Safet Zhulali

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Safet Zhulali
ilustracja
Data i miejsce urodzenia

11 marca 1944
Struga

Data i miejsce śmierci

12 kwietnia 2002
Tirana

Minister obrony
Okres

od 13 kwietnia 1992
do 1 marca 1997

Przynależność polityczna

Demokratyczna Partia Albanii

Poprzednik

Alfred Moisiu

Następca

Shaqir Vukaj

Faksymile

Safet Zhulali (ur. 11 marca 1944 w Strudze, zm. 12 kwietnia 2002 w Tiranie[1]) – albański matematyk i polityk, minister obrony w latach 1992–1997.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Po ukończeniu szkoły średniej w latach 1960-1963 pracował jako nauczyciel we wsi Bellovë, a następnie we wsi Melan k. Peshkopii. Studia matematyczne na Uniwersytecie Tirańskim ukończył w 1970[1]. Po studiach pracował jako nauczyciel w szkołach średnich.

W 1991 współtworzył struktury Demokratycznej Partii Albanii w okręgu Dibra[1]. W wyborach parlamentarnych 1992 uzyskał mandat deputowanego z okręgu Bulqiza, ponownie został wybrany w 1996[1]. W latach 1992–1997 kierował resortem obrony w rządzie Aleksandra Meksiego, przeprowadzając czystkę wśród kadry oficerskiej. Oskarżany przez opozycję o niekompetencję i nepotyzm. Kilku członków jego rodziny w latach 90. zajęło eksponowane stanowiska, w tym brat, który objął funkcję dziekana Wydziału Ekonomicznego Uniwersytetu Tirańskiego, a siostra Zhulaliego rozpoczęła pracę sekretarki przewodniczącego Państwowej Komisji Kontroli[2].

16 października 1995 podpisał z amerykańskim sekretarzem stanu Williamem Perrym porozumienie o współpracy dwustronnej zakładające szkolenie żołnierzy albańskich do udziału w misjach pokojowych[3]. 13 stycznia 1996 podczas wizyty w Polsce Zhulali podpisał polsko-albański układ o współpracy wojskowej[4]. Podał się do dymisji w 1997 w czasie rewolucji piramidowej. Aresztowany 22 sierpnia 1998 stanął przed sądem oskarżony o zbrodnie przeciwko ludzkości[1]. Oskarżenie wiązało się z użyciem sił zbrojnych przeciwko rebeliantom w czasie zamieszek wiosną 1997. Spędził w więzieniu 45 dni, a następnie 6 miesięcy w areszcie domowym[5]. Po kilku miesiącach został uniewinniony. Zmarł na atak serca[6].

Był żonaty (żona Manushaqe), miał córkę.

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b c d e Kastriot Dervishi: Kryeministrat dhe ministrat e shtetit shqiptar në 100 vjet : anëtarët e Këshillit të Ministrave në vitet 1912-2012, jetëshkrimet e tyre dhe veprimtaria e ekzekutivit shqiptar. Tirana: Shtepia Botuese 55, 2012, s. 112.
  2. Miranda Vickers: Albania: From Anarchy to a Balkan Identity. Londyn: C. Hurst & Co. Publishers, 1997, s. 244. ISBN 978-1-85065-290-8.
  3. Human rights in Post-communist Albania. = 2023-02-20 [online], tHuman Rights Watch, 1996 (alb.).
  4. Rocznik polskiej polityki zagranicznej 1997. Warszawa: Polski Instytut Spraw Międzynarodowych, 1997, s. 283.
  5. Kush ishin politikanët shqiptarë që provuan qelinë?. = 2020-03-23 [online], telegrafi.com, 7 września 2015 (alb.).
  6. Safet Zhulali, në panteonin e vlerave të lirisë dhe demokracisë. = 2017-05-15 [online], gazetabulqiza.al, 15 marca 2015 [zarchiwizowane z adresu 2018-09-05] (alb.).

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

  • Kastriot Dervishi: Kryeministrat dhe ministrat e shtetit shqiptar në 100 vjet : anëtarët e Këshillit të Ministrave në vitet 1912-2012, jetëshkrimet e tyre dhe veprimtaria e ekzekutivit shqiptar. Tirana: Shtepia Botuese 55, 2012, s. 112.