Roman Jan Danilewicz

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Roman Jan Danilewicz
Herb
Herb Ostoja
podkomorzy oszmiański
chorąży oszmiański
podstoli oszmiański
starosta inturski
poseł na Sejm I Rzeczypospolitej
Data śmierci

1685

Żona

1. Zofia Bartoszewska
2. Katarzyna Pac

Dzieci

Teresa Sulistrowska
Piotr
Michał
Kazimierz

Oszmiana - stolica dawnego powiatu oszmiańskiego

Roman Jan Danilewicz (Danielewicz) herbu Ostoja (zm. w 1685) – właściciel dóbr Świrany[1], zastawny posiadacz majątku Korciany, podkomorzy oszmiański, chorąży oszmiański, podstoli oszmiański, starosta inturski, poseł na Sejm I Rzeczypospolitej.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Roman Jan Danilewicz wywodził się z rodziny należącej do rodu heraldycznego Ostojów (Mościców)[2][3][4]. O Danilewiczu i jego rodzinie pisał Kasper Niesiecki w Herbarzu Polskim[2].

Roman Jan Danilewicz związany był z Ziemią Wileńską. Działał na terenie dawnego pow. oszmiańskiego, gdzie sprawował liczne funkcje i urzędy. Posłował na Sejm elekcyjny w 1669 roku będąc w tym czasie podstolim oszmiańskim i starostą inturskim[5]. W roku 1672 uczestniczył w obradach sejmiku oszmiańskiego jako zaufany stronnik Michała Kazimierza Paca, hetmana wielkiego litewskiego[6]. Był jednym z posłów litewskich, którzy brali udział w zjeździe warszawskim i sejmie pacyfikacyjnym 1673 roku. Posłował na sejm elekcyjny w 1674 roku[7], gdzie oddał głos na Jana Sobieskiego. Wówczas piastował urząd chorążego oszmiańskiego[7] i starosty inturskiego[8]. W roku 1675 był jednym z egzekutorów testamentu hetmana Michała Kazimierza Paca[9]. Poseł sejmiku oszmiańskego na sejm 1678/1679 roku[10]. W dniu 19 XII 1679 roku został podkomorzym oszmiańskim po rezygnacji konkurentów i na rokach w Oszmianie bez sprzeciwów objął urząd. Z jakiegoś powodu szlachta jednak miała zastrzeżenia do niego skoro w roku 1681 prosiła króla o potwierdzenie jego nominacji i skarżyła się, że pozostaje bez sądów podkomorskich[11].

Roman Danilewicz wstępował w związki małżeńskie dwukrotnie. Jego pierwszą żoną była Zofia Bartoszewska. Poprzez drugie małżeństwo Danilewicz związał się z magnacką rodziną litewską Paców herbu Gozdawa[12]. Poślubił w roku 1670 Katarzynę, córkę Hieronima Dominika Paca (syna Piotra, wojewody trockiego) i Anny Wojnianki. Jego małżonka dostała tego roku w posagu od matki dobra Bolniki (alias Dubrowszczyzna) w pow. wiłkomirskim. Była też dziedziczką Wierzchówki w pow. oszmiańskim[13][14]. W roku 1679 Roman Danilewicz kupił od książąt Hieronima i Konstancji z Sapiehów małżonków Sanguszków Świrany w pow. oszmiańskim[15] za 25 000 zł. W roku 1680 wziął w zastaw majątek Korciany na Żmudzi od szwagra Piotra Michała Paca, starosty brasławskiego i jego żony Tekli Wołłowiczówny[16]. W roku 1685 już nie żył. Owdowiała Katarzyna z Paców Danilewiczowa w 1689 roku kupiła od stryja Kazimierza Paca, biskupa żmudzkiego majątek Zanarocz (alias Koziniec) w pow. oszmiańskim[17]. Posiadała także Wielkie Sioło[18][19] i Uzłę Wielką[20][21] w tymże powiecie. Zmarła w 1710 roku[15].

Roman Jan i Katarzyna z Paców małżonkowie Danilewiczowie mieli córkę Teresę, zamężną za Krzysztofem Sulistrowskim i synów: Piotra, słuchacza Akademii Wileńskiej w 1691 roku, Kazimierza i Michała, starostę plotelskiego[22].

