Służba Kontrwywiadu Wojskowego

Służba Kontrwywiadu Wojskowego
Państwo	Polska
Data utworzenia	1 października 2006
Szef	Maciej Materka
Zastępcy szefa	płk Maciej Szpanowski ppłk Robert Mucha ppłk Marek Utracki
Budżet	237,5 mln PLN (2018)
Adres
ul. Oczki 1 00-909 Warszawa
Położenie na mapie Warszawy Służba Kontrwywiadu Wojskowego
Położenie na mapie województwa mazowieckiego Służba Kontrwywiadu Wojskowego
Położenie na mapie Polski Służba Kontrwywiadu Wojskowego
52°13′28,34″N 21°00′07,26″E
Strona internetowa

Służba Kontrwywiadu Wojskowego (SKW) – służba specjalna właściwa w sprawach ochrony przed zagrożeniami wewnętrznymi dla obronności Rzeczypospolitej Polskiej oraz bezpieczeństwa i zdolności bojowej Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej, powołana na podstawie ustawy z dnia 9 czerwca 2006 i podległa Ministrowi Obrony Narodowej. Służba pełni rolę kontrwywiadowczą.

SKW rozpoczęła działalność 1 października 2006. Dzień wcześniej (30 września 2006) zostały rozwiązane Wojskowe Służby Informacyjne.

22 czerwca 2012 r. SKW nadano sztandar. 22 czerwca jest też święto tej formacji.

Służba Kontrwywiadu Wojskowego składa się z żołnierzy (oficerów, podoficerów), funkcjonariuszy i pracowników cywilnych.

Struktura

Zgodnie ze zmianami z kwietnia 2017:

• Zarząd I
• Zarząd II
• Zarząd III
• Zarząd IV
• Zarząd V
• Zarząd VI
• Biuro I
• Biuro II
• Biuro III
• Biuro IV
• Biuro V
• Biuro Kadr
• Biuro Administracyjne
• Biuro Prawne
• Zespół Audytu Wewnętrznego
• Centrum Kształcenia SKW w Skierniewicach
• Inspektorat SKW w Gdyni
• Inspektorat SKW w Krakowie
• Inspektorat SKW w Lublinie
• Inspektorat SKW w Poznaniu
• Inspektorat SKW w Warszawie

Zadania

1. rozpoznawanie, zapobieganie oraz wykrywanie popełnianych przez żołnierzy pełniących czynną służbę wojskową w tym również żołnierzy SKW i SWW oraz pracowników SZ RP i innych jednostek organizacyjnych MON, przestępstw:
   • przeciwko pokojowi, ludzkości oraz przestępstw wojennych określonych w rozdziale XVI ustawy z dnia 6 czerwca 1997 r. – Kodeks karny,
   • przeciwko Rzeczypospolitej Polskiej określonych w rozdziale XVII ustawy z dnia 6 czerwca 1997 r. – Kodeks karny,
   • określonych w art. 140 ustawy z dnia 6 czerwca 1997 r. – Kodeks karny,
   • określonych w art. 228–230 ustawy z dnia 6 czerwca 1997 r. – Kodeks karny – jeżeli mogą one zagrażać bezpieczeństwu lub zdolności bojowej SZ RP,
   • przeciwko ujawnianiu informacji niejawnych,
   • związanych z obrotem z zagranicą towarami, technologiami i usługami o znaczeniu strategicznym dla bezpieczeństwa państwa,
   • związanych z działalnością terrorystyczną oraz innych niż wymienione w lit. a-f, godzących w bezpieczeństwo potencjału obronnego państwa;
2. współdziałanie z Żandarmerią Wojskową i innymi organami uprawnionymi do ścigania przestępstw wymienionych w pkt 1;
3. realizowanie zadań dotyczących ochrony państwa;
4. uzyskiwanie, gromadzenie, analizowanie, przetwarzanie informacji mogących mieć znaczenie dla obronności, bezpieczeństwa lub zdolności bojowej SZ RP;
5. prowadzenie kontrwywiadu radioelektronicznego oraz przedsięwzięć z zakresu ochrony kryptograficznej i kryptoanalizy;
6. uczestniczenie w planowaniu i przeprowadzaniu kontroli realizacji umów międzynarodowych dotyczących rozbrojenia;
7. ochrona bezpieczeństwa jednostek wojskowych oraz żołnierzy wykonujących zadania służbowe poza granicami państwa;
8. ochrona bezpieczeństwa badań naukowych i prac rozwojowych zleconych przez SZ RP oraz produkcji i obrotu towarami, technologiami i usługami o przeznaczeniu wojskowym zamówionymi przez SZ RP;
9. podejmowanie działań, przewidzianych dla SKW, w innych ustawach, a także umowach międzynarodowych, którymi Rzeczpospolita Polska jest związana.

