Rytm (muzyka)

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii

Rytm (gr. ῥυθμός rhytmós – "miara; takt; proporcja")[1][2] – jeden z elementów dzieła muzycznego odpowiedzialny za organizację czasowego przebiegu utworu.

Cechą rytmu jest zróżnicowanie dźwięków pod względem długości. Dźwięki mogą być akcentowane lub nie. Za pomocą metrum dźwięki organizowane są w grupy metryczne, z czego wynika regularność rozłożenia akcentów. Metrum zatem porządkuje rytm w utworze.

Pierwotnie rytm był monotoniczny. Z czasem wytworzyły się dwa typy rytmiki:

  • izometria – rytm miarowy, dominujący w Afryce;
  • rytm ataktyczny – nierównomierny, zależny od wykonawcy.

Następnie nastąpiła organizacja rytmu, z której wywodzi się takt, pojawiający się w muzyce europejskiej około połowy XVII w. Wcześniej kreski taktowe bądź nie występowały wcale, bądź (koniec XVI – początek XVII w.) dzieliły utwór na nieregularne pod względem czasu trwania odcinki, wyznaczane przez frazy muzyczne.

Rodzaje rytmów[edytuj | edytuj kod]

Rytm wiązany lub taktowy
grupy metryczne są związane w takty i powtarzają się regularnie przez cały utwór.
Rytm swobodny lub ataktowy
grupy metryczne następują po sobie bez ujmowania ich w takty.

Rozkład akcentów w grupach metrycznych nie wymaga żadnych oznaczeń w zapisie w notacji muzycznej, gdyż wynika z naturalnego akcentowania.

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Habela 1968 ↓, s. 166.
  2. Henry George Liddell, Robert Scott: ῥυθμός. [w:] A Greek-English Lexicon [on-line]. [dostęp 2018-07-14]. (ang.).

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

Zobacz też[edytuj | edytuj kod]