Royal Air Force
| |
| Państwo | |
|---|---|
| Siły zbrojne | |
| Nazwa skrócona |
RAF |
| Data utworzenia |
1 kwietnia 1918 |
| Znak rozpoznawczy |
|
| Proporzec |
|
| Motto | |
| Najwyższe dowództwa | |
| Cywilne | |
| Wojskowe | |
Royal Air Force (pol. Królewskie Siły Powietrzne[1]), RAF – siły powietrzne Wielkiej Brytanii utworzone 1 kwietnia 1918 roku na skutek połączenia Royal Naval Air Service i Royal Flying Corps jako pierwsze siły powietrzne na świecie, działające jako niezależny rodzaj sił zbrojnych. Royal Air Force brały udział zarówno w pierwszej, jak i w drugiej wojnie światowej, odegrały znaczącą rolę m.in. podczas Bitwy o Anglię.
Historia[edytuj | edytuj kod]
Utworzenie[edytuj | edytuj kod]
Królewskie Siły Powietrzne powstały 1 kwietnia 1918 (podczas I wojny światowej) z połączenia Royal Flying Corps i Royal Naval Air Service, stając się tym samym pierwszymi na świecie siłami powietrznymi niezależnymi od dowództwa lądowego lub marynarki wojennej[2]. W chwili powstania były najliczniejszymi siłami powietrznymi świata, liczącymi 230 000 personelu i 23 000 samolotów[3]. W okresie międzywojennym RAF brało udział w tłumieniu powstań w Somalilandzie i w Adenie[4]. W 1928 roku samoloty RAF wzięły udział w ewakuacji cywilów w Afganistanie[5].
W 1936 roku doszło do reorganizacji RAF, powstało: dowództwo myśliwskie (RAF Fighter Command), dowództwo bombowe (RAF Bomber Command) i dowództwo obrony wybrzeża (RAF Coastal Command)[6]. W okresie międzywojennym Royal Air Force przyjęło doktrynę strategicznego bombardowania[7].
II wojna światowa[edytuj | edytuj kod]
Na początku II wojny światowej Królewskie Siły Powietrzne liczyły ponad 1900 samolotów i 193 tys. personelu[1]. Podczas tego konfliktu zbrojnego Królewskie Siły Powietrzne brały udział w realizacji zatwierdzonego w grudniu 1939 roku Planu Szkolenia Lotniczego Wspólnoty Brytyjskiej, w związku z którym szkoleni byli zarówno obywatele państw Wspólnoty Brytyjskiej, jak i m.in. mieszkańcy okupowanej przez III Rzeszę Europy i Stanów Zjednoczonych[8]. Łącznie szkolenie ukończyły 131 553 osoby, spośród których 42 110 dołączyło do RAF[8].
W trakcie bitwy o Anglię piloci RAF, uzyskując przewagę w powietrzu nad Luftwaffe uniemożliwili wykonanie operacji Lew Morski[9]. 20 sierpnia 1940 premier Wielkiej Brytanii Winston Churchill skomentował w Izbie Gmin odpieranie nalotów Luftwaffe przez pilotów RAF w bitwie o Anglię słowami „Jeszcze nigdy tak wielu nie zawdzięczało tak wiele tak nielicznym”[10]. Podobnie na Malcie RAF uratowały tę ważną strategicznie wyspę przed zajęciem przez oddziały włoskie.
Samoloty RAF brały udział w bombardowaniu III Rzeszy (w tym m.in. w bombardowaniu Drezna i Hamburga)[11], a także w ochronie konwojów przez zwalczanie okrętów podwodnych i obrony wybrzeża[12][13].
Zimna wojna[edytuj | edytuj kod]
Po zakończeniu II wojny światowej Królewskie Siły Powietrzne przeszły reorganizację[14]. RAF wniosły istotny wkład w moście powietrznym podczas radzieckiej blokady Berlina na przełomie 1948 i 1949 roku (dostarczając 394 509 ton zaopatrzenia w 65 857 lotach)[15]. W latach 1945–1993 na terytorium Niemiec stacjonowały Królewskie Siły Powietrzne w ramach Royal Air Force Germany[16]. Samoloty RAF brały udział w wojnie koreańskiej[17], wojnie wietnamskiej[18], kryzysie sueskim[19], operacjach przeciwpartyzanckich na Malajach[20], wojnie falklandzkiej[21] i w wojnie w Zatoce Perskiej[21].
