Sigourney Weaver
![]() Sigourney Weaver podczas 82. ceremonii wręczenia Oscarów 7 marca 2010 | |
Imię i nazwisko |
Susan Alexandra Weaver |
---|---|
Data i miejsce urodzenia |
8 października 1949 |
Zawód |
aktorka |
Współmałżonek |
Jim Simpson (od 1984) |
Lata aktywności |
od 1971 |
Strona internetowa |
Sigourney Weaver, właśc. Susan Alexandra Weaver[1] (ur. 8 października 1949 w Nowym Jorku) – amerykańska aktorka.
Występowała w roli Ellen Ripley w serii Obcy, dr. Grace Augustine w filmie Avatar oraz Dian Fossey w filmie Goryle we mgle. Trzykrotnie nominowano ją do Oscara; zdobyła nagrodę BAFTA, Scream Award, Goldene Kamera[2], trofeum FIFM (Międzynarodowy Festiwal Filmowy)[3] w Marrakeszu oraz dwa Złote Globy[4].
Imię Sigourney przyjęła po lekturze powieści F. Scotta Fitzgeralda Wielki Gatsby[5][6].
Życiorys[edytuj | edytuj kod]
Wczesne lata[edytuj | edytuj kod]
Urodziła się i dorastała w Nowym Jorku, jako córka angielskiej aktorki Elizabeth Inglis (z domu Desiree Mary Lucy Hawkins, 1913–2007) i byłego prezesa NBC Universal Sylvestra Weavera (Sylvester Laflin Weaver junior, 1908–2002)[5][7], pochodzenia szkocko-angielskiego[8]. Uczęszczała do Ethel Walker School w Simsbury, a także do Chapin School, Brearley School i Sarah Lawrence College. W 1972 ukończyła studia na wydziale anglistyki Uniwersytetu Stanforda[7]. Studiowała sztukę teatralną na Uniwersytecie Yale’a[5] (razem z Meryl Streep).
Kariera[edytuj | edytuj kod]
Karierę aktorską rozpoczęła w 1976. Do czasu, gdy jako 29-latka zagrała astronautkę Ellen Ripley w filmie Ridleya Scotta Obcy – ósmy pasażer Nostromo (Alien, 1979), pracowała głównie w teatrze, zagrała kilka ról telewizyjnych i epizodów filmowych, w tym w komedii romantycznej Woody’ego Allena Annie Hall (1977)[6]. W następnych latach stworzyła pamiętne kreacje w historii kina, między innymi w dramacie politycznym Petera Weira Rok niebezpiecznego życia (The Year of Living Dangerously, 1983, u boku Mela Gibsona i Lindy Hunt), komedii Ivana Reitmana Pogromcy duchów (Ghostbusters, 1984, jako muzyk opętana przez wielowiekową siatkę gatunkową Zuul), komedii Mike'a Nicholsa Pracująca dziewczyna (Working Girl, 1988, z Melanie Griffith i Harrisonem Fordem), dramacie Michaela Apteda Goryle we mgle (Gorillas in the Mist, 1988, w roli Dian Fossey, co stało się początkiem jej zaangażowania w problematykę ochrony goryli górskich jako ginącego gatunku[6][5]) oraz pozostałych częściach serii Obcy.
Pierwszą nominację do Oscara zdobyła w 1986 za rolę w przeboju kinowym Obcy 2. W 1988 była nominowana w dwóch kategoriach jako najlepsza aktorka pierwszo- i drugoplanowa za role w filmach: Goryle we mgle oraz Pracująca dziewczyna. Jest jedną z niewielu aktorek nominowanych do Oscara za role w horrorach.
Była także nominowana do nagrody Tony. Dysponuje głosem operowym.
Zasiadała w jury konkursu głównego na 51. MFF w Cannes (1998).
Życie prywatne[edytuj | edytuj kod]
W 1984 wyszła za mąż za reżysera Jima Simpsona, twórcy The Flea Theater, który jako siedemnastolatek wyjechał do Polski, aby się uczyć u Jerzego Grotowskiego, co zmieniło jego życie[9]. 13 kwietnia 1990 urodziła córkę Charlotte.