Zobacz też[edytuj | edytuj kod]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Świrany, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. XV, cz. 2: Januszpol – Wola Justowska, Warszawa 1902, s. 635.
  2. a b K. Niesiecki, Herbarz polski, wyd. J.N. Bobrowicz, Lipsk 1839-1845, t. III, s. 301.
  3. A. Boniecki, Herbarz polski, Warszawa 1889-1913, t. IV, s. 80-84.
  4. S. Uruski, Rodzina. Herbarz szlachty polskiej, Warszawa 1904-1931, t. III, s. 64.
  5. J. Dunin-Borkowski, M. Dunin-Wąsowicz, Elektorowie królów Władysława IV., Michała Korybuta, Stanisława Leszczyńskiego i spis stronników Augusta III. Zestawili w porządek abecadłowy Jerzy Dunin-Borkowski i Miecz. Dunin-Wąsowicz., Rocznik Towarzystwa Heraldycznego we Lwowie (red. Władysława Semkowicza), t. I, s. 38.
  6. Społeczeństwo a wojsko. Społeczeństwo staropolskie. Seria nowa. Tom IV. Pod red. I. M. Dacka-Górzyńska , A. Karpiński , M. Nagielski, DiG, Warszawa 2015, s. 179.
  7. a b L. A. Wierzbicki, Posłowie Wielkiego Księstwa Litewskiego na zjazd warszawski i sejm pacyfikacyjny 1673 roku, „Teka Komisji Historycznej”, PAN, Lublin 2004, vol. I, s. 98.
  8. O. Pietruski, Elektorów poczet, którzy niegdyś głosowali na elektorów Jana Kazimierza roku 1648, Jana III roku 1674, Augusta II roku 1697, i Stanisława Augusta roku 1764, najjaśniejszych Królów Polskich, Wielkich Książąt Litewskich, i.t.d. Ułożył i wydał Oswald Zaprzaniec z Siemuszowej Pietruski, Lwów 1845, s. 65.
  9. J. Wolff, Pacowie. Materyjały historyczno-genealogiczne. Ułożone i wydane przez Józefa Wolffa, Petersburg 1885, s. 137.
  10. Robert Kołodziej, Ostatni wolności naszej klejnot. Sejm Rzeczypospolitej za panowania Jana III Sobieskiego, Poznań 2014, s. 594.
  11. Urzędnicy Wielkiego Księstwa Litewskiego Spisy. Tom I. Województwo wileńskie XIV-XVIII wiek, A. Rachuba (red.), H. Lulewicz, A. Rachuba, P. P. Romaniuk (oprac.), Warszawa 2004, s. 264.
  12. Urzędnicy Wielkiego Księstwa Litewskiego Spisy. Tom I. Województwo wileńskie XIV-XVIII wiek, A. Rachuba (red.), H. Lulewicz, A. Rachuba, P. P. Romaniuk (oprac.), Warszawa 2004, s. 272.
  13. Wierzchówka, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. XIII: Warmbrun – Worowo, Warszawa 1893, s. 413.
  14. J. Wolff, Pacowie. Materyjały historyczno-genealogiczne. Ułożone i wydane przez Józefa Wolffa, Petersburg 1885, s. 222.
  15. a b Metryka Litewska. Rejestry podymnego Wielkiego Księstwa Litewskiego. Województwo wileńskie 1690 r., A. Rachuba (oprac.), Warszawa 1989, s. 111.
  16. J. Wolff, Pacowie. Materyjały historyczno-genealogiczne. Ułożone i wydane przez Józefa Wolffa, Petersburg 1885, s. 223.
  17. Metryka Litewska. Rejestry podymnego Wielkiego Księstwa Litewskiego. Województwo wileńskie 1690 r., A. Rachuba (oprac.), Warszawa 1989, s. 122.
  18. Metryka Litewska. Rejestry podymnego Wielkiego Księstwa Litewskiego. Województwo wileńskie 1690 r., A. Rachuba (oprac.), Warszawa 1989, s. 166.
  19. Wielkie Sioło, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. XIII: Warmbrun – Worowo, Warszawa 1893, s. 346.
  20. Metryka Litewska. Rejestry podymnego Wielkiego Księstwa Litewskiego. Województwo wileńskie 1690 r., A. Rachuba (oprac.), Warszawa 1989, s. 127.
  21. Uzła, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. XII: Szlurpkiszki – Warłynka, Warszawa 1892, s. 869.
  22. A. Boniecki, Herbarz polski, Warszawa 1889-1913, t. IV, s. 81.

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

  • K. Niesiecki, Herbarz polski, wyd. J.N. Bobrowicz, Lipsk 1839-1845, t. III, s. 301.
  • A. Boniecki, Herbarz polski, Warszawa 1889-1913, t. IV, s. 80-84.
  • S. Uruski, Rodzina. Herbarz szlachty polskiej, Warszawa 1904-1931, t. III, s. 64.
  • Społeczeństwo a wojsko. Społeczeństwo staropolskie. Seria nowa. Tom IV. Pod red. I. M. Dacka-Górzyńska, A. Karpiński, M. Nagielski, DiG, Warszawa 2015, s. 179.
  • L. A. Wierzbicki, Posłowie Wielkiego Księstwa Litewskiego na zjazd warszawski i sejm pacyfikacyjny 1673 roku, „Teka Komisji Historycznej”, PAN, Lublin 2004, vol. I, s. 98.
  • J. Wolff, Pacowie. Materyjały historyczno-genealogiczne. Ułożone i wydane przez Józefa Wolffa, Petersburg 1885, s. 118, 137, 205, 222-223, 321.
  • Metryka Litewska. Rejestry podymnego Wielkiego Księstwa Litewskiego. Województwo wileńskie 1690 r., A. Rachuba (oprac.), Warszawa 1989, s. 111, 166.
  • Urzędnicy Wielkiego Księstwa Litewskiego Spisy. Tom I. Województwo wileńskie XIV-XVIII wiek, A. Rachuba (red.), H. Lulewicz, A. Rachuba, P. P. Romaniuk (oprac.), Warszawa 2004, s. 213, 264, 272, 641.