Rybitwa różowa
|
||
| Sterna dougallii[1] | ||
| Montagu, 1813 | ||
 |
||
| Systematyka | ||
| Domena | eukarionty | |
| Królestwo | zwierzęta | |
| Typ | strunowce | |
| Podtyp | kręgowce | |
| Gromada | ptaki | |
| Infragromada | neognatyczne | |
| Rząd | siewkowe | |
| Rodzina | mewowate | |
| Rodzaj | Sterna | |
| Gatunek | rybitwa różowa | |
| Podgatunki | ||
|
||
| Kategoria zagrożenia (CKGZ)[2] | ||
 |
||
Rybitwa różowa (Sterna dougallii) – gatunek średniego, wędrownego ptaka wodnego z rodziny mewowatych (Laridae).
Spis treści
Występowanie[edytuj]
Zamieszkuje wyspy i wybrzeża Europy, Afryki, Ameryki Płn. i Środkowej, południowo-wschodniej Azji, w zależności od podgatunku:
- Sterna dougallii dougallii – wschodnie wybrzeże Ameryki od Nowej Szkocji po północną Wenezuelę oraz Antyle, Azory, północno-zachodnią Eropę (głównie brytyjskie i holenderskie wybrzeża, gdzie gnieździ się 1500 par, połowa jej prawdopodobnej światowej liczebności, oraz w Zatoce Bretońskiej), wschodnią i południową Afrykę. Ptaki amerykańskie zimują głównie na środkowym Atlantyku, a populacja europejska w Afryce Zachodniej i na atlantyckich wyspach.
- Do Polski na wybrzeża rybitwa różowa zalatuje sporadycznie, nie gniazduje.
- Sterna dougallii arideensis – Seszele, Madagaskar i Wyspa Rodriguez.
- Sterna dougallii korustes – Cejlon, Wyspy Andamańskie i Mergui.
- Sterna dougallii bangsi – wybrzeża Morza Arabskiego, wybrzeża Chin, Wyspy Riukiu, od Tajwanu po Wielkie Wyspy Sundajskie, Nowa Gwinea, Wyspy Salomona, Nowa Kaledonia i Fidżi. Być może również Wyspy Kokosowe.
- Sterna dougallii gracilis – Moluki i Australia.
Charakterystyka[edytuj]
Cechy gatunku[edytuj]
To najrzadszy gatunek rybitwy. Brak wyraźnego dymorfizmu płciowego. W upierzeniu godowym wierzch głowy i kark czarny, grzbiet blado popielaty, wierzch skrzydeł popielaty, końcówki czarne, reszta ciała biała. Sterówki zewnętrzne długiego i rozwidlonego ogona silnie wydłużone, dłuższe od skrzydeł. Widać to dobrze gdy ptaki siedzą na gniazdach. Na piersi i brzuchu różowy nalot (stąd wzięła się nazwa gatunkowa). Cienki dziób czarny o czerwonej nasadzie, nogi czerwone, różowe lub pomarańczowe. W szacie spoczynkowej czoło bieleje, a czarna czapeczka sięga tylko do karku. Osobniki młodociane mają białe czoło i ciemne plamy na wierzchu skrzydeł, grzbiecie i tylnej krawędzi ogona. Nogi i dziób czarne. Pod względem wielkości i kształtu podobna do rybitwy zwyczajnej, szybciej jednak macha ogonem. Młode rybitwy różowej różnią się od tego drugiego ptaka ciemnymi głowami, brakiem ciemnych plam na barkach i ciemnymi pasami na końcach skrzydeł, które są widoczne od spodu. Dorosłe są z wierzchu jaśniejsze od rybitwy rzecznej i popielatej.
Wymiary średnie[edytuj]
dł. ciała ok. 35-40 cm
rozpiętość skrzydeł ok. 70-80 cm
waga ok. 90-125 g
Głos[edytuj]
Typowe odgłosy rybitwy różowej to dźwięczne "aaah" lub ciche "tczu-ik".
Biotop[edytuj]
Morskie wybrzeża. Kolonie zakłada na piaszczystych i skalistych wybrzeżach i wysepkach.
Okres lęgowy[edytuj]
Gniazdo[edytuj]
Na lęgowiska przylatują późno w porównaniu z innymi rybitwami i składają jaja dopiero pod koniec maja i na początku czerwca. Gniazdo lokowane w piaszczystym zagłębieniu. To niegłęboka, nieosłonięta niczym jamka wygrzebana w piasku lub twardej nieporośniętej ziemi. Tworzy kolonie położone blisko wody, często w połączeniu z innymi gatunkami rybitw, czasem z mewą śmieszką.
Jaja[edytuj]
W ciągu roku wyprowadza jeden lęg (w razie utraty lęg może zostać powtórzony), składając w maju – sierpniu (półkula północna) 2-3 piakowożółte jaja o średniej masie około 16 g. Mają więcej plamek niż jaja innych rybitw.
Wysiadywanie i dorastanie[edytuj]
Jaja składane w odstępach 2-3 dni wysiadywane są od zniesienia pierwszego jaja przez okres 22-25 dni. Rodzice karmią młode przez miesiąc. Przynoszą im małe ryby, owady, mięczaki i skorupiaki. Pisklęta mają bardzo gęsty puch. Opuszczają gniazdo po 3-7 dniach. Usamodzielniają się w wieku 25-28 dni. Kiedy młode dorastają rybitwy, zarówno stare i młode, zbierają się w stada i odlatują pod koniec lipca i w sierpniu na zimowiska.
Pożywienie[edytuj]
Głównie drobne ryby uzupełnione wodnymi i lądowymi bezkręgowcami.
W czasie złej pogody gdy ryby schodzą na głębsze wody mogą kraść ryby innym ptakom morskim np. maskonurom.
Ochrona[edytuj]
W Polsce jest objęta ścisłą ochroną gatunkową[3].
W oparciu o obrączkowania w Wielkiej Brytanii stwierdzono, że ok. 2,5% oznaczonych młodych jest zabijanych na zachodnich wybrzeżach Afryki, głównie w Ghanie, gdzie rybitwy są jadane. Jest to jedno z zagrożeń jakie spotyka tego coraz rzadszego ptaka. Jego dokładna liczebność nie jest znana.
Zobacz też[edytuj]
Przypisy
- ↑ Sterna dougallii, w: Integrated Taxonomic Information System (ang.).
- ↑ Sterna dougallii. Czerwona księga gatunków zagrożonych (IUCN Red List of Threatened Species) (ang.).
- ↑ Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 6 października 2014 r. w sprawie ochrony gatunkowej zwierząt (Dz.U. z 2014 r. poz. 1348)
Bibliografia[edytuj]
- Karel Stastny: Ptaki wodne. Warszawa: Delta, 1993. ISBN 83-85817-10-7.
- Klaus Richarz: Ptaki – Przewodnik. Warszawa: MUZA, 2009. ISBN 978-83-7495-018-3.
