Słowiczek białosterny

Słowiczek białosterny
	Calliope pectoralis
	Gould, 1837
	; Samiec
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	strunowce
Podtyp	kręgowce
Gromada	ptaki
Podgromada	Neornithes
Infragromada	ptaki neognatyczne
Rząd	wróblowe
Podrząd	śpiewające
Rodzina	muchołówkowate
Podrodzina	kląskawki
Rodzaj	Calliope
Gatunek	słowiczek białosterny
Synonimy
	Erithacus pectoralis (Gould, 1837); Luscinia pectoralis (Gould, 1837);
	Erithacus pectoralis (Gould, 1837); Luscinia pectoralis (Gould, 1837);
Podgatunki
	C. p. ballioni Siewiercow, 1873; C. p. pectoralis Gould, 1837; C. p. confusa Hartert, 1910;
	C. p. ballioni Siewiercow, 1873; C. p. pectoralis Gould, 1837; C. p. confusa Hartert, 1910;
	Kategoria zagrożenia (CKGZ)
	; najmniejszej troski
	Systematyka w Wikispecies
	Multimedia w Wikimedia Commons

Słowiczek białosterny^[3] (Calliope pectoralis) – gatunek małego ptaka z rodziny muchołówkowatych (Muscicapidae). Występuje w środkowej i południowej Azji. Nie jest zagrożony wyginięciem.

Taksonomia

Pierwszy formalny opis gatunku został sporządzony w 1837 roku przez angielskiego ornitologa Johna Goulda, który nadał mu nazwę Calliope pectoralis^[4]^[5]. Później gatunek przeniesiono do rodzaju Luscinia, ale w 2010 roku na podstawie molekularnych badań filogenetycznych został przywrócony do rodzaju Calliope^[6]^[7]. Obecnie wyróżnia się trzy podgatunki Calliope pectoralis^[7]^[8]^[9]. Dawniej za podgatunek C. pectoralis uznawano także klasyfikowanego obecnie jako osobny gatunek słowiczka wąsatego (C. tschebaiewi)^[7]^[8].

Morfologia

Długość ciała 14–16 cm; masa ciała 20–26 g^[8].

Występowanie

Słowiczek białosterny występuje w Azji Środkowej oraz północnej części subkontynentu indyjskiego^[10]^[11].

Poszczególne podgatunki występują^[1]^[7]^[8]:

C. p. ballioni – od zachodnich Chin (góry Tienszan w regionie autonomicznym Sinciang) po południowy Tadżykistan (Pamir) i północno-wschodni Afganistan; poza sezonem lęgowym prawdopodobnie na niższych wysokościach w centralnych Himalajach.
C. p. pectoralis (podgatunek nominatywny) – w Himalajach – od północnego Pakistanu i północnych Indii do centralnego Nepalu; poza sezonem lęgowym na niższych wysokościach u podnóży centralnych Himalajów.
C. p. confusa – we wschodnich Himalajach (wschodni Nepal, Sikkim, Bhutan); zimuje na południe po północno-wschodnie Indie.

Ekologia i zachowanie

Biotop

Lasy i zarośla położone na wysokościach od 2600 m n.p.m. do 4800 m n.p.m.^[2]; poza sezonem schodzi niżej aż po niziny^[8].

Gniazdo

Wykonane z traw gniazda budowane są na ziemi, w zagłębieniach terenu pod osłoną krzewów^[11]^[12]. Zaobserwowano dwa typy gniazd budowanych przez słowiczka białosternego. Najbardziej powszechnym typem są gniazda kuliste, z jednym wejściem po boku; rzadziej spotykane są głębokie gniazda otwarte^[12].

Jaja

W okresie lęgowym samica słowiczka białosternego składa od 3 do 6 niebieskozielonych cętkowanych jaj^[11]^[12].

Wysiadywanie

Jaja wysiadywane są przez samicę przez około 14 dni. Pisklęta, karmione przez oboje rodziców opuszczają gniazdo po 16 dniach^[13].

Pożywienie

Odżywia się przede wszystkim bezkręgowcami – owadami i pajęczakami, a także małymi jaszczurkami^[12].

Status i ochrona

W Czerwonej księdze gatunków zagrożonych IUCN słowiczek białosterny uznawany jest za gatunek najmniejszej troski (LC). Liczebność populacji nie została oszacowana, ale ptak ten opisywany jest jako pospolity. Ze względu na brak dowodów na spadki liczebności bądź istotne zagrożenia dla gatunku BirdLife International ocenia trend liczebności populacji jako prawdopodobnie stabilny^[2].

