Roman Dobrzyński
 Roman Dobrzyński (2008) | |
| Data i miejsce urodzenia |
1 listopada 1937 |
|---|---|
| Zawód, zajęcie |
dziennikarz, esperantysta |
| Odznaczenia | |
| |
Roman Dobrzyński (ur. 1 listopada 1937 w Warszawie[1]) – polski dziennikarz, esperantysta, reporter telewizyjny, reżyser filmów dokumentalnych.
Działalność esperancka[edytuj | edytuj kod]
Honorowy członek Światowego Związku Esperantystów od 2005 roku[1]. Jego książka Ulica Zamenhofa, będąca wywiadem z wnukiem twórcy esperanta, została przetłumaczona na 15 języków[2].
Absolwent Wydziału Prawa i Wydziału Dziennikarstwa Uniwersytetu Warszawskiego. W 1965 roku rozpoczął pracę dziennikarza. W 1973 roku zaczął pracować jako dziennikarz w Telewizji Polskiej. W 1987 roku otrzymał nagrodę Srebrny Globus za książkę Portugalia. Zrealizował około 200 filmów dokumentalnych i reportaży filmowych[3].
W 1987 roku organizował Światowy Kongres Esperanta w Warszawie, z okazji setnej rocznicy powstania tego języka. Był to wówczas największy kongres w historii ruchu esperanckiego, który zgromadził 6 tysięcy osób, reprezentujących 64 kraje[3]. W 1989 roku został wiceprezesem Universala Esperanto-Asocio (Światowego Związku Esperantystów), a w 2005 roku honorowym członkiem tej organizacji[2].
W 2003 roku wydał na Litwie książkę La Zamenhof-strato (Ulica Zamenhofa)[2]. Książka jest zbiorem rozmów z wnukiem Ludwika Zamenhofa, Ludwikiem Krzysztofem Zamenhofem-Zalewskim. Rozmowa o życiu wnuka porusza na nowo refleksję nad historią i językiem esperanto, a także opowieść o życiu wnuka[3]. Nieoczekiwanie esperantyści z różnych krajów zadeklarowali, że koniecznie pragną przetłumaczyć książkę i wydać w swoich krajach. Pojawiły się między innymi wydania: litewskie, węgierskie, czeskie, japońskie, portugalskie, chorwackie, słoweńskie, estońskie, francuskie, włoskie, słowackie, niemieckie, francuskie[4]. Wydanie japońskie odbyło się poprzez eksperyment lingwistyczny - ogółem 67 esperantystów tłumaczyło kolejne strony z esperanto na japoński, uzgadniając ostatecznie kontekst[5].
W 2022 został odznaczony medalem „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”[6]
Wybrane publikacje[edytuj | edytuj kod]
(na podstawie materiałów źródłowych[3])
- Hiszpania z Elementarza
- Portugalia
- La Zamenhof-strato (Ulica Zamenhofa; 2003)
- Rakontoj el Oomoto (Opowieści z Oomoto; 2013)
Wybrana filmografia[edytuj | edytuj kod]
(na podstawie materiałów źródłowych[7])
- Spotkanie na Batorym (scenariusz, reżyseria; 1969)
- Byłem w Anya-Nya (scenariusz, reżyseria; 1969)
- Morska dynastia (realizacja; 1969)
- Spotkanie na antypodach (zdjęcia; 1973)
- Kreta (zdjęcia; 1973)
- Zapraszam do Nałęczowa (scenariusz, reżyseria; 1984)
- Wielki początek (scenariusz, reżyseria; 1987)
- Esperanto (scenariusz, reżyseria; 1987)
- Szkoły zamiast armat (zdjęcia, scenariusz, reżyseria; 1999)
- Polonusi na świeczniku (scenariusz, reżyseria; 1999)
- Kanał Panamski (scenariusz, reżyseria (w napisach określenie funkcji: realizacja), zdjęcia; 2000)
- Weekend w Adampolu (zdjęcia, scenariusz, realizacja, komentarz; 2003)
- Warszawa bis (zdjęcia, scenariusz, realizacja; 2003)
- Po szczęście do Las Vegas (zdjęcia, scenariusz, realizacja; 2003)
- Walencja w ogniu (zdjęcia, scenariusz, realizacja; 2004)
- Czas Szanghaju (zdjęcia, scenariusz, realizacja; 2004)
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b La romano pri Romano. sezonoj.ru, 2017-11-01. [dostęp 2021-09-11]. [zarchiwizowane z tego adresu (2021-05-05)]. (esperanto).
- ↑ a b c Roman Dobrzyński: Zamenhof w Warszawie. bok.bialystok.pl, 2019-04-14. [dostęp 2020-08-09].
- ↑ a b c d Roman Dobrzyński: Armenia. kultura.trojmiasto.pl, 2016-02-11. [dostęp 2020-08-09].
- ↑ Robert Kamiński, Pri aŭtoro, „Pola Esperantisto”, 6/2013, 2013, s. 24, ISSN 0032-2431.
- ↑ Roman Dobrzyński: Esperanto to jak bycie wśród przyjaciół. cafesenior.pl. [dostęp 2020-08-09].
- ↑ La, Pollanda ministeria medalo por Roman Dobrzyński [online], La Ondo de Esperanto, 7 grudnia 2022 [dostęp 2022-12-08] (esperanto).
- ↑ Roman Dobrzyński w bazie filmpolski.pl