Stopnie służbowe

W SKW obowiązują następujące korpusy i stopnie służbowe żołnierzy i funkcjonariuszy:

• korpus szeregowych:
  • szeregowy
  • starszy szeregowy
• korpus podoficerów:
  • kapral
  • starszy kapral
  • plutonowy
  • sierżant
  • starszy sierżant
  • młodszy chorąży
  • chorąży
  • starszy chorąży
  • starszy chorąży sztabowy
• korpus oficerów:
  • podporucznik
  • porucznik
  • kapitan
  • major
  • podpułkownik
  • pułkownik
  • generał brygady

Szef SKW

Powołanie

Szefów SKW powołuje i odwołuje, na wniosek Ministra Obrony Narodowej, Prezes Rady Ministrów, po zasięgnięciu opinii Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej oraz Kolegium do Spraw Służb Specjalnych i Sejmowej Komisji do Spraw Służb Specjalnych.

Odwołanie

Odwołanie Szefa SKW z zajmowanego stanowiska następuje w przypadku:

• rezygnacji z zajmowanego stanowiska;
• zrzeczenia się obywatelstwa polskiego lub nabycia obywatelstwa innego państwa;
• skazania prawomocnym wyrokiem sądu za przestępstwo lub przestępstwo skarbowe;
• utraty predyspozycji niezbędnych do zajmowania stanowiska;
• niewykonywania obowiązków z powodu choroby trwającej nieprzerwanie ponad 3 miesiące.

Publicznie znane sukcesy służby

• Wciągnięcie w grę operacyjną i ujawnienie działalności szpiegowskiej dwóch żołnierzy Głównego Zarządu Rozpoznawczego Sztabu Generalnego Sił Zbrojnych Federacji Rosyjskiej (GRU) będących pod przykryciem dyplomatów Ataszatu Obrony Ambasady FR w Warszawie. Skutek: ekspulsja z Rzeczypospolitej Polskiej tych żołnierzy – dyplomatów z Ataszatu Obrony Ambasady FR w Warszawie pod koniec 2008.
• Działania operacyjne prowadzone na rzecz realizacji zadań przez żołnierzy JW 4814.
• Uzyskanie informacji o działalności szpiegowskiej na rzecz GRU GSz WS RF agentów wywiadu i doprowadzenie do ich zatrzymania. Niezwiązani ze sobą agenci wywiadu to żołnierz, podpułkownik Zbigniew J. starszy specjalista Departamentu Wychowania i Promocji Obronności Ministerstwa ON, oskarżony o przestępstwo z art. 130 § 2 kk oraz warszawski prawnik z obywatelstwami FR i RP prowadzący wywiad w strefie rynku paliw płynnych i energetyki. Dodatkowym zagrożeniem było to, że prawnik złożył wniosek o odbycie wolontariatu w strefie paliw i energetyki w Ministerstwie Gospodarki, wniosek został odrzucony, zapewne po opinii ABW. Prawnik Stanisław Sz. został oskarżony o przestępstwo z art. 130 § 1 kk. Stanisław Sz. brał udział w co najmniej jednym spotkaniu Komisji Gospodarki Sejmu RP, zaproszenia udzielił Ruch Palikota. Aplikant radcowski Stanisław Sz. był także w 2009 praktykantem Unizeto, związanego z Konsulem Honorowym Federacji Rosyjskiej w Polsce. Oskarżony był także w składzie zespołu prawnego, który opiniował w 2012 r. projekt budowy instalacji regazyfikacyjnej ciekłego gazu ziemnego w Świnoujściu. Studiował na Uniwersytecie Szczecińskim - na Wydziale Prawa i Administracji, po przeniesieniu się do Warszawy, został doktorantem WPiA Uniwersytetu Warszawskiego. Po zdobyciu informacji i ich analizie oraz przetworzeniu przez SKW, czynności przejęły organy ścigania, Żandarmeria Wojskowa i Agencja Bezpieczeństwa Wewnętrznego. Agenci wywiadu zostali aresztowani na 3 miesiące.

