kaplica stanowi prezbiterium całej budowli. Kaplica jest orientowana i jej architektura prezentuje styl barokowy. Wewnątrz kaplica przykryta jest sklepieniem krzyżowym i posiada dach siodłowy. W kaplicy znajduje się rokokowy ołtarzyk - dzieło Chrystiana Bernarda Schmidta. W ołtarzu Pieta z 1671 - jest to kopia starszej rzeźby. Ozdobą kaplicy są też cztery cynowe świeczniki (XVIII wiek) wykonane w Królewcu. Kaplica należy do parafii w Reszlu.

• Barokowe kaplice stacji różańcowych – po obu stronach drogi, na odcinku Reszel-Święta Lipka jest ich 15.

Demografia i inne

W XIX wieku wieś miała obszar 1096 ha. Poniżej informacje o liczbie mieszkańców:

• 1783 we wsi było 36 domów.
• 1820 we wsi było 28 domów, w których mieszkało 248 osób.
• W drugiej połowie XIX wieku były tam 52 domy, 546 mieszkańców, w tym 450 katolików.
• 1910 we wsi było 518 mieszkańców.

Zobacz też

• Robawy, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. IX: Pożajście – Ruksze, Warszawa 1888, s. 646 .
• Reszelskie kalendarium

Bibliografia

• "Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich", Tom IX (str. 696), Warszawa, 1888.
• "Przewodnik po zabytkowych kościołach południowej Warmii", Warmińskie Wydawnictwo Diecezjalne, 1973
• "Kętrzyn. Z dziejów miasta i okolic", Pojezierze, Olsztyn, 1978
• Tomasz Darmochwał, Marek Jacek Rumiński: Warmia Mazury. Przewodnik, Białystok: Agencja TD, 1996. ISBN 83-902165-0-7, s. 142