Stal Mielec (piłka ręczna)

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
(Przekierowano z SPR Stal Mielec)
Handball Stal Mielec S.A.
Handball Stal Mielec
Barwy

biało-niebieskie

Data założenia

1952

Debiut w najwyższej lidze

1969[1]

Liga

Liga Centralna

Państwo

 Polska

Adres

Ul. Solskiego 1, 39-300 Mielec

Hala sportowa

Hala Mosir Mielec

Właściciel

Stowarzyszenie Piłki Ręcznej Stal Mielec

Prezes

Roman Kowalik

Trener

Robert Lis

Asystent trenera

Tomasz Sondej

Strona internetowa

Handball Stal Mielec – polski męski klub piłki ręcznej, założony w 1952 w Mielcu jako sekcja Fabrycznego Klubu Sportowego Stal Mielec[1]. Od 1997 funkcjonuje jako osobne stowarzyszenie.

Wicemistrz Polski w sezonie 1974/1975 i brązowy medalista mistrzostw Polski w sezonie 2011/2012; zdobywca Pucharu Polski w sezonie 1970/1971[1].

Stal Mielec występowała w najwyższej klasie rozgrywkowej w latach 1969–1979, 1980–1981, 1982–1984, 1985–1988, 1990–1992, 2006–2007, 2008–2009 i od 2010. W sezonie 2019/2020 po raz 30. przystąpiła do gry w ekstraklasie. W sezonach 2011/2012 i 2012/2013 grała ponadto w Challenge Cup i Pucharze EHF[2].

Delegowała wielu reprezentantów Polski, w tym uczestników igrzysk olimpijskich i mistrzostw świata. W okresie PRL wspierana była przez Polskie Zakłady Lotnicze; później, już jako osobne stowarzyszenie, jej sponsorami tytularnymi były spółki: Black Red White (do 2011), Tauron (2011–2013) i PGE (2013–2016).

Do końca 2015 mecze w roli gospodarza Stal Mielec rozgrywała w hali sportowo-widowiskowej MOSiR w Mielcu (nazywanej potocznie „Hangar Areną”), mieszczącej 1924 osób. W związku z zamknięciem starej hali z powodu złego stanu technicznego, w 2016 przeniosła się do hali SP nr 7 w Mielcu (wcześniej: Gimnazjum nr 2), której pojemność wynosi 299 miejsc[3]. W 2019 rozpoczęła się budowa nowej hali sportowo-widowiskowej, mającej pomieścić ponad 3000 tysiące kibiców, na której swoje mecze ma rozgrywać SPR Stal Mielec.

Historia[edytuj | edytuj kod]

Lata 1952–1997[edytuj | edytuj kod]

W 1952 w Fabrycznym Klubie Sportowym Stal Mielec utworzono sekcję 11-osobowej piłki ręcznej. Zespół tworzyli głównie piłkarze nożni i siatkarze, występując przez dwa lata w rozgrywkach wojewódzkich. Następnie drużyna została rozwiązana. W 1963, kiedy w Mielcu wybudowano halę sportową, w Stali powstała sekcja 7-osobowej piłki ręcznej. Inicjatorem reaktywacji szczypiorniaka w Stali był Jan Paliwoda, natomiast pierwszym trenerem zespołu został Karol Mróz. W sezonie 1968/1969 mielecka drużyna zajęła w lidze międzyokręgowej 1. miejsce i po grze w barażu awansowała do I ligi[1].

W debiutanckim sezonie 1969/1970 w najwyższej klasie okręgowej szczypiorniści Stali zajęli 7. pozycję, a Kazimierz Tylko, który zdobył 120 bramek, został wicekrólem strzelców. W sezonie 1970/1971 mielecki zespół zajął w lidze 4. miejsce oraz wywalczył Puchar Polski. W trzech kolejnych sezonach Stal ocierała się o podium mistrzostw Polski, dwukrotnie zajmując 4. pozycję (1971/1972 i 1973/1974) i raz kończąc zmagania na 5. miejscu (1972/1973). W 1972 na igrzyskach olimpijskich w Monachium wystąpiło trzech graczy Stali: Franciszek Gąsior, Jan Gmyrek i Robert Zawada[1].

