Sierpodudek leśny

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
(Przekierowano z Sierpodudek zmienny)
Sierpodudek leśny
Phoeniculus castaneiceps[1]
(Sharpe, 1871)
Ilustracja
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

strunowce

Podtyp

kręgowce

Gromada

ptaki

Podgromada

Neornithes

Infragromada

ptaki neognatyczne

Rząd

dzioborożcowe

Rodzina

sierpodudki

Rodzaj

Phoeniculus

Gatunek

sierpodudek leśny

Synonimy
  • Irrisor castaneiceps Sharpe, 1871[2]
  • Rhinopomastus castaneiceps (Sharpe, 1871)[2]
Podgatunki
  • P. c. castaneiceps (Sharpe, 1871)
  • P. c. brunneiceps (Sharpe, 1903)
Kategoria zagrożenia (CKGZ)[3]

Sierpodudek leśny[4] (Phoeniculus castaneiceps) – gatunek średniej wielkości ptaka z rodziny sierpodudków (Phoeniculidae), zamieszkujący Afrykę równikową. Nie jest zagrożony.

Zasięg występowania[edytuj | edytuj kod]

Występuje plamowo w Demokratycznej Republice Konga, Ghanie, Gwinei, Kamerunie, Kongu, Liberii, Nigerii, Republice Środkowoafrykańskiej, Rwandzie, Tanzanii, Ugandzie i Wybrzeżu Kości Słoniowej[3]. Gatunek osiadły[5].

Taksonomia[edytuj | edytuj kod]

Gatunek ten bywa przez niektórych autorów umieszczany w rodzaju Rhinopomastus[3][6]. Wyróżniono dwa podgatunki P. castaneiceps[5][6][2]:

  • P. castaneiceps castaneiceps (Sharpe, 1871)sierpodudek leśny[4] – Liberia do Nigerii
  • P. castaneiceps brunneiceps (Sharpe, 1903)sierpodudek zmienny[4] – Kamerun do Demokratycznej Republiki Konga i Ugandy

Morfologia[edytuj | edytuj kod]

Długość ciała: 26–28 cm; masa ciała 22–25,5 g[5].

Smukły ptak z długim ogonem. Samice mniejsze od samców i mniej opalizujące[5].

Ekologia[edytuj | edytuj kod]

Biotop
Zamieszkuje środkowe piętro i baldachim lasów pierwotnych, zwłaszcza tam, gdzie występują pnącza, paprocie i gałęzie porośnięte mchem, ponadto zalesienia wtórne, stare plantacje, obrzeża lasów i polan, a także przypominające parki zadrzewienia z niezbyt gęsto rozmieszczonymi dużymi drzewami. Odnotowywany był od terenów bliskich poziomu morza do 1500 m n.p.m.
Pożywienie
W skład jego diety wchodzą głównie stawonogi, w tym chrząszcze, karaluchy, pająki, mrówki i termity, a także larwy i poczwarki; zjada również drobne owoce, w tym jagody, oraz nasiona[5].
Lęgi
Niewiele wiadomo o rozrodzie tego gatunku. Gniazdo z młodymi obserwowano w Liberii na początku kwietnia; ptaki z powiększonymi gonadami stwierdzono w Ugandzie i Demokratycznej Republice Konga w okresie listopad–grudzień; w połowie stycznia w Kongu zaobserwowano kopulację. Jedyne znane gniazdo znajdowało się w dziupli na wysokości 35 m nad ziemią; młode były karmione przez oboje rodziców w odstępach dziesięciominutowych[5].

Status[edytuj | edytuj kod]

IUCN uznaje sierpodudka leśnego za gatunek najmniejszej troski (LC, Least Concern) nieprzerwanie od 1988 roku. Liczebność światowej populacji nie została oszacowana, ale ptak ten opisywany jest jako lokalnie pospolity w lasach niepoddanych wycince. Trend liczebności populacji uznawany jest za spadkowy ze względu na postępujące niszczenie siedlisk[3].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Phoeniculus castaneiceps, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
  2. a b c D. Lepage: Forest Woodhoopoe Phoeniculus castaneiceps (Sharpe, 1871. [w:] Avibase - Światowa baza danych ptaków [on-line]. [dostęp 2020-03-16]. (ang.).
  3. a b c d Phoeniculus castaneiceps, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).
  4. a b c Systematyka i nazwy polskie za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Rodzina: Phoeniculidae Bonaparte, 1831 - sierpodudki - Wood-hoopoes (Wersja: 2021-01-16). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2021-09-20].
  5. a b c d e f Ligon, J. D. & G. M. Kirwan: Forest Woodhoopoe (Phoeniculus castaneiceps), version 1.0. [w:] Birds of the World (J. del Hoyo, A. Elliott, J. Sargatal, D. A. Christie & E. de Juana, Editors) [on-line]. Cornell Lab of Ornithology, Ithaca, NY, USA, 2020. [dostęp 2021-09-20]. (ang.). Publikacja w zamkniętym dostępie – wymagana rejestracja, też płatna, lub wykupienie subskrypcji
  6. a b F. Gill, D. Donsker, P. Rasmussen (red.): Mousebirds, Cuckoo Roller, trogons, hoopoes, hornbills. IOC World Bird List (v10.1). [dostęp 2020-03-16]. (ang.).

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]