Struktura organizacyjna[edytuj | edytuj kod]
Naczelnym dowódcą Królewskich Sił Powietrznych jest Szef Sztabu Lotnictwa, jego przełożonym jest Szef Sztabu Obrony, zasiadający w Radzie Obrony[22]. Dowództwo RAF znajduje się w High Wycombe. W ramach RAF wyróżnia się 5 grup, odpowiedzialnych m.in. za logistykę, operacje na pierwszej linii frontu, szkolenie pilotów[22]. Częściami grup są skrzydła, jedno skrzydło składa się z około 3 eskadr lub wyspecjalizowanych jednostek[22]. RAF posiada łącznie 37 baz wojskowych na terytorium Zjednoczonego Królestwa, Gibraltaru, Cypru, Falklandów, Wyspy Wniebowstąpienia[22].
Wyposażenie[edytuj | edytuj kod]
| Samolot | Zdjęcie | Producent | Typ | Wersja | Liczba[23] | Uwagi |
|---|---|---|---|---|---|---|
| Samoloty | ||||||
| Lockheed Martin F-35 Lightning II | 
|
 Stany Zjednoczone
|
Myśliwiec wielozadaniowy | F-35B FGR1 |
9[24] | Planowane 48. |
| Eurofighter Typhoon | 
|
 Niemcy Wielka Brytania Włochy Hiszpania
|
Myśliwiec wielozadaniowy | F2 FGR4 T3 |
147 | Zamówiono 160. |
| Boeing Sentry | 
|
Stany Zjednoczone
|
Samolot wczesnego ostrzegania | AEW1 | 6 | |
| Boeing RC-135W Airseeker | .jpg)
|
Stany Zjednoczone
|
SIGINT | R1 | 1 | Zamówiono 3. |
| Raytheon Sentinel | 
|
 Kanada
|
Dowodzenie polem walki | R1 | 5 | |
| Beechcraft Shadow | _Sqdn_RAF_Waddington_this_morning.jpg)
|
Stany Zjednoczone
|
Rozpoznanie (ISTAR) | R1 | 5 | |
| Britten-Norman Islander | 
|
Wielka Brytania
|
Rozpoznanie elektroniczne | CC2A | 7 | |
| Diamond DA42 Twin Star | 
|
 Austria
|
Rozpoznanie (ISTAR) | 3 | ||
| BAe 125 | 
|
Wielka Brytania
|
Transport VIP | CC3 | 5 | |
| BAe 146 | 
|
Wielka Brytania
|
Transport VIP transportowy |
CC2 C3 |
2 2 |
Dwa używane BAe 146-200QC dodano w 2013 roku. |
| Lockheed Hercules (C-130J) | 
|
Stany Zjednoczone
|
Taktyczny transportowiec | C4 C5 |
13 10 |
Dwa C-130J-30 C4 #ZH876 i #ZH873 spisane ze stanu po uszkodzeniu w Iraku w 2007 i 2017 roku[25][26]. |
| Airbus Atlas | .jpg)
|
Hiszpania
|
Taktyczny transportowiec | C1 | 20 | Zamówiono 22. |
| Boeing Globemaster | 
|
Stany Zjednoczone
|
Strategiczny transportowiec | C-17ER | 8 | |
| Airbus Voyager | 
|
Hiszpania
|
Latająca cysterna/transportowy | KC2 KC3 |
9 5 |
|
| BAE Hawk | 
|
Wielka Brytania
|
Szkolenie zaawansowane | T1 T2 |
125 28 |
|
| Short Tucano | 
|
Wielka Brytania
|
Szkolenie podstawowe | T1 | 82 | |
| Beechcraft King Air B200 | 
|
Stany Zjednoczone
|
Szkolny | B200 200 GT |
5 2 |
Przeszkolenie na maszyny wielosilnikowe. |
| Grob Vigilant | 
|
Niemcy
|
Szkolny | T1 | 65 | |
| Grob Viking | 
|
Niemcy
|
Szybowiec szkolny | T1 | 81 | |