W sezonie 1974/1975 Stal Mielec została wicemistrzem Polski – ligowe zmagania zakończyła na 2. miejscu z dorobkiem 44 punktów w 36 meczach. Do zwycięskiego Śląska Wrocław straciła 11 punktów, zaś nad trzecią Anilaną uzyskała punkt przewagi[4]. Srebrny medal mistrzostw Polski szczypiorniści Stali zapewnili sobie w przedostatniej serii spotkań, rozegranej 15 i 16 marca 1975, kiedy dwukrotnie pokonali u siebie Wybrzeże Gdańsk (18:16 i 21:18), podczas gdy najgroźniejsi rywale (Anilana, Pogoń Szczecin i Pogoń Zabrze) stracili wówczas punkty[5]. Dwie porażki, w tym jedna bardzo wysoka, które Stal Mielec poniosła tydzień później w ostatniej serii meczów ze Śląskiem Wrocław (18:23 i 11:26)[4], nie miały więc już znaczenia dla układu tej części tabeli. W następnych trzech sezonach Stal Mielec zajęła w I lidze dwukrotnie 4. miejsce (1975/1976 i 1977/1978), a raz uplasowała się na 6. pozycji (1976/1977). W sezonie 1978/1979 mielecka drużyna zajęła 9. miejsce i po dziesięciu latach nieprzerwanej gry w najwyższej klasie rozgrywkowej została z niej zdegradowana[1]. O spadku Stali zadecydowała ostatnia seria spotkań (17–18 marca 1979), w której mielczanie zdobyli co prawda dwa punkty, pokonując Hutnika Kraków, jednak Korona Kielce, która również walczyła o utrzymanie, zdobyła trzy punkty i wyprzedziła ostatecznie w tabeli Stal[6].

Do I ligi Stal Mielec wróciła w 1980, jednak w sezonie 1980/1981 zajęła w niej 9. miejsce i po raz drugi została zdegradowana. W najwyższej klasie rozgrywkowej mielecki zespół występował później w latach 1982–1984, 1985–1988 i 1990–1992 (w tym ostatnim okresie w I lidze serii B), nie osiągając większych sukcesów. Pogarszająca się sytuacja finansowa klubu spowodowała, że po sezonie 1991/1992, w którym drużyna została zdegradowana do II ligi, zespół został wycofany z rozgrywek. Reaktywowano go w 1996, zgłaszając do rozgrywek III ligi w sezonie 1996/1997[1].

Lata 1997–2019[edytuj | edytuj kod]

W czerwcu 1997 zarejestrowano Stowarzyszenie Piłki Ręcznej Stal Mielec (SPR Stal Mielec), które przejęło sekcję piłki ręcznej FKS-u Stali Mielec. W latach 1997–1999 drużyna występowała w III i II lidze, przez kolejne dwa lata nie była zgłaszana do rozgrywek seniorów. Ponownie przystąpiła do nich w sezonie 2001/2002, grając w II lidze. W sezonie 2003/2004 Stal awansowała do I ligi[1]. W sezonie 2005/2006 odniosła w niej 18 zwycięstw, zanotowała jeden remis i poniosła pięć porażek, kończąc zmagania z dorobkiem 37 punktów na 1. miejscu w tabeli (trzy punkty przewagi nad drugim Vive II Kielce), oznaczającym awans do Ekstraklasy[7]. W sezonie 2006/2007 najwyższej klasy rozgrywkowej Stal odniosła sześć zwycięstw, zanotowała jeden remis i poniosła 15 porażek. Z 11. miejsca przystąpiła do gry o utrzymanie – w sześciu decydujących o końcowej klasyfikacji meczach wygrała dwa razy, raz zremisowała i trzy razy przegrała, nie zmieniając swojej pozycji w tabeli (11.), a tym samym spadając do I ligi. W sezonie 2007/2008 Stal wygrała rozgrywki I ligi (19 zwycięstw w 22 meczach) i powróciła do Ekstraklasy. W sezonie 2008/2009 ponownie spadła do I ligi[1]. W sezonie 2009/2010 wygrała w I lidze wszystkie 22 mecze, awansując do Superligi[8]. Ponadto jej zawodnik Grzegorz Sobut, który zdobył 174 bramki, został królem strzelców rozgrywek.

