Rudolph Ganz

Rudolph Ganz
Data i miejsce urodzenia	24 lutego 1877 ; Zurych
Pochodzenie	szwajcarskie
Data i miejsce śmierci	2 sierpnia 1972 ; Chicago
Instrumenty	fortepian
Gatunki	muzyka poważna
Zawód	pianista, dyrygent, kompozytor
	Odznaczenia
	Multimedia w Wikimedia Commons

Rudolph Ganz (ur. 24 lutego 1877 w Zurychu, zm. 2 sierpnia 1972 w Chicago^[1]^[2]^[3]) – amerykański pianista, dyrygent i kompozytor pochodzenia szwajcarskiego.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Uczył się w konserwatorium w Zurychu u Friedricha Hegara (wiolonczela) i Roberta Freunda (fortepian)^[1]^[2]. Pobierał też lekcje kompozycji w Lozannie u Charles’a Blancheta^[2]. Następnie doskonalił się w grze na fortepianie u Fritza Blumera w Strasburgu (1897–1898) i Ferruccio Busoniego w Berlinie (1899)^[2]^[3]. Jako wiolonczelista debiutował w wieku 12 lat, jako pianista – mając lat 16^[2]. W 1899 roku wraz z orkiestrą Berliner Philharmoniker wykonał V koncert fortepianowy Es-dur Ludwiga van Beethovena i I koncert fortepianowy e-moll Fryderyka Chopina^[2]. W 1900 roku ponownie wystąpił z tą orkiestrą, dyrygując wykonaniem swojej I Symfonii op. 1^[1]^[2]^[3].

W 1901 roku wyjechał do Stanów Zjednoczonych, w latach 1901–1905 uczył gry na fortepianie w Chicago Musical College^[1]^[2]. W kolejnych latach odbył liczne podróże koncertowe po USA, Kanadzie i Europie^[1]^[2]^[3], w trakcie których propagował dzieła muzyków współczesnych, m.in. Debussy’ego, Ravela i d’Indy’ego^[1]. Od 1921 do 1927 roku dyrygował St. Louis Symphony Orchestra^[1]^[2]^[3]. W latach 1938–1949 był dyrygentem Young People’s Concerts w Nowym Jorku^[1]^[2]^[3]. Od 1929 do 1954 roku pełnił również funkcję dyrektora Chicago Musical College^[1]^[2]^[3]. Doktor honoris causa DePaul University w Chicago i konserwatorium w Cincinnati^[1]. Otrzymał order oficerski Legii Honorowej^[1].

Skomponował m.in. suitę dziecięcą Animal Pictures (wersja fortepianowa 1931, wersja na orkiestrę 1933), Koncert fortepianowy (1941), uwerturę Laughter – Yet Love, Overture to an Unwritten Comedy (1950), ponadto szereg utworów fortepianowych i pieśni^[1]^[2]. Opublikował pracę Rudolph Ganz Evaluates Modern Piano Music (Nowy Jork 1968)^[1]^[2]. Jako dyrygent dokonał prawykonania wielu dzieł takich kompozytorów jak Aaron Copland, Ernst von Dohnányi, Béla Bartók czy Arthur Honegger^[1]. Swoje kompozycje dedykowali mu m.in. Maurice Ravel (Scarbo), Ferruccio Busoni (I Sonatina) i Charles Tomlinson Griffes (White Peacock)^[3].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h ⁱ ^j ^k ^l ^m ⁿ Encyklopedia Muzyczna PWM. T. 3. Część biograficzna efg. Kraków: Polskie Wydawnictwo Muzyczne, 1987, s. 230. ISBN 83-224-0344-5.
↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h ⁱ ^j ^k ^l ^m ⁿ Baker’s Biographical Dictionary of Musicians. T. Volume 2 Conf–Gysi. New York: Schirmer Books, 2001, s. 1221. ISBN 0-02-865527-3.
↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h The Harvard Biographical Dictionary of Music. Cambridge: Harvard University Press, 1996, s. 294. ISBN 0-674-37299-9.

[encmuz-1] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h ⁱ ^j ^k ^l ^m ⁿ Encyklopedia Muzyczna PWM. T. 3. Część biograficzna efg. Kraków: Polskie Wydawnictwo Muzyczne, 1987, s. 230. ISBN 83-224-0344-5.

[baker-2] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h ⁱ ^j ^k ^l ^m ⁿ Baker’s Biographical Dictionary of Musicians. T. Volume 2 Conf–Gysi. New York: Schirmer Books, 2001, s. 1221. ISBN 0-02-865527-3.

[harvard-3] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h The Harvard Biographical Dictionary of Music. Cambridge: Harvard University Press, 1996, s. 294. ISBN 0-674-37299-9.

[1]

[2]

[3]