| Grob Tutor | 
|
Niemcy
|
Szkolny | T1 | 94 | |
| Śmigłowce | ||||||
| Boeing Chinook | 
|
Stany Zjednoczone
|
Ciężki śmigłowiec transportowy | HC2 HC2A HC3 HC4 HC6 |
31 8 7 6 |
Zamówiono 14 HC6. |
| Westland Puma | 
|
Wielka Brytania
|
Średni śmigłowiec transportowy | HC2 | 24 | 28 modernizowanych do standardu HC2. |
| AgustaWestland Merlin | 
|
Wielka Brytania
|
Średni śmigłowiec transportowy | HC3 HC3A |
21 6 |
25 zmodernizowanych trafi do Royal Navy. |
| Agusta A109E | 
|
Włochy
|
Szkolny Transport VIP |
4 3 |
||
| Westland Sea King | 
|
Wielka Brytania
|
Search and Rescue | HAR3 HAR3A |
20 | |
| Bell Griffin | 
|
Kanada
|
Treningowy Szkolenie SAR |
HT1 HAR2 |
12 4 |
|
| Eurocopter Squirrel | 
|
 Francja
|
Śmigłowiec szkolny | HT1 | 38 | |
| BSL | ||||||
| MQ-9 Reaper | .jpg)
|
Stany Zjednoczone
|
Bezzałogowy aparat latający | 10 | ||
| Suma | 999 | |||||
Stopnie wojskowe[edytuj | edytuj kod]
Źródło: International Encyclopedia of Uniform Insignia[27]
Oficerowie[edytuj | edytuj kod]
| Kod NATO | OF-10 | OF-9 | OF-8 | OF-7 | OF-6 | OF-5 | OF-4 | OF-3 | OF-2 | OF-1 | |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| |||||||||||
| Marshal of the Royal Air Force
|
Air Chief Marshal
|
Air Marshal
|
Air Vice Marshal
|
Air Commodore
|
Group Captain
|
Wing Commander
|
Squadron Leader
|
Flight Lieutenant
|
Flying Officer
|
Pilot Officer
| |
| Marszałek polny | Generał | Generał broni | Generał dywizji | Generał brygady | Pułkownik | Podpułkownik | Major | Kapitan | Porucznik | Podporucznik | |
¹ Tylko podczas wojny oraz stopień honorowy
Podoficerowie i szeregowcy[edytuj | edytuj kod]
| Kod NATO | OR-9 | OR-7 | OR-6 | OR-4 | OR-3 | OR-2 | OR-1 | ||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
|
| |||||||||
| Warrant Officer, Master Aircrew
|
Flight Sergeant, Flight Aircrew Sergeant
|
Chief Technician
|
Sergeant, Aircrew Sergeant
|
Corporal
|
Lance Corporal (na Pułk KSL)
|
Senior Aircraftman, Senior Aircraftman Technician
|
Leading Aircraftman
|
Aircraftman | |
| Starszy chorąży sztabowy | Chorąży | Młodszy chorąży | Sierżant | Plutonowy | Kapral | Starszy szeregowy | |||
_OR-9.svg)
_OR-7.svg)
_OR-6.svg)
Zobacz też[edytuj | edytuj kod]
- bitwa o Anglię
- bazy RAF używane przez PSP
- Royal Flying Corps
- Royal Naval Air Service
- Royal Navy
- No. 40 Squadron RAF
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b RAF, [w:] Encyklopedia PWN [online] [dostęp 2021-12-31].
- ↑ Glossary, nationalarchives.gov.uk [dostęp 2021-12-30] (ang.).
- ↑ Leszek A. Wieliczko, Royal Air Force, „Lotnictwo” (10–11/2017), Magnum-X, czerwiec 2014, s. 46, ISSN 1732-5323.
