Ryjkonos

Ryjkonos
	Macroscelides
	A. Smith, 1829
	; Przedstawiciel rodzaju – ryjkonos krótkouchy (M. proboscideus)
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	strunowce
Podtyp	kręgowce
Gromada	ssaki
Podgromada	żyworodne
Infragromada	łożyskowce
Rząd	ryjkonosowe
Rodzina	ryjkonosowate
Podrodzina	Macroscelidinae
Rodzaj	ryjkonos
	Typ nomenklatoryczny
	Macroscelides typus A. Smith, 1829 (= Sorex proboscideus Shaw, 1800)
Synonimy
	Eumerus I. Geoffroy Saint-Hilaire, 1829; Macroscelis Fisher, 1830; Rhinomys Lichtenstein, 1831;
	Eumerus I. Geoffroy Saint-Hilaire, 1829; Macroscelis Fisher, 1830; Rhinomys Lichtenstein, 1831;
Gatunki
	zobacz opis w tekście
	zobacz opis w tekście
	Systematyka w Wikispecies
	Multimedia w Wikimedia Commons

Ryjkonos^[6] (Macroscelides) – rodzaj ssaka z podrodziny Macroscelidinae w rodzinie ryjkonosowatych (Macroscelididae).

Zasięg występowania[edytuj | edytuj kod]

Rodzaj obejmuje gatunki występujące w południowej Afryce^[7]^[8].

Morfologia[edytuj | edytuj kod]

Długość ciała (bez ogona) 85–115 mm, długość ogona 82–134 mm, długość ucha 17–32 mm, długość tylnej stopy 28–38 mm; masa ciała 19–43 g^[9].

Systematyka[edytuj | edytuj kod]

Etymologia[edytuj | edytuj kod]

Macroscelides (Macroscelis): gr. μακροσκελής makroskelēs „długonogi”, od μακρος makros „długi”; σκελος skelos „noga”; -οιδης -oidēs „przypominający”^[10].
Eumerus: gr. ευ eu „drobny”; μηρος mēros „udo”^[11]. Gatunek typowy: Macroscelides typus A. Smith, 1829 (= Sorex proboscideus Shaw, 1800); młodszy homonim Eumerus Meigen, 1804 (Diptera).
Rhinomys: gr. ῥις rhis, ῥινος rhinos „nos, pysk”; μυς mus, μυος muos „mysz”^[12]. Gatunek typowy: Rhinomys juculus Lichtenstein, 1831 (= Sorex proboscideus Shaw, 1800).

Podział systematyczny[edytuj | edytuj kod]

Do rodzaju należą następujące gatunki^[7]^[6]:

Macroscelides flavicaudatus Lundholm, 1955 – takson wyodrębniony na podstawie danych genetycznych z M. proboscideus^[13].
Macroscelides proboscideus (Shaw, 1800) – ryjkonos krótkouchy
Macroscelides micus Dumbacher & Rathbun, 2014

Uwagi[edytuj | edytuj kod]

↑ Niepoprawna późniejsza pisownia Macroscelides A. Smith, 12829.

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

↑ Macroscelides, [w:] Integrated Taxonomic Information System [online] (ang.).
↑ A. Smith. Contributions to the Natural History of South Africa. „The Zoological Journal”. 4 (16), s. 435, 1829. (ang.).
↑ I. Geoffroy Saint-Hilaire. Description d’un nouveau genre tie Mammifères insectivores, sous le nom d’Eumère, Eumerus. „Annales des Sciences Naturelles”. 18, s. 470, 1829. (fr.).
↑ Addenda et emendanda. W: J.B. Fisher: Synopsis Mammalium. Wyd. 2. Stuttgardtiae: Sumtibus J. G. Cottae, 1830, s. 657. (ang.).
↑ M.H.C. Lichtenstein: Darstellung neuer oder wenig bekannter Säugethiere in Abbildungen und Beschreibungen: von fünf und sechzig Arten auf funfzig colorirten Steindrucktafeln nach den Originalen des Zoologischen Museums der Universität zu Berlin. Berlin: C.G. Lüderitz, 1827–1834, s. (17) i ryc. xxxviii. (niem.).
↑ ^a ^b Nazwy polskie za: W. Cichocki, A. Ważna, J. Cichocki, E. Rajska-Jurgiel, A. Jasiński & W. Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2015, s. 21. ISBN 978-83-88147-15-9. (pol. • ang.).
↑ ^a ^b C.J. Burgin, D.E. Wilson, R.A. Mittermeier, A.B. Rylands, T.E. Lacher & W. Sechrest: Illustrated Checklist of the Mammals of the World. Cz. 1: Monotremata to Rodentia. Barcelona: Lynx Edicions, 2020, s. 114. ISBN 978-84-16728-34-3. (ang.).
↑ D.E. Wilson & D.M. Reeder (red.): Genus Macroscelides. [w:] Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3) [on-line]. Johns Hopkins University Press, 2005. [dostęp 2020-10-30].
↑ S. Heritage: Family Macroscelididae (Sengis). W: R.A. Mittermeier & D.E. Wilson (red.): Handbook of the Mammals of the World. Cz. 8: Insectivores, Sloths and Colugos. Barcelona: Lynx Edicions, 2018, s. 228–230. ISBN 978-84-16728-08-4. (ang.).
↑ Palmer 1904 ↓, s. 394.
↑ Palmer 1904 ↓, s. 276.
↑ Palmer 1904 ↓, s. 606.
↑ J.P. Dumbacher, G.B. Rathbun, H.A. Smit & S.J. Eiseb. Phylogeny and Taxonomy of the Round-Eared Sengis or Elephant-Shrews, Genus Macroscelides (Mammalia, Afrotheria, Macroscelidea). „PLoS ONE”. 7 (3), s. e32410, 2012. DOI: 10.1371/journal.pone.0032410. (ang.).

