Rzeki w Macedonii Północnej

Rzeki w Macedonii Północnej

Warunki hydrograficzne

Charakter sieci rzecznej Macedonii Północnej kształtują rzeźba terenu kraju oraz jego klimat. Macedonia Północna jest krajem górzystym – góry i wzgórza zajmują 79% powierzchni. Średnia wysokość nad poziomem morza wynosi 850 m, a najwyższy szczyt Golem Korab osiąga 2764 m n.p.m. Tak więc rzeki Macedonii Płn. mają w większości charakter górski. Klimat Macedonii Płn. jest śródziemnomorski na południu kraju, umiarkowanie kontynentalny w centrum i na północy, a w wysokich górach – górski. Przeciętna roczna ilość opadów wynosi 680 mm, jednak opady są rozłożone bardzo nierównomiernie – w zachodniej części kraju przekraczają 1000 mm, podczas gdy w dolinie Wardaru nie osiągają nawet 500 mm rocznie. Kotlina Ovče Polje jest najsuchszym obszarem na Bałkanach. Kraj odczuwa niedostatek wody, czemu usiłuje się zaradzić poprzez budowę licznych zbiorników retencyjnych i nawadnianie gruntów rolnych.

Sieć rzeczna

Na terenie Macedonii Północnej stwierdzono istnienie 4144 źródeł o łącznej wydajności 991,9 mln m³ rocznie. Jednak tylko 58 z nich ma wydajność przekraczającą 100 l/s. Teren kraju przecina 250 cieków wodnych o powierzchni zlewni ponad 20 km².

Przeważająca większość terytorium Macedonii Płn. leży w zlewisku Morza Egejskiego, tylko peryferyjne obszary nadgraniczne należą do innych zlewisk. Do zlewiska Morza Adriatyckiego należy południkowy pas terenów wzdłuż granicy z Albanią, oddzielony od centrum kraju pasmami górskimi Szar Płanina, Bistra, Plakenska Planina, Bigla i Baba. Do tego zlewiska należy również pozornie bezodpływowy obszar zlewni jeziora Prespa, z którego wody pod ziemią spływają do Jeziora Ochrydzkiego. Do zlewiska Morza Czarnego należy tylko jeden skrawek na północ od pasma górskiego Crna Gora.

Największą, najdłuższą i najważniejszą rzeką dzisiejszej Republiki Macedonii Północnej jest Wardar, od którego dawniej teren ten był zwany Macedonią Wardarską (w odróżnieniu od Macedonii Egejskiej i Macedonii Piryńskiej). Zlewnia Wardaru zajmuje 80% powierzchni kraju. Dolina Wardaru jest najważniejszym obszarem osadniczym Macedonii Płn. – leżą w niej miasta Gostiwar, Tetowo, stołeczne Skopje, Negotino i Gewgelija. Doliną Wardaru przebiegają również najważniejsze szlaki komunikacyjne Macedonii Północnej – droga i linia kolejowa ze Skopja i Kumanowa przez Gewgeliję do Salonik.

Rzeki w Macedonii Północnej nie są żeglowne. Mają duży potencjał energetyczny, wykorzystany tylko w niewielkiej części.

Zlewiska w Macedonii Północnej

zlewisko	powierzchnia w km²	powierzchnia w %	główna rzeka
Morza Egejskiego	22 319	86,80	Wardar
w tym:	20 535	79,86	Wardar
	1535	5,97	Strumica
	129	0,50	Lebnica
	120	0,47	jez. Dojran
Morza Adriatyckiego	3350	13,03	Czarny Drin
Morza Czarnego	44	0,17	Binačka Morava

Zlewisko Morza Egejskiego Wardar Treska Golema Reka Lepenac Nerodimka Kadina Reka Pczińa Kriwa Reka Topolka Babuna Crnička Reka Bregałnica Zrnowska Reka Kriva Lakavica Crna Reka Šemnica Dragor Raec Bošava Dosznica Stragarnica Anska Reka Konska Reka Struma (w Bułgarii) Lebnica Strumica Stara Reka jezioro Dojran

Zlewisko Morza Adriatyckiego Drin (w Albanii) Czarny Drin jezioro Prespa Jezioro Ochrydzkie Sateska Reka Golema Reka Radika Derven

Zlewisko Morza Czarnego Dunaj (w Serbii) Południowa Morawa (w Serbii) Binačka Morava