Przejdź do zawartości

Sigourney Weaver

Przejrzana
Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Sigourney Weaver
Ilustracja
Sigourney Weaver (2024)
Imię i nazwisko

Susan Alexandra Weaver

Data i miejsce urodzenia

8 października 1949
Nowy Jork

Zawód

aktorka

Współmałżonek

Jim Simpson (od 1984)

Lata aktywności

od 1971

Multimedia w Wikimedia Commons
Cytaty w Wikicytatach
Strona internetowa

Sigourney Weaver, właśc. Susan Alexandra Weaver[1] (ur. 8 października 1949 w Nowym Jorku) – amerykańska aktorka. Laureatka nagrody BAFTA, dwóch Złotych Globów[2], Złotej Kamery[3], nagrody Grammy i na Międzynarodowym Festiwalu Filmowym w Marrakeszu[4]. Ponadto była nominowana do trzech Oscarów (1987 i dwa razy w 1989), czterech nagród Primetime Emmy i Tony.

Występowała w roli Ellen Ripley w serii Obcy, jako Dian Fossey w filmie Goryle we mgle (1988) i jako dr Grace Augustine w Avatarze (2009).

Imię Sigourney przyjęła po lekturze powieści F. Scotta Fitzgeralda Wielki Gatsby[5][6].

16 grudnia 1999 otrzymała własną gwiazdę w Alei Gwiazd w Los Angeles znajdującą się przy 7021 Hollywood Boulevard[7][8].

Życiorys

[edytuj | edytuj kod]

Wczesne lata

[edytuj | edytuj kod]

Urodziła się i dorastała w Nowym Jorku, jako córka angielskiej aktorki Elizabeth Inglis (z domu Desiree Mary Lucy Hawkins, 1913–2007) i byłego prezesa NBC Universal Sylvestra Weavera (Sylvester Laflin Weaver junior, 1908–2002)[5][9], pochodzenia szkocko-angielskiego[10]. Uczęszczała do Ethel Walker School w Simsbury, a także do Chapin School, Brearley School i Sarah Lawrence College. W 1972 ukończyła studia na wydziale anglistyki Uniwersytetu Stanforda[9]. Studiowała sztukę teatralną na Uniwersytecie Yale[5] (razem z Meryl Streep).

Kariera

[edytuj | edytuj kod]

W 1975 debiutowała na Broadwayu w roli Marie–Louise Durham w komedii W. Somerseta Maughama Stała żona[11] z Ingrid Bergman. W 1976 wystąpiła w trzech produkcjach off-broadwayowskich Das Lusitania Songspiel, Titanic i Gemini[12]. W 1985 za rolę Darlene w sztuce broadwayowskiej Davida Rabe’a Hurlyburly w reż. Mike’a Nicholsa z Williamem Hurtem i Ronem Silverem zdobyła nominację do Tony Award.

Jako 29-latka zagrała astronautkę Ellen Ripley w filmie Ridleya Scotta Obcy – ósmy pasażer Nostromo (Alien, 1979). Potem otrzymała kilka ról telewizyjnych i epizodów filmowych, w tym w komedii romantycznej Woody’ego Allena Annie Hall (1977)[13]. W następnych latach stworzyła pamiętne kreacje w historii kina, między innymi w dramacie politycznym Petera Weira Rok niebezpiecznego życia (The Year of Living Dangerously, 1983, u boku Mela Gibsona i Lindy Hunt), komedii Ivana Reitmana Pogromcy duchów (Ghostbusters, 1984, jako muzyk opętana przez wielowiekową siatkę gatunkową Zuul), komedii Mike’a Nicholsa Pracująca dziewczyna (Working Girl, 1988, z Melanie Griffith i Harrisonem Fordem), dramacie Michaela Apteda Goryle we mgle (Gorillas in the Mist, 1988, w roli Dian Fossey, co stało się początkiem jej zaangażowania w problematykę ochrony goryli górskich jako ginącego gatunku[6][5]) oraz pozostałych częściach serii Obcy.

Pierwszą nominację do Oscara zdobyła w 1986 za rolę w przeboju kinowym Obcy 2. W 1988 była nominowana w dwóch kategoriach jako najlepsza aktorka pierwszo- i drugoplanowa za role w filmach: Goryle we mgle oraz Pracująca dziewczyna. Jest jedną z niewielu aktorek nominowanych do Oscara za role w horrorach[14].

W 1999 była narratorem filmu przyrodniczego Dlaczego psy się śmieją, a szympansy płaczą.

Była na okładkach magazynów, takich jak „Elle”, „Rolling Stone”, „Vanity Fair”, „Time”, „Esquire”, „Entertainment Weekly”, „InStyle”, „Life”, „Tele Magazyn” i „Reader’s Digest”[15].

