Bawełniak pacyficzny

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
(Przekierowano z Sigmodon alleni)
Bawełniak pacyficzny
Sigmodon alleni[1]
Bailey, 1902[2]
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

strunowce

Podtyp

kręgowce

Gromada

ssaki

Podgromada

żyworodne

Infragromada

łożyskowce

Rząd

gryzonie

Podrząd

Supramyomorpha

Infrarząd

myszokształtne

Nadrodzina

myszowe

Rodzina

chomikowate

Podrodzina

bawełniaki

Plemię

Sigmodontini

Rodzaj

bawełniak

Gatunek

bawełniak pacyficzny

Synonimy
Kategoria zagrożenia (CKGZ)[7]

Bawełniak pacyficzny[8] (Sigmodon alleni) – gatunek ssaka z podrodziny bawełniaków (Sigmodontinae) w obrębie rodziny chomikowatych (Cricetidae).

Zasięg występowania[edytuj | edytuj kod]

Bawełniak pacyficzny występuje w zachodnim Meksyku, wzdłuż pacyficznych nizin, pogórzy i wyższych wzniesień Sierra Madre Wschodniej od południowego Sinaloa na południowy wschód do przesmyku Tehuantepec we wschodniej części Oaxacy[9].

Taksonomia[edytuj | edytuj kod]

Gatunek po raz pierwszy zgodnie z zasadami nazewnictwa binominalnego opisał w 1902 roku amerykański teriolog Vernon Orlando Bailey nadając mu nazwę Sigmodon alleni[2]. Holotyp pochodził z San Sebastián, w Mascocie, w Jalisco, w Meksyku[10].

Dawniej zaliczany do S. planifrons, ale obecnie uważany za odrębny gatunek; taksony guerrenensis i volcani wydają się być właściwymi synonimami S. alleni, ale dopasowanie populacji z Oaxacy opisanych jako macdougalli i macrodon wymaga dodatkowych badań[9]. Klasyfikacja podgatunków czeka na dokładny przegląd taksonomiczny[9]. Autorzy Illustrated Checklist of the Mammals of the World uznają ten takson za gatunek monotypowy[9].

Etymologia[edytuj | edytuj kod]

  • Sigmodon: gr. σῖγμα sigma „litera Σ”; ὀδούς odous, ὀδóντος odontos „ząb”; w aluzji do sigmoidalnego wzoru na zębach trzonowych gdy ich korony są zużyte[11].
  • alleni: Joel Asaph Allen (1838–1921), amerykański zoolog (teriologia i ornitologia)[12].

Morfologia[edytuj | edytuj kod]

Długość ciała (bez ogona) 139–152 mm, długość ogona 88–127 mm, długość ucha 20–22 mm, długość tylnej stopy 27–32 mm; maksymalna masa ciała samic nie będących w ciąży 180 g, samców 178 g[13].

Tryb życia[edytuj | edytuj kod]

Bawełniak pacyficzny preferuje wilgotne obszary uprawy winorośli oraz krzewy w tropikalnych lub tropikalno–borealnych obszarach, w tym tropikalne lasy liściaste i wilgotne lasy sosnowo-dębowe[7]. Gatunek ten buduje gniazda z traw w różnych miejscach m.in. w kępach traw i krzewów, albo wewnątrz martwych sosen. Bardzo szybko się mnożą. Jedna samica w laboratoryjnych warunkach po trzydziestopięciodniowej ciąży opiekowała się potomstwem przez 87 dni[7].

Populacja[edytuj | edytuj kod]

W obszarze występowania tego gatunku na hektar przypada średnio 0,023–0,52 osobnika[7].

Zagrożenia[edytuj | edytuj kod]

W dużej części zasięgu bawełniak pacyficzny doświadcza wylesianie dla rolnictwa. Przypuszcza się, że doszło do wymarcia 30% jego populacji w ciągu ostatnich 10 lat. Tempo wymierania tego gatunku rośnie[7].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Sigmodon alleni, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
  2. a b V.O. Bailey. Synopsis of the North American species of Sigmodon. „Proceedings of the Biological Society of Washington”. 15, s. 112, 1902. (ang.). 
  3. J.A. Allen. Mammals from the states of Sinaloa and Jalisco, Mexico, collected by J.H. Batty during 1904 and 1905. „Bulletin of the American Museum of Natural History”. 22, s. 247, 1906. (ang.). 
  4. E.W. Nelson & E.A. Goldman. Three new rodents from southern Mexico. „Proceedings of the Biological Society of Washington”. 46, s. 196, 1933. (ang.). 
  5. Goodwin 1955 ↓, s. 3.
  6. Goodwin 1955 ↓, s. 4.
  7. a b c d e P.C. de Grammont & A.D. Cuarón, Sigmodon alleni, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species 2018, wersja 2021-3 [dostęp 2021-12-11] (ang.).
  8. Nazwy polskie za: W. Cichocki, A. Ważna, J. Cichocki, E. Rajska-Jurgiel, A. Jasiński & W. Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2015, s. 255. ISBN 978-83-88147-15-9. (pol. • ang.).
  9. a b c d C.J. Burgin, D.E. Wilson, R.A. Mittermeier, A.B. Rylands, T.E. Lacher & W. Sechrest: Illustrated Checklist of the Mammals of the World. Cz. 1: Monotremata to Rodentia. Barcelona: Lynx Edicions, 2020, s. 388. ISBN 978-84-16728-34-3. (ang.).
  10. D.E. Wilson & D.M. Reeder (redaktorzy): Species Sigmodon alleni. [w:] Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3) [on-line]. Johns Hopkins University Press, 2005. [dostęp 2021-12-11].
  11. T.S. Palmer. Index Generum Mammalium: a List of the Genera and Families of Mammals. „North American Fauna”. 23, s. 631, 1904. (ang.). 
  12. B. Beolens, M. Watkins & M. Grayson: The Eponym Dictionary of Mammals. Baltimore: The Johns Hopkins University Press, 2009, s. 8–9. ISBN 978-0-8018-9304-9. (ang.).
  13. U. Pardiñas, P. Myers, L. León-Paniagua, N.O. Garza, J. Cook, B. Kryštufek, R. Haslauer, R. Bradley, G. Shenbrot & J. Patton. Opisy gatunków Cricetidae: U. Pardiñas, D. Ruelas, J. Brito, L. Bradley, R. Bradley, N.O. Garza, B. Kryštufek, J. Cook, E.C. Soto, J. Salazar-Bravo, G. Shenbrot, E. Chiquito, A. Percequillo, J. Prado, R. Haslauer, J. Patton & L. León-Paniagua: Family Cricetidae (True Hamsters, Voles, Lemmings and New World Rats and Mice). W: D.E. Wilson, R.A. Mittermeier & T.E. Lacher (redaktorzy): Handbook of the Mammals of the World. Cz. 7: Rodents II. Barcelona: Lynx Edicions, 2017, s. 402. ISBN 978-84-16728-04-6. (ang.).

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]