Salwian z Marsylii
Kraj działania |
Cesarstwo Rzymskie |
---|---|
Data i miejsce urodzenia | |
Data i miejsce śmierci | |
Wyznanie | |
Kościół | |
Prezbiterat |
429 |
Salwian z Marsylii (ur. ok. 400 w Trewirze lub Kolonii, zm. ok. 470? Marsylia) – wczesnochrześcijański pisarz. Jak sam Salwian wskazuje, jego ziemią ojczystą była Galia[1]. Należał do wyższych sfer społeczeństwa późnego antyku, o wykształceniu prawniczym, o czym świadczy jego jurydyczna terminologia[2]. Ożenił się z niechrześcijanką Palladią, a kiedy narodziła im się córka Auspiciola, małżonkowie postanowili żyć we wstrzemięźliwości, a swój dobytek rozdać ubogim. Przez krótki okres (około roku 426) Salwian przebywał w Lerynie wraz z Honoratem. Później udał się do Marsylii, gdzie wstąpił do klasztoru Świętego Wiktora. W roku 429 przyjął święcenia kapłańskie. Żył przynajmniej do 469 lub 470 roku.
Dzieła
[edytuj | edytuj kod]Spośród dzieł Salwiana z Marsylii do naszych czasów zachowały się dwa:
- Do Kościoła, czyli przeciw chciwości (Adversus avaritiam/Ad Ecclesiam)
Salwian napisał to dzieło pod pseudonimem Tymoteusz. Krytykował bogacenie się jednostek kosztem ogółu społeczeństwa, a zwłaszcza jego najuboższych członków. Jego krytyka wynikała z tego, co sam obserwował w życiu Kościoła oraz z jego własnej religijności, odwołującej się do idei życia pierwszych chrześcijan[3][4].
Teraz zamiast tego wszystkiego nastały: chciwość, żądza, grabież oraz te, które są ich wspólniczkami, zjednoczone z nimi jakby siostrzaną więzią: zazdrość, nieprzyjaźń, okrucieństwo, zbytek, lubieżność, zdrada - ponieważ te pierwsze służą do korzystania z tych drugich.(...) Stałeś się, Kościele, słabszy na skutek twej płodności, wzrastając - chwiejesz się i mniej władasz siłami.(...) Praktykujesz jedynie czytanie na temat tej cnoty, a jej samej nie zachowujesz; wiedzą jesteś blisko niej, lecz sumieniem daleko.[5]
- O rządach Bożych (De gubernatione Dei)
Dzieło powstało prawdopodobnie w oparciu o wygłoszone kazania, odwołujące się dość obszernie do bieżących wydarzeń historycznych. W pierwszej części Salwian podkreśla obecność i opatrzność Boga w historii człowieka. W dalszej części utworu autor uzasadnia nieszczęścia, jakie spadają na państwo rzymskie oraz na Kościół, co jest wynikiem zepsucia moralnego w państwie i Kościele[6]. W końcowej części dzieła autor zestawia moralność pogan z moralnością odstępczych chrześcijan, wskazując na wyższość tych pierwszych. Dzieło jest więc wezwaniem do nawrócenia chrześcijan[7].
Oto niezliczone tysiące chrześcijan codziennie przebywają na widowiskach, na których dzieją się rzeczy niemoralne. Czy Bóg tymi, którzy żyją w taki sposób, może się opiekować? Czy Bóg może patrzeć na tych, którzy balują w cyrku i cudzołożą w teatrach?(...) To my naszą nieczystością gorszymy barbarzyńców.[8]
- Korespondencja (dziewięć listów).
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Salwian z Marsylii, Dzieła wszystkie, UKSW Warszawa 2010
- César Vidal Manzanares, Pisarze wczesnochrześcijańscy I-VII w., Wydawnictwo Księży Werbistów Verbinum, Warszawa 2001.
- Grecka myśl filozoficzna w utworach Salwiana z Marsylii
- Niewolnicy w pismach Salwiana z Marsylii na tle poglądów literatury antycznej
- Obraz moralny społeczeństwa chrześcijańskiego V wieku w świetle De gubernatione Dei Salwiana z Marsylii
- O nierozwiązanych zagadnieniach z życia Salwiana z Marsylii
- Świętość życia w myśli Salwiana z Marsylii
- Barbarzyńcy według Salwiana z Marsylii
- Zagadnienie nierówności społecznej w "De Gubernatione Dei" Salwiana z Marsylii : aspekty prawne
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ O rządach Bożych VI/13:72
- ↑ Salwian z Marsylii, Dzieła wszystkie, UKSW Warszawa 2010, s. 8
- ↑ Salwian z Marsylii, Dzieła wszystkie, UKSW Warszawa 2010, s.11, 12
- ↑ List 9:9, 18-20
- ↑ Do Kościoła, czyli przeciw chciwości 1/I:3-5
- ↑ Zob. Maciej Wojcieszak, Anima Imperium Romanum. Społeczeństwo Afryki rzymskiej w relacji Salwiana z Marsylii, "Christianitas Antiqua" VII (2015), s. 154-163.
- ↑ Salwian z Marsylii, Dzieła wszystkie, UKSW Warszawa 2010, s.13-15
- ↑ O rządach Bożych 6/IV:20; 7/VI:24
- ISNI: 0000000449275013
- VIAF: 110999820, 236486362, 100383358, 1678159474221527662034, 88940465, 612159234771103372669, 100383370, 76451984, 4640161453863664330001, 3213161453859964330006
- LCCN: n85311825
- GND: 118605208
- LIBRIS: 75kmn3nr13lvsmp
- BnF: 13162798z
- SUDOC: 027397793
- SBN: RAVV044662
- NLA: 35983040
- NKC: ola2002161303
- BNE: XX851886
- NTA: 070372950
- BIBSYS: 95004563
- CiNii: DA04331098
- Open Library: OL1814447A
- PLWABN: 9810659356905606
- NUKAT: n97027434
- J9U: 987007267682505171
- PTBNP: 112655
- CANTIC: a11841059
- LNB: 000184122
- NSK: 000135424
- CONOR: 72828771
- ΕΒΕ: 92081
- LIH: LNB:BszU;=CU