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

T.S. Palmer. Index Generum Mammalium: a List of the Genera and Families of Mammals. „North American Fauna”. 23, s. 1–984, 1904. (ang.).

[4] Niepoprawna późniejsza pisownia Macroscelides A. Smith, 12829.

[itis-1] Macroscelides, [w:] Integrated Taxonomic Information System [online] (ang.).

[Smith-2] A. Smith. Contributions to the Natural History of South Africa. „The Zoological Journal”. 4 (16), s. 435, 1829. (ang.).

[Geoffroy-3] I. Geoffroy Saint-Hilaire. Description d’un nouveau genre tie Mammifères insectivores, sous le nom d’Eumère, Eumerus. „Annales des Sciences Naturelles”. 18, s. 470, 1829. (fr.).

[Fisher-5] Addenda et emendanda. W: J.B. Fisher: Synopsis Mammalium. Wyd. 2. Stuttgardtiae: Sumtibus J. G. Cottae, 1830, s. 657. (ang.).

[Lichtenstein-6] M.H.C. Lichtenstein: Darstellung neuer oder wenig bekannter Säugethiere in Abbildungen und Beschreibungen: von fünf und sechzig Arten auf funfzig colorirten Steindrucktafeln nach den Originalen des Zoologischen Museums der Universität zu Berlin. Berlin: C.G. Lüderitz, 1827–1834, s. (17) i ryc. xxxviii. (niem.).

[Cichocki&inni-7] Nazwy polskie za: W. Cichocki, A. Ważna, J. Cichocki, E. Rajska-Jurgiel, A. Jasiński & W. Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2015, s. 21. ISBN 978-83-88147-15-9. (pol. • ang.).

[Burgin&inni-8] C.J. Burgin, D.E. Wilson, R.A. Mittermeier, A.B. Rylands, T.E. Lacher & W. Sechrest: Illustrated Checklist of the Mammals of the World. Cz. 1: Monotremata to Rodentia. Barcelona: Lynx Edicions, 2020, s. 114. ISBN 978-84-16728-34-3. (ang.).

[Wilson&Reeder-9] D.E. Wilson & D.M. Reeder (red.): Genus Macroscelides. [w:] Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3) [on-line]. Johns Hopkins University Press, 2005. [dostęp 2020-10-30].

[Heritage-10] S. Heritage: Family Macroscelididae (Sengis). W: R.A. Mittermeier & D.E. Wilson (red.): Handbook of the Mammals of the World. Cz. 8: Insectivores, Sloths and Colugos. Barcelona: Lynx Edicions, 2018, s. 228–230. ISBN 978-84-16728-08-4. (ang.).

[CITEREFPalmer1904[https://www.biodiversitylibrary.org/page/27792141_394]-11] Palmer 1904 ↓, s. 394.

[CITEREFPalmer1904[https://www.biodiversitylibrary.org/page/27792023_276]-12] Palmer 1904 ↓, s. 276.

[CITEREFPalmer1904[https://www.biodiversitylibrary.org/page/27792353_606]-13] Palmer 1904 ↓, s. 606.

[Dumbacher&inni-14] J.P. Dumbacher, G.B. Rathbun, H.A. Smit & S.J. Eiseb. Phylogeny and Taxonomy of the Round-Eared Sengis or Elephant-Shrews, Genus Macroscelides (Mammalia, Afrotheria, Macroscelidea). „PLoS ONE”. 7 (3), s. e32410, 2012. DOI: 10.1371/journal.pone.0032410. (ang.).

[1]

[2]

[3]

[a]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]