Sceny z Tanachu (seria monet)

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii

Seria monet Sceny z Tanachu (hebr. תמונות מן התנ"ך, tmunot min ha-Tanach) obejmuje izraelskie srebrne i złote monety kolekcjonerskie emitowane przez Bank Izraela w latach od 1994, które upamiętniają znane wydarzenia, postaci i motywy z Tanachu (Biblii Hebrajskiej). Mają one status legalnego środka płatniczego, a dystrybuowane są przez Israel Coins and Medals Corporation (ICMC). Pierwsza moneta z serii została wybita w 1982 roku. Emisja serii obejmuje okres nowego szekla.

Lista monet w serii[edytuj | edytuj kod]

Seria Sceny z Tanachu obejmuje monety złote (próby 900 w latach 1994–1999, próby 917 w latach 2000–2020 i próby 999 w 2004–2020) i srebrne (próby 925 w latach 1994–2020 i próby 999 w latach 2013–2020). Monety wybijane od 1994 do 2004 roku były emitowane w trzech nominałach: 1 ILS, 2 ILS (obie srebrne) i 10 ILS (złota). Od 2005 roku monety są emitowane w dalej w trzech nominałach, ale moneta jednoszeklowa bita jest nie tylko w srebrze, ale i w złocie. Na monetach widnieją dwa znaki mennicze gwiazda Dawida (stempel zwykły) i litera mem (stempel lustrzany). Od 2013 roku srebrna moneta dwuszeklowa ma masę jednej uncji[1][2].

Awersy monet z tej serii są ujednolicone. Znajduje się na nich nominał, nazwa waluty w językach hebrajskim i angielskim, nazwa państwa w językach angielskim, arabskim i hebrajskim, herb Izraela, rok wg kalendarza żydowskiego i gregoriańskiego, znak mennicy, a także opis rewersu monety z odwołaniem do miejsca w Tanachu w językach angielskim i hebrajskim, czasem również w arabskim. Rewersy są graficznym przedstawieniem tematyki, jaką symbolizuje moneta. Trzy pierwsze monety serii są wyjątkiem. Na ich rewersach widnieją odwołania do: Ofiary Abrahama Rembrandta (1994) z odpowiednim opisem na awersie, ilustracji z hebrajskiego manuskryptu z Francji(inne języki) z ok. 1280 roku (1995) z odpowiednim opisem na awersie, ilustracji Złotej Hagady(inne języki) z XIV wieku (1996) z odpowiednim opisem na awersie[1][2].

W złotej monecie jednoszeklowej z 2004 roku, która przedstawia Jakuba i Rachelę Królewska, Mennica Holenderska popełniła błąd w arabskiej nazwie Izraela. W 682 monetach nazwa państwa została wybita tak, że wymowa brzmiała Isril, zamiast Isra’il. Monety te trafiły do sprzedaży, ale Bank Izraela i ICMC zamówiły kolejną partię z poprawną pisownią[3].

Moneta wybita w 2007 roku zdobyła drugą międzynarodową nagrodę organizacji Vicenza Numismatica[4].

W 2012 roku moneta z 2010 roku otrzymała tytuł monety roku w corocznym konkursie organizowanym przez Krause Publications[5].

Mennice: Mennica NorweskaKongsberg; ICMCMa’ale ha-Chamisza; Kanadyjska Mennica KrólewskaOttawa; Mennica Państwowa Badenii-WirtembergiiStuttgart; Królewska Mennica HolenderskaUtrecht; Mennica FińskaVantaa.

