Salomon Seelenfreund

Dodaj linki
Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Salomon Seelenfreund
Data urodzenia

ok. 1860

Data i miejsce śmierci

lipiec 1931
Rymanów

Miejsce spoczynku

cmentarz żydowski w Rymanowie

Zawód, zajęcie

kupiec

Dzieci

Samuel, Lazar

Salomon Seelenfreund (ur. ok. 1860, zm. w lipcu 1931 w Rymanowie) – kupiec, działacz społeczności żydowskiej.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Cmentarz żydowski w Rymanowie

Według tradycyjnego przekazu jego rodzina wywodziła się od hiszpańskich marranów, a jej przedstawiciele pierwotnie nosili nazwisko „Hilo”, zaś nazwisko Seelenfreund nadały im władze austriackie[1]. Pochodził z zamożnej rodziny, której dochód opierał się na opłatach pobieranych na rogatkach[1]. Salomon Seelenfreund urodził się około 1860[2]. Zawodowo pracował jako kupiec[3]. Kształcił się w chederze i miał zostać rabinem, jednak nie zrealizował tego zamysłu[1].

Przez niespełna 40 lat był prezesem zarządu gminy żydowskiej (kahał) w Rymanowie[2][4][3]. Od początku istnienia syjonizmu pod koniec XIX wieku był jego orędownikiem[2]. Był pierwszym prezesem kahału w Małopolsce, który przyłączył się do tego ruchu[2]. W maju 1919 uczestniczył w Zjeździe Syjonistów Małopolski w Krakowie[5]. Był delegatem na VI Światowym Kongresie Syjonistycznym w Bazylei (Szwajcaria) w 1906[2][6]. Był współzałożycielem syjonistycznej organizacji „Mizrachi” (1902) i został deputowany na jej trzeci i piąty kongres[1].

Prowadził agitację syjonistyczną w swojej okolicy[7][8]. W 1921 prowadził agitację z ramienia Centralnego Komitetu „Keren Hajesod” w Krakowie[9]. Podczas obrad konferencji syjońskiej zach. Małopolski i Śląska w dniach 27-28 marca 1921 został wybrany prezydium do prezydium zjazdu[10]. Uczestniczył w konferencjach i radach partyjnych[2].

Na przełomie XIX/XX wieku w Rymanowie był prezesem rady nadzorczej założonego w 1884 Towarzystwa Kredytowego dla Handlu i Przemysłu w Rymanowie oraz członkiem dyrekcji założonego w 1895 Towarzystwa Oszczędności i Kredytu[11]. Był wybierany z grupy gmin miejskich członkiem Rady c. k. powiatu sanockiego: w kadencji od około 1903 do około 1907[12][13][14][15] oraz w kadencji od około 1906 do około 1912 pełnił dodatkowo funkcję zastępcy członka wydziału[16][17][18][19][20], a w kadencji od około 1912 do około 1914 był wyłącznie członkiem Rady[21][22][23]. Według relacji jego wnuka miał być także posłem do parlamentu Austro-Węgier oraz burmistrzem Rymanowa[1].

Po nastaniu niepodległej II Rzeczypospolitej na początku lat 20 był zaprzysiężonym tłumaczem sądowym w okręgu sądu apelacyjnego lwowskiego[24][25][26]. Został prezesem założonego w 1924 rymanowskiego koła Stowarzyszenia Kupców Żydowskich[27]. Był też członkiem rady miejskiej w Rymanowie[3] i pełnił w niej funkcję asesora[2][28].

Był przywódcą społeczności żydowskiej w Rymanowie[2][4][3]. W trakcie rymanowskich obchodów imienin Marszałka Józefa Piłsudskiego 19 marca 1928 wygłosił przemowę w synagodze[29]. Udzielał się także jako opiekun społeczny[2]. Jeszcze w 1919 zarejestrował się w Biurze Palestyńskim dla Galicji na wyjazd do Palestyny, a przesiedlenie tam pozostało jego marzeniem do końca życia[30][2][4].

