Służba Kontrwywiadu Wojskowego

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Przejdź do nawigacji Przejdź do wyszukiwania
Służba Kontrwywiadu Wojskowego
Ilustracja
Państwo

 Polska

Data utworzenia

1 października 2006

Szef

gen. bryg. Maciej Materka

Zastępcy Szefa

płk Maciej Szpanowski
płk Paweł Bojarski
płk Marek Utracki

Budżet

237,5 mln zł (2018)
262 mln zł (planowany na 2019)

Adres
ul. Wojciecha Oczki 1
00-909 Warszawa
Położenie na mapie Warszawy
Mapa konturowa Warszawy, blisko centrum na lewo znajduje się punkt z opisem „Służba Kontrwywiadu Wojskowego”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, blisko centrum na prawo znajduje się punkt z opisem „Służba Kontrwywiadu Wojskowego”
Położenie na mapie województwa mazowieckiego
Mapa konturowa województwa mazowieckiego, w centrum znajduje się punkt z opisem „Służba Kontrwywiadu Wojskowego”
Ziemia52°13′28,34″N 21°00′07,26″E/52,224539 21,002017
Multimedia w Wikimedia Commons
Strona internetowa

Służba Kontrwywiadu Wojskowego (SKW) – służba specjalna właściwa w sprawach ochrony przed zagrożeniami wewnętrznymi dla obronności Rzeczypospolitej Polskiej oraz bezpieczeństwa i zdolności bojowej Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej, powołana na podstawie Ustawy z dnia 9 czerwca 2006[1] i podległa Ministrowi Obrony Narodowej[2]. Służba pełni rolę kontrwywiadowczą.

SKW rozpoczęła działalność 1 października 2006. Dzień wcześniej (30 września 2006) zostały rozwiązane Wojskowe Służby Informacyjne.

22 czerwca 2012 r. SKW nadano sztandar[3]. 22 czerwca jest też święto tej formacji.

Służba Kontrwywiadu Wojskowego składa się z żołnierzy (oficerów, podoficerów), funkcjonariuszy i pracowników cywilnych.

Struktura[edytuj | edytuj kod]

Zgodnie ze zmianami z kwietnia 2017[4]:

  • Zarząd I
  • Zarząd II
  • Zarząd III
  • Zarząd IV
  • Zarząd V
  • Zarząd VI
  • Biuro I
  • Biuro II
  • Biuro III
  • Biuro IV
  • Biuro V
  • Biuro Kadr
  • Biuro Administracyjne
  • Biuro Prawne
  • Zespół Audytu Wewnętrznego
  • Gabinet Szefa
  • Inspektorat w Białymstoku
  • Inspektorat SKW w Gdyni
  • Inspektorat SKW w Krakowie
  • Inspektorat SKW w Lublinie
  • Inspektorat SKW w Poznaniu
  • Inspektorat SKW w Warszawie

Zadania[edytuj | edytuj kod]

  1. rozpoznawanie, zapobieganie oraz wykrywanie popełnianych przez żołnierzy pełniących czynną służbę wojskową, w tym również żołnierzy SKW i SWW, oraz pracowników SZ RP i innych jednostek organizacyjnych MON przestępstw:
    • przeciwko pokojowi, ludzkości oraz przestępstw wojennych określonych w rozdziale XVI ustawy z dnia 6 czerwca 1997 r. – Kodeks karny,
    • przeciwko Rzeczypospolitej Polskiej określonych w rozdziale XVII ustawy z dnia 6 czerwca 1997 r. – Kodeks karny,
    • określonych w art. 140 ustawy z dnia 6 czerwca 1997 r. – Kodeks karny,
    • określonych w art. 228–230 ustawy z dnia 6 czerwca 1997 r. – Kodeks karny – jeżeli mogą one zagrażać bezpieczeństwu lub zdolności bojowej SZ RP,
    • przeciwko ujawnianiu informacji niejawnych,
    • związanych z obrotem z zagranicą towarami, technologiami i usługami o znaczeniu strategicznym dla bezpieczeństwa państwa,
    • związanych z działalnością terrorystyczną oraz innych niż wymienione w lit. a-f, godzących w bezpieczeństwo potencjału obronnego państwa;
  2. współdziałanie z Żandarmerią Wojskową i innymi organami uprawnionymi do ścigania przestępstw wymienionych w pkt 1;
  3. realizowanie zadań dotyczących ochrony państwa;
  4. uzyskiwanie, gromadzenie, analizowanie, przetwarzanie informacji mogących mieć znaczenie dla obronności, bezpieczeństwa lub zdolności bojowej SZ RP;
  5. prowadzenie kontrwywiadu radioelektronicznego oraz przedsięwzięć z zakresu ochrony kryptograficznej i kryptoanalizy;
  6. uczestniczenie w planowaniu i przeprowadzaniu kontroli realizacji umów międzynarodowych dotyczących rozbrojenia;
  7. ochrona bezpieczeństwa jednostek wojskowych oraz żołnierzy wykonujących zadania służbowe poza granicami państwa;
  8. ochrona bezpieczeństwa badań naukowych i prac rozwojowych zleconych przez SZ RP oraz produkcji i obrotu towarami, technologiami i usługami o przeznaczeniu wojskowym zamówionymi przez SZ RP;
  9. podejmowanie działań przewidzianych dla SKW w innych ustawach a także umowach międzynarodowych, którymi Rzeczpospolita Polska jest związana.