Odm. Moneta Rok emisji Nominał Stop Średnica (mm) Masa (g) Znak mennicy Stempel Mennica Nakład Nr Krause Wizerunek
1 Akeda Izaaka[6] 1994 1 ILS Ag 925 30 14,4 zwykły Mennica Państwowa Badenii-Wirtembergii 3468 KM# 256 AwersRewers
2 2 ILS 37 28,8 מ lustrzany Królewska Mennica Holenderska 4439 KM# 257 AwersRewers
3 10 ILS Au 900 30 17,28 מ lustrzany Kanadyjska Mennica Królewska 1209 KM# 258 AwersRewers
1 Salomonowy wyrok[7] 1995 1 ILS Ag 925 30 14,4 zwykły Mennica Państwowa Badenii-Wirtembergii 2826 KM# 281 AwersRewers
2 2 ILS 37 28,8 מ lustrzany 2993 KM# 282 AwersRewers
3 10 ILS Au 900 30 17,28 מ lustrzany Królewska Mennica Holenderska 961 KM# 283 AwersRewers
1 Miriam i kobiety[8] 1996 1 ILS Ag 925 30 14,4 zwykły Królewska Mennica Holenderska 2236 KM# 294 AwersRewers
2 2 ILS 37 28,8 מ lustrzany 2568 KM# 295 AwersRewers
3 10 ILS Au 900 30 17,28 מ lustrzany 855 KM# 296 AwersRewers
1 Arka Noego[9] 1998 1 ILS Ag 925 30 14,4 zwykły Królewska Mennica Holenderska 2198 KM# 316 AwersRewers
2 2 ILS 37 28,8 מ lustrzany 2164 KM# 317 AwersRewers
3 10 ILS Au 900 30 17,28 מ lustrzany 744 KM# 319 AwersRewers
1 „Tak liczne będzie twoje potomstwo”[a]

(Abraham)[10]

