Seweryn Mściwujewski

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Seweryn Mściwujewski
Severin Ritter von Msciwujewski
Ilustracja
Seweryn Mściwujewski (ok. 1910)
major lekarz major lekarz
Data i miejsce urodzenia

8 stycznia 1880
Huczko

Data i miejsce śmierci

20 listopada 1944
Muszyna

Przebieg służby
Siły zbrojne

Cesarsko-królewska Obrona Krajowa
Wojsko Polskie

Jednostki

16 Pułk Piechoty Obrony Krajowej
32 Pułk Piechoty Obrony Krajowej
10 Batalion Sanitarny

Stanowiska

lekarz pułkowy,
kierownik szpitala

Główne wojny i bitwy

I wojna światowa

Odznaczenia
Kawaler Orderu Franciszka Józefa (Austro-Węgry)

Seweryn Mściwujewski[1] herbu Pniejnia (ur. 8 stycznia 1880 w Huczce, zm. 20 listopada 1944 w Muszynie) – polski lekarz, major lekarz Wojska Polskiego.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Wywodzł się ze staropolskiego rodu szlacheckiego[2]. Urodził się 8 stycznia 1880 w miejscowości Huczko koło Dobromila jako wnuk Bonifacego oraz syn Stanisława i Ludwiny[2][3]. Jego rodzeństwem był Mścisław i Ludwina[3]. Legitymował się herbem szlacheckim Pniejnia[3].

W 1903 ukończył C. K. Gimnazjum w Jaśle[4]. Został absolwentem Gimnazjum Ojców Jezuitów w Chyrowie w trybie eksternistycznym[3]. Ukończył studia medyczne na Wydziale Medycznym Uniwersytetu Jagiellońskiego uzyskując dyplom lekarski. Pracę doktorską obronił 14 stycznia 1910 (promotorem był Władysław Reiss)[3][5][6]. Początkowo pracował w Dąbrowie Tarnowskiej[3]. W 1912 został lekarzem kolejowym w Muszynie[3]. W zakupionym domu urządził pensjonat, nazwany od imienia żony „Wanda”, w którym prowadził także prywatny gabinet lekarski[3][5].

Został oficerem cesarsko-królewskiej Obronie Krajowej został mianowany na stopień zastępcy lekarza asystenta w grupie nieaktywnych z dniem 1 grudnia 1910[7] i był przydzielony do 16 Pułku Piechoty Obrony Krajowej w Krakowie[8][9]. Następnie został mianowany na stopień nadlekarza w rezerwie (Oberarzt in der Reserve) z dniem 1 listopada 1912[10][11], po czym w styczniu 1912 został przeniesiony do 32 Pułku Piechoty Obrony Krajowej w Nowym Sączu[12][13][14] i w tej jednostce w grudniu 1914 został mianowany lekarzem pułkowym[15]. Podczas I wojny światowej został zmobilizowany jako oficer lekarz i pracował w szpitalu polowym na obszarze czeskim, potem w miejscowości Rogatica, służąc w randze lekarza pułkowego (K.K. Regimentsarzt a. W.)[3].

Po odzyskaniu przez Polskę niepodległości został przyjęty do Wojska Polskiego. Został awansowany na stopień majora lekarza ze starszeństwem z dniem 1 czerwca 1919[16][17]. Na przełomie 1920/1921 był lekarzem epidemicznym Naczelnego Nadzwyczajnego Komisariatu oraz kierownikiem Państwowego Szpitalem Epidemicznym (najpierw działający w Krynicy, następnie w Powroźniku)[3]. W 1923, 1924 był oficerem rezerwowym 10 Batalion Sanitarnego w garnizonie Przemyśl[18][19]. W 1934 jako major rezerwy był w Kadrze zapasowej Szpitala Okręgowego nr 10 i pozostawał wówczas w ewidencji Powiatowej Komendy Uzupełnień Nowy Sącz[20]. Mieszkał w Muszynie przy ulicy Piłsudskiego 416[6]. Tam zmarł 20 listopada 1944 roku[5]. Pełnił stanowiska lekarza miejskiego, lekarza naczelnego uzdrowiska[5][21]. W latach 20. XX w. staraniem dr. Mścwiujewskiego i burmistrza Muszyny Antoniego Jurczaka miasto uzyskało status uzdrowiska[22]. Drugi odwiert wód mineralnych (otwarty w 1932) został nazwany „Wanda”, imieniem żony doktora[23]. Doktor Mściwujewski działał w ramach Polskiego Czerwonego Krzyża[5].

