Siergiej Szojgu
![]() Minister obrony Federacji Rosyjskiej generał armii Siergiej Szojgu (2014) | |
Data i miejsce urodzenia |
21 maja 1955 |
---|---|
Minister obrony Federacji Rosyjskiej | |
Okres |
od 6 listopada 2012 |
Przynależność polityczna | |
Poprzednik | |
![]() | |
Odznaczenia | |
![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() |
Siergiej Kużugietowicz Szojgu (ros. Сергей Кужугетович Шойгу; ur. 21 maja 1955 w Czadanie) – rosyjski wojskowy w stopniu generała armii i polityk. Od 2012 minister obrony Federacji Rosyjskiej. Uhonorowany wieloma wyróżnieniami, w tym tytułem Bohatera Federacji Rosyjskiej.
Życiorys[edytuj | edytuj kod]
Pochodzi z niewielkiego miasta Czadan przy granicy z Mongolią, w autonomicznej Republice Tuwy. Jego ojciec Kużugiet Szojgu (1921–2010), Tuwiniec, był wieloletnim radzieckim działaczem partyjnym. Przeszedł na emeryturę jako wiceprzewodniczący Rady Ministrów Tuwińskiej ASRR[1].
Matka, Rosjanka Aleksandra Jakowlewna Szojgu (ros. Александра Яковлевна Шойгу) z domu Kudriawcewa, urodziła się w 1924 roku we wsi Jakowlewo (ros. Яковлево) w obwodzie orłowskim niedaleko Moskwy, a niedługo później przeniosła się wraz z rodziną do Kadyjewki w obwodzie ługańskim na Ukrainie i tam się wychowała[2]. W 1951 roku ukończyła Charkowski Instytut Rolniczy (ros. Харьковский сельскохозяйственный институт, obecnie Charkowski Narodowy Uniwersytet Rolniczy im. W. W. Dokuczajewa) w Charkowie[3]. Następnie zamieszkała w Tuwie, gdzie poznała swojego przyszłego męża, Kużugieta Szojgu. Była zootechniczką, pracowała jako główna specjalistka ds. hodowli zwierząt w dziale rolnictwa rejonu Dzun-Chiemczyckiego. W 1979 r. przeszła na emeryturę jako szefowa departamentu planowania Ministerstwa Rolnictwa Republiki Tuwy[4]. Wielokrotnie była także deputowaną w lokalnym parlamencie Tuwińskiej ASRR i późniejszej rosyjskiej Republiki Tuwy[5]. Zmarła w 2011 roku.
Młodość[edytuj | edytuj kod]
W 1977 r. Siergiej Szojgu ukończył studia w Krasnojarskim Instytucie Politechnicznym w zakresie inżynierii budownictwa. Doktor nauk ekonomicznych. W latach 1977–1978 pracował na stanowisku mistrza w przedsiębiorstwie Promchimstroj w Krasnojarsku, a w latach 1978–1979 był mistrzem i naczelnikiem odcinka w przedsiębiorstwie Tuwinstroj w Kyzyle. W latach 1979–1984 pełnił funkcję kierownika robót, głównego inżyniera i naczelnika w przedsiębiorstwie Aczinskaluminijstroj w Aczyńsku. Od 1984 zajmował kierownicze stanowiska w przedsiębiorstwach budowlanych. W latach 1984–1985 był zastępcą kierownika Sajanaluminstroju w Sajanogorsku, w latach 1985–1986 kierownikiem Sajantiażstroju, a w latach 1986–1988 kierownikiem Abakanwagonstroju w Abakanie.
Kariera polityczna[edytuj | edytuj kod]
Od 1988 r. działał w aparacie Komunistycznej Partii Związku Radzieckiego. W latach 1988–1989 był II sekretarzem Komitetu Miejskiego KPZR w Abakanie. W latach 1989–1990 pełnił funkcję inspektora Komitetu Krajowego KPZR w Kraju Krasnojarskim.
W latach 1990–1991 zajmował stanowisko Zastępcy Przewodniczącego Państwowego Komitetu Rosyjskiej Federacyjnej SRR ds. Architektury i Budownictwa.
