Scopulophila

*Scopulophila*
	; Scopulophila rixfordii
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	rośliny
Podkrólestwo	rośliny zielone
Nadgromada	rośliny telomowe
Gromada	rośliny naczyniowe
Podgromada	rośliny nasienne
Nadklasa	okrytonasienne
Klasa	Magnoliopsida
Nadrząd	goździkopodobne
Rząd	goździkowce
Rodzina	goździkowate
Rodzaj	Scopulophila
	Nazwa systematyczna
	Scopulophila M.E.Jones; Contr. W. Bot. 12: 5 (1908)
	Typ nomenklatoryczny
	S. nitrophiloides Jones
	Systematyka w Wikispecies
	Multimedia w Wikimedia Commons

Scopulophila – rodzaj roślin z rodziny goździkowatych. Obejmuje dwa gatunki^[3]. Scopulophila rixfordii występuje w południowo-zachodnich Stanach Zjednoczonych i Meksyku, a Scopulophila parryi tylko w środkowym i północnym Meksyku^[5]. Rośliny rosną na terenach skalistych sięgając do 2500 m n.p.m.^[6]

W nawiązaniu do preferowanych siedlisk nazwa naukowa rodzaju utworzona została z greckich słów scopulus, znaczącego „skała” lub „urwisko” oraz phil znaczącego „lubić”^[5].

Morfologia[edytuj | edytuj kod]

Pokrój: Niskie^[6] byliny o tęgiej, drewniejącej szyi korzeniowej i grubym korzeniu palowym. Łodygi w górze rozgałęzione, u nasady kosmato owłosione^[5].
Liście: Naprzeciwległe, siedzące, mięsiste, równowąskolancetowate, na szczycie zaostrzone. U nasady z błoniastymi, białymi przylistkami^[5].
Kwiaty: Funkcjonalnie jednopłciowe, zebrane w niewielkich kwiatostanach wierzchotkowych wyrastających w kątach liści, z czasem wydłużających się. Działki kielicha w liczbie 5, równowąskolancetowate do zaokrąglonych, o długości do 2 mm, zielone, na brzegu białawe, błoniaste. Płatków korony brak lub drobne, lancetowate. Pręciki w liczbie 5, z drobnymi, czerwonymi miodnikami u nasady. Zalążnia zwieńczona trzema szyjkami zrośniętymi u dołu, na końcach z drobno brodawkowanymi znamionami po stronie doosiowej^[5]^[6].
Owoce: Jednonasienne niełupki otwierające się trzema klapkami na szczycie^[5]^[6].

Systematyka[edytuj | edytuj kod]

Rodzaj zaliczany jest do plemienia Paronychieae i podrodziny Paronychioideae w obrębie rodziny goździkowatych^[7]. Rodzaj bywa łączony z Achyronychia^[8].

Wykaz gatunków^[3]

Scopulophila parryi (Hemsl.) I.M.Johnst.
Scopulophila rixfordii (Brandegee) Munz & I.M.Johnst.

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

↑ Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2022-02-02] (ang.).
↑ Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Caryophyllales, [w:] Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2022-02-02] (ang.).
↑ ^a ^b ^c Scopulophila M.E.Jones. [w:] Plants of the World Online [on-line]. Kew, Royal Botanical Gardens. [dostęp 2022-02-02].
↑ Scopulophila. [w:] Index Nominum Genericorum (ING) [on-line]. Smithsonian Institution. [dostęp 2022-02-02].
↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f Ronald L. Hartman: Scopulophila M. E. Jones. [w:] Flora of North America [on-line]. eFloras.org. [dostęp 2022-02-02].
↑ ^a ^b ^c ^d KlausK. Kubitzki KlausK., J.G.J.G. Rohwer J.G.J.G., V.V. Bittrich V.V. (red.), Flowering plants, dicotyledons: magnoliid, hamamelid, and caryophyllid families, Berlin 1993, s. 224, ISBN 978-3-662-02899-5, OCLC 861705944 .
↑ Genus: Scopulophila M. E. Jones. [w:] Germplasm Resources Information Network (GRIN) [on-line]. United States Department of Agriculture. [dostęp 2022-02-02]. (ang.).
↑ David J.D.J. Mabberley David J.D.J., Mabberley’s Plant-Book, Cambridge: Cambridge University Press, 2017, s. 842, DOI: 10.1017/9781316335581, ISBN 978-1-107-11502-6, OCLC 982092200 .

[ruggiero-1] Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2022-02-02] (ang.).

[apweb-2] Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Caryophyllales, [w:] Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2022-02-02] (ang.).

[powo-3] Scopulophila M.E.Jones. [w:] Plants of the World Online [on-line]. Kew, Royal Botanical Gardens. [dostęp 2022-02-02].

[ing-4] Scopulophila. [w:] Index Nominum Genericorum (ING) [on-line]. Smithsonian Institution. [dostęp 2022-02-02].

[america-5] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f Ronald L. Hartman: Scopulophila M. E. Jones. [w:] Flora of North America [on-line]. eFloras.org. [dostęp 2022-02-02].

[kubitzki-6] KlausK. Kubitzki KlausK., J.G.J.G. Rohwer J.G.J.G., V.V. Bittrich V.V. (red.), Flowering plants, dicotyledons: magnoliid, hamamelid, and caryophyllid families, Berlin 1993, s. 224, ISBN 978-3-662-02899-5, OCLC 861705944 .

[grin-7] Genus: Scopulophila M. E. Jones. [w:] Germplasm Resources Information Network (GRIN) [on-line]. United States Department of Agriculture. [dostęp 2022-02-02]. (ang.).

[mabb-8] David J.D.J. Mabberley David J.D.J., Mabberley’s Plant-Book, Cambridge: Cambridge University Press, 2017, s. 842, DOI: 10.1017/9781316335581, ISBN 978-1-107-11502-6, OCLC 982092200 .

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]