1999 1 ILS Ag 925 30 14,4 zwykły Kanadyjska Mennica Królewska 2146 KM# 333 AwersRewers
2 2 ILS 38,7 28,8 מ lustrzany 5843 KM# 334 AwersRewers
3 10 ILS Au 900 30 17,28 מ lustrzany 687 KM# 335 AwersRewers
1 Józef i jego bracia[11] 2000 1 ILS Ag 925 30 14,4 zwykły Królewska Mennica Holenderska 2249 KM# 339 AwersRewers
2 2 ILS 38,7 28,8 מ lustrzany 2100 KM# 340 AwersRewers
3 10 ILS Au 917 30 16,96 מ lustrzany 700 KM# 341 AwersRewers
1 Wieża Babel[12] 2002 1 ILS Ag 925 30 14,4 zwykły Kanadyjska Mennica Królewska 1312 KM# 359 AwersRewers
2 2 ILS 38,7 28,8 מ lustrzany 1295 KM# 360 AwersRewers
3 10 ILS Au 917 30 16,96 מ lustrzany 750 KM# 361 AwersRewers
1 Jakub i Rachela[13] 2003 1 ILS Ag 925 30 14,4 zwykły Królewska Mennica Holenderska 1661 KM# 374 AwersRewers
2 2 ILS 38,7 28,8 מ lustrzany 1377 KM# 375 AwersRewers
3 10 ILS Au 917 30 16,96 מ lustrzany 691 KM# 376 AwersRewers
1 Jakub i Rachela[13] 2004 1 ILS Au 999 13,92 1,244 מ lustrzany Królewska Mennica Holenderska 682 KM# 405 Awers i rewers
2 6057 KM# 405A
1 Gorejący krzew[14] 2004 1 ILS Ag 925 30 14,4 zwykły Mennica Fińska 1274 KM# 386 AwersRewers
2 2 ILS 38,7 28,8 מ lustrzany 1354 KM# 387 AwersRewers
3 10 ILS Au 917 30 16,96 מ lustrzany 555 KM# 388 AwersRewers
1 Mojżesz z Tablicami Przymierza[15] 2005 1 ILS Ag 925 30 14,4 zwykły Królewska Mennica Holenderska 1400 KM# 399 AwersRewers
2 1 ILS Au 999 13,92 1,24 מ lustrzany 2467 KM# 438 AwersRewers
3 2 ILS Ag 925 38,7 28,8 מ lustrzany 1400 KM# 400 AwersRewers
4 10 ILS Au 917 30 16,96 מ lustrzany 555 KM# 401 AwersRewers
1 Abraham i trzej aniołowie[16] 2006 1 ILS Ag 925 30 14,4 zwykły ICMC 1075 KM# 409 AwersRewers
2 1 ILS Au 999 13,92 1,24 מ lustrzany Mennica Fińska 1500 KM# 437 AwersRewers
3 2 ILS Ag 925 38,7 28,8 מ lustrzany ICMC 967 KM# 410 AwersRewers
4 10 ILS Au 917 30 16,96 מ lustrzany ICMC 555 KM# 411 AwersRewers
1 Wilk i baranek[b][4] 2007 1 ILS Ag 925 30 14,4 zwykły Mennica Fińska 1363 KM# 429 AwersRewers
3 1 ILS Au 999 13,92 1,24 מ lustrzany 3302 KM# 440 AwersRewers
2 2 ILS Ag 925 38,7 28,8 מ lustrzany 1734 KM# 430 AwersRewers
4 10 ILS Au 917 30 16,96 מ lustrzany 553 KM# 431 AwersRewers
1 Przejście Morza Czerwonego[17] 2008 1 ILS Ag 925 30 14,4 zwykły Mennica Fińska 987 KM# 444 AwersRewers
2 1 ILS Au 999 13,92 1,24 מ lustrzany 1896 KM# 443 AwersRewers
3 2 ILS Ag 925 38,7 28,8 מ lustrzany 1800 KM# 448 AwersRewers
4 10 ILS Au 917 30 16,96 מ lustrzany 491 KM# 452 AwersRewers
1 Samson i lew[18] 2009 1 ILS Ag 925 30 14,4 zwykły Królewska Mennica Holenderska 848 KM# 463 AwersRewers
2 1 ILS Au 999 13,92 1,24 מ lustrzany 4364 KM# 462 AwersRewers
3 2 ILS Ag 925 38,7 28,8 מ lustrzany 1788 KM# 464 AwersRewers
4 10 ILS Au 917 30 16,96 מ lustrzany 341 KM# 465 AwersRewers
1 Jonasz połknięty przez rybę[5] 2010 1 ILS Ag 925 30 14,4 zwykły Mennica Fińska 1791 KM# 475 AwersRewers
2 1 ILS Au 999 13,92 1,24 מ lustrzany 1800 KM# 474 AwersRewers
3 2 ILS Ag 925 38,7 28,8 מ lustrzany 2776 KM# 476 AwersRewers
4 10 ILS Au 917 30 16,96 מ lustrzany 444 KM# 477 AwersRewers
1 Wniebowstąpienie Eliasza[19] 2011 1 ILS Ag 925 30 14,4 zwykły Mennica Fińska 1800 KM# 487 AwersRewers