W sezonie 2010/2011 Stal Mielec wygrała 11 meczów, jeden zremisowała i 10 przegrała. Z 4. miejsca w tabeli przystąpiła do gry w fazie play-off. W ćwierćfinale pokonała Warmię Olsztyn (34:29, 28:34, 41:32), natomiast w półfinale przegrała z Vive Kielce (29:40, 26:46, 28:44). W rywalizacji o 3. pozycję zmierzyła się z MMTS-em Kwidzyn. Po pierwszych dwóch meczach w Kwidzynie był remis 1:1, także dwa kolejne spotkania rozegrane w Mielcu nie wyłoniły zwycięzcy. Dopiero piąte spotkanie, które odbyło się 1 czerwca 2011 w Kwidzynie, zadecydowało o brązowym medalu – Stal przegrała w nim różnicą jednej bramki (23:24), kończąc rozgrywki na 4. miejscu[9]. Rundę zasadniczą sezonu 2011/2012 Stal ponownie zakończyła na 4. miejscu (13 zwycięstw, jeden remis, osiem porażek). W ćwierćfinale play-off pokonała Azoty-Puławy (28:23, 21:28, 25:23), natomiast w półfinale przegrała z Vive Kielce (23:36, 24:42, 26:42). W rywalizacji o 3. miejsce ponownie zmierzyła się z MMTS-em Kwidzyn. W spotkaniach, które odbyły się 12 i 13 maja 2012 w Kwidzynie oraz 19 maja 2012 w Mielcu, odniosła trzy zwycięstwa (34:33, 31:27, 33:27), zdobywając brązowy medal mistrzostw Polski[10]. W sezonie 2011/2012 Stal Mielec przystąpiła ponadto do gry w Challenge Cup, w którym w 3. rundzie przegrała z greckim AC Diomidis Argous (54:57 w dwumeczu, który odbył się w Mielcu), odpadając z dalszej rywalizacji[2].

W rundzie zasadniczej sezonu 2012/2013 Stal Mielec odniosła 14 zwycięstw, zanotowała jeden remis i poniosła siedem porażek, plasując się na 3. miejscu w tabeli. W ćwierćfinale play-off przegrała z MMTS-em Kwidzyn, co uniemożliwiło jej walkę o medale. Ostatecznie zakończyła rozgrywki na 5. pozycji, pokonując najpierw Piotrkowianina Piotrków Trybunalski, a później KS Zabrze[11]. W sezonie 2012/2013 Stal przystąpiła również do gry w Pucharze EHF. W 1. rundzie zdecydowanie pokonała turecki Nilüfer Belediyespor (84:50 w dwumeczu, który odbył się w Mielcu), natomiast w 2. rundzie, której spotkania rozegrano 13 i 20 października 2012, przegrała z duńskim Team Tvis Holstebro (29:26 w Mielcu i 24:30 w Holstebro)[2]. W sezonach 2013/2014 i 2014/2015 mielecki zespół nie przebrnął w fazie play-off ćwierćfinału, kończąc zmagania na 5. i 6. miejscu. W sezonie 2015/2016 zajął w Superlidze spadkową, 11. pozycję.

