Selmęt Wielki
53°50′40″N 22°28′35″E/53,844444 22,476389 Selmęt Wielki, widok ze wsi Sordachy | |
| Położenie | |
| Państwo | |
|---|---|
| Miejscowości nadbrzeżne |
Buczki, Koziki, Laski Wielkie, Łoje, Makosieje, Mrozy Wielkie, Sędki, Sordachy i Szeligi |
| Region | |
| Wysokość lustra |
120,7[1] m n.p.m. |
| Morfometria | |
| Powierzchnia |
12,69 km²[1] |
| Wymiary • max długość • max szerokość |
|
| Głębokość • średnia • maksymalna |
|
| Długość linii brzegowej |
36,25 km[1] |
| Objętość |
99463,9 tys. m³[1] |
| Hydrologia | |
| Rzeki zasilające | |
| Rzeki wypływające | |
| Rodzaj jeziora | |
Położenie na mapie gminy wiejskiej Ełk  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego  | |
Położenie na mapie powiatu ełckiego  | |
| 53°50′40″N 22°28′35″E/53,844444 22,476389
| |
Selmęt Wielki (dawniej Jezioro Wielkie Selmętno[2]) – jezioro na Pojezierzu Ełckim, w województwie warmińsko-mazurskim.
Po niemiecku nazywane jest Grosser Sellment See (1938), Grosse Selment See (1921), Schelmund (1595), Schelment, Salmant (1475). Inna nazwa to Selmętno.
Dane ogólne
[edytuj | edytuj kod]Powierzchnia jeziora 1269 ha, długość 11,6 km, szerokość do 3,5 km, głębokość do 21,9 m. Na jeziorze znajdują się 2 wyspy, największa o powierzchni 3 ha.
Brzegi jeziora otoczone zabudowaniami okolicznych miejscowości, polami i łąkami z niewielkim udziałem lasu sosnowo-świerkowego. Najbliższe otoczenie to wąski pas olchy i wierzby. Miejscami szeroki pas trzcin. Dużo małych pomostów wędkarskich.
Brzegi na ogół niezbyt wysokie, miejscami niskie, podmokłe, od północnego zachodu brzeg zadrzewiony. Na północy wpada rzeka Lega (prowadzi tędy szlak kajakowy), a wypływa w części południowo-wschodniej, dalej wpada do jeziora Rajgrodzkiego.
Przez zbiornik przepływa Lega, która wpływa w północnej części jeziora (w Sędkach), a wypływa w części południowo-wschodniej (w Makosiejach), dalej wpada do jeziora Rajgrodzkiego. Na północy znajduje się również niewielki dopływ – Golubica, który niesie wody z jeziora Golubskiego. Na zachodzie, w okolicy Mrozów Wielkich dopływa niewielki ciek z jeziora Selmęt Mały. Istnieje jeszcze połączenie, niewielkim ciekiem, z jeziorem Mrozy, w południowo-zachodniej części.
Hydronimia
[edytuj | edytuj kod]Według urzędowego spisu opracowanego przez Komisję Nazw Miejscowości i Obiektów Fizjograficznych (KNMiOF) nazwa tego jeziora to Selmęt Wielki[3]. W różnych publikacjach jezioro to występuje pod nazwą Selment Wielki[4] lub Szelment[5].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b c d e f g h Jerzy Jańczak (red.), Atlas jezior Polski, t. III, Poznań: Bogucki Wydawnictwo Naukowe, 1999, s. 16-17, ISBN 83-88163-13-2.
- ↑ Pierwsza powojenna mapa Polski wydana przez WIG Sztabu Generalnego w roku 1945
- ↑ Nazewnictwo geograficzne Polski. Tom 1. Hydronimy. Część 2. Wody stojące, Ewa Wolnicz-Pawłowska, Jerzy Duma, Janusz Rieger, Halina Czarnecka (oprac.), Warszawa: Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 2006 (seria Nazewnictwo Geograficzne Polski), s. 307, ISBN 83-239-9607-5.
- ↑ Selment, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. X: Rukszenice – Sochaczew, Warszawa 1889, s. 425.
- ↑ Selmęt Wielki. [w:] Elektroniczny słownik hydronimów Polski [on-line]. [dostęp 2023-10-26].
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Leyding G., Słownik nazw miejscowych okręgu mazurskiego (1959)
- Choiński A., Katalog Jezior Polski – Pojezierze Mazurskie (1991)
- Darmochwał T., Rumiński M.J., 1996. Warmia Mazury, przewodnik. Agencja TD, Białystok