s/y Spaniel

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Spaniel
Bandera

 Polska

Armator

Polski Związek Żeglarski - Centralny Ośrodek Żeglarstwa w Trzebieży

Dane podstawowe
Materiał

drewno (mahoń)

Historia
Stocznia

Morska Stocznia Jachtowa im. Leonida Teligi w Szczecinie

Data budowy

1975

Data zatonięcia

7 października 1981

Dane techniczne
Długość całkowita (L)

11,48 m

Szerokość (B)

3,69 m

Zanurzenie (D)

2,48 m

Ożaglowanie
Typ ożaglowania

slup

Powierzchnia ożaglowania

66 m²

Wysokość masztów

13 m

Liczba masztów

1

Napęd mechaniczny
Silnik

Volvo-Penta

Moc silnika

16,92 kW; 23 KM

Spaniel – drewniany, jednomasztowy jacht regatowy, na którym polscy żeglarze odnosili w latach siedemdziesiątych XX w. znaczące sukcesy. Jacht zatonął w 1981 r.

Charakterystyka[edytuj | edytuj kod]

Jacht został zaprojektowany jako jednostka wyczynowa, z myślą o udziale w międzynarodowych regatach żeglarzy - samotników OSTAR (w Polsce znanych także pod nazwą TARS). Podczas projektowania wzorowano się na rozwiązaniach zastosowanych w konstrukcji jachtów typu Taurus. By jak najlepiej dopasować nową jednostkę do wymagań klasy Jester, w której miała ona wystartować wprowadzono dość znaczące modyfikacje powodujące zwiększenie zanurzenia, szerokości kadłuba, powierzchni ożaglowania i stateczności kursowej w stosunku do pierwowzoru[1].

Poszycie jachtu wykonano z pięciu warstw drewna mahoniowego (środkowa warstwa drewna miała grubość 9 mm, pozostałe grubość po 3,5 mm). Z drewna dębowego wykonano stępkę, wręgi i denniki. W celu zwiększenia stateczności jacht wyposażono w balast o łącznej masie 1600 kg[1].

Eksploatacja i ostatni rejs[edytuj | edytuj kod]

W 1976 r. jacht „Spaniel” wziął udział w transatlantyckich regatach samotnych żeglarzy OSTAR. Dowodzony przez kapitana Kazimierza Jaworskiego zajął w tych zawodach wysokie czwarte miejsce (na ogólną liczbę 73 sklasyfikowanych jednostek)[1]. W 1979 r. jacht kierowany przez kpt. Jerzego Rakowicza uczestniczył w regatach AZAB rozgrywanych na trasie Falmouth - Wyspy Azorskie - Falmouth, zajmując w nich pierwsze miejsce (na siedem jednostek w swojej klasie)[1]. W 1980 r. jacht uczestniczył po raz drugi w regatach OSTAR, zajmując tym razem piętnaste miejsce w swojej klasie, która liczyła 36 jachtów (jednostką dowodził kpt. Jerzy Rakowicz)[1].

W 1981 r. jacht został wydzierżawiony prywatnej osobie - posiadającej uprawnienia kapitana żeglugi bałtyckiej - i zaczął pełnić funkcję jachtu turystycznego. Pod dowództwem nowego kapitana w dniu 20 września 1981 r. jacht wypłynął ze Świnoujścia w rejs turystyczny do francuskich portów Morza Śródziemnego.

W dniu 7 października 1981 r. ok. godz. 18.00 jacht zatonął w pobliżu wyspy Spiekeroog wchodzącej w skład Wysp Fryzyjskich. Do zatonięcia doszło w warunkach sztormowych (wiatr 10 B; stan morza 7)[1]. Ok. godz. 17.00 wysoka fala nadchodząca od strony rufy spowodowała wywrócenie się jachtu i jego pozostawanie przez kilka minut w pozycji odwróconej (masztem do dołu). Po około 5 minutach jedna z kolejnych fal spowodowała obrócenie się jachtu do właściwej pozycji. W czasie wywrotki dwuosobowa załoga jachtu (kapitan plus osoba towarzysząca, nieposiadająca stopnia żeglarskiego) nie ucierpiała. Znacznym uszkodzeniom uległ natomiast jacht (złamany w dwóch miejscach maszt, wyrwana pokrywa bakisty rufowej, zniszczone drzwi do zejściówki). Do wnętrza jachtu dostały się duże ilości wody, a jej poziom stale się podnosił. Ok. godz. 17.30 załoga odpaliła rakiety sygnalizacyjne barwy czerwonej wzywając pomocy[1]. Po ok. półtorej godziny do jachtu podszedł statek ratowniczy oraz nadleciał helikopter, który podjął załogę jachtu na swój pokład. Po około 40 minutach od opuszczenia przez załogę, jacht zatonął[1].

W dniu 29 kwietnia 1983 r. Izba morska w Szczecinie orzekła, że do zatonięcia jachtu przyczynił się w pewnym stopniu jego kapitan, prowadząc jacht po nie najbezpieczniejszej w warunkach sztormowych trasie. Izba Morska nie miała natomiast zastrzeżeń do postępowania kapitania po przewróceniu się jachtu i w czasie akcji ratunkowej[2][1].

Zobacz też[edytuj | edytuj kod]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b c d e f g h i Andrzej Rościszewski, Bezpowrotne rejsy, Szczecin: Wydawnictwo "Glob", 1988, ISBN 83-7007-175-9.
  2. Spaniel, 1981, przewrócenie jachtu do góry stępką i zatonięcie, Morze Północne – Wypadki jachtów [online] [dostęp 2022-09-08] (pol.).