Nieprawidłowości w SKW

• W 2009 roku rozpoczęło się śledztwo w sprawie podejrzenia korupcji w Zarządzie Bezpieczeństwa Informacji Niejawnych wydającym świadectwa bezpieczeństwa przemysłowego.
• 12 czerwca 2011 r. w Wejherowie, samobójstwo popełnił Kapitan NN, oficer Inspektoratu SKW w Gdyni.
• W 2011 roku MON poprosiło CBA o wsparcie w zwalczaniu korupcji w wojsku, co – według „Rzeczpospolitej” – było spowodowane niewystarczającym wypełnianiem tych zadań przez SKW.
• W 2015 roku rozpoczęło się śledztwo Wojskowej Prokuratury Okręgowej w Poznaniu w sprawie kradzieży pieniędzy z funduszu operacyjnego Inspektoratu SKW w Gdyni. W ciągu kilku ostatnich lat zginęło ponad 500 tys. PLN. Prokuraturę o podejrzeniu popełnienia przestępstwa poinformował obecny Dyrektor Inspektoratu Służby Kontrwywiadu Wojskowego w Gdyni. Obecny dyrektor w zawiadomieniu do WPO w Poznaniu wini o zaistniałą sytuację dawnego Dyrektora Insp. SKW w Gdyni .
• 25 maja 2016 r. w Mińsku Mazowieckim, samobójstwo popełnił Podpułkownik Waldemar K., oficer Zarządu Bezpieczeństwa Informacji Niejawnych SKW.

Szefowie SKW

Lp.	Okres urzędowania	Imię i nazwisko	Zajmowana funkcja
1.	lipiec 2006 – 4 października 2006	Antoni Macierewicz	Pełnomocnik ds. tworzenia Służby Kontrwywiadu Wojskowego
2.	4 października 2006 – 5 listopada 2007	Antoni Macierewicz	Szef SKW
3.	5 listopada – 20 listopada 2007	płk Andrzej Kowalski	p.o. Szefa SKW
4.	20 listopada 2007 – 20 lutego 2008	płk Grzegorz Reszka	p.o. Szefa SKW
5.	20 lutego 2008 – 20 maja 2008	płk Janusz Nosek	p.o. Szefa SKW
6.	20 maja 2008 – 8 października 2013	gen. bryg. Janusz Nosek	Szef SKW
7.	9 października 2013 – 10 stycznia 2014	płk Piotr Pytel	p.o. Szefa SKW
8.	10 stycznia 2014 – 19 listopada 2015	gen. bryg. Piotr Pytel	Szef SKW
9.	19 listopada 2015 – 19 lutego 2016	Piotr Bączek	p.o. Szefa SKW
10.	19 lutego 2016 – 17 stycznia 2018	Piotr Bączek	Szef SKW
11.	od 17 stycznia 2018	Maciej Materka	Szef SKW

Zastępcy Szefa SKW

• ppłk Marek Utracki – zastępca szefa od grudnia 2015
• płk Maciej Szpanowski – zastępca szefa od 22 lutego 2018
• ppłk Robert Mucha – zastępca szefa od 22 lutego 2018

Zobacz też

• Służba Wywiadu Wojskowego

Bibliografia

• Konstanty Wojtaszczyk, Wojciech Jakubowski: Społeczeństwo i polityka. Podstawy nauk politycznych., Aspra Warszawa 2007, 1294 s., ​ISBN 978-83-7545-012-5​.
• Ustawa z dnia 9 czerwca 2006 r. o Służbie Kontrwywiadu Wojskowego oraz Służbie Wywiadu Wojskowego (Dz.U. z 2017 r. poz. 1978)

Linki zewnętrzne

• Oficjalna strona Służby Kontrwywiadu Wojskowego
• Fanpage SKW na portalu Facebook
• Raport z likwidacji WSI – archiwalna witryna oficjalna