Przypisy

↑ ^a ^b ^c D.D. Lepage D.D., White-tailed Rubythroat Calliope pectoralis, [w:] Avibase [online] [dostęp 2024-12-20] (ang.).
↑ ^a ^b ^c BirdLife International, Calliope pectoralis, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species [dostęp 2024-11-06] (ang.).
↑ Systematyka i nazwy polskie za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Podrodzina: Saxicolinae Vigors, 1825 – kląskawki (wersja: 2024-10-19). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2024-12-20].
↑ J.J. Gould J.J., Icones avium, or figures and descriptions of new and interesting species of birds from various parts of the globe, 1837 .
↑ E.E. Mayr E.E., R.A.R.A. Paynter R.A.R.A., jr., Check-list of Birds of the World, t. 10, Cambridge, Massachusetts: Museum of Comparative Zoology, 1964, s. 44 .
↑ G.G. Sangster G.G. i inni, Multi-locus phylogenetic analysis of Old World chats and flycatchers reveals extensive paraphyly at family, subfamily and genus level (Aves: Muscicapidae), „Molecular Phylogenetics and Evolution”, 57 (1), 2010, s. 380–392, DOI: 10.1016/j.ympev.2010.07.008, PMID: 20656044, Bibcode: 2010MolPE..57..380S .
↑ ^a ^b ^c ^d F. Gill, D. Donsker & P. Rasmussen (red.): IOC World Bird List (v14.2). [dostęp 2024-12-20]. (ang.).
↑ ^a ^b ^c ^d ^e Collar, N. & D.A. Christie: Himalayan Rubythroat (Calliope pectoralis), version 1.0. [w:] Birds of the World (red. J. del Hoyo, A. Elliott, J. Sargatal, D.A. Christie & E. de Juana) [on-line]. Cornell Lab of Ornithology, Ithaca, NY, USA, 2020. [dostęp 2024-12-20]. (ang.).
↑ HBW and BirdLife International, Handbook of the Birds of the World and BirdLife International digital checklist of the birds of the world. Version 9 [online], październik 2024 [dostęp 2024-12-20] .
↑ C.C. Inskipp C.C., T.T. Inskipp T.T., A guide to the birds of Nepal, London 1985, s. 239, ISBN 978-0-7136-8109-3 .
↑ ^a ^b ^c E.C.SE.C.S. Baker E.C.SE.C.S., Fauna of British India. Birds. Volume 2, 1924, s. 92–95 .
↑ ^a ^b ^c ^d E.I.E.I. Gavrliov E.I.E.I., A.F.A.F. Kovshar A.F.A.F., Breeding biology of the Himalayan Rubythroat, Erithacus pectoralis (Gould) in the Tien Shan, „Journal of the Bombay Natural History Society”, 67 (1), 1970, s. 14–25 .
↑ A.V.A.V. Badayev A.V.A.V., C.K.C.K. Ghalambor C.K.C.K., Evolution of life histories along elevation gradients: Trade-off between parental care and fecundity, „Ecology”, 82 (10), 2001, s. 2948–2960, DOI: 10.1890/0012-9658(2001)082[2948:EOLHAE]2.0.CO;2 [zarchiwizowane z adresu 2018-12-22] .

Linki zewnętrzne

Zdjęcia, nagrania głosów i krótkie filmy. [w:] eBird [on-line]. Cornell Lab of Ornithology. (ang.).

[avibase-1] D.D. Lepage D.D., White-tailed Rubythroat Calliope pectoralis, [w:] Avibase [online] [dostęp 2024-12-20] (ang.).

[iucn-2] BirdLife International, Calliope pectoralis, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species [dostęp 2024-11-06] (ang.).

[Mielczarek&Kuziemko-3] Systematyka i nazwy polskie za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Podrodzina: Saxicolinae Vigors, 1825 – kląskawki (wersja: 2024-10-19). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2024-12-20].

[4] J.J. Gould J.J., Icones avium, or figures and descriptions of new and interesting species of birds from various parts of the globe, 1837 .

[5] E.E. Mayr E.E., R.A.R.A. Paynter R.A.R.A., jr., Check-list of Birds of the World, t. 10, Cambridge, Massachusetts: Museum of Comparative Zoology, 1964, s. 44 .

[6] G.G. Sangster G.G. i inni, Multi-locus phylogenetic analysis of Old World chats and flycatchers reveals extensive paraphyly at family, subfamily and genus level (Aves: Muscicapidae), „Molecular Phylogenetics and Evolution”, 57 (1), 2010, s. 380–392, DOI: 10.1016/j.ympev.2010.07.008, PMID: 20656044, Bibcode: 2010MolPE..57..380S .

[ioc-7] F. Gill, D. Donsker & P. Rasmussen (red.): IOC World Bird List (v14.2). [dostęp 2024-12-20]. (ang.).

[botw-8] Collar, N. & D.A. Christie: Himalayan Rubythroat (Calliope pectoralis), version 1.0. [w:] Birds of the World (red. J. del Hoyo, A. Elliott, J. Sargatal, D.A. Christie & E. de Juana) [on-line]. Cornell Lab of Ornithology, Ithaca, NY, USA, 2020. [dostęp 2024-12-20]. (ang.).

[hbwcheck-9] HBW and BirdLife International, Handbook of the Birds of the World and BirdLife International digital checklist of the birds of the world. Version 9 [online], październik 2024 [dostęp 2024-12-20] .

[10] C.C. Inskipp C.C., T.T. Inskipp T.T., A guide to the birds of Nepal, London 1985, s. 239, ISBN 978-0-7136-8109-3 .

[:1-11] E.C.SE.C.S. Baker E.C.SE.C.S., Fauna of British India. Birds. Volume 2, 1924, s. 92–95 .

[:4-12] E.I.E.I. Gavrliov E.I.E.I., A.F.A.F. Kovshar A.F.A.F., Breeding biology of the Himalayan Rubythroat, Erithacus pectoralis (Gould) in the Tien Shan, „Journal of the Bombay Natural History Society”, 67 (1), 1970, s. 14–25 .

[13] A.V.A.V. Badayev A.V.A.V., C.K.C.K. Ghalambor C.K.C.K., Evolution of life histories along elevation gradients: Trade-off between parental care and fecundity, „Ecology”, 82 (10), 2001, s. 2948–2960, DOI: 10.1890/0012-9658(2001)082[2948:EOLHAE]2.0.CO;2 [zarchiwizowane z adresu 2018-12-22] .

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]