Filmografia[edytuj | edytuj kod]
- 1979: Obcy – ósmy pasażer Nostromo (Alien)
- 1981: Naoczny świadek (Eyewitness)
- 1982: Rok niebezpiecznego życia (The Year of Living Dangerously)
- 1984: Pogromcy duchów (Ghostbusters)
- 1986: Obcy – decydujące starcie (Aliens)
- 1988: Goryle we mgle (Gorillas in the Mist: The Story of Dian Fossey)
- 1988: Pracująca dziewczyna (Working Girl)
- 1989: Pogromcy duchów II (Ghostbusters II)
- 1992: Obcy 3 (Alien³)
- 1992: 1492. Wyprawa do raju (1492: Conquest of Paradise)
- 1993: Dave
- 1994: Śmierć i dziewczyna (Death and the Maiden)
- 1995: Jeffrey
- 1995: Psychopata (Copycat)
- 1997: Obcy: Przebudzenie (Alien: Resurrection)
- 1997: Burza lodowa (The Ice Storm)
- 1997: Śnieżka dla dorosłych (Snow White: A Tale of Terror)
- 1999: Kosmiczna załoga (Galaxy Quest)
- 2001: Wielki podryw (Heartbreakers)
- 2002: Debiutant (Tadpole)
- 2003: Kto pod kim dołki kopie... (Holes)
- 2004: Osada (The Village)
- 2006: Śniegowe ciastko (Snow Cake)
- 2007: Zaginiona (The Girl in the Park) jako Julia Sandburg
- 2008: 8 części prawdy (Vantage Point)
- 2008: Mama do wynajęcia (Baby Mama)
- 2009: Modlitwy za Bobby’ego (Prayers for Bobby)
- 2009: Avatar
- 2010: Wariat na wolności (Crazy on the Outside)
- 2010: To znowu ty (You Again)
- 2011: Dom w głębi lasu (The Cabin in the Woods)
- 2011: Porwanie (Abduction)
- 2012: Czerwone światła (Red Lights)
- 2012: Zimne światło dnia (Cold Light of Day)
- 2012: Wampirzyce (Vamps) jako Ciccerus
- 2014: Exodus: Bogowie i królowie jako Tuya
- 2015: Chappie
- 2016: Siedem minut po północy (A Monster Calls)
Nagrody[edytuj | edytuj kod]
- Złoty Glob Najlepsza aktorka w filmie dramatycznym: 1989 Goryle we mgle Najlepsza aktorka drugoplanowa: 1989 Pracująca dziewczyna
- Nagroda BAFTA Najlepsza aktorka drugoplanowa: 1998 Burza lodowa
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Personalidade: Sigourney Weaver (EUA) (port.). InterFilmes.com. [dostęp 2018-01-02].
- ↑ Goldene Kamera 2013 (niem.). Neue Presse. [dostęp 2009-02-09]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-01-02)].
- ↑ Trofeum FIFM 2008 (ang.). Daily Mail. [dostęp 2009-02-09]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-01-02)].
- ↑ Sigourney Weaver (cz.). ČSFD.cz. [dostęp 2018-01-02].
- ↑ a b c d Jamie Lee Curtis (2015-02-18): Sigourney Weaver (ang.). Interview. [dostęp 2009-02-09]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-01-02)].
- ↑ a b c Sigourney Weaver (8 de Outubro de 1949) (port.). Filmow. [dostęp 2018-01-02].
- ↑ a b Sigourney Weaver Biography (1949-) (ang.). Film Reference. [dostęp 2009-02-09].
- ↑ Sigourney Weaver – What Nationality Ancestry Race (ang.). Ethnicity of Celebs. [dostęp 2009-02-09]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-01-02)].
- ↑ Sigourney Weaver zawstydziła dziennikarkę TVN podczas wywiadu. "Nie wiesz, kto to był Grotowski?". NaTemat.pl. [dostęp 2009-02-09]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-07-30)].
Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]
- Sigourney Weaver w bazie IMDb (ang.)
- Sigourney Weaver w bazie Notable Names Database (ang.)
- Sigourney Weaver w bazie Filmweb
- ISNI: 0000 0001 2141 9263
- VIAF: 85082285
- LCCN: n88032867
- GND: 118916955
- BnF: 13901048c
- SUDOC: 034532498
- NLA: 35814078
- NKC: pna2005262036
- BNE: XX1177459
- NTA: 073189588
- BIBSYS: 98053848
- CiNii: DA1009647X
- PLWABN: 9810659607505606
- NUKAT: n2008056659
- J9U: 987007428876405171
- CANTIC: a10594139
- CONOR: 14545763
- KRNLK: KAC201885813
- LIH: LNB:CbUo;=B5
- WorldCat: lccn-n88032867
- Amerykańskie aktorki filmowe
- Laureatki nagrody BAFTA dla najlepszej aktorki drugoplanowej
- Laureatki Złotego Globu dla najlepszej aktorki w filmie dramatycznym
- Laureatki Złotego Globu dla najlepszej aktorki drugoplanowej w filmie
- Amerykanie pochodzenia szkockiego
- Amerykanie pochodzenia holenderskiego
- Ludzie urodzeni w Nowym Jorku
- Urodzeni w 1949