W kręgu rodziny był określany „Szlomo”[1]. Jego synami byli Samuel (1882-1961, prawnik[31][32][33]) i Lazar[2]. Zmarł w lipcu 1931 w Rymanowie w wieku 70 lat[2]. Uroczystości żałobne odbyły się w wielkiej synagodze w Rymanowie[4]. Został pochowany na cmentarzu żydowskim w Rymanowie 19 lipca 1931[3]. Jego pogrzeb był wielką manifestacją ludności żydowskiej z miasta i okolic[4].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. ↑ a b c d e f Moshe Amit-Seelenfreund: My Father's Home. jewishgen.org. [dostęp 2021-02-18].
  2. ↑ a b c d e f g h i j k l Błp. Salomon Seelenfreund. „Nowy Dziennik”. Nr 188, s. 8, 15 lipca 1931. 
  3. ↑ a b c d e The Rymanow cemetery survey was completed in 1992 by the US Commission. kehilalinks.jewishgen.org. [dostęp 2021-02-10]. (ang.).
  4. ↑ a b c d e Wiadomości z kraju. Po zgodnie błp. Salomona Seelenfreunda. „Nowy Dziennik”. Nr 200, s. 11, 27 lipca 1931. 
  5. ↑ Zjazd syonistów Małopolski. „Nowa Reforma”. Nr 88, s. 3, 15 maja 1919. 
  6. ↑ Jego wnuczka Ge'ulah (Lusha) Selenfreund podała, że brał udział w I Kongresie. Ge'ulah (Lusha) Selenfreund: My Family. jewishgen.org. [dostęp 2021-02-18]. Herzl Berger wspomniał o III Kongresie. H. Berger: Aryeh (Loshek) Seelenfreund, M.A.. jewishgen.org. [dostęp 2021-02-18].
  7. ↑ Tydzień Organizacji Sjońskiej. „Nowy Dziennik”. Nr 118, s. 4, 8 maja 1927. 
  8. ↑ Krzysztof Przybyłowicz: Obraz żydowskiego Biecza na łamach "Nowego Dziennika" w okresie dwudziestolecia międzywojennego. krzyprzy.zso4.gliwice.pl. [dostęp 2021-02-10].
  9. ↑ Komunikat Centr. Komitetu „Keren Hajesod” w Krakowie. „Nowy Dziennik”. Nr 52, s. 4, 24 lutego 1921. 
  10. ↑ Konferencya krajowa org. syońskiej zachodniej Małopolski i Śląska. „Nowa Reforma”. Nr 84, s. 5, 1 kwietnia 1921. 
  11. ↑ Statystyka Stowarzyszeń Zarobkowych i Gospodarczych w Galicyi z W. Księstwem Krakowskiem i Sprawozdanie Związku Stowarzyszeń Zarobkowych i Gospodarczych za rok 1896. R. 25. Lwów: 1897, s. 42-43.
  12. ↑ Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1904. Lwów: 1904, s. 352-353.
  13. ↑ Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1905. Lwów: 1905, s. 352-353.
  14. ↑ Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1906. Lwów: 1906, s. 366.
  15. ↑ Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1907. Lwów: 1907, s. 366.
  16. ↑ Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1908. Lwów: 1908, s. 366.
  17. ↑ Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1909. Lwów: 1909, s. 394-395.
  18. ↑ Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1910. Lwów: 1910, s. 394-395.
  19. ↑ Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1911. Lwów: 1911, s. 408-409.
  20. ↑ Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1912. Lwów: 1912, s. 409-410.
  21. ↑ Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1913. Lwów: 1913, s. 461-462.
  22. ↑ Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1914. Lwów: 1914, s. 468-469.
  23. ↑ Alojzy Zielecki: W epoce autonomii galicyjskiej. Struktury organizacyjne miasta / Budownictwo i gospodarka komunalna / Społeczeństwo Sanoka u progu XX wieku. Życie kulturalne. W: Sanok. Dzieje miasta. Kraków: Secesja, 1995, s. 356. ISBN 83-86077-57-3.
  24. ↑ Spis stale zaprzysiężonych tłumaczy sądowych w okręgu sądu apelacyjnego lwowskiego według stanu z 1 lutego 1910 r.. „Dziennik Urzędowy Ministerstwa Sprawiedliwości”. Nr 3, s. 61, 30 marca 1920. 
  25. ↑ Spis stale zaprzysiężonych tłumaczy sądowych w okręgu sądu apelacyjnego lwowskiego według stanu z 1 sierpnia 1921 r.. „Dziennik Urzędowy Ministerstwa Sprawiedliwości”. Nr 18, s. 320, 15 września 1921. 
  26. ↑ Spis stale zaprzysiężonych tłumaczy sądowych w okręgu sądu apelacyjnego lwowskiego według stanu z 1 października 1924 r.. „Dziennik Urzędowy Ministerstwa Sprawiedliwości”. Nr 20, s. 524, 15 października 1924. 
  27. ↑ „Płaj” Tom 5-8, s. 68.
  28. ↑ Andrzej Potocki: Żydzi rymanowscy. Rzeszów: Libra, 2000, s. 53. ISBN 978-83-635-2669-6.
  29. ↑ Rymanów ku czci imienin Marszalka Piłsudskiego. „Ilustrowany Kurier Codzienny”. Nr 89, s. 10, 29 marca 1928. 
  30. ↑ Rejestracya emigrantow palestyńskich. „Nowa Reforma”. Nr 124, s. 3, 22 czerwca 1919. 
  31. ↑ CK Gimnazjum Państwowe Wyższe w Sanoku. Katalog główny, rok szkolny 1898/1899 (zespół 7, sygn. 24). AP Rzeszów – O/Sanok, s. 474.
  32. ↑ Książka telefoniczna. Warszawa: 1939, s. 587.
  33. ↑ Seelenfreund dr. Samuel. scatteredmind.co.uk. [dostęp 2021-02-15]. (ang.).
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Salomon_Seelenfreund&oldid=71797454”