Siewastopol (1911)
| |
| Klasa | |
|---|---|
| Typ | |
| Historia | |
| Stocznia | |
| Położenie stępki |
16 czerwca 1909[a] |
| Wodowanie |
10 lipca 1911 |
 MW Imperium Rosyjskiego
| |
| Nazwa |
„Siewastopol” |
| Wejście do służby |
30 listopada 1914 |
 MW ZSRR
| |
| Nazwa |
„Pariżskaja Kommuna” (do 1943) |
| Wycofanie ze służby |
17 lutego 1956 |
| Los okrętu |
złomowany w 1956–1957 |
| Dane taktyczno-techniczne | |
| Wyporność |
24 800 ton metrycznych (24 400 długich ton, 27 300 krótkich ton) |
| Długość |
181,2 m |
| Szerokość |
26,9 m |
| Zanurzenie |
8,99 m |
| Napęd | |
| 4 wały, turbiny parowe Parsonsa 25 kotłów parowych Yarrowa typu Admiralicji o mocy łącznej 52 000 KM (38 776 kW) (na próbach) | |
| Prędkość |
24,1 węzła (44,6 km/h, na próbach) |
| Zasięg |
3200 mil morskich (5900 km) przy prędkości 10 węzłów (19 km/h) |
| Uzbrojenie | |
| 12 dział 305 mm 16 dział 120 mm 1 działo 76 mm 4 wyrzutnie torped kalibru 450 mm Po remoncie w 1941 roku: 12 dział 305 mm 12 dział 120 mm 3 działa plot. 76 mm 16 dział plot. 37 mm 12 plot. karabinów maszynowych 12,7 mm | |
| Opancerzenie | |
| pas pancerny na linii wodnej: 125–225 mm pokład: 12–50 mm wieże: 76–203 mm barbety: 75–150 mm nadbudówka: 100–254 mm | |
| Załoga |
1149 |
Siewastopol – rosyjski, a następnie radziecki, pancernik typu Gangut z okresu I i II wojny światowej. Początkowo nazwany „Siewastopol” dla uczczenia krymskiego miasta, a następnie w 1921 roku okrętowi zmieniono imię na „Pariżskaja Kommuna” dla upamiętnienia komuny paryskiej z 1871 roku. W 1943 roku okrętowi ponownie nadano imię „Siewastopol”.
Historia[edytuj | edytuj kod]
Stępkę pod trzeci pancernik typu Gangut położono w Stoczni Bałtyckiej w Piotrogrodzie 16 czerwca 1909 roku. Wodowanie okrętu nastąpiło 10 lipca 1911 roku, zaś wejście do służby 30 listopada 1914 roku. Po wejściu do służby okręt został przydzielony do 1. Brygady Okrętów Liniowych stacjonującej w Helsinkach, która wchodziła w skład Floty Bałtyckiej. W ramach tej floty wziął aktywny udział w I wojnie światowej. W marcu 1918 roku wraz z innymi okrętami stacjonującymi w Helsinkach ewakuował się do bazy w Kronsztadzie. W 1921 roku uczestniczył w obronie Kronsztadu. Po zdobyciu twierdzy przez bolszewików większość załogi pancernika została rozstrzelana. 31 marca 1921 roku okrętowi zmieniono imię na „Pariżskaja Kommuna”. Z powodu utraty wszystkich czarnomorskich drednotów, w 1929 roku okręt został przeniesiony do Floty Czarnomorskiej, gdzie został jednostką flagową.
W latach 1933–1938 okręt został poddany modernizacji. Znacznie rozbudowano nadbudówkę dziobową, wokół grubego masztu rurowego, a znajdujący się za nią komin wygięto silnie do tyłu[1]. Rozbudowano też nadbudówkę rufową, po bokach której zamontowano masywne dźwigi[1]. Na wieżach artylerii głównej zamontowano indywidualne dalmierze o bazie 6 m[1]. Wzmocniono uzbrojenie przeciwlotnicze, dodając sześć dział 76 mm 34-K (po trzy na nabdudówkach) i sześć półautomatycznych armat 45 mm 21-K (po trzy na dachu pierwszej i czwartej wieży)[1]. Stare kotły opalane węglem zamieniono na 12 kotłów typu Yarrow opalanych mazutem[1]. Pancernik na próbach osiągał prędkość 23,12 w przy mocy 63 000 KM[1]. Wzmocniono też opancerzenie pokładu, z 25 do 76 mm[1]. Od grudnia 1939 roku do 1940 roku zamontowano także bąble przeciwtorpedowe na burtach, przez co szerokość zwiększyła się do 32,5 m[2].
Podczas II wojny światowej uczestniczył od października 1941 do lipca 1942 roku w obronie Sewastopola. 3 grudnia 1941, podczas wprowadzania pancernika do portu w Poti przy silnym sztormie, zatonął holownik „Krasnyj Oktiabr”, pociągnięty holem i wywrócony (3 ofiary)[3]. W grudniu 1942 roku ponownie ostrzeliwał niemieckie pozycje w rejonie tego miasta.
31 maja 1943 roku okrętowi nadano ponownie imię „Siewastopol”[4].
8 lipca 1945 roku okręt został odznaczony Orderem Czerwonego Sztandaru. 24 lipca 1954 roku „Siewastopol” został jednostką szkolną, a 17 lutego 1956 roku jednostka została wycofana ze służby. Okręt złomowano na przełomie lat 1956–1957 w Sewastopolu.
Uwagi[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Wszystkie daty a propos historii budowania okrętu są według nowego porządku.
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c d e f g Glock 2010 ↓, s. 52–54.
- ↑ Glock 2010 ↓, s. 55.
- ↑ Konstantin Strelbickij, Ofiary okrętu liniowego Pariżsakaja Komuna, „Okręty Wojenne” nr 2/2000(37), s. 41.
- ↑ Glock 2010 ↓, s. 60.
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Michał Glock. „Paryżanka” z Morza Czarnego. „Morze, Statki i Okręty”. Nr 1/2010. XV, styczeń 2010. Warszawa: Magnum X.
Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]
- Zdjęcia i dane taktyczno-techniczne pancernika „Siewastopol”. [dostęp 2010-11-01]. (ang.).
