Schronisko powyżej Jaskini nad Szańcem

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Schronisko powyżej Jaskini nad Szańcem
Plan jaskini
Plan jaskini
Państwo

 Polska

Województwo

 małopolskie

Położenie

wąwóz Pod Sadem, Dolina Będkowska

Właściciel

Skarb Państwa

Długość

5 m

Głębokość

0 m

Wysokość otworów

360 m n.p.m.

Wysokość otworów
nad dnem doliny

50 m

Ekspozycja otworów

ku NW

Data odkrycia

znana od dawna

Kod

J.Olk.I-07.14

Położenie na mapie gminy Wielka Wieś
Mapa konturowa gminy Wielka Wieś, po lewej nieco u góry znajduje się punkt z opisem „Schronisko powyżej Jaskini nad Szańcem”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, na dole znajduje się punkt z opisem „Schronisko powyżej Jaskini nad Szańcem”
Położenie na mapie województwa małopolskiego
Mapa konturowa województwa małopolskiego, u góry nieco na lewo znajduje się punkt z opisem „Schronisko powyżej Jaskini nad Szańcem”
Położenie na mapie powiatu krakowskiego
Mapa konturowa powiatu krakowskiego, po lewej nieco u góry znajduje się punkt z opisem „Schronisko powyżej Jaskini nad Szańcem”
Ziemia50°09′48″N 19°44′41″E/50,163333 19,744722
Strona internetowa

Schronisko powyżej Jaskini nad Szańcemschronisko położone w orograficznie lewych zboczach Doliny Będkowskiej, w bocznym wąwozie Pod Sadem. Znajduje się na jego południowych zboczach, w niewielkiej, bezimiennej skale powyżej udostępnionej do wspinaczki skały Barykada[1]. Otwór wejściowy znajduje się na poziomie ziemi i widoczny jest tylko z odległości kilku metrów[2]. Pod względem geograficznym jest to obszar Wyżyny Olkuskiej wchodzącej w skład Wyżyny Krakowsko-Częstochowskiej[3].

Opis schroniska[edytuj | edytuj kod]

Otwór wejściowy ma zaledwie ok. 30 cm wysokości i 1 m szerokości. Znajduje się za nim jedna komora o rozmiarach 5 × 3 m i maksymalnej wysokości 2,7 m. Jej dno znajduje się na poziomie ziemi. W stropie jest niewielki, ślepo zakończony kominek o ogładzonych ścianach. Widać w nim niewielki kocioł wirowy. Dno jest równe, w jego namulisku znajdują się liście i drobny gruz wapienny. Na środku komory ślady ogniska. W schronisku jest wilgotno i brak przewiewu powietrza. Światło dociera tylko do otworu. Na jego ścianach występują glony, na ścianach schroniska żółte i niebieskie naloty. Ze zwierząt stwierdzono obecność motyli paśnik jaskiniec, rusałka pawik, szczerbówka ksieni oraz muchówek[2].

Jest to schronisko krasowe wytworzone w wapieniach z okresu późnej jury[2].

Historia poznania[edytuj | edytuj kod]

Miejscowej ludności schronisko było znane od dawna. Podczas II wojny światowej ukrywali się w nim okresowo ludzie. Ślady ogniska i biwakowania wskazują, że obecnie jest dość często odwiedzane[2]. Pierwszy opis i plan schroniska sporządził Kazimierz Kowalski w 1951 roku[4]. Aktualną dokumentację opracowali A. Górny i T. Ostrowski w 2009 r.[2]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Geoportal. Mapa topograficzna i lotnicza [online] [dostęp 2019-02-03].
  2. a b c d e Andrzej Górny, Schronisko powyżej Jaskini nad Szańcem, [w:] Jaskinie Polski [online], Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy [dostęp 2019-03-03].
  3. Jerzy Kondracki, Geografia regionalna Polski, Warszawa: Wyd. Naukowe PWN, 1998, ISBN 83-01-12479-2
  4. K. Kowalski, Jaskinie Polski, tom I, Warszawa: Państwowe Muzeum Archeologiczne, 1951, s. 1-466