Od 1991 r. pracuje w centralnym aparacie państwowych służb ratowniczych. W 1991 r. przewodniczył Państwowemu Komitetowi RFSRR ds. Sytuacji Nadzwyczajnych. W latach 1991–1994 był Przewodniczącym Państwowego Komitetu Federacji Rosyjskiej ds. Obrony Cywilnej, Sytuacji Nadzwyczajnych i Likwidacji Następstw Klęsk Żywiołowych. W 1994 r. został mianowany na stanowisko Ministra FR ds. Obrony Cywilnej, Sytuacji Nadzwyczajnych i Likwidacji Następstw Klęsk Żywiołowych. Od 1996 r. zasiada w Radzie Bezpieczeństwa Federacji Rosyjskiej. W latach 2000–2004 był Zastępcą Przewodniczącego Rządu Federacji Rosyjskiej (wicepremierem).
Otrzymał szereg nagród i odznaczeń państwowych, w tym tytuł Bohatera Federacji Rosyjskiej.

Jest aktywnym politykiem. Od 1999 był jednym z liderów proprezydenckiego ruchu „Jedność”, a od 2001 jest członkiem kierownictwa partii Jedna Rosja, która wspiera prezydenta Federacji Rosyjskiej Władimira Putina.
Od 17 listopada 2009 jest Prezesem Rosyjskiego Towarzystwa Geograficznego[6].
10 kwietnia 2010, decyzją Przewodniczącego Rządu Federacji Rosyjskiej W. Putina, został wiceprzewodniczącym specjalnej rosyjskiej komisji rządowej do zbadania przyczyn katastrofy polskiego Tu-154M w Smoleńsku (wraz z pierwszym wicepremierem Rosji Siergiejem Iwanowem i Tatjaną Anodiną, przewodniczącą Międzypaństwowego Komitetu Lotniczego)[7].
Minister obrony Federacji Rosyjskiej[edytuj | edytuj kod]




6 listopada 2012 decyzją Prezydenta Federacji Rosyjskiej Władimira Putina, S. Szojgu został mianowany ministrem obrony Federacji Rosyjskiej. Zastąpił na tym stanowisku odwołanego Anatolija Sierdiukowa w związku ze sprawą nadużyć w holdingu Oboronserwis podległego Ministerstwu Obrony FR[8].
26 lutego 2014 oświadczył, że Federacja Rosyjska planuje podpisać umowy z Wietnamem, Kubą, Wenezuelą, Nikaraguą, Seszelami, Singapurem oraz kilkoma innymi państwami, które umożliwiłyby stworzenie tam stałych rosyjskich baz wojskowych[9].
Dowodzone przez niego wojska dokonały w lutym 2022 inwazji na Ukrainę, oskarżane są one o dokonanie zbrodni wojennych[10][11][12].
Rodzina[edytuj | edytuj kod]
Żonaty z Iriną, prezeską przedsiębiorstwa turystycznego Expo-EM, z którą zna się od pierwszego roku studiów, pobierając się 5 lat później[13]. Mają dwie córki. Starsza, Julija (ur. 1977), od 2002 roku pełni funkcję dyrektorki centrum pomocy psychologicznej przy Ministerstwie Spraw Nadzwyczajnych[14]. Młodsza, Ksienija (ur. 1991) od 2020 roku pełni funkcję dyrektorki Rosyjskiej Federacji Triathlonowej[15].
Siergiej Szojgu miał starszą siostrę, Łarisę (1953–2021), wieloletnią deputowaną do Dumy Państwowej z ramienia rządzącej partii Jedna Rosja, zmarłą nagle po komplikacjach w wyniku przebycia COVID-19[16].