W 2016 klub samodzielnie powołał spółkę akcyjną, aby ubiegać się o grę w tworzonej lidze zawodowej[12]. W czerwcu tego roku Rada Miasta Mielca zgodziła się na przekazanie Stali 1,313 mln zł na spłatę zadłużenia i bieżącą działalność[13]. Pod koniec lipca 2016 Stal uzyskała licencję na grę w Superlidze[14]. W rundzie zasadniczej sezonu 2016/2017 wygrała osiem meczów i 18 przegrała. Z dorobkiem 18 punktów uplasowała się na 11. miejscu w tabeli zbiorczej i 5. pozycji w grupie pomarańczowej. Przystąpiła następnie do gry o dziką kartę do fazy play-off – przegrała jednak 11 i 13 kwietnia 2017 z Górnikiem Zabrze (27:28, 27:34), nie wywalczając awansu[15]. Trafiła następnie do grupy Suzuki, walcząc o Puchar Superligi. W pięciu meczach odniosła jednak tylko jedno zwycięstwo, kończąc rywalizację na ostatnim, 6. miejscu[16]. Ołeksandr Kyryłenko otrzymał nominację do tytułu najlepszego rozgrywającego Superligi, a grający trener Krzysztof Lipka został nominowany do tytułu najlepszego bramkarza rozgrywek[17].

W sezonie 2017/2018 Stal odniosła w Superlidze 11 zwycięstw i poniosła 19 porażek. Z dorobkiem 34 punktów zajęła 7. miejsce w grupie pomarańczowej i 12. w tabeli zbiorczej[18]. Rozgrywki zakończyła 14 kwietnia 2018, przegrywając na wyjeździe z Gwardią Opole (27:37). Najlepszym strzelcem mieleckiej drużyny był Wiktor Kawka, który zdobył 124 gole[19]. W Pucharze Polski Stal dotarła do 1/4 finału, w której 14 marca 2018 przegrała z Gwardią Opole (33:36). W rundzie zasadniczej sezonu 2018/2019 mielecki zespół odniósł pięć zwycięstw i poniósł 21 porażek. Z dorobkiem 16 punktów uplasował się na 13. miejscu w tabeli[20]. W rywalizacji o utrzymanie wygrał cztery mecze (w tym dwa po serii rzutów karnych), a sześć przegrał. Przed ostatnią kolejką znajdował się na ostatniej pozycji w tabeli, oznaczającej spadek do I ligi. W kończącym sezon spotkaniu z Zagłębiem Lubin, rozegranym 22 maja 2019 na wyjeździe, Stal odniosła jednak zwycięstwo (30:26), natomiast jej bezpośredni rywal w walce o pozostanie w Superlidze, Arka Gdynia, przegrała po serii rzutów karnych z Wybrzeżem Gdańsk. Takie rozstrzygnięcia spowodowały, że do I ligi została zdegradowana Arka, a mielecka drużyna przesunęła się w tabeli na przedostatnie miejsce, gwarantujące grę w barażach[21]. W rozegranym 25 i 29 maja 2019 dwumeczu barażowym o utrzymanie Stal pokonała Nielbę Wągorowiec (35:28; 29:25) i pozostała w Superlidze[22]. W trakcie sezonu 2018/2019 doszło do trzech zmian na ławce trenerskiej Stali. Najpierw Krzysztofa Lipkę zastąpił Tomasz Sondej, później drużynę prowadził Michał Przybylski, a w decydujących spotkaniach trenerem był Marcin Basiak.

Sukcesy[edytuj | edytuj kod]

Hangar Arena”, w której Stal Mielec rozgrywała mecze domowe do końca 2015
Krajowe
Międzynarodowe

Drużyna[edytuj | edytuj kod]

Kadra w sezonie 2023/2024[edytuj | edytuj kod]

