Rower trójkołowy

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Rower trójkołowy miejskiego systemu wypożyczalni rowerów.

Rower trójkołowyrower wielośladowy o trzech kołach, pojazd trójkołowy napędzany pedałami z możliwym wspomaganiem elektrycznym[1]; W stosunku do roweru trójkołowego używane w Polsce jest również pojęcie trójkołowiec, które jest szerszym pojęciem obejmującym także pojazdy z silnikiem benzynowym lub elektrycznym lub ze wspomaganiem grawitacyjnym). Zgodnie z przepisami przepisów polskich prawa o ruchu drogowym, jeżeli jego szerokość przekracza 0,9 m jest klasyfikowany jako wózek rowerowy i traktowany na równi z rowerem jednośladowym. W wielu krajach nazywany słowem pochodnym od angielkiego słowa tricycle. W języku polskim słowo tricykl skojarzone jest z dawnymi modelami rowerów trójkołowych[2].

Zastosowania i typy[edytuj | edytuj kod]

Trójkołowy rower transportowy w Szanghaju
Rower gastronomiczny

Ze względu na brak konieczności utrzymywania balansu, w przeciwieństwie do rowerów jednośladowych, są one szczególnie polecane osobom niepełnosprawnym o ograniczonych możliwościach ruchowych[3], również dla małych dzieci z jeszcze niedostatecznie wykształconym zmysłem równowagi[4][5].

Rowery rehabilitacyjne to trójkołowe rowery wykorzystywane w rehabilitacji – pozwalają na zwiększenie stabilizacji kręgosłupa. Zwiększają siłę mięśniową, m.in. u osób z niedowładami, zanikiem mięśni oraz stwardnieniem rozsianym[6]. Specyficznym typem roweru trójkołowego dla osób niepełnosprawnych jest handbike – napędzany ręcznie. Istniej też cała grupa trójkołowych rowerów poziomych używanych głównie w celach rekreacyjnych i sportowych.

Niektóre pojazdy trójkołowe, takie jak riksze rowerowe, służą do transportu pasażerskiego i towarowego; Są wykorzystywane do celów komercyjnych, zwłaszcza w krajach rozwijających się w Afryce i Azji[7]. W Polsce często spotykane jako atrakcja turystyczna w miejscach atrakcyjnych turystycznie i jako transport w strefach z ograniczeniami w ruchu kołowym[8].

Trójkołowe rowery to konstrukcja dla rowerów gastronomicznych – mobilnych punktów gastronomiczne o konstrukcji cargo lub rikszy[9]. Duża część rowerów transportowych (cargo) to rowery trójkołowe, w szczególności rowery dostępne w miejskich systemach wypożyczalni.

Historia[edytuj | edytuj kod]

Trójkołowy wózek inwalidzki został zbudowany w 1655 lub 1680 roku przez niepełnosprawnego Niemca, Stephana Farfflera(inne języki), producenta zegarków, który chciał mieć możliwość zachowania mobilności; Stworzył pojazd napędzany korbami ręcznymi.[10] W 1789 roku dwóch francuskich wynalazców opracowało trójkołowy pojazd napędzany pedałami;

Coventry Lever Tricycle

W 1818 roku brytyjski wynalazca Denis Johnson opatentował swoje podejście do projektowania trójkołowców[11]. W 1876 roku James Starley opracował Coventry Lever Tricycle, który wykorzystywał dwa małe koła po prawej stronie i duże koło napędowe po lewej stronie; Zasilanie było dostarczane za pomocą dźwigni ręcznych[11][12]. W 1877 roku Starley opracował nowy pojazd, który nazwał Coventry Rotary, który był jednym z pierwszych trójkołowców z rotacyjnym napędem łańcuchowym. Wynalazki Starleya zapoczątkowały trójkołowe szaleństwo w Wielkiej Brytanii[11]; Do 1879 r. istniało dwadzieścia rodzajów rowerów trójkołowych i wielokołowych, a do 1884 roku było ponad 120 różnych modeli produkowanych przez 20 producentów[13]. Pierwszy trójkołowy rower z kierowanym przednim kołem został wyprodukowany w 1881 roku przez The Leicester Safety Tricycle Company z Leicester w Anglii, który został wprowadzony na rynek w 1882 roku, kosztując 18 funtów. W tym samym czasie opracowano również składany trójkołowiec[11].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Definition of TRICYCLE [online], www.merriam-webster.com [dostęp 2023-02-23] (ang.).
  2. trycykl - definicja, synonimy, przykłady użycia [online], sjp.pwn.pl [dostęp 2023-02-24] (pol.).
  3. Rowery trójkołowe – zalety i ich znaczenie w rehabilitacji [online], zdrowie-ruch.pl, 25 sierpnia 2021 [dostęp 2023-02-23] (pol.).
  4. Tricycle Definition & Meaning | Britannica Dictionary [online], www.britannica.com [dostęp 2023-02-23] (ang.).
  5. Jonathan, The 9 Different Types Of Trikes [online], Trike World, 14 marca 2022 [dostęp 2023-02-23] (ang.).
  6. Ortopedio.pl, Rower trójkołowy - dla kogo [online], www.ortopedio.pl [dostęp 2023-02-23] (pol.).
  7. Md. Mizanur Rahman, Izumi Okura, Fumihiko Nakamura, EFFECTS OF RICKSHAWS AND AUTO-RICKSHAWS ON THE CAPACITY OF URBAN SIGNALIZED INTERSECTIONS, „IATSS Research”, 28 (1), 2004, s. 26–33, DOI10.1016/S0386-1112(14)60089-3, ISSN 0386-1112 [dostęp 2023-02-23] (ang.).
  8. Redakcja, Rikszą po miastach [online], Gdańsk Nasze Miasto, 28 maja 2002 [dostęp 2023-02-24] (pol.).
  9. Czy inwestycja w mobilną gastronomię to dobry pomysł? [online], Zielona Lekcja, 8 września 2022 [dostęp 2023-02-24] (pol.).
  10. A Brief History of the Wheelchair [online], cavendishhealthcare.co.uk [dostęp 2023-02-23].
  11. a b c d Sahil Jitesh, DESIGN AND STABILITY OF RECUMBENT TRICYCLE, 2015, DOI10.13140/RG.2.2.21433.57443 [dostęp 2023-02-23] (ang.).
  12. 1876 'Coventry' Tricycle - Hugh Evelyn Prints [online] [dostęp 2023-02-23] (ang.).
  13. The Online Bicycle Museum, 1879 Coventry Rotary Tricycle (Reproduction) [online], The Online Bicycle Museum [dostęp 2023-02-23] (ang.).

Zobacz także[edytuj | edytuj kod]

  • Trycykl / Tricykl – w Polsce nazwa dawnego trójkołowego roweru
  • Trikke - pojazd trójkołowy napędzany siłą ludzkich mięśni bez użycia pedałów