Rolnictwo biodynamiczne
Rolnictwo biodynamiczne – rodzaj rolnictwa ekologicznego, opierający się na biodynamice – dziedzinie wiedzy z pogranicza wielu nauk, kosmologii i filozofii[1]. W rolnictwie tym dostrzegalne są elementy antropozofii. Początki rolnictwa biodynamicznego sięgają początków XX w., a za jego twórcę uznaje się Rudolfa Steinera[2].
Rolnictwo biodynamiczne zyskuje na popularności na przestrzeni lat. Według danych z 2013 roku, powierzchnia upraw biodynamicznych wzrosła o 2% w porównaniu z poprzednim rokiem, osiągając 147 495 hektarów. Liczba przetwórców biodynamicznych zwiększyła się o 5%, a dystrybutorów o 3%. Największe obszary upraw biodynamicznych odnotowano w Niemczech (66 991 ha), Włoszech (8 688 ha) i Francji (8 100 ha)[3]. W 2023 roku globalny obszar upraw ekologicznych wzrósł o 2,5 miliona hektarów, osiągając niemal 99 milionów hektarów. Sprzedaż żywności ekologicznej osiągnęła wartość blisko 136 miliardów euro[4].
W Europie, według danych z 2021 roku, powierzchnia upraw ekologicznych wyniosła 15,9 miliona hektarów, co stanowi 9,9% całkowitej powierzchni użytków rolnych w UE. Austria, Estonia i Szwecja odnotowały najwyższy udział rolnictwa ekologicznego w całkowitej powierzchni użytków rolnych[5].
W rolnictwie biodynamicznym dostrzega się wpływ na plonowanie roślin takich czynników jak: siły kosmosu (biorytmy), siły atmosfery (światło, ciepło, woda) stosowaniu kompostów i preparatów biodynamicznych oraz uwzględnianiu w płodozmianie sąsiedztwa roślin[2][1].
Biodynamika oraz rolnictwo biodynamiczne są prekursorem współczesnego rolnictwa ekologicznego[6].
Ten rodzaj rolnictwa ekologicznego był dawniej spotykany w Polsce. Za sprawą utworzenia stowarzyszenia „DEMETER-POLSKA – rolnictwo biodynamiczne”[7] od 2005 r. ponownie zaczyna rosnąć liczba gospodarstw stosujących ten rodzaj rolnictwa. W 2023 roku działalność w tym sektorze prowadziło 23 995 producentów, co stanowi wzrost o 4,9% w porównaniu do 2022 roku. Powierzchnia upraw wyniosła 636,1 tys. ha . Najwięcej producentów ekologicznych zlokalizowanych jest w województwach podlaskim, warmińsko-mazurskim oraz mazowieckim[8].
Produkty pochodzące z rolnictwa biodynamicznego produkowane są głównie w Niemczech i w Indiach i sprzedawane przede wszystkim pod marką Demeter.
Podstawową rolę w utrzymaniu żyzności gleby odgrywa kompost oraz preparaty biodynamiczne, które produkowane są w gospodarstwach tego typu[1].
Zasady biodynamiki
[edytuj | edytuj kod]
- podstawowym założeniem biodynamiki jest połączenie sił człowieka i przyrody w rozwijaniu dobrego, a nie zwalczaniu złego, co ma odbicie we wszystkich aspektach tego ekstensywnego rolnictwa[1],
- w gospodarstwie powinna być równolegle prowadzona produkcja zwierzęca oraz roślinna[1],
- światło, ciepło, woda (siły atmosfery) powinny być wykorzystane w sposób możliwie maksymalnie[1],
- rytmy dobowe oraz roczne (siły kosmosu) powinny być wykorzystane możliwie efektywnie[1],
- kompostowanie w celu maksymalnego ożywienia mikrobiomu gleby i zwiększenia żyzności gleby[1],
- nawozy mineralne mogą być stosowane, jednak niebezpośrednio do gleby[1],
- nawozy mineralne powinny pochodzić ze skał naturalnych, a syntetyczne powinny działać powoli[1],
- w uprawie należy uwzględniać wzajemny korzystny wpływ roślin na siebie[1].
- zwierzętom hodowlanym powinny być zapewnione dobre warunki bytu, właściwa karma, oraz kontakt psychiczny[1].
Zobacz też
[edytuj | edytuj kod]Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b c d e f g h i j k l Praca zbiorowa pod redakcją prof. dr Antoniny Rumińskiej, Poradnik plantatora ziół, Poznań: Państwowe Wydawnictwo Rolnicze i Leśne, 1991, s. 42-43, ISBN 83-09-01544-5 (pol.).
- ↑ a b Agata Gontarz: Rolnictwo ekologiczne. NutriLife.pl, 2012-12-02. [dostęp 2012-12-05]. (pol.).
- ↑ Biodynamic agriculture shows steady global growth. Organic Eprints. [dostęp 2025-04-02]. (ang.).
- ↑ Global Organic Continues to Grow. FOAM - Organics International. [dostęp 2025-04-02]. (ang.).
- ↑ EU’s organic farming area covered 15.9 million hectares. Eurostat. [dostęp 2025-04-02]. (ang.).
- ↑ John Paull Attending the First Organic Agriculture Course: Rudolf Steiner’s Agriculture Course at Koberwitz, 1924, European Journal of Social Sciences, 2011, 21(1):64–70.
- ↑ Stowarzyszenie DEMETER - POLSKA. [dostęp 2012-12-05]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-05-22)].
- ↑ Rośnie liczba producentów ekologicznych oraz powierzchnia upraw ekologicznych w Polsce. e-warzywnictwo. [dostęp 2025-04-02]. (pol.).