Silesia Superior
Związek Akademików Górnoślązaków Silesia Superior – organizacja polskich studentów i absolwentów pochodzących z Górnego Śląska, działająca w latach 1924-1939 w niemieckim Wrocławiu.
Założony w Opolu, wkrótce przeniesiony do Wrocławia[1]. Jego członkami byli studenci z Górnego Śląska studiujący w tym czasie na Uniwersytecie Wrocławskim, np.: Karol Knosała (pierwszy prezes), Mirosław Spychalski (prezes w 1926), Paweł Kwoczek (prezes w 1926-1927), Tadeusz Kania (prezes w 1928), Józef Fikus (prezes w 1930), Franiszek Gralla (prezes w 1931-1932), Ludwik Affa (prezes w 1932), Józef Mehl (prezes w 1933), Leon Głogowski (prezes w 1934), Paweł Nantka-Namirski (prezes w 1934-1935), Augustyn Kośny (był prezesem), Maksymilian Kośny[2].
Celem Związku, wyrażonym w statucie z 1930 r., było krzewienie kultury polskiej oraz działanie na rzecz społeczności Górnoślązaków - Polaków w tej części Górnego Śląska, która pozostawała w obrębie Niemiec[3]. Oprócz aktualnie studiujących zrzeszał także absolwentów uczelni i członków honorowych[4]. Po powstaniu ogólnoniemieckiego Związku Akademików Polaków w 1934-1935 większość działaczy i wszyscy aktualni studenci Silesia Superior przenieśli się do nowej organizacji, a w Silesi została część absolwentów[3]. Od tego momentu aktywność Silesii bardzo zmalała, choć działa do likwidacji przez władze nazistowskie w 1939 r[5]. Po II wojnie światowej tradycje Silesii Superior kontynuowali członkowie Koła Akademików Opolan w Poznaniu[6].
Losy działaczy polskich związków studenckich w czasie II wojny światowej[edytuj | edytuj kod]
Prawie wszyscy opolscy akademicy byli prześladowani przez władze niemieckie. W czasie II wojny światowej zostali zamordowani m.in.:
- Józef Cygan, z Chrząszczyc pod Opolem - ścięty w Berlinie za rzekomą zdradę stanu,
- Franciszek Grala z Gliwic
- Franciszek Gabriel z Dobrzenia Wielkiego
- Stanisław Grzonka z Raciborza - ścięty w więzieniu w Jenie
- Augustyn Kośny - zamordowany na ulicy w Berlinie
- Władysław Planetorz z Cisek Kozielskich - zamordowany w twierdzy kłodzkiej
- Bolko Liguda - padł jako żołnierz karnej kompanii[7].
Wielu młodszych działaczy Koła walczyło w mundurach niemieckich, niektórzy z nich zginęli.
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Alicja Zawisza, 1972: "Studenci Polacy na Uniwersytecie Wrocławskim w latach 1918-1939. Wyd. Muzeum Narodowe we Wrocławiu, strona 28, hasło Hudała
- ↑ Alicja Zawisza, 1972: "Studenci Polacy na Uniwersytecie Wrocławskim w latach 1918-1939. Wyd. Muzeum Narodowe we Wrocławiu, dane o datach prezesur są według biogramów poszczególnych osób ze stron 19-59
- ↑ a b Alicja Zawisza, 1972: "Studenci Polacy na Uniwersytecie Wrocławskim w latach 1918-1939. Wyd. Muzeum Narodowe we Wrocławiu, strona 13
- ↑ Alicja Zawisza, 1972: "Studenci Polacy na Uniwersytecie Wrocławskim w latach 1918-1939. Wyd. Muzeum Narodowe we Wrocławiu, s. 90
- ↑ Alicja Zawisza, 1972: "Studenci Polacy na Uniwersytecie Wrocławskim w latach 1918-1939. Wyd. Muzeum Narodowe we Wrocławiu, s. 13
- ↑ Koło Akademików Opolan w Poznaniu 1946-1950, „Pro Lusatia. Opolskie Studia Łużycoznawcze” 2013, t. 12, https://web.archive.org/web/20140729125146/http://historia.uni.opole.pl/biblioteka/docs/lusatia2013_net.pdf
- ↑ W. Wawrzynek, Polskie stowarzyszenia akademickie na Śląsku Opolskim w latach 1924-1939, Opole 1963
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Alicja Zawisza, 1972: "Studenci Polacy na Uniwersytecie Wrocławskim w latach 1918-1939. Wyd. Muzeum Narodowe we Wrocławiu.