Runów (wieś w województwie mazowieckim)

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Runów
wieś
Ilustracja
Runów, ulica Dobra
Państwo

 Polska

Województwo

 mazowieckie

Powiat

piaseczyński

Gmina

Piaseczno

Liczba ludności (2021)

445[2][3]

Strefa numeracyjna

022

Kod pocztowy

05-504[4]

Tablice rejestracyjne

WPI

SIMC

0006497[5]

Położenie na mapie gminy Piaseczno
Mapa konturowa gminy Piaseczno, na dole po lewej znajduje się punkt z opisem „Runów”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, blisko centrum na prawo znajduje się punkt z opisem „Runów”
Położenie na mapie województwa mazowieckiego
Mapa konturowa województwa mazowieckiego, w centrum znajduje się punkt z opisem „Runów”
Położenie na mapie powiatu piaseczyńskiego
Mapa konturowa powiatu piaseczyńskiego, w centrum znajduje się punkt z opisem „Runów”
Ziemia52°00′35″N 20°56′40″E/52,009722 20,944444[1]

Runówwieś w Polsce położona w województwie mazowieckim, w powiecie piaseczyńskim, w gminie Piaseczno[5][6].

Wieś szlachecka Runowo położona była w drugiej połowie XVI wieku w powiecie tarczyńskim ziemi warszawskiej województwa mazowieckiego[7]. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa warszawskiego. Usytuowana w sąsiedztwie Lasów Chojnowskich, w odległości 13 km od Warszawy (25 km od Centrum) i ok. 5 km od Piaseczna.

Na terenie wsi znajduje się dworek modrzewiowy z XVIII-XIX wieku otoczony drzewami (akacje, brzozy, wierzby, olchy, topole), który należał do Zgromadzenia Sióstr Miłosierdzia. Budynek otacza park – typowe założenie przyklasztorne składające się z części ozdobnej i użytkowej. Jego powierzchnia wynosi ok. 1,4 ha[8].

Przez Runów przebiega trasa Piaseczyńskiej Kolei Wąskotorowej. We wsi znajduje się przystanek osobowy.

Historia[edytuj | edytuj kod]

Nazwa miejscowości została odnotowana już w aktach z XV wieku. W 1827 roku w Runowie było 11 domów, w których mieszkało 98 osób. Na przełomie XIX i XX wieku wieś znajdowała się w powiecie grójeckim, w gminie i parafii Jazgarzew. Liczyła wówczas 155 mieszkańców. Folwark w Runowie był własnością Instytutu św. Kazimierza w Warszawie, czyli Zgromadzenia Sióstr Miłosierdzia[9]. Po drugiej wojnie światowej zabudowania gospodarcze, drewniane czworaki i grunty rolne należące do folwarku przejęło państwo. Utworzono Państwowe Gospodarstwo Rolne – Runów. W latach 90. XX wieku gospodarstwo zostało zlikwidowane.

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 118454
  2. Wieś Runów w liczbach, Polska w liczbach [dostęp 2023-03-30] (pol.), liczba ludności w oparciu o dane GUS.
  3. NSP 2021: Ludność w miejscowościach statystycznych, Bank Danych Lokalnych GUS, 19 września 2022 [dostęp 2023-03-30].
  4. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 1115 [zarchiwizowane 2022-10-26].
  5. a b GUS. Wyszukiwarka TERYT
  6. Rozporządzenie w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
  7. Adolf Pawiński, Polska XVI wieku pod względem geograficzno-statystycznym. T. 5: Mazowsze, Warszawa 1895, s. 295, Mazowsze w drugiej połowie XVI wieku ; Cz.1, Mapa, plany, Warszawa 1973, k. 4.
  8. Parki na terenie gminy Piaseczno. [dostęp 2008-09-28].
  9. Runów, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. X: Rukszenice – Sochaczew, Warszawa 1889, s. 14.