2 1 ILS Au 999 13,92 1,24 מ lustrzany 2000 KM# 488 AwersRewers
3 2 ILS Ag 925 38,7 28,8 מ lustrzany 2800 KM# 489 AwersRewers
4 10 ILS Au 917 30 16,96 מ lustrzany 360 KM# 490 AwersRewers
1 Daniel w jaskini lwów[20] 2012 1 ILS Ag 925 30 14,4 zwykły Królewska Mennica Holenderska 1800 KM# 501 AwersRewers
2 1 ILS Au 999 13,92 1,24 מ lustrzany 5000 KM# 503A AwersRewers
3 2 ILS Ag 925 38,7 28,8 מ lustrzany 2800 KM# 502 AwersRewers
4 10 ILS Au 917 30 16,96 מ lustrzany 555 KM# 503 AwersRewers
1 Dawid grający Saulowi[21] 2013 1 ILS Ag 925 30 14,4 zwykły Mennica Norweska 1800 KM# 515 AwersRewers
2 1 ILS Au 999 13,92 1,24 מ lustrzany 5000 KM# 517 AwersRewers
3 2 ILS Ag 999 38,7 1 oz מ lustrzany 2800 KM# 516 AwersRewers
4 10 ILS Au 917 30 16,96 מ lustrzany 555 KM# 518 AwersRewers
1 Sen Jakuba[22] 2014 1 ILS Ag 925 30 14,4 zwykły ICMC 1800 KM# 529 AwersRewers
2 1 ILS Au 999 13,92 1,24 מ lustrzany 5000 KM# 531 AwersRewers
3 2 ILS Ag 999 38,7 1 oz מ lustrzany 2800 KM# 530 AwersRewers
4 10 ILS Au 917 30 16,96 מ lustrzany 555 KM# 532 AwersRewers
1 Samson w domu Filistynów[23] 2017 1 ILS Ag 925 30 14,4 zwykły Królewska Mennica Holenderska 1800 KM# 545 AwersRewers
2 1 ILS Au 999 13,92 1,24 מ lustrzany 5000 KM# 544 AwersRewers
3 2 ILS Ag 999 38,7 1 oz מ lustrzany 2800 KM# 547 AwersRewers
4 10 ILS Au 917 30 16,96 מ lustrzany 555 b.d AwersRewers
1 Adam i Ewa[24] 2017 1 ILS Ag 925 30 14,4 zwykły Królewska Mennica Holenderska 1800 KM# 552 AwersRewers
2 1 ILS Au 999 13,92 1,24 מ lustrzany 5000 KM# 551 AwersRewers
3 2 ILS Ag 999 38,7 1 oz מ lustrzany 2800 KM# 554 AwersRewers
4 10 ILS Au 917 30 16,96 מ lustrzany 555 KM# 556 AwersRewers
1 Izaak i Rebeka[25] 2018 1 ILS Ag 925 30 14,4 zwykły b.d. 1800 KM# 559 AwersRewers
2 1 ILS Au 999 13,92 1,24 מ lustrzany 5000 KM# 560 AwersRewers
3 2 ILS Ag 999 38,7 1 oz מ lustrzany 2800 KM# 562 AwersRewers
4 10 ILS Au 917 30 16,96 מ lustrzany 555 KM# 564 AwersRewers
1 Dwunastu szpiegów[c][26] 2019 1 ILS Ag 925 30 14,4 zwykły b.d. 1800 b.d. AwersRewers
2 1 ILS Au 999 13,92 1,24 מ lustrzany 5000 AwersRewers
3 2 ILS Ag 999 38,7 1 oz מ lustrzany 2800 AwersRewers
4 10 ILS Au 917 30 16,96 מ lustrzany 555 AwersRewers
1 Rut i Boaz[27] 2020 1 ILS Ag 925 30 14,4 zwykły b.d. 1800 b.d. AwersRewers
2 1 ILS Au 999 13,92 1,24 מ lustrzany 5000 AwersRewers
3 2 ILS Ag 999 38,7 1 oz מ lustrzany 2800 AwersRewers
4 10 ILS Au 917 30 16,96 מ lustrzany 555 AwersRewers
1 Salomon i Saba[28] 2021 1 ILS Ag 925 30 14,4 zwykły b.d. 1800 b.d. AwersRewers
2 1 ILS Au 999 13,92 1,24 מ lustrzany 5000 AwersRewers
3 2 ILS Ag 999 38,7 1 oz מ lustrzany 2800 AwersRewers
4 10 ILS Au 917 30 16,96 מ lustrzany 555 AwersRewers
1 Mojżesz uderza w skałę[29] 2022 1 ILS Ag 925 30 14,4 zwykły b.d. 1800 b.d. AwersRewers
2 1 ILS Au 999 13,92 1,24 מ lustrzany 5000 AwersRewers
3 2 ILS Ag 999 38,7 1 oz מ lustrzany 2800 AwersRewers
4 10 ILS Au 917 30 16,96 מ lustrzany 555 AwersRewers
1 Prorokinii Debora[30] 2023 1 ILS Ag 925 30 14,4 zwykły Królewska Mennica Holenderska 1800 b.d AwersRewers
2 1 ILS Au 999 13,92 1,24 מ lustrzany 5000 AwersRewers
3 2 ILS Ag 999 38,7 1 oz מ lustrzany 2800 AwersRewers
4 10 ILS Au 917 30 16,96 מ lustrzany 555 AwersRewers

