Rojnik morfeusz
| Heteropterus morpheus | |
| (Pallas, 1771) | |
 Imago | |
.jpg) Imago. Charakterystyczny czarny wierzch i kontrastowy spód. | |
| Systematyka | |
| Domena | |
|---|---|
| Królestwo | |
| Typ | |
| Gromada | |
| Podgromada | |
| Rząd | |
| Rodzina | |
| Rodzaj | |
| Gatunek |
rojnik morfeusz |
Rojnik morfeusz (Heteropterus morpheus) – motyl dzienny z rodziny powszelatkowatych (Hesperiidae). Zamieszkuje wschodnią, środkową Europę oraz teren od Rosji po Koreę[1]. W Polsce nieliczny, choć zaobserwowano wzrost populacji, występuje we wschodniej i zachodniej Polsce[1].
Występowanie
[edytuj | edytuj kod]Spotykany od Pirenejów przez wschodnią i środkową Europę, Syberię i Koreę[1]. W Polsce zamieszkuje wschodnią, południowo-wschodnią i północno-wschodnią Polskę oraz całą zachodnią Polskę - od Bielska-Białej, przez Wrocław, Poznań, aż do Szczecina[1].
Wygląd i stadia rozwojowe
[edytuj | edytuj kod]Motyl
[edytuj | edytuj kod]Rozpiętość skrzydeł: 32-36 mm[1]
Wierzch skrzydeł czarny, z przodu przedniego skrzydła kilka drobnych, nieregularnych żółtych plamek (u niektórych osobników może być ich więcej i mogą być wyraźniejsze)[1]. Spód żółty z trzema rzędami białych, owalnych plamek w czarnych obwódkach[1].
Lot
[edytuj | edytuj kod]Lot charakterystyczny, podskakujący[1].
Jajo
[edytuj | edytuj kod]Białe, półkuliste, delikatnie spłaszczone z lekkim żeberkowaniem (wgłębienia w chorionie - powierzchni jaja)[1].
Gąsienica
[edytuj | edytuj kod]Jasnozielona, na bokach białawe kreski i ciemnozielona linia na grzbiecie[1]. Czarna lub czarnobrunatna głowa z żółtymi paskami[1].
Poczwarka
[edytuj | edytuj kod]Jasnozielona, wysmukła z białymi pasami po bokach i ciemnozieloną linią na grzbiecie[1]. Głowa z dużym kolcem[1].
Tryb życia
[edytuj | edytuj kod]Pojawia się w jednym pokoleniu, od 2 dekady czerwca do 3 dekady sierpnia[1]. Jaja składane są pojedynczo lub w małych grupach na wierzchu rośliny pokarmowej[1]. Gąsienica żyje na trzcinniku lancetowatym, trzęślicy modrej i trzcinie, z czego preferuje nasadę blaszki liściowej[1]. Przebywa ona w rurkowatym oprzędzie w zwiniętym liściu, w którym przepoczwarza się na wiosnę[1]. Dorosły osobnik odwiedza bagienne rośliny np. ostrożenia błotnego, miętę nadwodną, sadźca konopiastego i bukwicę lekarską[1]. Przebywa też na wilgotnej glebie[1].
Biotop
[edytuj | edytuj kod]Torfowiska niskie, podmokłe łąki trzęślicowe, wilgotne polany i przydroża w olsach oraz trzcinowiska i turzycowiska[1].
Ochrona i zagrożenia
[edytuj | edytuj kod]W Polsce gatunek ten nie jest zagrożony, a w ostatnich latach zaobserwowano nawet wzrost populacji[1]. Mimo to zagrożone są środowiska jego występowania[1]. Żeby utrzymać gatunek, konieczna jest ochrona środowisk bagiennych[1]. W Czerwonej Liście Zwierząt Ginących i Zagrożonych w Polsce gatunek jest uznawany za bliski zagrożenia - NT (Near threatened)[1].