Stopnie służbowe[edytuj | edytuj kod]

W SKW obowiązują następujące korpusy i stopnie służbowe żołnierzy i funkcjonariuszy[5]:

  • korpus szeregowych:
    • Naramiennik Szeregowy.svg szeregowy
    • Naramiennik Starszy Szeregowy.svg starszy szeregowy
  • korpus podoficerów:
    • Naramiennik Kapral.svg kapral
    • Naramiennik Starszy Kapral.svg starszy kapral
    • Naramiennik Plutonowy.svg plutonowy
    • Naramiennik Sierzant.svg sierżant
    • Naramiennik Starszy Sierzant.svg starszy sierżant
  • korpus chorążych
    • Naramiennik Mlodszy Chorazy.svg młodszy chorąży
    • Naramiennik Chorazy.svg chorąży
    • Naramiennik Starszy Chorazy.svg starszy chorąży
    • Naramiennik Starszy Chorazy Sztabowy.svg starszy chorąży sztabowy
  • korpus oficerów:
    • Naramiennik Podporucznik land.png podporucznik
    • Naramiennik Porucznik land.png porucznik
    • Naramiennik Kapitan land.png kapitan
    • Naramiennik Major land.png major
    • Naramiennik Podpułkownik land.png podpułkownik
    • Naramiennik Pułkownik land.png pułkownik
    • Naramiennik Generał brygady land.png generał brygady

Najwyższymi stopniem oficerami SKW są gen. bryg. Maciej Materka (funkcjonariusz - szef SKW) i gen. bryg. Karol Molenda (żołnierz - dyrektor Narodowego Centrum Bezpieczeństwa Cyberprzestrzeni).

Szef SKW[edytuj | edytuj kod]

Powołanie[edytuj | edytuj kod]

Szefów SKW powołuje i odwołuje, na wniosek Ministra Obrony Narodowej, Prezes Rady Ministrów, po zasięgnięciu opinii Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej oraz Kolegium do Spraw Służb Specjalnych i Sejmowej Komisji do Spraw Służb Specjalnych.

Odwołanie[edytuj | edytuj kod]

Odwołanie Szefa SKW z zajmowanego stanowiska następuje w przypadku:

  • rezygnacji z zajmowanego stanowiska;
  • zrzeczenia się obywatelstwa polskiego lub nabycia obywatelstwa innego państwa;
  • skazania prawomocnym wyrokiem sądu za przestępstwo lub przestępstwo skarbowe;
  • utraty predyspozycji niezbędnych do zajmowania stanowiska;
  • niewykonywania obowiązków z powodu choroby trwającej nieprzerwanie ponad 3 miesiące.

Publicznie znane sukcesy służby[edytuj | edytuj kod]