Ordery, odznaczenia i wyróżnienia[edytuj | edytuj kod]
- Bohater Federacji Rosyjskiej (1999)[17]
- Order Świętego Andrzeja (2014)[18][19][20]
- Order „Za zasługi dla Ojczyzny” I klasy (2020)[21]
- Order „Za zasługi dla Ojczyzny” II klasy (2010)[22]
- Order „Za zasługi dla Ojczyzny” III klasy (2005)[23]
- Order Aleksandra Newskiego (2014)
- Order Honoru (2008)[24]
- Order „Za osobiste męstwo” (1994)
- Medal „Obrońca Wolnej Rosji” (1993)
- Medal 850-lecia Moskwy
- Medal „Za zasługi w przeprowadzeniu wszechrosyjskiego spisu powszechnego”
- Medal „Na Pamiątkę 300-lecia Petersburga” (2003)
- Medal „Na Pamiątkę 1000-lecia Kazania” (2005)
- Medal jubileuszowy „60 lat zwycięstwa w Wielkiej Wojnie Ojczyźnianej 1941–1945” (2005)
- Medal „Za wzmocnienie wspólnoty wojskowej” (czterokrotnie)
- Medal „Za staranność w wykonywaniu zadań wsparcia inżynieryjnego”
- Medal „200 lat Ministerstwa Obrony”
- Medal „Za powrót Krymu”
- Medal „200 lat Ministerstwa Spraw Wewnętrznych Rosji”
- Medal „Za wyróżnienie” (Służba Wywiadu Zagranicznego Federacji Rosyjskiej)
- Medal „Za wyróżnienie w reagowaniu kryzysowym”
- Medal „Za nienaganną służbę” (Ministerstwo Sytuacji Nadzwyczajnej Federacji Rosyjskiej)
- Medal „Uczestnikowi nadzwyczajnych operacji humanitarnych”
- Order Republiki Tuwy (Tuwa)
- Order „Za zasługi dla Chakasji” (Chakasja)
- Order „Za zasługi” (Inguszetia)
- Nagroda Republiki Tuwy (Tuwa)
- Order „Za zasługi dla Kraju Ałtajskiego” (Kraj Ałtajski)
- Honorowy obywatel obwodu moskiewskiego
- Honorowy obywatel odwodu kemerowskiego
- Honorowy obywatel Republiki Jakucji
- Order Świętego Sergiusza Radoneżskiego I klasy (Rosyjski Kościół Prawosławny, 2014)[25]
- Order „Danaker” (Kirgistan, 2002)[26]
- Medal „Dank” (Kirgistan, 1997)[27]
- Order Przyjaźni (Kirgistan, 2020)[28]
- Order „Za zasługi w dziedzinie bezpieczeństwa narodowego” (Wenezuela, 2015)[29]
- Medal „Krzyż Wielki Armii Nikaragui” (Nikaragua, 2015)[30]
- Order Flagi Serbskiej I klasy (Serbia, 2012)[31]
- Order Świętego Sawy (Serbski Kościół Prawosławny, 2003)[32]
- Krzyż Wielki Orderu Pro Merito Melitensi (Zakon Maltański, 2012)[33]
- Order Czerwonego Sztandaru (Mongolia, 2018)[34]
- Doktor honoris causa Akademii Państwowej Straży Pożarnej Ministerstwa Sytuacji Nadzwyczajnych Rosji[35]
- Doktor honoris causa Uniwersytetu Obrony Ministerstwa Obrony Serbii (2020)[36]
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Государственный деятель Тувы Кужугет Шойгу похоронен в Москве, Тува-Онлайн [dostęp 2020-06-29] (ros.).
- ↑ https://mega-stars.ru/politics/shojgu_sergej_kuzhugetovich.php
- ↑ И. А. Тува-Онлайн 667001 i inni, Funeral of Alexandra Shoigu in Moscow, Tuva-Online [dostęp 2022-09-11] (ros.).
- ↑ Sergey Shoygu • WiKi Persons, WiKi Persons, 15 lutego 2022 [dostęp 2022-09-11] (ros.).
- ↑ Высокопоставленные родственники. Полпреды. [dostęp 2022-03-16]. (ros.).
- ↑ Русское географическое общество возглавил Сергей Шойгу. rnd.cnews.ru. [dostęp 2013-01-29]. (ros.).
- ↑ Путин утвердил состав комиссии по расследованию авиакатастрофы под Смоленском. ruvr.ru, 2010-04-10. [dostęp 2010-08-04]. (ros.).
- ↑ Rosja: Putin odwołał ministra obrony po skandalu korupcyjnym. gazeta.pl, 2012-11-06.
- ↑ Russia seeks several military bases abroad – Defense Minister, akipress.com [dostęp 2020-06-29] .
- ↑ Putin zbrodniarzem wojennym? Ukraina pozywa Rosję do Trybunału w Hadze, Dziennik.pl [dostęp 2022-03-05] .
- ↑ Międzynarodowy Trybunał Sprawiedliwości rusza z działaniami ws. Ukrainy. Są terminy publicznych wysłuchań, wiadomosci.gazeta.pl [dostęp 2022-03-03] .
- ↑ Zbrodniami Rosji zajął się Międzynarodowy Trybunał Karny. Ukraina skarży Rosję do Trybunału Sprawiedliwości, Prawo.pl, 3 marca 2022 [dostęp 2022-03-05] (pol.).
- ↑ Siergiej Szojgu. [dostęp 2022-03-16]. (pol.).
- ↑ Родня во власти. [dostęp 2022-03-16]. (ros.).