- ↑ Royal Air Force, [w:] Encyclopædia Britannica [online] [dostęp 2021-12-30] (ang.).
- ↑ 1928, rafmuseum.org.uk [dostęp 2021-12-30] (ang.).
- ↑ 1936, rafmuseum.org.uk [dostęp 2021-12-31] (ang.).
- ↑ Andrew Barros, Martin Thomas, The Civilianization of War: The Changing Civil–Military Divide, 1914–2014, Cambridge University Press, 9 sierpnia 2018, ISBN 978-1-108-42965-8 [dostęp 2021-12-31] (ang.).
- ↑ a b British Commonwealth Air Training Plan, thecanadianencyclopedia.ca [dostęp 2021-12-31] (ang.).
- ↑ „Jesteśmy winni pamięć pilotom, których Winston Churchill nazwał nielicznymi”. 80 lat od Bitwy o Anglię, tvn24.pl, 10 lipca 2020 [dostęp 2022-01-01] (pol.).
- ↑ Jak wiele wiecie o bitwach II wojny światowej?, kultura.onet.pl, 9 listopada 2019 [dostęp 2022-01-01] (pol.).
- ↑ „Niemcy na własnej skórze przekonali się co to znaczy wojna”, polskieradio.pl, 24 lipca 2013 [dostęp 2022-01-01].
- ↑ Air Ministry and Admiralty: Coastal Command: Registered Files, discovery.nationalarchives.gov.uk [dostęp 2022-01-01] (ang.).
- ↑ Battle of the Atlantic, history.co.uk [dostęp 2022-01-01] (ang.).
- ↑ The RAF in the postwar years. The Royal Air Force in Germany 1945–1978, raf.mod.uk, 1979 [dostęp 2022-01-02] [zarchiwizowane z adresu 2021-09-25] (ang.).
- ↑ J.W.R. Taylor, P.J.R. Moyes, Pictorial history of the R.A.F. Volume 3. 1945-1969. Nowy Jork: Arco, 1970 (ang.), s. 26.
- ↑ Royal Air Force In Germany 1945-1993, rafmuseum.org.uk [dostęp 2022-01-02] (ang.).
- ↑ Coalition Air Werfare in the Korean War, media.defense.gov [dostęp 2022-01-02] (ang.).
- ↑ The British Royal Air Force: Operations over Laos against the Ho Chi Minh Trail, 1962, wilsoncenter.org [dostęp 2022-01-02] (ang.).
- ↑ 1956: Troubled waters: British RAF bombers over Suez, theguardian.com, 28 maja 2011 [dostęp 2022-01-02] (ang.).
- ↑ J.W.R. Taylor, P.J.R. Moyes, Pictorial history of the R.A.F. Volume 3. 1945-1969. Nowy Jork: Arco, 1970 (ang.), s. 28–32.
- ↑ a b Brytyjczycy oddają go za darmo. Dla Polaków to i tak za drogo, geekweek.interia.pl, 13 maja 2020 [dostęp 2022-01-02] (pol.).
- ↑ a b c d Royal Air Force, raf.mod.uk [dostęp 2022-01-29] (ang.).
- ↑ House of Commons Hansard Written Answers, publications.parliament.uk, 25 lutego 2015 [dostęp 2015-06-06] (ang.).
- ↑ Chris Bishop, Marham’s F-35 jets ‘ready to fly, ready to fight’, Eastern Daily Press, 10 stycznia 2019 [dostęp 2019-03-03] (ang.).
- ↑ C-130 Accidents & Mishaps for the Royal Air Force, www.c-130.net [dostęp 2018-07-07] (ang.).
- ↑ RAF utraciły w Iraku Herculesa.
- ↑ International Encyclopedia of Uniform Insignia Around the World – Royal Air Force. [dostęp 2013-05-04].
Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]
- Strona RAF-u (ang.)
- Kobiety w siłach zbrojnych. royalmagazine.eu. [zarchiwizowane z tego adresu (2009-05-08)]. (ang.).
- Samoloty w siłach RAF-u (galerie). royalmagazine.eu. [zarchiwizowane z tego adresu (2009-05-08)]. (ang.).