Dysponuje głosem operowym. Zasiadała w jury konkursu głównego na 51. MFF w Cannes (1998).

Życie prywatne

[edytuj | edytuj kod]

W 1984 wyszła za mąż za reżysera Jima Simpsona, twórcy The Flea Theater, który jako siedemnastolatek wyjechał do Polski, aby się uczyć u Jerzego Grotowskiego, co zmieniło jego życie[16]. 13 kwietnia 1990 urodziła córkę Charlotte.

Filmografia

[edytuj | edytuj kod]

Nagrody

[edytuj | edytuj kod]
Rok Nagroda Kategoria Film / Album
1987 Nagroda Saturn Najlepsza aktorka drugoplanowa[17] Obcy – decydujące starcie (1986)
1989 Złoty Glob Najlepsza aktorka w filmie dramatycznym[18] Goryle we mgle (1988)
Najlepsza aktorka drugoplanowa[18] Pracująca dziewczyna (1988)
1998 Nagroda BAFTA Najlepsza aktorka drugoplanowa[18] Burza lodowa (1997)
2010 Nagroda Saturn Najlepsza aktorka drugoplanowa[17] Avatar (2009)
2011 Nagroda Grammy Najlepszy album ze słowem mówionym[17] Earth (The Book): A Visitor’s Guide to the Human Race (2010)
2016 Międzynarodowy Festiwal Filmowy w San Sebastián Nagroda Donostia za całokształt twórczości[17] –

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. ↑ Personalidade: Sigourney Weaver (EUA). InterFilmes.com. [dostęp 2018-01-02]. (port.).
  2. ↑ Sigourney Weaver. ČSFD.cz. [dostęp 2018-01-02]. (cz.).
  3. ↑ Goldene Kamera 2013. Neue Presse. [dostęp 2009-02-09]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-01-02)]. (niem.).
  4. ↑ Trofeum FIFM 2008. „Daily Mail”. [dostęp 2009-02-09]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-01-02)]. (ang.).
  5. ↑ a b c d Jamie Lee Curtis (2015-02-18): Sigourney Weaver. „Interview”. [dostęp 2009-02-09]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-01-02)]. (ang.).
  6. ↑ a b Sigourney Weaver (8 de Outubro de 1949). Filmow. [dostęp 2018-01-02]. (port.).
  7. ↑ Sigourney Weaver. Walk of Fame. [dostęp 2022-10-23]. (ang.).
  8. ↑ Gary Goldstein: Hollywood Star Walk: Sigourney Weaver. „Los Angeles Times”, 2010-02-19. [dostęp 2022-10-23]. (ang.).
  9. ↑ a b Sigourney Weaver Biography (1949-). Film Reference. [dostęp 2009-02-09]. (ang.).
  10. ↑ Sigourney Weaver – What Nationality Ancestry Race. Ethnicity of Celebs. [dostęp 2009-02-09]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-01-02)]. (ang.).
  11. ↑ Sigourney Weaver. Internet Broadway Database. [dostęp 2022-10-23]. (ang.).
  12. ↑ Sigourney Weaver. Internet Off-Broadway Database. [dostęp 2022-10-23]. (ang.).
  13. ↑ Sigourney Weaver. Rotten Tomatoes. [dostęp 2022-10-23]. (ang.).
  14. ↑ Sandra Brennan: Sigourney Weaver Biography. AllMovie. [dostęp 2022-10-23]. (ang.).
  15. ↑ Sigourney Weaver Magazines. FamousFix. [dostęp 2022-10-23]. (ang.).
  16. ↑ Sigourney Weaver zawstydziła dziennikarkę TVN podczas wywiadu. "Nie wiesz, kto to był Grotowski?". NaTemat.pl. [dostęp 2009-02-09]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-07-30)].
  17. ↑ a b c d Sigourney Weaver Awards. FamousFix.com. [dostęp 2022-10-22]. (ang.).
  18. ↑ a b c Sigourney Weaver Awards. AllMovie. [dostęp 2022-10-23]. (ang.).

Linki zewnętrzne

[edytuj | edytuj kod]
Nagroda Donostia
1980–1989
1990–1999
2000–2009
2010–2019
2020–2029
Honorowy Złoty Lew
1969–1989
1990–2009
2010–2029
Złoty Glob dla najlepszej aktorki w filmie dramatycznym
1940–1959
1960–1979
1980–1999
2000–2019
2020–2039

Złoty Glob dla najlepszej aktorki drugoplanowej
1940–1959
1960–1979
1980–1999
2000–2019
2020-2029

Nagroda BAFTA dla najlepszej aktorki drugoplanowej
1968–1979
1980–1989
1990–1999
2000–2009
2010–2019
2020–2029
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Sigourney_Weaver&oldid=76254023”