- ↑ TASS: Ksenia Shoygu elected as the president of the Russian Triathlon Federation. [dostęp 2022-03-16]. (ang.).
- ↑ Larisa Shoigu, lawmaker and sister of Russia’s defense minister, passes away aged 68. [dostęp 2022-03-16]. (ang.).
- ↑ Указ Президента Российской Федерации от 20 сентября 1999 года № 1249 «О присвоении звания Героя Российской Федерации Шойгу С. К.», Президент России [dostęp 2020-06-26] (ros.).
- ↑ Новые государственные награды украсили кители руководства Минобороны РФ в День Победы, ТАСС [dostęp 2020-06-26] .
- ↑ Кремль заказал высшую награду за военные заслуги ценой 1 млн руб., РБК [dostęp 2020-06-26] (ros.).
- ↑ Шойгу награжден уникальным орденом?, www.mk.ru [dostęp 2020-06-26] (ros.).
- ↑ Поздравление Сергею Шойгу с Днём рождения, Президент России [dostęp 2020-06-26] (ros.).
- ↑ Указ Президента Российской Федерации от 28 декабря 2010 года № 1629 «О награждении орденом „За заслуги перед Отечеством” II степени Шойгу С. К.», docs.cntd.ru [dostęp 2020-06-26] .
- ↑ Указ Президента Российской Федерации от 21 мая 2005 года № 571 «О награждении орденом „За заслуги перед Отечеством” III степени Шойгу С. К.», Президент России [dostęp 2020-06-26] (ros.).
- ↑ Сергей Шойгу награжден орденом Почета, www.mchs.gov.ru [dostęp 2020-06-26] .
- ↑ Святейший Патриарх Кирилл вручил церковные награды участникам торжеств в честь 700-летия преподобного Сергия Радонежского, Патриархия.ru [dostęp 2020-06-26] (ros.).
- ↑ Указ Президента Кыргызской Республики от 21 мая 2002 года УП № 118 «О награждении орденом „Данакер” Шойгу С. К.».
- ↑ Указ Президента Кыргызской Республики от 22 января 1997 года УП № 24 «О награждении медалью „Данк” Лавёрова Н. П., Николаева А. И., Пастухова Б. Н., Шойгу С. К.», cbd.minjust.gov.kg [dostęp 2020-06-26] .
- ↑ Президент Киргизии наградил Шойгу орденом „Достук”, ТАСС [dostęp 2020-06-26] .
- ↑ Шойгу наградили орденом в Венесуэле, „РИА Новости”, 2015 [dostęp 2020-06-26] (ros.).
- ↑ Шойгу награжден „Большим крестом Армии Никарагуа” за заслуги перед народом республики, ТАСС [dostęp 2020-06-26] .
- ↑ Сергей Шойгу награжден сербским орденом, RuSerbia.com, 3 lipca 2012 [dostęp 2020-06-26] (ros.).
- ↑ Шойгу награжден высшим орденом Сербской православной церкви, www.interfax-religion.ru [dostęp 2020-06-26] .
- ↑ Шойгу вручили высшую награду Мальтийского ордена, lenta.ru [dostęp 2020-06-26] .
- ↑ Министр обороны РФ Сергей Шойгу награжден орденом Боевого Красного Знамени, dambiev.livejournal.com [dostęp 2020-06-26] (pol.).
- ↑ Почётные доктора Академии ГПС МЧС России.
- ↑ Главе российского военного ведомства генералу армии Сергею Шойгу присвоено звание почётного доктора университета обороны Сербии, function.mil.ru [dostęp 2020-06-26] .
Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]
- Siergiej Szojgu – sylwetka na stronie www.viperson.ru (ros.)
- Bohaterowie Federacji Rosyjskiej
- Generałowie armii Sił Zbrojnych Federacji Rosyjskiej
- Wicepremierzy Federacji Rosyjskiej
- Ministrowie ds. sytuacji nadzwyczajnych
- Rosyjscy ministrowie
- Odznaczeni Orderem Świętego Andrzeja (Federacja Rosyjska)
- Odznaczeni Orderem Honoru (Federacja Rosyjska)
- Odznaczeni Orderem Pro Merito Melitensi
- Doktorzy honoris causa uczelni w Rosji
- Członkowie Komunistycznej Partii Związku Radzieckiego
- Politycy Jednej Rosji
- Ministerstwo Obrony Federacji Rosyjskiej
- Odznaczeni Orderem Aleksandra Newskiego (Federacja Rosyjska)
- Tuwińcy
- Urodzeni w 1955