Uwagi[edytuj | edytuj kod]

  1. Rdz 15:5
  2. Iz 11:6
  3. Lb 13

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b Cuhaj 2014 ↓, s. 1284-1292.
  2. a b Michael 2017 ↓, s. 742-753.
  3. Michael 2017 ↓, s. 742.
  4. a b החברה הישראלית למדליות ולמטבעות, וגר זאב עם כבש [online] [dostęp 2021-08-23].
  5. a b החברה הישראלית למדליות ולמטבעות, יונה במעי הדג [online] [dostęp 2021-08-23].
  6. החברה הישראלית למדליות ולמטבעות, עקדת יצחק [online] [dostęp 2021-08-23].
  7. החברה הישראלית למדליות ולמטבעות, משפט שלמה [online] [dostęp 2021-08-23].
  8. החברה הישראלית למדליות ולמטבעות, מרים והנשים [online] [dostęp 2021-08-23].
  9. החברה הישראלית למדליות ולמטבעות, תיבת נח [online] [dostęp 2021-08-23].
  10. החברה הישראלית למדליות ולמטבעות, כה יהיה זרעך [online] [dostęp 2021-08-23].
  11. החברה הישראלית למדליות ולמטבעות, יוסף ואחיו [online] [dostęp 2021-08-23].
  12. החברה הישראלית למדליות ולמטבעות, מגדל בבל [online] [dostęp 2021-08-23].
  13. a b החברה הישראלית למדליות ולמטבעות, יעקב ורחל [online] [dostęp 2021-08-23].
  14. החברה הישראלית למדליות ולמטבעות, הסנה הבוער [online] [dostęp 2021-08-23].
  15. החברה הישראלית למדליות ולמטבעות, משה ולוחות הברית [online] [dostęp 2021-08-23].
  16. החברה הישראלית למדליות ולמטבעות, אברהם ושלושת המלאכים [online] [dostęp 2021-08-23].
  17. החברה הישראלית למדליות ולמטבעות, קריעת ים סוף [online] [dostęp 2021-08-23].
  18. החברה הישראלית למדליות ולמטבעות, שמשון והאריה [online] [dostęp 2021-08-23].
  19. החברה הישראלית למדליות ולמטבעות, ויעל אליהו בסערה השמים [online] [dostęp 2021-08-23].
  20. החברה הישראלית למדליות ולמטבעות, דניאל בגוב האריות [online] [dostęp 2021-08-23].
  21. החברה הישראלית למדליות ולמטבעות, דוד מנגן לשאול [online] [dostęp 2021-08-23].
  22. החברה הישראלית למדליות ולמטבעות, חלום יעקב [online] [dostęp 2021-08-24].
  23. החברה הישראלית למדליות ולמטבעות, שמשון בבית הפלישתים [online] [dostęp 2021-08-24].
  24. החברה הישראלית למדליות ולמטבעות, אדם וחוה [online] [dostęp 2021-08-24].
  25. החברה הישראלית למדליות ולמטבעות, יצחק ורבקה [online] [dostęp 2021-08-24].
  26. החברה הישראלית למדליות ולמטבעות, שנים עשר המרגלים [online] [dostęp 2021-08-24].
  27. החברה הישראלית למדליות ולמטבעות, רות בשדה בועז [online] [dostęp 2021-08-24].
  28. החברה הישראלית למדליות ולמטבעות, שלמה המלך ומלכת שבא [online] [dostęp 2021-10-21].
  29. משה והסלע, „החברה הישראלית למדליות ולמטבעות” [dostęp 2023-02-03].
  30. דבורה הנביאה [online], החברה הישראלית למדליות ולמטבעות [dostęp 2024-02-26].

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

George Cuhaj, Standard Catalog of World Coins 1901-2000, Iola: Krause Publications, 2014.

Thomas Michael, Standard Catalog of World Coins 2001-Date, Iola: Krause Publishing, 2017.