Nr Zawodnik Pozycja Data ur. Wzrost
1 bramkarz 07,03,2000 182
3 Łukasz obrotowy 21.06.1994 185
4 Polska Łukasz Janyst skrzydłowy 06.10.1983 174
5 Polska Michał Wypych rozgrywający 13.02.1996 199
6 Polska Hubert Skuciński skrzydłowy 28.10.1997 188
8 Polska Tomasz Mochocki rozgrywający 06.07.1985 194
9 Polska Marcin Miedziński rozgrywający 09.04.1989 202
10 Polska Hubert Kornecki rozgrywający 05.04.1993 193
12 Czarnogóra Goran Andjelić bramkarz 12.03.1988 195
14 Polska Tomasz Grzegorek obrotowy 31.07.1995 192
15 Polska Wiktor Jędrzejewski obrotowy 05.09.1987 197
18 Białoruś Dzianis Wałyncau rozgrywający 18.02.1992 188
19 Polska Piotr Adamczak rozgrywający 20.07.1988 200
22 Polska Tomasz Wiśniewski bramkarz 29.03.1997 192
24 Polska Michał Chodara rozgrywający 17.03.1986 181
30 Polska Jakub Olszewski rozgrywający 15.06.1994 186
33 Polska Daniel Dutka rozgrywający 20.02.1992 185
51 Polska Bartosz Wojdak rozgrywający 11.12.1993 190
71 Polska Michał Kozioł rozgrywający 07.01.2000 182
94 Polska Rafał Krupa skrzydłowy 03.07.1994 186
97 Polska Jakub Ćwięka rozgrywający 18.10.1997 195
99 Polska Krystian Witkowski bramkarz 01.12.1999 200
Źródło: Drużyna. sprstal.mielec.pl. [dostęp 2019-08-20].

Transfery[edytuj | edytuj kod]

Transfery w sezonie 2019/2020

Stal Mielec w najwyższej klasie rozgrywkowej[edytuj | edytuj kod]

Lp. Sezon Miejsce
1. 1969/1970 7.
2. 1970/1971 4.
3. 1971/1972 4.
4. 1972/1973 5.
5. 1973/1974 4.
6. 1974/1975 2.
7. 1975/1976 4.
8. 1976/1977 6.
9. 1977/1978 4.
10. 1978/1979 9.
11. 1980/1981 9.
12. 1982/1983 8.
13. 1983/1984 9.
14. 1985/1986 7.
15. 1986/1987 6.
16. 1987/1988 10.
[1][25][26]
Lp. Sezon Miejsce
17. 1990/1991 13.
18. 1991/1992 15.
19. 2006/2007 11.
20. 2008/2009 12.
21. 2010/2011 4.
22. 2011/2012 3.
23. 2012/2013 5.
24. 2013/2014 5.
25. 2014/2015 6.
26. 2015/2016 11.
27. 2016/2017 11.
28. 2017/2018 12.
29. 2018/2019 13.
30. 2019/2020 13.
31. 2020/2021 14.
[1][27]

Europejskie puchary[edytuj | edytuj kod]

Rozgrywki Sezon Runda Rywal Dom Wyjazd Dwumecz Źródło
Challenge Cup 2011/2012 Runda 3 Grecja AC Diomidis Argous 28:27 26:30[28] 54:57 [2]
Puchar EHF 2012/2013 Runda 1 Turcja Nilüfer Belediyespor 42:21 42:29[28] 84:50
Runda 2 Dania Team Tvis Holstebro 29:26 24:30 53:56