  • Wciągnięcie w grę operacyjną i ujawnienie działalności szpiegowskiej dwóch żołnierzy Głównego Zarządu Rozpoznawczego Sztabu Generalnego Sił Zbrojnych Federacji Rosyjskiej (GRU) będących pod przykryciem dyplomatów Ataszatu Obrony Ambasady FR w Warszawie[6][7]. Skutek: ekspulsja z Rzeczypospolitej Polskiej tych żołnierzy – dyplomatów z Ataszatu Obrony Ambasady FR w Warszawie pod koniec 2008.
  • Działania operacyjne prowadzone na rzecz realizacji zadań przez żołnierzy JW 4814[8].
  • Uzyskanie informacji o działalności szpiegowskiej na rzecz GRU GSz WS RF agentów wywiadu i doprowadzenie do ich zatrzymania. Niezwiązani ze sobą agenci wywiadu to żołnierz, podpułkownik Zbigniew J. starszy specjalista Departamentu Wychowania i Promocji Obronności Ministerstwa ON, oskarżony o przestępstwo z art. 130 § 2 kk[9] oraz warszawski prawnik z obywatelstwami FR i RP prowadzący wywiad w strefie rynku paliw płynnych i energetyki. Dodatkowym zagrożeniem było to, że prawnik złożył wniosek o odbycie wolontariatu w strefie paliw i energetyki w Ministerstwie Gospodarki, wniosek został odrzucony, zapewne po opinii ABW. Prawnik Stanisław Szypowski został oskarżony o przestępstwo z art. 130 § 1 kk[10]. Stanisław Szypowski brał udział w co najmniej jednym spotkaniu Komisji Gospodarki Sejmu RP, zaproszenia udzielił Ruch Palikota[11][12][13][14]. Aplikant radcowski Stanisław Szypowski był w 2009 praktykantem Unizeto, związanego z Konsulem Honorowym Federacji Rosyjskiej w Polsce[15]. Oskarżony był także w składzie zespołu prawnego, który opiniował w 2012 r. projekt budowy instalacji regazyfikacyjnej ciekłego gazu ziemnego w Świnoujściu, powiązanej z Gazoportem im. Lecha Kaczyńskiego[16]. Studiował na Uniwersytecie Szczecińskim - na Wydziale Prawa i Administracji, po przeniesieniu się do Warszawy, został doktorantem WPiA Uniwersytetu Warszawskiego[17]. Po zdobyciu informacji i ich analizie oraz przetworzeniu przez SKW, czynności przejęły organy ścigania, Żandarmeria Wojskowa i Agencja Bezpieczeństwa Wewnętrznego. Agenci wywiadu zostali ówcześnie aresztowani na 3 miesiące.

Nieprawidłowości w SKW[edytuj | edytuj kod]

  • 12 czerwca 2011 r. w Wejherowie samobójstwo popełnił kapitan SKW, oficer Inspektoratu SKW w Gdyni[18].
  • W 2015 roku rozpoczęło się śledztwo Wojskowej Prokuratury Okręgowej w Poznaniu w sprawie kradzieży pieniędzy z funduszu operacyjnego Inspektoratu SKW w Gdyni. W ciągu kilku ostatnich lat zginęło ponad 500 tys. PLN. Prokuraturę o podejrzeniu popełnienia przestępstwa poinformował obecny Dyrektor Inspektoratu Służby Kontrwywiadu Wojskowego w Gdyni. Obecny dyrektor w zawiadomieniu do WPO w Poznaniu wini o zaistniałą sytuację dawnego Dyrektora Insp. SKW w Gdyni [19][20].
  • 25 maja 2016 r. w Mińsku Mazowieckim, samobójstwo popełnił podpułkownik SKW Waldemar K., oficer Zarządu Bezpieczeństwa Informacji Niejawnych SKW.

Szefowie SKW[edytuj | edytuj kod]

Lp. Okres urzędowania Imię i nazwisko Zajmowana funkcja
1. lipiec 2006 – 4 października 2006 Antoni Macierewicz Pełnomocnik ds. organizacji Służby Kontrwywiadu Wojskowego
2. 4 października 2006 – 5 listopada 2007 Antoni Macierewicz Szef SKW
3. 5 listopada – 20 listopada 2007 płk Andrzej Kowalski p.o. Szefa SKW
4. 20 listopada 2007 – 20 lutego 2008 płk Grzegorz Reszka p.o. Szefa SKW
5. 20 lutego 2008 – 20 maja 2008 płk Janusz Nosek p.o. Szefa SKW
6. 20 maja 2008 – 8 października 2013 gen. bryg. Janusz Nosek Szef SKW
7. 9 października 2013 – 10 stycznia 2014 płk Piotr Pytel p.o. Szefa SKW
8. 10 stycznia 2014 – 19 listopada 2015 gen. bryg. Piotr Pytel Szef SKW[21]
9. 19 listopada 2015 – 19 lutego 2016 Piotr Bączek p.o. Szefa SKW
10. 19 lutego 2016 – 17 stycznia 2018 Piotr Bączek Szef SKW[22]
11. od 17 stycznia 2018 gen. bryg. Maciej Materka Szef SKW[23]

Zastępcy Szefa SKW[edytuj | edytuj kod]