Jego żoną była od 1908 Wanda z domu Chrapczyńska (1875–1967)[3][24]. Ich synami byli Czesław (ur., zm. 1909), Stefan (1910–1961), Kazimierz (1911–1968)[3].

Nazwiskiem Seweryna Mściwujewskiego została nazwana ulica w Muszynie[25].

Odznaczenie[edytuj | edytuj kod]

Galeria[edytuj | edytuj kod]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. W ewidencji wojskowej Austro-Węgier był określany jako „Severin Ritter von Msciwujewski”.
  2. a b Sylwester Korwin Kruczkowski: Poczet Polaków wyniesionych do godności szlacheckiej przez monarchów austrjackich w czasie od roku 1773 do 1918: dalej tych osób, którym wymienieni władcy zatwierdzili dawne tytuły książęce względnie hrabiowskie lub nadali tytuły hrabiów i baronów jak niemniej tych, którym zatwierdzili staropolskie szlachectwo. Lwów: 1935, s. 42.
  3. a b c d e f g h i j k l Dr Seweryn Mściwujewski h. Pniejnia (biogram udostępniony przez Bożenę Mściwujewską-Kruk).
  4. Księga pamiątkowa 70-lecia Państwowego Gimnazjum imienia króla Stanisława Leszczyńskiego w Jaśle 1868-1938. Jasło: 1938, s. 118.
  5. a b c d e Kalendarium Muszyny. Listopad. almanachmuszyny.pl. [dostęp 2016-07-31].
  6. a b Rocznik Lekarski 1938 ↓, s. 408.
  7. Schematismus der K. K. Landwehr und der K. K. Gendarmerie 1911. Wiedeń: 1911, s. 482.
  8. Schematismus der K. K. Landwehr und der K. K. Gendarmerie 1911. Wiedeń: 1911, s. 320.
  9. Schematismus der K. K. Landwehr und der K. K. Gendarmerie 1912. Wiedeń: 1912, s. 326.
  10. Schematismus der K. K. Landwehr und der K. K. Gendarmerie 1913. Wiedeń: 1913, s. 476.
  11. Schematismus der K. K. Landwehr und der K. K. Gendarmerie 1914. Wiedeń: 1914, s. 419.
  12. Kronika. Z c. k. obrony krajowej. „Gazeta Lwowska”. Nr 19, s. 4, 25 stycznia 1912. 
  13. Schematismus der K. K. Landwehr und der K. K. Gendarmerie 1913. Wiedeń: 1913, s. 344.
  14. Schematismus der K. K. Landwehr und der K. K. Gendarmerie 1914. Wiedeń: 1914, s. 291.
  15. Odznaczenia i mianowania w armii. „Nowa Reforma”. Nr 543, s. 2, 11 grudnia 1914. 
  16. Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 1217.
  17. Rocznik Oficerski 1924 ↓, s. 10980.
  18. Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 1181.
  19. Rocznik Oficerski 1924 ↓, s. 1075.
  20. Rocznik Oficerski Rezerw 1934 ↓, s. 302, 803.
  21. Do 15.03: Krynica, Muszyna, Żegiestów na dawnej pocztówce. Ze zbiorów Almanachu Muszyny – wystawa. krosno24.pl, 2012-02-24. [dostęp 2016-06-20].
  22. Strategia rozwoju społeczno-gospodarczego miasta i gminy uzdrowiskowej Muszyna na lata 2008–2015. Rada Miasta i Gminy Uzdrowiskowej w Muszynie, 28 grudnia 2007. s. 14–15. [dostęp 2016-09-12].
  23. Strategia rozwoju społeczno-gospodarczego miasta i gminy uzdrowiskowej Muszyna na lata 2008–2015. Rada Miasta i Gminy Uzdrowiskowej w Muszynie, 28 grudnia 2007. s. 15. [dostęp 2016-09-12].
  24. „Almanach Muszyny”, s. 2, 2010. 
  25. Strategia rozwoju społeczno-gospodarczego miasta i gminy uzdrowiskowej Muszyna na lata 2008–2015. Rada Miasta i Gminy Uzdrowiskowej w Muszynie, 28 grudnia 2007. s. 90, 123. [dostęp 2016-09-12].
  26. Hof- und Staatshandbuch der Österreichisch-Ungarischen Monarchie für das Jahr 1918. Wiedeń: 1918, s. 255.

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]