Schronisko Górskie ZHP „Głodówka”
 Harcerze z Harcerskiego Klubu Turystycznego „Azymut” w Swarzędzu przed schroniskiem | |
| Państwo | |
|---|---|
| Pasmo | |
| Wysokość |
1120 m n.p.m. |
| Data otwarcia |
1935 |
| Właściciel | |
Położenie na mapie Tatr  | |
Położenie na mapie Karpat  | |
 49°18′07,4″N 20°07′00,3″E/49,302056 20,116750
| |
| Strona internetowa | |
Schronisko Górskie ZHP „Głodówka” – górskie schronisko[1] Związku Harcerstwa Polskiego na polanie Głodówka na Pogórzu Bukowińskim (część Pogórza Spisko-Gubałowskiego na Podhalu). Schronisko położone jest przy drodze wojewódzkiej nr 960, między Bukowiną Tatrzańską, a granicą ze Słowacją na Łysej Polanie.
Historia[edytuj | edytuj kod]
Nazwa „Głodówka” pochodzi od podhalańskiego nazwiska Głód, które nosił dawny właściciel tego terenu.
Pierwszy budynek – drewniane schronisko – zbudowano na początku lat 30. XX wieku staraniem Towarzystwa Przyjaciół Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie. Otrzymało ono imię Karola Stryjeńskiego – profesora Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie, artysty, architekta i grafika, organizatora zajęć plenerowych dla studentów na polanie Głodówka. W 1935 towarzystwo przekazało schronisko w darze Związkowi Harcerstwa Polskiego. Schronisko jako obiekt harcerski zostało uroczyście otwarte 25 października 1935 przez prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej, Ignacego Mościckiego, w obecności przewodniczącego ZHP, Michała Grażyńskiego. W schronisku organizowano szkolenia, kursy, spotkania instruktorskie, stanowił bazę dla obozów wędrownych i wycieczek.
W lutym 1938 budynek spłonął w wyniku pożaru[2]. Natychmiast podjęto starania o odbudowę schroniska – powołano Społeczny Komitet Odbudowy Schroniska pod patronatem żeńskiej chorągwi ZHP w Krakowie. Obiekt odbudowano ze składek społecznych oraz zaciągniętej przez ZHP pożyczki w ówczesnym Powszechnym Zakładzie Ubezpieczeń Wzajemnych. Nowy obiekt – obecny „Murowaniec” – został zaprojektowany przez inżyniera Antoniego Żukowskiego. Budowa trwała półtora roku, a uroczyste otwarcie planowane było na 1 września 1939. Podczas II wojny światowej obiekt był w administracji niemieckiej i nie uległ większemu zniszczeniu.
W 1945 schronisko wróciło we władanie Komendy Chorągwi Krakowskiej ZHP, a następnie zostało przejęte przez Naczelnictwo ZHP, które dysponowało obiektem do momentu bezprawnego wcielenia ZHP w struktury Związku Młodzieży Polskiej w 1950.
W latach 1950–1956 obiekt wykorzystywany był przez Związek Młodzieży Polskiej. W 1957 schronisko powróciło do ZHP. Początkowo było administrowane przez Centralną Składnicę Harcerską, a następnie przez Główną Kwaterę ZHP, jako ośrodek szkoleniowo-wypoczynkowy.
W latach 80. XX wieku wybudowano drugi duży budynek – „Drewniak”. Zorganizowano również Salę Zawiszy Czarnego.
Współczesność[edytuj | edytuj kod]
W 2005 Związek Harcerstwa Polskiego powołał do życia Fundację Harcerstwa Polskiego Schronisko Głodówka, która od stycznia 2006 zarządza obiektem. Zmianie uległa również nazwa z Ośrodek Szkoleniowo-Wypoczynkowy ZHP „Głodówka” na Schronisko Górskie ZHP „Głodówka”. W latach 2005–2006 schronisko przeszło remont, w wyniku którego odnowione zostały oba budynki. Schronisko służy obecnie harcerzom, młodzieży szkolnej oraz gościom prywatnym. Schronisko prowadzi własne akcje i całoroczny program, między innymi letnie kampanie „Czyste Tatry”, uroczystości przyjęcia Betlejemskiego Światła Pokoju, ogólnopolski rajd z okazji Światowego Dnia Turystyki, kolonie dla dzieci, obozy i turnusy świąteczne.
Od 2021 schronisko jest zarządzane przez Fundację Kształcenia, Wypoczynku i Rekreacji w Krakowie, której fundatorem jest Chorągiew Krakowska ZHP[3].
Kaplica Betlejemskiego Światła Pokoju[edytuj | edytuj kod]
Na terenie obiektu zlokalizowana jest kaplica Betlejemskiego Światła Pokoju.
Panorama Tatr[edytuj | edytuj kod]
Polana Głodówka, na której położone jest schronisko, jest miejscem z rozległą panoramą polskich Tatr. Widok roztacza się na ponad 76-kilometrowy odcinek Tatr, od Hawrania (Słowacja), po Tatry Zachodnie.
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Na mocy decyzji Marszałka Województwa Małopolskiego nr 90/2022 z dnia 9 listopada 2022 roku
- ↑ Na zgliszczach tatrzańskiego schroniska, „Ilustrowany Kurier Codzienny” (62), 3 marca 1938, s. 11.
- ↑ Schronisko Głodówka – Kontakt [online] [dostęp 2023-02-03].
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- „Głodówka”. W: Olgierd Fietkiewicz (red.): Leksykon harcerstwa. Wyd. I. Warszawa: Młodzieżowa Agencja Wydawnicza, 1988, s. 103. ISBN 83-203-1779-7.
- Gazeta Górska: 80 lat schroniska na Głodówce. glodowka.com.pl, 3 grudnia 2016. [dostęp 2018-08-22].