Zobacz też[edytuj | edytuj kod]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. ↑ Ustawa (Dz.U. z 2022 r. poz. 502).
  2. ↑ Rozporządzenie w sprawie szczegółowego zakresu działania Jacka Cichockiego – Ministra Spraw Wewnętrznych – w zakresie koordynacji służb specjalnych – 2011 – Tekst – Prawo Lege.
  3. ↑ :: Ministerstwo Obrony Narodowej – Aktualności.
  4. ↑ M.P. z 2017 r. poz. 431
  5. ↑ Korpusy i stopnie służbowe funkcjonariuszy SKW. skw.gov.pl. [dostęp 2017-07-08].
  6. ↑ Tajemnice wojskowe na celowniku GRU – Rzeczpospolita.
  7. ↑ Rosyjscy szpiedzy tropili w Polsce sekrety NATO – Rzeczpospolita.
  8. ↑ SKW – aktulności. [dostęp 2011-12-17]. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-11-04)].
  9. ↑ Płk. Szeląg: Oficerowi oskarżonemu o szpiegostwo grozi od 3 do 15 - WPROST.pl, www.wprost.pl [dostęp 2017-11-27] (pol.).
  10. ↑ Podejrzani o szpiegostwo aresztowani na trzy miesiące. „Mieli szpiegować dla Rosji” - tvp.info, www.tvp.info [dostęp 2017-11-27] (pol.).
  11. ↑ Afera szpiegowska. Stanisław Sz. był w Sejmie. Zgłosił go Twój Ru - WPROST.pl, www.wprost.pl [dostęp 2017-11-27] (pol.).
  12. ↑ Podejrzany o szpiegostwo Stanisław Sz. był w Sejmie. Zgłosił go Twój Ruch - TVN24, www.tvn24.pl [dostęp 2017-11-27].
  13. ↑ MON potwierdza: Polski oficer zatrzymany. Miał szpiegować na rzecz Rosji - Dziennik.pl
  14. ↑ Ujęto szpiegów Rosji? Pułkownik MON i prawnik usłyszeli zarzuty - wp.pl
  15. ↑ Jeden ze szpiegów Rosji był praktykantem w Unizeto. niezależna.pl. [dostęp 2014-10-27]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-10-27)].
  16. ↑ UJAWNIAMY: Zatrzymany prawnik pracował przy realizacji gazoportu. niezależna.pl, 17 października 2014.
  17. ↑ UJAWNIAMY: Zatrzymany prawnik pracował przy realizacji gazoportu | Niezależna, niezalezna.pl [dostęp 2017-11-27] (pol.).
  18. ↑ Zapytanie w sprawie konieczności przeprowadzenia kontroli wewnętrznej w Inspektoracie Służby Kontrwywiadu Wojskowego w Gdyni, orka2.sejm.gov.pl [dostęp 2017-11-27].
  19. ↑ Skandal w Służbie Kontrwywiadu Wojskowego - Wiadomości, wiadomosci.radiozet.pl [dostęp 2017-11-27] [zarchiwizowane z adresu 2016-03-08] (pol.).
  20. ↑ Jest śledztwo w sprawie defraudacji pieniędzy SKW - Wiadomości, wiadomosci.radiozet.pl [dostęp 2017-11-27] [zarchiwizowane z adresu 2016-03-08] (pol.).
  21. ↑ Płk Piotr Pytel szefem SKW. mon.gov.pl, 2014-01-10. [dostęp 2014-01-10].
  22. ↑ Nowi szefowie SKW oraz SWW [Aktualności / Aktualności] - www.mon.gov.pl, mon.gov.pl [dostęp 2017-11-27] (pol.).
  23. ↑ Maciej Materka nowym szefem SKW - WP Wiadomości, wiadomosci.wp.pl [dostęp 2018-01-17] (pol.).

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

  • Konstanty Wojtaszczyk, Wojciech Jakubowski: Społeczeństwo i polityka. Podstawy nauk politycznych., Aspra Warszawa 2007, 1294 s., ISBN 978-83-7545-012-5.
  • Ustawa z dnia 9 czerwca 2006 r. o Służbie Kontrwywiadu Wojskowego oraz Służbie Wywiadu Wojskowego (Dz.U. z 2022 r. poz. 502)

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]

Polskie służby specjalne
Obecne
Cywilne
Wojskowe
Dawne
Cywilne
II RP
PRL
III RP
Wojskowe
II RP
PRL
III RP

Coat of arms of Poland-official3.png

  1. ↑ a b działająca na rzecz Sił Zbrojnych RP, lecz wchodząca w ich skład tylko w razie ogłoszenia powszechnej lub częściowej mobilizacji oraz w czasie wojny
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Służba_Kontrwywiadu_Wojskowego&oldid=66626640”