Rusovce
| Dzielnica Bratysławy | |||||
 Kościół ewangelicki | |||||
| |||||
| Państwo | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| Kraj | |||||
| Miasto | |||||
| Starosta |
Dušan Antoš[1] | ||||
| Powierzchnia |
25,558[2] km² | ||||
| Wysokość |
136 m n.p.m. | ||||
| Tablice rejestracyjne |
BA, BL | ||||
Położenie na mapie Bratysławy
| |||||
| 48°03′N 17°09′E/48,050000 17,150000 | |||||
| Strona internetowa | |||||
Rusovce (węg. Oroszvár, niem. Karlburg, chor. Rosvar) – dzielnica Bratysławy położona na prawym brzegu Dunaju, w 1947 roku przyłączona do ówczesnej Czechosłowacji.
Na terenie Rusovec w okresie rzymskim znajdował się obóz wojskowy Imperium Rzymskiego o nazwie Gerulata – część limesu wzdłuż Dunaju. Istniał do przełomu IV i V wieku n.e., kiedy to legiony rzymskie wycofały się z Panonii. Pierwsza wzmianka o wsi pochodzi z XIII wieku. W przeciągu wieków kilkukrotnie zmieniała się nazwa wsi: 1258 – Vruzwar, 1401 – Orozwar, 1423 – Karolburg, 1449 – Kerhenburg lub Orozwar. Później ustaliły się nazwy Oroszvár, Karlburg i Rosvar. Nazwa pochodzi od średniowiecznego zamku, który istniał od XIII wieku w miejscu dawnej Gerulaty.
Po rozpadzie Austro-Węgier Rusovce pozostały na Węgrzech jako część komitatu Moson (niem. Wieselburg). Były zamieszkane przez Niemców (ok. 70%), Węgrów (24%) i Chorwatów, Słowaków zaś tutaj praktycznie nie było. Ludność węgierska mieszka w Rusovcach do dnia dzisiejszego – w 2011 liczyła 11,9%, natomiast w wyniku wojennej ewakuacji i powojennych wysiedleń liczba Niemców spadła poniżej 1 procenta[3]. W 1925 Rusovce włączono do nowo utworzonego komitatu Győr-Moson-Pozsony, a w latach 1945–1947 leżały w komitacie Győr-Moson.
W paryskim traktacie pokojowym z 1947 postanowiono przyłączyć do Czechosłowacji trzy wsie, leżące na południe od Bratysławy – Rusovce, Jarovce oraz Čunovo (miało to być „odszkodowanie” za zajęcie przez Węgry terytorium Słowacji przed II wojną światową; drugim powodem była chęć odsunięcia granicy z Węgrami od Bratysławy; zob. przyczółek bratysławski). Od 1 stycznia 1972 zostały włączone w granice administracyjne Bratysławy – obecnie znajdują się w powiecie Bratysława V. Jest to jedna z najmłodszych dzielnic Bratysławy, która swym charakterem przypomina niewielkie miasteczko.
Zabytki
[edytuj | edytuj kod]
W XIX wieku wybudowano w Rusovcach pałac w stylu „windsorskim” (neogotyckim) z okazałym parkiem angielskim, który dzisiaj, obok ruin obozu rzymskiego, jest największą atrakcją dzielnicy. Pałac należał do rodziny Zichy, a ostatnią mieszkanką (do 1945) była księżniczka Stefania, wdowa po arcyksięciu Rudolfie, tragicznie zmarłym następcy austriackiego tronu.
W Rusovcach jest jeszcze kościół św. Marii Magdaleny z 1668, mniejszy kościół ewangelicki oraz kapliczka św. Wita z XVI wieku.
Zobacz też
[edytuj | edytuj kod]- Rusovce – stacja kolejowa
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Starosta. [w:] Oficjalna strona internetowa dzielnicy [on-line]. [dostęp 2017-12-08]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-12-09)]. (słow.).
- ↑ Registre obnovenej evidencie pozemkov. Úrad geodézie, kartografie a katastra SR, 2017-08-10. [dostęp 2017-12-08]. (słow.).
- ↑ Obyvateľstvo podľa pohlavia a národnosti. [w:] Sčítanie obyvateľov, domov a bytov 2011 [on-line]. Štatistický úrad Slovenskej republiky. [dostęp 2017-12-08]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-12-09)]. (słow.).
