Rondo im. gen. Władysława Andersa w Braniewie

Dodaj linki
Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Rondo im. gen. Władysława Andersa
Ilustracja
Widok ogólny ronda im. gen. Andersa
Państwo

 Polska

Województwo

 warmińsko-mazurskie

Miejscowość

Braniewo

Poprzednie nazwy

Dreizehnlinden

Położenie na mapie Braniewa
Mapa konturowa Braniewa, w centrum znajduje się punkt z opisem „Rondo im. gen. Władysława Andersa”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, u góry znajduje się punkt z opisem „Rondo im. gen. Władysława Andersa”
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego
Mapa konturowa województwa warmińsko-mazurskiego, blisko górnej krawiędzi po lewej znajduje się punkt z opisem „Rondo im. gen. Władysława Andersa”
Położenie na mapie powiatu braniewskiego
Mapa konturowa powiatu braniewskiego, u góry po lewej znajduje się punkt z opisem „Rondo im. gen. Władysława Andersa”
Ziemia54°22′46,4″N 19°49′11,7″E/54,379553 19,819905
Multimedia w Wikimedia Commons

Rondo im. gen. Władysława Andersa – pierwsze rondo w Braniewie[a], zbudowane w 1997 roku, jedno z głównych skrzyżowań miasta łączące następujące ulice: Elbląska, Świętojańska, Fromborska, Moniuszki i Sikorskiego.

Historia[edytuj | edytuj kod]

Do początku XIX w. w miejscu obecnego ronda znajdował się zbiornik przeciwpożarowy. W 1826 roku otwarto wytyczony tędy tzw. Berliński Trakt (Berliner Chaussee, później nazwany Reichsstraße 1) – trasę prowadzącą z Królewca przez Braniewo do Elbląga[1]. Zbiornik przeciwpożarowy został zasypany[2], gdyż nowa droga miała aż 7 metrów szerokości (była też utwardzona tłuczniem i żwirem)[3]. W 1883 roku w tym miejscu posadowiona została kapliczka Najświętszej Maryi Panny. Z inicjatywy prof. Franza Niedenzu (było to nie wcześniej niż 1892, bo wtedy przybył do Braniewa) zasadzono przy niej 13 lip. Do tej tradycji 13 drzew stojących przed bramami miasta nawiązuje współczesny herb Braniewa, na którym lipa ma właśnie 13 liści[4][5]. Natomiast miejsce to otrzymało nazwę Dreizehnlinden, później nazwą tą nazywano również samą kapliczkę maryjną. Nazwa Dreizehnlinden(inne języki) zaczerpnięta została z kolei od tytułu wydanego w 1878 roku poematu epickiego Friedricha Webera(inne języki), opisującego bohaterskie zmagania chrześcijańskich mnichów z pogańskim światem (w poemacie jest to nazwa ich klasztoru)[2].

Gdy w 1937 roku oddano do użytku odcinek Reichsautobahn Berlin-Królewiec, przebiegający w pobliżu Braniewa, znaczenie skrzyżowania znacznie wzrosło, gdyż łączyło ono miasto z nową autostradą III Rzeszy[6][7].

W czerwcu 1997 skrzyżowanie to zostało zastąpione rondem[8]. Z inicjatywy Teodory Dębińskiej-Grudzińskiej (1921–2010), żołnierza 2 Korpusu PSZ Armii Andersa, uchwałą Rady Miejskiej w Braniewie z dnia 6 maja 1998 roku rondu zostało nadane imię generała Władysława Andersa[9][10][11]. W niedzielę 10 maja 1998 odbyła się ceremonia nadania rondu imienia. Uroczystość rozpoczęła się od mszy św. sprawowanej przez arcybiskupa warmińskiego Edmunda Piszcza w kościele św. Antoniego. W uroczystości brała udział orkiestra wojskowa i kompania honorowa Wojska Polskiego. Z upoważnienia żony generała, Ireny Anders, która sama nie mogła przybyć na uroczystość, do Braniewa przyjechał mjr Stanisław Berkieta, prezes Stowarzyszenia Byłych Żołnierzy 2 Korpusu Polskiego w Londynie, który dokonał jego otwarcia[8].

W 2001 roku przy rondzie Andersa, na styku ulic Sikorskiego i Moniuszki, wybudowana została charakterystyczna budowla o nazwie „Willa Millenium”. W kompleksie składającym się z dwóch budynków podzielonych na 5 segmentów znalazły miejsce zarówno placówki handlowo-usługowe (m.in. bank i market spożywczy) oraz utworzono 27 lokali mieszkalnych. Koszt inwestycji wyniósł ok. 6 mln złotych. Budowa Willi Millenium miała stanowić początek odbudowy starówki w Braniewie[12][13].