Trenerzy i prezesi od 1997[edytuj | edytuj kod]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b c d e f g h i j k l m n o p q r s t u v w x y Historia. sprstal.mielec.pl. [dostęp 2017-12-25].
  2. a b c d Stal Mielec. eurohandball.com. [dostęp 2017-12-25]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-12-26)]. (ang.).
  3. Hala sportowa. sprstal.mielec.pl. [dostęp 2017-12-25].
  4. a b Anilana trzecią drużyną Polski, „Dziennik Łódzki”, nr 68 z 24 marca 1975, s. 8.
  5. Dwa remisy Anilany w Gdańsku, „Dziennik Łódzki”, nr 63 z 17 marca 1975, s. 8.
  6. Wojciech Nowiński: Anilana na ósmym miejscu w tabeli, „Dziennik Łódzki”, nr 61 z 19 marca 1979, s. 8.
  7. Tabela wyników – sezon 2005/2006. zprp.pl. [dostęp 2017-12-26].
  8. Tabela wyników – sezon 2009/2010. zprp.pl. [dostęp 2017-12-26].
  9. Tabela rozgrywek – sezon 2010/2011. zprp.pl. [dostęp 2017-12-26].
  10. Tabela rozgrywek – sezon 2011/2012. zprp.pl. [dostęp 2017-12-26].
  11. Tabela rozgrywek – sezon 2012/2013. zprp.pl. [dostęp 2017-12-26].
  12. Maciej Wojs: PGE Stal uratowana?! Klub powoła spółkę, miasto da pieniądze. sportowefakty.wp.pl, 20 czerwca 2016. [dostęp 2017-12-26].
  13. Maciej Wojs: Piłka ręczna w Mielcu uratowana! Miasto przekaże Stali 1,3 miliona złotych. sportowefakty.wp.pl, 23 czerwca 2016. [dostęp 2017-12-26].
  14. Maciej Wojs: Znamy skład Ligi Zawodowej! W PGNiG Superlidze zagra czternaście drużyn. sportowefakty.wp.pl, 29 lipca 2016. [dostęp 2017-12-26].
  15. Tabela wyników – sezon 2016/2017 (dzika karta). zprp.pl. [dostęp 2019-08-20].
  16. Puchar Superligi – sezon 2016/2017. zprp.pl. [dostęp 2017-12-26].
  17. Kapituła Gali PGNiG Superligi wybrała nominowanych do Gladiatorów. zprp.pl, 16 maja 2017. [dostęp 2017-12-26].
  18. Tabela wyników – sezon 2017/2018. zprp.pl. [dostęp 2018-09-09].
  19. Klasyfikacja strzelców – sezon 2017/2018. zprp.pl. [dostęp 2018-09-09].
  20. Tabela wyników – sezon 2018/2019. zprp.pl. [dostęp 2019-08-20].
  21. Marcin Górczyński: PGNiG Superliga: drugi oddech w Mielcu. Stal uratowała baraże. sportowefakty.wp.pl, 22 maja 2019. [dostęp 2019-08-20].
  22. Terminarz – sezon 2018/2019 (baraż o Superligę). zprp.pl. [dostęp 2019-08-20].
  23. a b c d e f g h i Marcin Górczyński: Na straganie w dzień targowy... Giełda transferowa w PGNiG Superlidze. sportowefakty.wp.pl, 8 sierpnia 2019. [dostęp 2019-08-20].
  24. Dawid Rusin wypożyczony do KSZO. sprstal.mielec.pl, 16 sierpnia 2019. [dostęp 2019-08-20].
  25. I liga mężczyzn, „Trybuna Robotnicza”, nr 90 z 18 kwietnia 1983, s. 8.
  26. I liga mężczyzn, „Trybuna Robotnicza”, nr 79 z 2 kwietnia 1984, s. 8.
  27. Archiwum rozgrywek. zprp.pl. [dostęp 2017-12-27].
  28. a b Mecz w roli gościa rozegrany u siebie.
  29. Tomasz Leyko: Ryszard Skutnik trenerem Stali Mielec. nowiny24.pl, 30 czerwca 2008. [dostęp 2017-12-26].
  30. Marcin Górczyński: Oficjalnie: Stal Mielec ma nowego trenera. Tomasz Sondej przejął zespół. sportowefakty.wp.pl, 5 stycznia 2019. [dostęp 2019-01-05].
  31. a b Kuba Zegarliński: Roman Kowalik został nowym prezesem SPR Stali Mielec. Na stanowisko trenera powołał Michała Przybylskiego. nowiny24.pl, 22 lutego 2019. [dostęp 2019-08-20].
  32. Maciej Wojs: Tauron Stal Mielec bez prezesa. Witold Pieróg zrezygnował z funkcji. sportowefakty.wp.pl, 22 maja 2013. [dostęp 2017-12-26].