Współcześnie rondo gen. Andersa jest miejscem, przy którym odbywają się uroczystości związane z obchodami świąt państwowych: Święta Narodowego Trzeciego Maja oraz Święta Niepodległości, połączone ze składaniem kwiatów zarówno przy rondzie gen. Andersa, jak i na pobliskim skwerze Sybiraków[14][15].

Opis ronda[edytuj | edytuj kod]

Rondo im. Andersa jest to skrzyżowanie o ruchu okrężnym, w kształcie koła o średnicy zewnętrznej krawędzi jezdni ok. 40 m, z nieprzejezdną wyspą środkową o średnicy ok. 24 m[16]. Rondo posiada 5 wlotów/wylotów ulic; każdy wlot/wylot z przejściem dla pieszych i wyspą dzielącą pośrodku.

Galeria zdjęć[edytuj | edytuj kod]

  • Widok ogólny
    Widok ogólny
  • Widok od ul. Sikorskiego
    Widok od ul. Sikorskiego
  • Napis BRANIEWO
    Napis BRANIEWO
  • Kamień pamięci gen. Andersa
    Kamień pamięci gen. Andersa
  • Kapliczka „13 Lip” (Dreizehnlinden)
    Kapliczka „13 Lip” (Dreizehnlinden)

Zobacz też[edytuj | edytuj kod]

Uwagi[edytuj | edytuj kod]

  1. ↑ Kolejne rondo w Braniewie, znacznie mniejsze, na skrzyżowaniu ulic Morskiej, Sądowej i placu Wolności, przy gmachu Sądu Rejonowego w Braniewie, zostało wybudowane w okresie wrzesień-grudzień 2011 roku, a otwarte 20 stycznia 2012 (IKAT. Gazeta Braniewska 21–27 października 2011 oraz 27 stycznia–2 lutego 2012).

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. ↑ Braunsberg im Wandel der Jahrhunderte [online], www.braunsberg-ostpreussen.de [dostęp 2021-05-08].
  2. ↑ a b Georg Mielcarczyk Braunsberg und Umgebung, Ein Spaziergang nach Rodelshöfen s. 74–77, Lippstadt 1983
  3. ↑ Historia Braniewa - nieznane wydarzenia - DZIEJE POCZTY w PRUSACH, na WARMII i w BRANIEWIE [online], www.historiabraniewa.hekko.pl [dostęp 2021-05-08].
  4. ↑ Redakcja, Herb Braniewa [online], Braniewo Nasze Miasto, 17 stycznia 2011 [dostęp 2021-05-03] (pol.).
  5. ↑ HERB BRANIEWA NA PRZESTRZENI DZIEJÓW MIASTA [online], braniewo.com.pl [dostęp 2021-05-03] (pol.).
  6. ↑ Na mapie w książce Военная энциклопедия Сытина (1911-1915) skrzyżowanie z dwoma podrzędnymi drogami prowadzącymi do Zawierza (Zagern) oraz do Chruściela ledwo jest uchwytne
  7. ↑ ARCHIV FÜR AUTOBAHN- UND STRASSENGESCHICHTE [online], www.strassengeschichte.de [dostęp 2021-05-08].
  8. ↑ a b Braniewskie rondo. W... „kółko Macieju” [w:] IKAT. Gazeta Braniewska, nr 51 15 grudnia 1997, s. 2
  9. ↑ Wołpa-Syberia-Braniewo [online], gazetaolsztynska.pl [dostęp 2021-05-03] (pol.).
  10. ↑ OSA | Otwarty System Archiwizacji [online], osa.archiwa.org [dostęp 2021-05-03].
  11. ↑ Uchwała Rady Miejskiej w Braniewie nr LXV/219/98 z dnia 6 maja 1998 r. w sprawie nadania rondu w Braniewie imienia generała Władysława Andersa
  12. ↑ Braniewo. Prestiżowy kompleks mieszkalno-usługowy. Dwumiesięczne opóźnienie [w:] IKAT. Gazeta Braniewska, 9–15 listopada 2001
  13. ↑ Braniewo. Już za miesiąc. Willa Millenium [w:] IKAT. Gazeta Braniewska, 28 września – 4 października 2001
  14. ↑ Na rondzie i skwerze. Ku pamięci Konstytucji [ZDJĘCIA, FILM] [online], Portal Braniewo, 3 maja 2016 [dostęp 2021-05-03] (pol.).
  15. ↑ Inf prasowa Starostwa Powiatowego w Braniewie, Narodowe Święto Niepodległości. Zapraszamy! [online], Portal Braniewo, 9 listopada 2017 [dostęp 2021-05-03] (pol.).
  16. ↑ Wyniki na podstawie wskazań pomiaru https://mapy.geoportal.gov.pl/
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Rondo_im._gen._Władysława_Andersa_w_Braniewie&oldid=72242460”